ฟุตบอลโลก : ทำไมกาตาร์จึงกลายเป็นเจ้าภาพที่ถูกวิพากษ์วิจารณ์

ที่มาของภาพ, Getty Images

คาดว่า จะมีแฟนฟุตบอล 1.5 ล้านคน เดินทางเยือนกาตาร์ในช่วงการแข่งขันฟุตบอลโลกรอบสุดท้าย

แต่การตัดสินใจให้กาตาร์เป็นเจ้าภาพจัดการแข่งขันนี้ทำให้เกิดเสียงวิพากษ์วิจารณ์อย่างกว้างขวาง

กฎหมายความสัมพันธ์ระหว่างคนรักเพศเดียวกันของกาตาร์คืออะไร

พฤติกรรมของการเป็นคนรักเพศเดียวกันเป็นเรื่องผิดกฎหมายในกาตาร์ เพราะถือว่า ผิดศีลธรรมตามกฎหมายชารีอะห์ของศาสนาอิสลาม

การลงโทษมีทั้งการปรับ, การจำคุกสูงสุด 7 ปี และการประหารชีวิตด้วยการปาหินใส่

ผู้จัดการแข่งขันฟุตบอลโลกรอบสุดท้ายในกาตาร์ระบุว่า “ต้อนรับทุกคน” และยืนยันว่า จะไม่มีใครถูกเลือกปฏิบัติ

อย่างไรก็ตาม นัสเซอร์ อัล คาเทอร์ ประธานเจ้าหน้าที่บริหาร กาตาร์ 2022 ยืนยันว่า รัฐบาลจะไม่แก้กฎหมายเกี่ยวกับการรักเพศเดียวกัน และได้ขอให้ผู้เดินทางเยือนกาตาร์ “เคารพวัฒนธรรมของเรา”

ในช่วงเข้าใกล้การแข่งขัน ทูตฟุตบอลโลกรอบสุดท้ายของกาตาร์คนหนึ่งกล่าวว่า การรักเพศเดียวกัน “เป็นความเสียหายในจิตใจ” และกลุ่มคน LGBTQ+ ที่เข้าร่วมการแข่งขันควร “ยอมรับกฎของเรา”

คาลิด ซัลมาน อดีตนักฟุตบอลของกาตาร์ ได้แสดงความคิดเห็นนี้ต่อ ZDF สถานีโทรทัศน์ของเยอรมนีในรายการสารคดีที่กำลังจะออกฉาย

รายงานของฮิวแมน ไรท์ วอทช์ เมื่อไม่นานนี้ ระบุว่า กองกำลังความมั่นคงของกาตาร์ได้จับกุมประชาชนที่เป็นชายรักชาย หญิงรักหญิง และคนข้ามเพศอย่างต่อเนื่อง บางครั้งก็บังคับให้พวกเขาเข้ารับการบำบัดแก้เพศวิถี (conversion therapy) ด้วย

รัฐบาลกาตาร์ระบุว่า รายงานดังกล่าวมีข้อกล่าวหาที่ไม่เป็นความจริง

กราฟิก

ฟีฟ่าได้เขียนจดหมายถึง 32 ทีมที่เข้าแข่งขันฟุตบอลโลกรอบสุดท้ายครั้งนี้ โดยบอกให้พวกเขา “มุ่งเน้นไปที่การแข่งขันฟุตบอล” ฟีฟ่าระบุว่า ฟุตบอล “ไม่ควรถูกลาก” เข้าไปสู่ “การต่อสู้” ทางการเมืองหรืออุดมการณ์ หรือ “เสนอบทเรียนทางศีลธรรม”

สมาคมฟุตบอลของยุโรป 10 แห่งรวมถึงสมาคมฟุตบอลของอังกฤษและเวลส์ ได้ออกมาตอบโต้เรื่องนี้ โดยระบุว่า “สิทธิมนุษยชนเป็นสากลและใช้กับทุกที่”

เดิมที แฮร์รี เคน หัวหน้าทีมชาติอังกฤษและหัวหน้าทีมชาติอื่น ๆ อีก 9 ทีม จะสวมปลอกแขน “One Love” เพื่อประท้วงกฎหมายต่อต้านคนรักเพศเดียวกันของกาตาร์ด้วย แต่หลังจากที่ฟีฟ่าเตือนว่า จะมีการปรับ ทำให้ทีมชาติอังกฤษ ทีมชาติเวลส์ และทีมชาติในยุโรปอื่น ๆ ยกเลิกการสวมปลอกแขนนี้แล้ว

แรงงานต่างชาติได้รับการปฏิบัติอย่างไรในกาตาร์

คาดว่า มีแรงงานจากหลายประเทศเช่น อินเดีย, บังกลาเทศ, เนปาล และฟิลิปปินส์ ราว 30,000 คน ทำงานก่อสร้างสถานที่ต่าง ๆ สำหรับการแข่งขันฟุตบอลโลกรอบสุดท้าย รวมถึงสนามฟุตบอลแห่งใหม่, โรงแรม, ถนน, และเมืองที่จะมีการจัดการแข่งขันรอบชิงชนะเลิศ

The Khalifa International Stadium in Doha, Qatar

ที่มาของภาพ, Getty Images

ในเดือน ก.พ. 2021 เดอะ การ์เดียน รายงานว่า มีแรงงานเสียชีวิตในกาตาร์แล้ว 6,500 คน นับตั้งแต่ได้รับเลือกให้เป็นเจ้าภาพจัดการแข่งขันฟุตบอลโลกรอบสุดท้าย โดยได้ข้อมูลมาจากสถานทูตต่าง ๆ ในกาตาร์

อย่างไรก็ตาม รัฐบาลกาตาร์ ระบุว่า ยอดรวมแรงงานที่เสียชีวิตดังกล่าว ทำให้เกิดความเข้าใจผิด เพราะว่า ยอดรวมนี้เป็นการนับรวมแรงงานต่างชาติทั้งหมดที่เสียชีวิตในกาตาร์มาเป็นเวลานานแล้ว และไม่ได้ทำงานในโครงการฟุตบอลโลกรอบสุดท้าย

ทางการกาตาร์ระบุว่า จากสถิติของทางการพบว่า ระหว่างปี 2014-2020 มีแรงงานที่ทำงานอยู่ตามจุดก่อสร้างสนามฟุตบอลโลกรอบสุดท้ายเสียชีวิต 37 คน ในจำนวนนี้มีเพียง 3 คนที่เสียชีวิตเพราะ “เกี่ยวข้องกับการทำงาน”

องค์การแรงงานระหว่างประเทศ (International Labour Organisation—ILO) ระบุว่า ตัวเลขนี้ต่ำกว่าความเป็นจริง เพราะกาตาร์ไม่ได้นับการเสียชีวิตจากหัวใจวายและระบบหายใจล้มเหลวว่าเกี่ยวข้องกับการทำงาน แม้ว่าการเสียชีวิตเหล่านี้อาจเป็นผลมาจากการทำงานท่ามกลางอุณหภูมิสูงได้

โดย ILO ประเมินว่า มีแรงงานต่างชาติเสียชีวิต 50 คน และอีกกว่า 500 คน ได้รับบาดเจ็บสาหัสในกาตาร์ในปี 2021 เพียงปีเดียว นอกจากนี้ยังมีแรงงานต่างชาติอีก 37,600 คน ได้รับบาดเจ็บเล็กน้อยถึงปานกลาง

กาตาร์จะอนุญาตให้ดื่มแอลกอฮอล์ในการแข่งขันฟุตบอลโลกรอบสุดท้ายหรือไม่

กาตาร์ประกาศ 2 วันก่อนการแข่งขันว่า จะไม่อนุญาตให้มีการขายเบียร์ตามสนามฟุตบอลต่าง ๆ

ปัจจุบัน แอลกอฮอล์จะหาซื้อได้ตามพื้นที่ของแฟนบอลที่กำหนดไว้และตามบาร์ของโรงแรมหรูเท่านั้น โดยมีราคาประมาณ 10-12 ปอนด์ (ราว 425-510 บาท) ต่อกระป๋อง หรือ ต่อไพนต์

นอกจากนี้ก็จะมีพื้นที่ที่แฟนบอลที่มีอาการเมาจะต้องไปเพื่อให้ส่างเมา

ส่วนเบียร์ที่ไม่มีแอลกอฮอล์ผสมจะหาซื้อได้ตามสนามต่าง ๆ

ทำไมกาตาร์ได้รับเลือกเป็นเจ้าภาพจัดฟุตบอลโลกรอบสุดท้าย

ในปี 2010 กาตาร์ได้รับสิทธิ์ในการเป็นเจ้าภาพจัดการแข่งขันฟุตบอลโลกรอบสุดท้าย หลังชนะการลงคะแนนเสียงของสมาชิกบริหาร 22 คนของฟีฟ่า เอาชนะประเทศสหรัฐฯ, เกาหลีใต้, ญี่ปุ่น และออสเตรเลีย

กาตาร์เป็นชาติอาหรับชาติแรกที่ได้เป็นเจ้าภาพจัดการแข่งขันนี้

Fan holding a Qatar football scarf

ที่มาของภาพ, Getty Images

มีการกล่าวหาว่า กาตาร์ติดสินบนเจ้าหน้าที่ทางการฟีฟ่า 3 ล้านปอนด์ (ราว 128 ล้านบาท) เพื่อให้สนับสนุนกาตาร์ แต่ก็หลุดพ้นจากข้อกล่าวหานี้ หลังมีการสอบสวนนาน 2 ปี

ในเวลานั้น เซปป์ แบลตเตอร์ ประธานของฟีฟ่าในขณะนั้น ได้สนับสนุนให้กาตาร์เป็นเจ้าภาพ แต่ปัจจุบัน เขาบอกว่า เป็น “ความผิดพลาด” ที่ให้กาตาร์เป็นเจ้าภาพจัดการแข่งขันฟุตบอลโลกรอบสุดท้าย

กาตาร์เตรียมตัวสำหรับการเป็นเจ้าภาพอย่างไร

มีสนามที่ใช้ในการแข่งขันฟุตบอลโลกรอบสุดท้าย 8 สนาม ในจำนวนนี้ 7 สนาม สร้างขึ้นเพื่อการแข่งขันนี้โดยเฉพาะ

นอกจากนี้ยังมีการสร้างโรงแรมใหม่ราว 100 แห่ง และระบบรถไฟใต้ดิน ถนนสายใหม่ และการขยายสนามบินฮามัดด้วย

กาตาร์ยังได้สร้างเมืองใหม่ทั้งเมืองขึ้นมา 1 แห่งรอบสนามลูเซล ซึ่งจะใช้ในการจัดการแข่งขันรอบชิงชนะเลิศ

กราฟิก

กาตาร์ร้อนแค่ไหน

ในช่วงที่มีการจัดการแข่งขันฟุตบอลโลกรอบสุดท้าย อุณหภูมิในกาตาร์ปกติอยู่ที่ประมาณ 25 องศาเซลเซียส

ถ้าจัดการแข่งขันขึ้นในช่วงเดือน มิ.ย.และ ก.ค. ตามปกติ นักกีฬาจะต้องลงเล่นท่ามกลางอุณหภูมิสูงกว่า 40 องศาเซลเซียส และอาจจะสูงเกิน 50 องศาเซลเซียสได้

ในตอนแรก กาตาร์เสนอจัดการแข่งขันฟุตบอลโลกรอบสุดท้ายในฤดูร้อนภายในสนามที่ปิดและมีการปรับอากาศ แต่แผนการนี้ถูกปฏิเสธ

กราฟิก

……

ข่าว บีบีซี ไทย ที่เผยแพร่ในเว็บไซต์ ประชาชาติธุรกิจ เป็นความร่วมมือของสององค์กรข่าว