ตัน ภาสกรนที เฉลยเคล็ด SMEs ความสำเร็จอยู่แค่เอื้อม

ตัน ภาสกรนที

วันหยุดสุดสัปดาห์ 10-12 ธ.ค.ที่ผ่านมา หนังสือ “เส้นทางเศรษฐีออนไลน์ และ “เทคโนโลยีชาวบ้าน” ในเครือมติชน ได้จัดงานมหกรรมใหญ่ “SMEs Hero Fest” เพื่อจุดความหวัง สร้างพลังใจ ให้ผู้ประกอบการเอสเอ็มอีได้เดินหน้าอย่างแข็งแกร่งและประสบความสำเร็จ

“ประชาชาติธุรกิจ” ได้ถ่ายทอดแนวคิดการพลิกวิกฤตให้เป็นโอกาส ของ “ตัน ภาสกรนที” กรรมการผู้อำนวยการ บริษัท อิชิตัน กรุ๊ป จำกัด (มหาชน) ที่ได้นำประสบการณ์ตรงมาบอกเล่า รวมถึงการแนะนำเคล็ดลับในการสร้างธุรกิจแบบหมดเปลือก เพื่อสร้างขวัญและกำลังใจให้เอสเอ็มอีมือใหม่ ในการสร้างธุรกิจแบบไม่มีทางตัน ดังนี้

ในวิกฤตย่อมมีโอกาส

“ตัน” ต้นตำรับและผู้แจ้งเกิดชาเขียวในประเทศ ได้เริ่มกล่าวว่า ในช่วง 2-3 ปี โควิด-19 กลายเป็นอุปสรรคใหญ่ที่ทุกธุรกิจต้องพบเจอ จนทำให้คนทำธุรกิจหลายคนเกิดคำถามว่าจะอยู่ต่อได้ไหม หรือว่าถ้าโควิด-19 หายไป จะเริ่มต้นหรือลงทุนใหม่อย่างไร ในฐานะที่ตนเติบโตมาจากการทำธุรกิจเอสเอ็มอี จึงเข้าใจถึงความกังวลของทุกคนในเรื่องนี้ดี

“ธุรกิจของเราเป็นธุรกิจเล็ก ๆ ไม่ได้เกี่ยวข้องกับมหภาค เศรษฐกิจ หรือ GDP ประเทศไทย เพราะเราขายให้กับคนไม่กี่คน ยอดเงินไม่กี่บาท เราไม่ได้ทำธุรกิจหมื่นล้าน ที่เราจะต้องไปดูมหภาค”

“ผมว่า SMEs หลายคนพลาดโอกาส เพราะมัวแต่ไปฟังเสียงคนอื่น แล้วทำให้ตัวเองท้อแท้ แต่กลับกัน ผมเป็นคนชอบวิกฤตและได้ดีเพราะวิกฤต เพราะผมมีความเชื่อว่า ในวิกฤตมีโอกาสอยู่เสมอ”

พร้อมกันนี้ “ตัน” ยังยกตัวอย่างว่า ช่วงแรก ๆ เมื่อโควิด-19 ระบาดหนัก ๆ ได้ตัดสินใจเปิดโรงแรมของตัวเองให้เป็นที่พักของหมอ พยาบาล และบุคลากรทางการแพทย์ ซึ่งตอนนั้นมีหลายคนไม่เห็นด้วย เพราะกังวลว่าคนจะกลัวเชื้อโรคแล้วไม่กล้ามาพัก แต่ความเป็นจริงหลังจากที่บุคลากรทางการแพทย์ออกไป ก็มีลูกค้าหลายคนเข้ามาพัก เพราะเขารู้สึกว่าโรงแรมนี้เสียสละเพื่อสังคม

ดังนั้น จึงอยากช่วยสนับสนุนที่พักของตน เหมือนที่บอกว่าในวิกฤตยังมีโอกาสเสมอ

“ตัน” ยังยกตัวอย่างของศูนย์การค้าวัน นิมมาน (One Nimman) ที่เชียงใหม่ว่า สมัยก่อนกลุ่มลูกค้าหลัก ๆ ก็คือ นักท่องเที่ยวจีน มากกว่า 50% ตามด้วยนักท่องเที่ยวไทยและคนท้องถิ่น แต่หลังจากการระบาดของโควิด-19 คนจีนไม่มา แต่ตอนนี้ถ้าทุกคนเดินทางไปเชียงใหม่จะเห็นว่า ที่วัน นิมมาน คนเยอะมาก และมีจำนวนมากกว่าตอนที่มีนักท่องเที่ยวชาวต่างชาติอีก

โดยใช้หลักการเปลี่ยนธุรกิจ คือ เปลี่ยนจากการทำกิจการแบบเดิม ที่เน้นเฉพาะลูกค้าคนจีน เช่น ร้านขายของฝาก ก็เปลี่ยนเป็นร้านอาหาร ผับ บาร์ และมุ่งเน้นไปที่กลุ่มลูกค้าคนไทย คนท้องถิ่น จะเห็นได้ว่าตั้งแต่โควิด-19 เสียหายจริง ๆ แค่ประมาณครึ่งปีแรกเท่านั้น ถ้าเทียบกับในตอนนี้ วัน นิมมาน มีรายได้ค่าเช่าเพิ่มขึ้นมากกว่าตอนก่อนโควิดอีก เพราะพอเริ่มเข้าใจและปรับตัวได้ก็เดินหน้าต่อ

ตัดแขนขารักษาชีวิต-หนี้คือปัญหา

เคล็ดลับอีกอย่างหนึ่ง “ตัน” แนะนำ คือ ผลกระทบจากโควิด-19 อย่างหนึ่งแน่นอนว่าจะส่งผลให้ทุกคนเจอปัญหาทางการเงินตามมา จึงอยากแนะนำทุกคนว่า ข้อแรก คือ ห้ามกู้เงินหรือหยิบยืมเพิ่ม เพราะมันคือการแก้ปัญหาโดยการสร้างปัญหามากกว่าเดิม อย่ายึดติดกับทรัพย์สิน บางครั้งต้องยอมให้ถูกยึดบ้าง และข้อต่อมา คือ หาช่องทางอื่น ถ้าธุรกิจหรืออาชีพเดิมไม่เวิร์ก ก็ต้องกล้าที่จะตัดสินใจเปลี่ยน

“การแก้ปัญหาหนี้สิน เวลา เป็นเรื่องสำคัญ เพราะคนที่รอดคือคนที่ตัดสินใจตัดแขนขารักษาชีวิตตัวเองไว้ ตอนที่ผมเป็นหนี้ 100 ล้านเมื่อปี 2540 ก็ตัดใจยอมขายสมบัติ ขายที่ดิน ขายห้องแถว ตัดทุกอย่างให้เหลือหนี้น้อยที่สุด เพื่อจะได้เริ่มต้นใหม่ ตอนนั้นผมใช้เวลาแค่ 2 ปีก็กลับมาได้แล้ว”

ออนไลน์ โอกาสสู่ทางรอด

นอกจากนี้ “ตัน” ยังชี้แนะช่องทางการตลาดใหม่ ๆ ด้วยว่า ปัจจุบันธุรกิจเปลี่ยนไปมาก ด้วยการมีเทคโนโลยีใหม่ ๆ เข้ามา ถ้ายังทำแบบเดิมไม่ยอมเปลี่ยน สุดท้ายก็ไม่รอด โดยยกตัวอย่าง เจ้าของร้านขายกุ้งอบวุ้นเส้น ที่พอเจอวิกฤตโควิด-19 ก็หันมาขายเจลแอลกอฮอล์ล้างมือผ่านช่องทางออนไลน์ ที่ตอนนี้ประสบความสำเร็จ และขยายไปสู่ธุรกิจอื่น ๆ เพิ่มมากขึ้น

“ช่วงโควิด-19 ถ้าใครปรับเข้าถึงโลกออนไลน์ได้เร็วเท่าไหร่ ก็หมายความว่ามีโอกาสในการพลิกฟื้นมากขึ้น เพราะสมัยนี้ออนไลน์มันขายคนทั้งโลก เดี๋ยวนี้หลายสินค้าขายได้เพียงแค่โพสต์ลง TikTok หรือรีวิวบนออนไลน์ก็กลายเป็นกระแส คนเห็นก็อยากมาถ่ายรูป ซึ่งถ้าทำได้ก็จะสร้างรายได้มหาศาล”

“เมื่อเร็ว ๆ นี้ได้ไปเจอคู่ค้าของอิชิตันที่สมุทรสาคร ธุรกิจของเขาตอนนี้ก็กลายมาเป็นคนรุ่นลูกที่มาดูแลต่อ และต่อยอด ด้วยการใช้ช่องทางออนไลน์ในการขาย เขาทำแอปพลิเคชั่น แบบที่ร้านสั่งเองส่งเอง และไม่ได้ทำแค่จังหวัดเดียว เขาทำ 16 จังหวัด เพราะเขาบอกว่า ทุกจังหวัดมันมีค่ากว่าจังหวัดเดียว ตอนนี้ยอดขายเพิ่มขึ้นหลายร้อยเท่า”

“ตัน” กล่าวทิ้งท้ายว่า คีย์สำคัญที่สุด คือ เป้าหมายห้ามเปลี่ยน แต่วิธีการเปลี่ยนได้ ไม่เลิก ไม่ยอมแพ้ มองหาเส้นทางใหม่ เพื่อก้าวไปสู่ความสำเร็จ