กขค.ทำไกด์ไลน์ดิจิทัลแพลตฟอร์ม-ราคาแนะนำขาย หลังพบเอาเปรียบเพิ่ม

สมศักดิ์ เกียรติชัยลักษณ์
สมศักดิ์ เกียรติชัยลักษณ์

คณะกรรมการการแข่งขันทางการค้า (กขค.) สั่งลุยจัดทำไกด์ไลน์การทำธุรกิจดิจิทัล แพลตฟอร์ม และไกด์ไลน์ราคาแนะนำขาย หลังพบพฤติกรรมเอารัดเอาเปรียบเพิ่มมากขึ้น

วันที่ 16 สิงหาคม 2566 นายสมศักดิ์ เกียรติชัยลักษณ์ รองประธานกรรมการการแข่งขันทางการค้า เปิดเผยว่า คณะกรรมการการแข่งขันทางการค้า (กขค.) ได้เห็นชอบให้ศึกษาเพื่อจัดทำร่างแนวทางพิจารณาการปฏิบัติการค้าที่เป็นธรรม หรือไกด์ไลน์ เรื่องการทำธุรกิจดิจิทัลแพลตฟอร์ม เพื่อรองรับการขยายตัวของการค้าออนไลน์ และป้องกันไม่ให้มีการเอารัดเอาเปรียบผู้ที่ใช้แพลตฟอร์ม เป็นช่องทางการจำหน่ายสินค้า

หลังจากที่ได้รับการร้องเรียนเข้ามาอย่างต่อเนื่องว่ามีบางแพลตฟอร์มกำหนดเงื่อนไขในการทำธุรกิจที่เป็นการเอารัดเอาเปรียบ โดยกำลังอยู่ระหว่างการยกร่างไกด์ไลน์ และเปิดรับฟังความคิดเห็นจากผู้ที่มีส่วนได้ส่วนเสีย และจะจัดทำร่างไกด์ไลน์ ก่อนที่จะเสนอให้ กขค.พิจารณาเห็นชอบต่อไป

“ก่อนหน้านี้ เคยมีกรณีการร้องเรียนของผู้ค้าที่เข้าไปค้าขายในแพลตฟอร์มออนไลน์ เวลาขายสินค้าได้ สามารถที่จะส่งสินค้าได้เอง เลือกบริษัทขนส่งได้เอง แต่ต่อมาแพลตฟอร์มได้กำหนดเงื่อนไขให้ส่งสินค้าผ่านบริษัทขนส่งที่แพลตฟอร์มกำหนด ทำให้ไม่ได้รับความสะดวก แต่ถ้าไม่ใช้ ก็จะได้รับผลกระทบ ไม่สามารถขายสินค้าในแพลตฟอร์มนี้ได้”

นอกจากนี้ ยังมีกรณีการค้นหาสินค้าในแพลตฟอร์ม ระบบจะสุ่มร้านค้าขึ้นมาให้ผู้บริโภคได้เลือก แต่กลายเป็นว่าร้านค้าที่ระบบเลือกมาให้นั้น เป็นร้านค้าที่จ่ายเงินหรือทำเงื่อนไขพิเศษกับแพลตฟอร์ม เป็นการตกลงระหว่างผู้ขายกับเจ้าของแพลตฟอร์ม ที่ร้านค้ารายอื่นไม่รู้เงื่อนไขอย่างเท่าเทียม ทำให้ระบบค้นหาไม่นำมาแสดงให้ผู้บริโภคเห็น จนขายสินค้าไม่ได้ ซึ่งถือเป็นการกีดกันร้านค้า จึงต้องมีการกำหนดเงื่อนไขในทางปฏิบัติที่จะต้องเท่าเทียมกัน และแพลตฟอร์ม จะต้องเปิดเผยอย่างชัดเจนด้วย ซึ่งกรณีนี้ ในต่างประเทศเคยเกิดขึ้น และมีการตัดสินออกมาแล้วว่าเป็นความผิด

Advertisment

นายรักษเกชา แฉ่ฉาย กรรมการการแข่งขันทางการค้า กล่าวว่า กขค.ยังมีแผนที่จะจัดทำไกด์ไลน์เรื่องการกำหนดราคาแนะนำขายด้วย เพื่อป้องกันไม่ให้มีการทำการค้าที่ไม่เป็นธรรม และเกิดการเอารัดเอาเปรียบในการทำธุรกิจ โดยการทำธุรกิจปกติ สามารถกำหนดราคาแนะนำขายได้ แต่ไม่สามารถกำหนดเงื่อนไขอื่น ๆ ให้คู่ค้าต้องปฏิบัติ เช่น ถ้าไม่ปฏิบัติตาม ก็จะไม่ส่งสินค้าให้ เป็นต้น แบบนี้ถือเป็นการเอาเปรียบ ซึ่งขณะนี้ได้จัดทำร่างและรายละเอียดในเบื้องต้นแล้ว กำลังจะเปิดรับฟังความคิดเห็น ก่อนที่จะจัดทำร่างไกด์ไลน์ และนำเสนอให้ กขค.พิจารณาอนุมัติ

รายงานข่าวแจ้งว่า สำหรับพฤติกรรมการทำธุรกิจที่เกิดขึ้น จนต้องมีการจัดทำไกด์ไลน์ราคาแนะนำขาย เช่น ปัจจุบันมีการกำหนดราคาแนะนำขายสินค้าเกษตรบางชนิด และกำหนดให้ผู้ที่เป็นสมาชิก ต้องขายในราคาแนะนำ หากไม่ขาย ก็จะมีปัญหา หรือถูกกดดัน หรือกรณีค่ายรถยนต์บางค่าย กำหนดให้ดีลเลอร์ต้องขายรถในราคาแนะนำ ไม่สามารถปรับลดราคาได้ แม้ว่าจะต้องการระบายสต๊อกรถรุ่นเก่าออกไป หากไม่ทำตาม ก็จะไม่ส่งรถยนต์ให้ขาย เป็นต้น