การเมือง

ปรากฏการณ์ #saveวันเฉลิม ผู้ลี้ภัยทางการเมือง ถูกอุ้มปริศนา

ปรากฏการณ์

ปรากฏการณ์ “Saveวันเฉลิม” เป็นกระแสข่าวที่ร้อนแรงที่สุดบนโลกออนไลน์ขณะนี้

ภายหลังจาก เว็บไซต์ประชาไท ได้รายงานว่า เมื่อวันที่ 4 มิถุนายน 2563  นายวันเฉลิม สัตย์ศักดิ์สิทธิ์ อายุ 37 ปี ผู้ลี้ภัยทางการเมืองชาวไทยที่พักอาศัยอยู่ในกรุงพนมเปญ ประเทศกัมพูชา ได้ถูกอุ้มขึ้นรถคันหนึ่งหายตัวไปจากหน้าคอนโดที่พัก ในช่วงเวลาประมาณ 17.54 น. แหล่งข่าวแจ้งว่า เจ้าหน้าที่รักษาความปลอดภัยพยายามเข้าไปช่วย แต่กลุ่มคนที่มาอุ้มตัวมีอาวุธปืนด้วย

ประชาไทกล่าวอ้างอิงแหล่งข่าวว่า ขณะเกิดเหตุวันเฉลิมได้พูดคุยโทรศัพท์อยู่กับเพื่อน โดยเสียงสุดท้ายที่ได้ยินจากวันเฉลิมผ่านโทรศัพท์คือ “โอ๊ย หายใจไม่ออก” ก่อนสายจะตัดไป จากการพยายามติดต่อของเพื่อนนายวันเฉลิม จนถึงปัจจุบันยังไม่สามารถติดต่อได้ และการตรวจสอบที่คอนโด ก็ยังไม่พบนายวันเฉลิม

สำหรับรายละเอียดการบนเฟซบุ๊กของนายวันเฉลิมเนื้อหาส่วนใหญ่ มักเป็นข่าวการเมืองที่วิพากษ์วิจารณ์รัฐบาลเป็นหลัก โดยล่าสุดเมื่อ 3 มิถุนายน 2563 ได้โพสต์คลิปวิดีโอบนเฟซบุ๊กส่วนตัว ต่อว่า พล.อ.ประยุทธ์ จันทร์โอชา นายกรัฐมนตรีอย่างรุนแรง หลังมีการออกข่าวพล.อ.ประยุทธ์ ออกมาขอร้องให้ประชาชนอย่าด่าว่าประเทศ

อยากด่ามึงเฉยๆนี่แหละประยุทธ์

โพสต์โดย Wanchalearm Satsaksit เมื่อ วันอังคารที่ 2 มิถุนายน 2020

ทั้งนี้ ตามรายงานของสำนักข่าวอิศรา เมื่อวันที่ 3 มิถุนายน 2558 นายวันเฉลิม สัตย์ศักดิ์สิทธิ์ เป็น 1 ใน 29 คน ที่มีรายชื่อเป็นผู้ลี้ภัยในต่างแดน ในฐานะเป็นผู้ต้องหาในคดีหมิ่นประมาทกษัตริย์ หรือ ม.112 ที่ถูกขึ้นบัญชีดำล่าตัวของรัฐบาลและคณะรักษาความสงบแห่งชาติ (คสช.) ด้วย

#saveวันเฉลิม ขึ้นเทรนทวิตเตอร์ ถูกกล่าวถึงกว่า 5 แสนครั้ง

ภายหลังจากข่าวการหายตัวได้ถูกแผยแพร่ออกมา โลกออนไลน์ได้มีการกล่าวถึง พร้อมสร้างแฮชแท็ก #saveวันเฉลิม ติดเทรนด์ทวิตเตอร์ประเทศไทย ถูกกล่าวถึงมากกว่า 576,000 ครั้ง เนื้อหาส่วนใหญ่ผู้คนส่วนใหญ่กล่าวขอให้วันเฉลิมปลอดภัย และตามหาความจริงว่าเขาหายไปไหน พร้อมยังเทียบเคียงกับกรณีที่ “จอร์จ ฟลอยด์” คนผิวดำชาวอเมริกัน ที่ก่อนหน้านี้มีเหล่าดารา คนดัง และ เซเลบชาวไทย หลายคน ต่างออกมาทวงความยุติธรรม

“นักการเมือง-นักวิชาการไทย” แห่ #saveวันเฉลิม

นายธนาธร จึงรุ่งเรืองกิจ อดีตหัวหน้าพรรคอนาคตใหม่ และแกนนำคณะก้าวหน้า แชร์ข่าว พร้อมคำพูดสุดท้ายของนายวันเฉิมก่อนหายตัวไปว่า “โอ๊ย หายใจไม่ออก” #saveวันเฉลิม

นายปิยบุตร แสงกนกกุล แกนนำคณะก้าวหน้า แชร์ข่าวดังกล่าว พร้อมข้อความ ระบุว่า “วิธีการนี้ไม่ใช่ทางออก วิธีการนี้ไม่ใช่ทางแก้ปัญหาที่ถูกต้อง”

นายชัยธวัช ตุลาธน เลขาธิการพรรคก้าวไกล โพสต์ข้อความผ่านทวิตเตอร์ #saveวันเฉลิม พร้อมระบุถึงคำพูดสุดท้ายของนายวันเฉลิมก่อนหายตัวไปว่า “หายใจไม่ออก” และว่า “ไม่ควรมีใครถูกอุ้มหาย เพราะความเห็นทางการเมือง”

นายพิชัย นริพทะพันธุ์ อดีตรัฐมนตรีว่าการกระทรวงพลังงาน แชร์ภาพพร้อมข้อความผ่านทวิตเตอร์ ติดแฮชแท็ก “#saveวันเฉลิม”

นายณัฐชา บุญไชยอินสวัสดิ์ สมาชิกสภาผู้แทนราษฎรแบบแบ่งเขต กรุงเทพมหานคร สังกัดพรรคก้าวไกล โพสต์ข้อความ ว่า “ไม่ควรมีใครถูกอุ้มหาย เพราะความเห็นทางการเมือง #saveวันเฉลิม”

นายรังสิมันต์ โรม ส.ส. พรรคก้าวไกล โพสต์ข้อความทวิตเตอร์ ระบุว่า “รัฐบาลต้องรีบหาทางช่วยเหลือคุณวันเฉลิมอย่างเร่งด่วน ควรประสานงานกับรัฐบาลกัมพูชาเพื่อติดตามเรื่องนี้อย่างใกล้ชิด แม้ว่าคุณวันเฉลิมจะเป็นผู้ลี้ภัย แต่รัฐบาลก็มีพันธกรณีในการดูแลคนไทยทุกคนทั่วโลก การปล่อยปละละเลยเรื่องนี้จะเป็นตัวชี้วัดถึงความล้มเหลวของรัฐบาลนะครับ #saveวันเฉลิม”

นายวิโรจน์ ลักขณาอดิศร ส.ส.พรรคก้าวไกล โพสต์ข้อความว่า การบังคับสูญหาย โดยที่รัฐนิ่งเฉย สะท้อนว่า นิติรัฐของประเทศมีปัญหา กฎหมายมีข้อจำกัดในการปกป้องสิทธิเสรีภาพของประชาชน ต่อให้เป็นผู้กระทำผิด ก็ต้องได้รับความคุ้มครองจากกฎหมาย ให้กระบวนการพิจารณาคดีเป็นไปตามกฎหมาย ถ้ามีโทษ ก็ต้องรับโทษตามที่กฎหมายระบุเท่านั้น

“โอ๊ย! หายใจไม่ออก เป็นวลีที่สะท้อนอีกนัยหนึ่งว่า อย่าว่าแต่สิทธิเสรีภาพในการพูด หรือคิดต่างเลย แม้แต่สิทธิในการหายใจ บางครั้งก็อาจจะยังไม่มี” วิโรจน์ ลักขณาอดิศร กล่าวผ่านทวิตเตอร์ 

พร้อมทั้งระบุเพิ่มเติมด้วยว่า สภาพที่ประชาชนจำนวนไม่น้อย ต้องออกมาเรียกร้องให้รัฐคุ้มครองสิทธิเสรีภาพของประชาชน ไม่ใช่เรื่องดี เพราะเท่ากับว่า ระบบกฎหมายของประเทศ กำลังเดินหน้าสู่การเป็นรัฐล้มเหลว อนาคต ก็จะทำให้การเรียกร้องของประชาชนมีเพิ่มขึ้นเรื่อยๆ เพราะประชาชนไม่มั่นใจในรัฐอีกต่อไป

นางวรรณวิภา ไม้สน ส.ส.พรรคก้าวไกล โพสต์ข้อความว่า ประเทศที่พล่ามแต่ศีลธรรม แต่อาชญากรรมสูงกว่าไอเฟล ไม่ควรมีใครถูกอุ้มหาย ไม่ควรมีใครต้องรับความรุนแรงทั้งด้านร่างกายและจิตใจ รวมถึงคดีที่ไม่เป็นธรรม

นายสมบัติ บุญงามอนงค์ หรือ บก.ลายจุด หัวหน้าพรรคเกียน โพสต์รูปภาพพร้อมข้อความผ่านเฟซบุ๊กกล่าวถึงนายวันเฉลิมว่า ความเป็น NGOs เราถูกสอนให้ทำงานกับคนที่เดือดร้อน และต้องวิเคราะห์ปัญหาเชิงโครงสร้างให้ได้ว่า ปัญหาชาวบ้านนั้นอยู่บนโครงสร้างอะไร และเมื่อทำงาน NGOs ไปสักระยะหนึ่งก็จะค่อยๆ มองเห็นโครงสร้างสังคม ขุดลงไปให้ลึกก็จะเห็นโครงสร้างทางเศรษฐกิจ ลงลึกไปกว่านั้นก็จะเห็นโครงสร้างทางการเมือง

ในรอบ 10 กว่าปี ผมเห็น NGOs ส่วนใหญ่มุดหัวอยู่ใน Safe Zone บ้างเกาะกินพึ่งพากับผู้มีอำนาจหวังการสนับสนุนงบประมาณในการดำเนินโครงการ ไม่กล้าแม้แต่วิจารณ์แหล่งทุน วิจารณ์โครงสร้างทางอำนาจที่เชื่อมโยงกับผลประโยชน์ของตน บ้างสุมหัวกันทำลายระบอบประชาธิปไตยในนามของประชาธิปไตยที่สมบูรณ์กว่า แต่พอประเทศดักดานอยู่ทุกวันนี้ คนเหล่านี้เงียบกริบไม่กล้ายอมรับความผิดพลาดของตนเอง ผมพูดได้เต็มปากว่า คนพวกนี้ขี้ขลาด บางคนแย่กว่านั้นคือ ทรยศอุดมการณ์

ต้า เป็น NGOs รุ่นน้องที่มาจากสายงานเยาวชน เป็นเด็กฉลาด อารมณ์ดี จิตอาสา เปี่ยมไปด้วยความฝันและเขากล้าหาญ เขาลี้ภัยการเมืองหลัง คสช.ยึดอำนาจ และถูกอุ้มหายเมื่อเย็นวานนี้ที่หน้าคอนโดในกรุงพนมเปญ ด้วยชาย 4-5 คนพร้อมอาวุธ

ถ้านักกิจกรรมคนไหนที่กำลังเป็นเดือดเป็นแค้นเรื่อง จอร์จ ฟลอยด์ แต่นิ่งเฉยในกรณีอุ้มต้า พวกคุณไปลงนรกซะ ไม่ต้องมาเดินเฉียดผม ผมรังเกียจคนแบบพวกคุณ

ความเป็น NGOs เราถูกสอนให้ทำงานกับคนที่เดือดร้อน และต้องวิเคราะห์ปัญหาเชิงโครงสร้างให้ได้ว่า…

โพสต์โดย สมบัติ บุญงามอนงค์ เมื่อ วันพฤหัสบดีที่ 4 มิถุนายน 2020

ผศ.ดร. ประจักษ์ ก้องกีรติ อาจารย์คณะรัฐศาสตร์ มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์ ได้ทวีตข้อความว่า การอุ้มหาย (forced disappearances) = ความรุนแรง, ละเมิดกม., ผิดศีลธรรม, ละเมิดสิทธิมนุษยชน, ละเมิดคุณค่าความเป็นมนุษย์, เป็นการใช้อำนาจที่ป่าเถื่อนโหดร้าย

นายสุณัย ผาสุข ที่ปรึกษา Human Right Watch ประจำประเทศไทย เผยแพร่แถลงการณ์ด่วน เรียกร้องกัมพูชาให้สอบสวน-ติดตามช่วยเหลือนายวันเฉลิม สัตย์ศักดิ์สิทธิ์ ผู้ลี้ภัยชาวไทยที่ถูกกลุ่มมือปืนลักพาตัวจากหน้าที่พักในกรุงพนมเปญ นับเป็นคนเห็นต่างรายที่ 9 ที่ถูกอุ้มหายขณะลี้ภัยในประเทศเพื่อนบ้าน

รองโฆษก ตร. เผย “วันเฉลิม” ถูกอุ้มไม่เกี่ยวกับทางการไทย

มติชนรายงาน พ.ต.อ.กฤษณะ พัฒนเจริญ รอง โฆษกสำนักงานตำรวจแห่งชาติ เปิดเผยว่า ทราบข่าวจากสื่อว่านายวันเฉลิม มีหมายจับ ตามพ.ร.บ.คอมพิวเตอร์ เมื่อปี 2561 ที่ไปแชร์และโพส์ข้อความ มีส่วนหนึ่งได้ถูกจับกุมไปก่อนประมาณ 8-9 คน ในส่วนของตำรวจก็ได้ปฏิบัติเหมือนคดีอื่น ๆ หากทราบว่ามีผู้ต้องหาหลบหนีไปต่างประเทศ ก็ไปดูเรื่องของ พ.ร.บ.ความร่วมมือทางคดีอาญา เรื่องการส่งผู้ร้ายข้ามแดน และการโอนตัวนักโทษกลับมา ในการประสานงานเราใช้ช่องทางตำรวจสากลประสานงานไปตามปกติ ซึ่งเป็นการประสานไว้นานแล้วตั้งแต่ทราบว่ามีการหลบหนี

แต่สิ่งที่เกิดขึ้นในต่างประเทศจะเป็นอย่างไรนั้น เป็นอำนาจอธิปไตยของประเทศนั้น ๆ ตนก็ไม่ทราบรายละเอียด ส่วนจะเป็นการดำเนินการของเจ้าหน้าที่กัมพูชา ตามหมายจับหรือไม่นั้น ตนไม่ทราบ และตอนนี้ยังไม่มีการยืนยันมาจากทางกัมพูชา

‘มารีญา’ ถามรัฐบาล “เราอยู่ในประเทศแบบไหน ทำไมเราไม่สามารถแสดงความคิดเห็นของเราได้”

มารีญา พูลเลิศลาภ มิสยูนิเวิร์สไทยแลนด์ 2560 กล่าวแสดงความคิดเห็น กรณีนายวันเฉลิม สัตย์ศักดิ์สิทธิ์ ถูกอุ้มหายหน้าที่พักในกรุงพนมเปญ ประเทศกัมพูชา ผ่านทางอินสตาแกรมสตอรี ถามหานายวันเฉลิมอยู่ที่ไหน พร้อมทั้งได้ตั้งคำถามว่า การที่นักกิจกรรมไทยที่ลี้ภัยในกัมพูชาได้หายตัวไป รัฐบาลของทั้งประเทศไทยและประเทศกัมพูชา ไม่รู้เรื่องเลย

เธอบอกอีกว่า สิ่งที่น่ากลัวก็คือ ผู้ลี้ภัยชาวไทยจำนวนมากหายตัวไปและหลังจากนั้นก็เสียชีวิตโดยถูกยัดแท่งคอนกรีตใต้น้ำ “เราอาศัยอยู่ในที่แบบไหน ทำไมเราไม่สามารถแสดงความคิดเห็นของเราได้”

“นายกฯ” ตอบไม่รู้จัก “วันเฉลิม” ครอบครัวต้องบอกทำไมอยู่กัมพูชา

พล.อ.ประยุทธ์ จันทร์โอชา นายกรัฐมนตรีและรัฐมนตรีว่าการกระทรวงกลาโหม กล่าวถึงกรณีนายวันเฉลิม สัตย์ศักดิ์สิทธิ์ หายตัวไปที่ประเทศกัมพูชา โดยครอบครัวออกแถลงการณ์ขอให้รัฐบาลไทยช่วยเร่งดำเนินการติดตามหาตัว ว่า ตนยังไม่รู้จักนายวันเฉลิม

แต่อะไรที่เราร่วมมือได้ก็ร่วมมือไป พร้อมทั้งระบุเพิ่มเติมด้วยว่า เราก็จะไม่ก้าวล่วงอำนาจของประเทศอื่น เพราะมีกลไกในการตรวจสอบของเขาอยู่แล้ว เพียงแต่สอบถามความร่วมมือและให้ข้อมูลไป จึงขอให้ความเป็นธรรมกับเจ้าหน้าที่ด้วย

เมื่อถามว่าได้มีการประสานกับ พล.อ.เตีย บัญ รมว.กลาโหม กัมพูชา ในเรื่องนี้หรือไม่ นายกฯ กล่าวว่า ไม่ได้มีการพูดคุยเป็นการส่วนตัว แต่เรื่องนี้กระทรวงการต่างประเทศและสถานทูตก็ได้ดำเนินการอยู่แล้ว อะไรเป็นหน้าที่ของใครก็ทำไป ยังไม่ต้องถึงนายกฯ เพียงแต่ในระดับนโยบาย ตนก็ยินดีให้ความร่วมมือทุกประการ