“ฟิลิปปินส์” ปฏิรูป “ภาษีบาป” หวังปั้นโมเดล “ชาติสีขาว”-

นับตั้งแต่เดือน ก.ค.ปีก่อนที่รัฐบาลฟิลิปปินส์ภายใต้การนำของ “ประธานาธิบดีโรดริโก ดูแตร์เต” ได้ปฏิรูปภาษีเพื่อให้เกิดการลงทุนในประเทศ ล่าสุดผู้นำฝีปากกล้าแห่งอาเซียนประกาศเดินหน้าจัดระบบปรับเพิ่ม “ภาษีบาป” ครั้งใหญ่ โดยมีเป้าหมายระยะยาวเพื่อต้องการลดทอนจำนวนประชากรที่สูบบุหรี่ และดื่มแอลกอฮอล์สูงติด 1 ใน 5 ของชาติอาเซียน

ความเคลื่อนไหวในการจัดระเบียบเกี่ยวกับพฤติกรรมการสูบเริ่มขึ้นตั้งแต่ปีที่ผ่านมา โดยรัฐบาลฟิลิปปินส์บังคับใช้กฎหมายห้ามสูบบุหรี่และยาสูบในที่สาธารณะที่เข้มงวดมากขึ้น อาทิ ในสวนสาธารณะ ตามทางเดิน สถานที่ทำงาน กาสิโน สนามบิน และภายในยานพาหนะสาธารณะ เพื่อต้องการลดจำนวนนักสูบในประเทศ

ทั้งนี้ นักสิ่งแวดล้อมรายหนึ่งกล่าวกับ “ฟิลิปปินส์ เดลี อินควอเออร์” ระบุว่า ประธานาธิบดีโรดริโก ดูแตร์เต พยายามบริหารประเทศแบบ “พ่อปกครองลูก” ซึ่งนำเอากฎเหล็กต่าง ๆ ที่เคยใช้ในเมืองดาเวา ในสมัยที่เป็นนายกเทศมนตรีประจำเมืองนานถึง 20 ปี เช่น การห้ามสูบบุหรี่ในที่สาธารณะ และการปราบปรามยาเสพติด มาใช้กับการบริหารประเทศ

นัยสำคัญที่ดูแตร์เตให้ความสนใจมากขึ้นกับการปฏิรูปสินค้าบาป ส่วนหนึ่งเป็นผลสำรวจการสูบบุหรี่ในผู้ใหญ่ขององค์การอนามัยโลก ในปี 2017 ระบุว่า ในฟิลิปปินส์มีประชากรอายุ 15 ปีขึ้นไป สูบยาสูบและบุหรี่มากถึง 16.5 ล้านคน จากจำนวนประชากรทั้งหมด 103.3 ล้านคน ทั้งยังมีแนวโน้มสูงขึ้นจากปี 2015 ที่มีนักสูบราว 15.9 ล้านคน เป็นผลมาจากสัดส่วนกลุ่มชนชั้นกลางเพิ่มสูงขึ้น ทำให้ฟิลิปปินส์กลายเป็น 1 ใน 5 ประเทศในอาเซียนที่มีนักสูบสูง ขณะที่จำนวนนักดื่มในปี 2017 อยู่ในระดับใกล้เคียงกัน

กระทรวงการคลังของฟิลิปปินส์ระบุว่า ประธานาธิบดีดูแตร์เตเตรียมจะเสนอร่างกฎหมายเกี่ยวกับ “สินค้าบาป” อันหมายถึงยาสูบ บุหรี่ และแอลกอฮอล์ทุกชนิด ภายใต้ข้อเสนอการปฏิรูปภาษีที่ชื่อว่า “2 plus package” ซึ่งจะมีการเสนอ ใน 2 แนวทางเพื่อหวังลดการเสพ ได้แก่ 1.เสนอให้เลิกขายบุหรี่และยาสูบทั้งแบบซองและมวน รวมถึงห้ามนำเข้าและจำหน่ายบุหรี่ไฟฟ้าในประเทศ และแนวทางที่ 2.คือการปรับเพิ่มภาษีสินค้าบาปทุกประเภทในอัตราสูง ดังต่อไปนี้

ภาษี “บุหรี่” จากเดิมรัฐบาลชุดเก่าได้กำหนดภาษีให้ลดขั้นเหลือเพียง “อัตราภาษีเดียว” และเรียกเก็บภาษีตามปริมาณ คือ 35 เปโซต่อซอง (บังคับใช้ตั้งแต่วันที่ 1 ก.ค.ที่ผ่านมา) จะปรับภาษีเพิ่มเป็น 60 เปโซต่อซองในปี 2019 และปรับขึ้น 65.40 เปโซปี 2020 และ 71.29 เปโซปี 2021 และสูงถึง 77.70 เปโซต่อซองในปี 2022

ส่วนภาษี “ยาสูบ” (ยาเส้น) รัฐบาลมีแผนจะปรับเพิ่มจากกิโลกรัมละ 2.13 เปโซ ในปัจจุบัน เป็น 2.35 เปโซต่อกิโลกรัมในปีหน้า และปรับขึ้นอีก 10% นับตั้งแต่ปี 2020 ขณะที่ “ยาเส้นสำหรับเคี้ยว” จะเพิ่มภาษีจาก 1.82 เปโซต่อกิโลกรัม เป็น 2 เปโซในปี 2019 และเพิ่มขึ้นปีละ 10% นับตั้งแต่ปี 2020

สำหรับ “ซิการ์” มีการคิดภาษี 2 ส่วน คือ ภาษีต่อหน่วย (Specific Tax) จะเพิ่มขึ้นจาก 6.08 เปโซต่อมวน เป็น 6.69 เปโซในปี 2019 และเพิ่มอีก 10% ในปี 2020 นอกจากนี้ยังมีการจัดเก็บภาษีตามมูลค่า (Ad Valorem Tax) ขายปลีกของซิการ์ ซึ่งจะปรับขึ้นจาก 20% ปีนี้ เป็น 25% ในปี 2020

ขณะที่กลุ่มเครื่องดื่มแอลกอฮอล์ “สุรากลั่น” ภาษีตามมูลค่าขายปลีก (ไม่รวมภาษีสรรพสามิตและภาษีมูลค่าเพิ่ม) ปัจจุบันอยู่ที่ 20% จะปรับเป็น 25% ในปี 2019 และเพิ่มอีก 10% นับจากปี 2023 ส่วนภาษีต่อหน่วยจะเพิ่มเป็น 40 เปโซต่อลิตรในปี 2019 และเพิ่มเป็น 54 เปโซต่อลิตรในปี 2020 ส่วนปี 2021 จะเก็บภาษีที่ 50 เปโซต่อลิตร และเพิ่มเป็น 55 เปโซในปี 2022 และปรับขึ้นอีก 10% นับตั้งแต่ปี 2023

“สุราหมัก” รัฐบาลจะเก็บภาษีลิตรละ 40 เปโซในปี 2019 จากปัจจุบัน 24.44 เปโซต่อลิตร เพิ่มเป็น 45
เปโซต่อลิตรปี 2020, 50 เปโซ ปี 2021 และสูงสุดที่ 55 เปโซ ในปี 2022

สำหรับ “ไวน์และแชมเปญ” ภาษีจะปรับขึ้นจาก 304.17 เปโซต่อขวดขนาด 750 มิลลิลิตรในปัจจุบัน เป็น 335 เปโซ ในปี 2019 และปรับเป็น 500 เปโซในปี 2020 ทั้งนี้ รัฐบาลได้ระบุว่าภาษีสำหรับไวน์และแชมเปญ ซึ่งมีการนำเข้ามากขึ้นต่อเนื่อง อาจจะพิจารณาปรับขึ้นภาษีสูงสุดถึง 937 เปโซต่อขวดขนาด 750 มิลลิลิตรในอนาคต

อย่างไรก็ตาม นักวิเคราะห์ทางการเมืองมองว่า การปฏิรูปภาษีสินค้าบาปครั้งนี้เป็นการเพิ่มรายได้ให้กับภาครัฐมากขึ้น เพื่อชดเชยรายรับที่มาจากภาคการลงทุน ซึ่งยังไม่เป็นไปตามเป้าหมาย หลังจากที่ประกาศ “โครงการปฏิรูประบบภาษีเร่งด่วน” เพื่อดึงดูดการลงทุนและลดความยากในการทำธุรกิจ ขณะที่ประธานาธิบดีดูแตร์เตระบุว่า จุดประสงค์หลักของการยกเครื่องภาษีบาป เพื่อลดจำนวนประชากรทั้งสูบและดื่ม และสร้างประเทศสีขาว เพื่อเป็นโมเดลให้กับประเทศอาเซียน

รับข่าวสาร ผ่านแฟนเพจเฟซบุ๊ก ประชาชาติธุรกิจออนไลน์ อย่าลืมกดติดตาม
และกดปุ่ม See first (เห็นโพสต์ก่อน)
www.facebook.com/PrachachatOnline
ทวิตเตอร์ @prachachat

ติดตามอ่านข่าวสารจากประชาชาติออนไลน์ ทันสมัย-ทันใจ
ดาวน์โหลดผ่านแอปพลิเคชั่น >> Prachachat << ได้แล้ววันนี้
ทั้งระบบ ios และ android

อ่านประชาชาติธุรกิจ ทั้งฉบับผ่าน e-Newspaper
ได้ที่แอปพลิเคชั่น Ookbee เลือก “ประชาชาติ”