โอลิมปิก “Paris 2024” เป้า Carbon Neutral อาจเป็นฝันร้ายของนักกีฬา ?

Photo: Paris 2024/Isabelle Harsin

“Paris 2024” ถูกยกย่องว่าเป็นการแข่งขันที่เป็นมิตรกับสิ่งแวดล้อมที่สุดในประวัติศาสตร์โอลิมปิก กับเป้าหมาย Carbon Neutral ลดการใช้เครื่องปรับอากาศ ซึ่งอาจเป็นฝันร้ายของนักกีฬาในการแข่งขันช่วงฤดูร้อน

หลังจากการแข่งขันกีฬาโอลิมปิก “โตเกียว 2020” ที่ประเทศญี่ปุ่น เมื่อปี 2021 ก็ถึงเวลาของการแข่งขันกีฬาโอลิมปิกครั้งที่ 33 “ปารีส 2024” (PARIS 2024) ที่ประเทศฝรั่งเศส ระหว่างวันที่ 26 กรกฎาคม-11 สิงหาคม 2567 และนับตั้งแต่ฝรั่งเศสเสนอชื่อจัดการแข่งขัน ก็แสดงความมุ่งมั่นจะจัดงานกีฬาที่มุ่งรับผิดชอบต่อการเปลี่ยนแปลงสภาพภูมิอากาศ “ประชาชาติธุรกิจ” รวบรวมและเรียบเรียงประเด็นที่น่าสนใจเกี่ยวกับเรื่องนี้ ดังนี้

“ปารีส 2024” ตั้งเป้าหมายลดปริมาณการปล่อยคาร์บอนลง 50% เมื่อเทียบกับค่าเฉลี่ยของการแข่งขันกีฬาโอลิมปิกฤดูร้อน “ลอนดอน 2012” ที่ประเทศอังกฤษ และ “ริโอ 2016” ประเทศบราซิล ที่ปล่อยเฉลี่ย 3.5 ล้านตันของคาร์บอนไดออกไซด์เทียบเท่า นอกจากนั้น “ปารีส 2024” จะชดเชยการปล่อยส่วนที่เหลือด้วยคาร์บอนเครดิตด้วย

เพื่อวัดผลเป้าหมายในการลดปริมาณการปล่อยคาร์บอนของการแข่งขันทั้งทางตรงและทางอ้อม “ปารีส 2024” จึงเลือกที่จะลดการปล่อยคาร์บอน ตั้งแต่ต้นน้ำยันปลายน้ำ ซึ่งรวมถึงการเดินทางของผู้ชมด้วย ซึ่งนับเป็นการดำเนินงานตามแนวทางนี้ครั้งแรก และได้รับการยกย่องว่าเป็นการแข่งขันที่เป็นมิตรกับสิ่งแวดล้อมที่สุดในประวัติศาสตร์โอลิมปิก

โดย “ปารีส 2024” พัฒนาวิธีการตรวจสอบการปล่อยคาร์บอนตลอดทั้งการแข่งขัน ด้วยการใช้เครื่องมือที่รวมจุดข้อมูลเกือบ 10,000 จุดเข้าด้วยกัน นอกจากนั้น เพื่อส่งเสริมให้ผู้ที่เกี่ยวข้องกับการจัดงานตลอด Supply Chain ทำตามพลวัตนี้ ปารีส 2024 จึงได้เปิดตัว “Event Climate Coach” ซึ่งเป็นแอปพลิเคชั่นที่ออกแบบมาเพื่อช่วยให้เข้าใจและลดผลกระทบด้านคาร์บอนของงานกิจกรรมต่าง ๆ

ต้นน้ำ-ปลายน้ำ ปารีส 2024

“ปารีส 2024” มุ่งหน้าสู่การบรรลุเป้าหมาย Carbon Neutral (เป็นกลางทางคาร์บอน) ด้วยมาตรการต่าง ๆ ที่ครอบคลุมระบบนิเวศ ดังนี้

ADVERTISMENT

การก่อสร้าง : การเป็นเจ้าภาพจัดการแข่งขันกีฬาโอลิมปิกในอดีตมักจะใช้จ่ายจำนวนมากสำหรับการสร้างสถานที่จัดงานใหม่ แต่ “ปารีส 2024” จะจัดขึ้นในสถานที่หรืออาคารที่มีอยู่แล้ว หรือโครงสร้างพื้นฐานชั่วคราว โดยคิดเป็น 95%

สนามกีฬา Stade de France ซึ่งเดิมสร้างขึ้นสำหรับการแข่งขันฟุตบอลโลกปี 1998 ก็จะถูกใช้เป็นสถานที่จัดงานส่วนใหญ่ ส่วนสถานที่จัดการแข่งขันที่ต้องสร้างใหม่ จะถูกสร้างขึ้นเพื่อตอบสนองความต้องการในระยะยาว เช่น อพาร์ตเมนต์โอลิมปิกจำนวน 2,800 แห่ง จะถูกแปลงเป็นบ้านหลังจากการแข่งขันเสร็จสิ้น

ADVERTISMENT

ขณะที่สร้างศูนย์การแข่งขันแห่งใหม่เพียงแห่งเดียว คือ ศูนย์กีฬาทางน้ำ Aquatics Centre in Saint-Denis ซึ่งศูนย์แห่งนี้ใช้พลังงานแสงอาทิตย์ ใช้วัสดุอาคารจากชีวมวลธรรมชาติ และติดตั้งด้วยวัสดุรีไซเคิล จะกลายเป็นมรดกให้กับชาวแซน-แซ็งต์-เดอนีที่มีประโยชน์ในระยะยาว

เฟอร์นิเจอร์ : สนับสนุนการเช่ามากกว่าการซื้อ และนำกลับมาวนใช้ซ้ำได้มากกว่า 1 ครั้ง เช่น เตียงในห้องนอนสำหรับนักกีฬา เป็นที่นอนที่ทำจากตาข่ายจับปลาที่ผ่านการรีไซเคิล และฐานเตียงที่ทำจากกระดาษแข็งเสริมแรง

ไอที: อุปกรณ์ไอทีที่ใช้ระหว่างการแข่งขัน 70% ถูกเช่ามาใช้งาน

พลังงาน : นอกจากการเชื่อมต่อสถานที่จัดงานกับโครงข่ายไฟฟ้าสาธารณะ แต่ “ปารีส 2024” ให้ความสำคัญกับแหล่งพลังงานหมุนเวียนด้วย โดยหมู่บ้านนักกีฬาจะผลิตพลังงานจากแหล่งพลังงานความร้อนใต้ดิน และพลังงานแสงอาทิตย์

เพื่อความหลากหลายทางชีวภาพ หลังคาที่พักสร้างช่องเปิดสำหรับเลี้ยงแมลงและนก และปลูกต้นไม้เกือบ 9,000 ต้นรอบหมู่บ้านนักกีฬาเพื่อดึงดูดสายพันธุ์ต่าง ๆ

อุปกรณ์: ผู้ให้บริการและพันธมิตรด้านเกมนำอุปกรณ์ 6 ล้านชิ้นที่ใช้ไปแล้ว 90% กลับมาใช้งานใหม่ ดังนั้นจึงมีการหมุนเวียนมากขึ้นเพื่อสร้างผลกระทบน้อยลง

การจัดเลี้ยง : มาตรการสำคัญในการลดผลกระทบทางคาร์บอนของมื้ออาหารและของว่าง 13 ล้านมื้อที่จะเสิร์ฟระหว่างการแข่งขัน ได้แก่ การเพิ่มการใช้ผลิตภัณฑ์จากพืชเป็นสองเท่าและลดปริมาณพลาสติกแบบใช้ครั้งเดียวทิ้งลงครึ่งหนึ่งเมื่อเทียบกับการแข่งขันที่ลอนดอนในปี 2012 เพิ่มการจัดหาวัตถุดิบในท้องถิ่นและตามฤดูกาล และลดขยะอาหาร

การเดินทาง : คาดว่าจะมีนักท่องเที่ยวประมาณ 15 ล้านคนมาเยี่ยมชมกรุงปารีสระหว่างการแข่งขันกีฬาโอลิมปิก และสถานที่จัดการแข่งขันกีฬาโอลิมปิกส่วนใหญ่สามารถเข้าถึงได้ด้วยระบบขนส่งสาธารณะ

ส่วนสถานที่จัดการแข่งขันในอีล-เดอ-ฟร็องซ์สามารถเดินทางด้วยจักรยานได้ โดยโอลิมปิกที่กรุงปารีสจัดเตรียมเส้นทางจักรยานยาว 415 กม. มีจักรยานให้เช่ากว่า 3,000 คัน และที่จอดรถจักรยานที่ปลอดภัย

นอกจากนั้น เพื่อตอบสนองนักกีฬาโอลิมปิกและพาราลิมปิก ปารีส 2024 จึงได้จัดเตรียมรถยนต์ไฟฟ้าเบา ไฮโดรเจนหมุนเวียน และไฮบริดร่วมกับพันธมิตรอย่างโตโยต้า ปารีส 2024 ยังเลือกที่จะลดจำนวนรถยนต์ลงหนึ่งในสามเมื่อเทียบกับค่าเฉลี่ยของการแข่งขันครั้งก่อน ๆ โดยปรับให้เหมาะสม

ปลูกป่าชดเชยการปล่อยคาร์บอน

ปารีส 2024 เลือกที่จะให้ทุนแก่โครงการป่าไม้ 4 เพื่อชดเชยการปล่อยส่วนที่เหลือด้วยคาร์บอนเครดิต ผ่านโครงการป่าไม้ใหม่ (รวม 1,340 เฮกตาร์) บนที่ราบ Pierrelaye-Bessancourt ในภูมิภาค Ile-de-France และโครงการฟื้นฟูป่าเสื่อมโทรม 3 โครงการใน Montmorency (ห่างจาก Stade de France 15 กม.) ใน Vosges และใน Aisne

สำหรับระดับนานาชาติ “ปารีส 2024” คัดเลือกโครงการอย่างรอบคอบ เพื่อให้สอดคล้องกับกฎและเกณฑ์ของ ADEME เกี่ยวกับการชดเชยคาร์บอนโดยสมัครใจ นอกจากนั้น ยังมุ่งเน้นสร้างผลกระทบเชิงบวกที่สอดคล้องกับค่านิยมของปารีส 2024 เช่น สุขภาพ ความเท่าเทียมทางเพศ การศึกษา และการปกป้องความหลากหลายทางชีวภาพ

โครงการระหว่างประเทศของปารีส 2024 จัดสรรเงินทุนสำหรับการดำเนินการ 9 โครงการ ซึ่งทั้งหมดอยู่ใกล้เส้นศูนย์สูตร ซึ่งเป็นพื้นที่หนึ่งที่ได้รับผลกระทบจากการเปลี่ยนแปลงสภาพภูมิอากาศมากที่สุด โครงการเหล่านี้เป็นไปตามมาตรฐานการรับรองระดับนานาชาติที่ดีที่สุด และก่อให้เกิดการเปลี่ยนแปลงในระดับใหญ่ เรียนรู้เพิ่มเติมเกี่ยวกับโครงการเหล่านี้

Carbon Neutral อาจเป็นฝันร้ายของนักกีฬา ?

“ปารีส 2024” เป็นการแข่งขันกีฬาโอลิมปิกครั้งแรกที่มีนักกีฬาชายและหญิงจำนวนเท่ากันจาก 206 ประเทศ จำนวน 10,500 คน ในขณะที่นักกีฬาชั้นนำของโลกมารวมตัวกันที่ปารีสเพื่อเข้าร่วมการแข่งขันกีฬาโอลิมปิกฤดูร้อนปี 2024 แต่ความร้อนระอุในช่วงฤดูร้อนของเมืองถือเป็นความท้าทายที่สำคัญ

ทั้งนี้ หมู่บ้านนักกีฬาปารีส 2024 ตั้งอยู่ที่จุดบรรจบของเขตชานเมือง 3 แห่ง ได้แก่ แซ็งต์-เดอนี, แซ็งต์-อ็อง และอีล-แซ็งต์-เดอนี และเพื่อทำตามเป้าหมาย Carbon Neutral หมู่บ้านโอลิมปิกจึงไม่ติดตั้งเครื่องปรับอากาศ แต่ได้กลายเป็นประเด็นที่พูดถึงกันมาก

ระบบทำความเย็นในหมู่บ้านโอลิมปิกใช้การผสมผสานระหว่างเครื่องระบายอากาศ อุปกรณ์บังแดด และระบบระบายความร้อนด้วยพลังงานความร้อนใต้พิภพ ที่ใช้น้ำเย็นที่สูบมาจากใต้ดินลึก ๆ ซึ่งโซลูชั่นที่เป็นมิตรต่อสิ่งแวดล้อมนี้ ช่วยลดการใช้พลังงานและลดปริมาณคาร์บอนฟุตพรินต์ของการแข่งขัน

โดยระบบดังกล่าวถูกใช้กับห้องนอน ห้องรับประทานอาหาร และสถานที่ฝึกซ้อม อย่างไรก็ตาม ผู้จัดงานได้ตัดสินใจติดตั้งเครื่องปรับอากาศชั่วคราว 2,500 เครื่องในหมู่บ้าน หลังจากความร้อนเป็นอุปสรรคต่อนักกีฬา แต่ก็ยังไม่ครอบคลุมห้องพักที่มีทั้งหมด 7,000 ห้อง ทำให้บางประเทศก็เลือกที่จะนำโซลูชั่นเครื่องปรับอากาศของตนเองมาใช้เพื่อให้แน่ใจว่าตอบสนองความต้องการเฉพาะของนักกีฬาของตนได้

โอลิมปิก 2024 ไม่เปิดแอร์รถบัส

“ทิพย์ อรวรรณ พาระนัง” นักเทเบิลเทนนิสไทย ประเภทหญิงเดี่ยวและทีมหญิง โพสต์ไอจีสตอรี่ส่วนตัวว่า

“สภาพ นั่ง 5 คนร้อนขนาดนี้ ถ้านั่งเต็มทั้งคันรถคงแย่งอากาศกันหายใจ คงมีคนเป็นลมก่อนถึงที่หมาย มีหน่วยงานไหนเข้าช่วยเหลือบ้าง รถแอร์ร้อนมาก นั่งรถไปซ้อม 45 นาที ยมนะ ยมบาลถามหาเลย”

ทำให้หลาย ๆ คน เกิดการวิพากษ์วิจารณ์การจัดการในครั้งนี้ เนื่องจากมองว่านักกีฬาจำเป็นต้องมีร่างกายที่พร้อมสำหรับการแข่งขัน หากต้องเสียพลังงานไปกับความร้อนอาจเป็นอุปสรรค์ต่อความพร้อมของร่างกายได้ บางคนให้ความเห็นว่าการรักษ์โลกก็สามารถทำได้หลายวิธี และต้องถูกที่ถูกเวลา

ภาพ : press.paris2024 / หมู่บ้านโอลิมปิก ปารีส 2024 ที่พักนักกีฬา