ไอซีที

‘ผอ.’ กระโดดสู่ ‘สตาร์ตอัพ’ บทบาทใหม่ สุรางคณา วายุภาพ

31 ธ.ค.นี้ จะพ้นจากตำแหน่งผู้อำนวยการสำนักงานพัฒนาธุรกรรมทางอิเล็กทรอนิกส์ (สพธอ.) ที่ “สุรางคณา วายุภาพ” ทำหน้าที่นี้ถึง 9 ปีเต็ม แม้กฎหมายใหม่จะเปิดทางให้นั่งต่อได้อีกวาระ แต่ผู้อำนวยการ สพธอ.เลือกจะกระโดดสู่วงการสตาร์ตอัพ ด้วยการตั้งบริษัทเทคโนโลยี “Be Tech Tech Company” ที่มีฝันสูงสุดที่การเป็นยูนิคอร์น (มูลค่าบริษัทเกินพันล้านเหรียญสหรัฐ) เป็นรายแรกของไทย

Q : ตัดสินใจก้าวเป็นสตาร์ตอัพ

9 ปีเต็มกับ สพธอ.ก็คุยกันว่า ถ้าเราไม่เชนจ์ตัวเองเราจะลำบาก แม้จะพยายามเชนจ์ที่ สพธอ.อย่างมาก แต่โลกข้างนอกที่ดิสรัปต์นั้น ทำให้รู้สึกว่าเรายังแอนะล็อกอยู่มาก จึงได้ชวนน้อง ๆ ที่ไฟแรง ไปเชนจ์ข้างนอกกันเถอะ ในเมื่อกลไกของภาครัฐยังมีปัญหาอุปสรรค วันนี้แพลตฟอร์มใหญ่ ๆ เป็นของต่างชาติทั้งหมด และเมื่อคนไทยจะเข้าไปขายบนแพลตฟอร์มของเขาก็มีค่าธรรมเนียม มีค่าใช้จ่าย และถ้าปฏิบัติไม่ได้ตามเงื่อนไขก็โดนปรับโดนเอาออกจากแพลตฟอร์ม

จึงเป็นที่มาว่า ถ้าเราคิดนอกกรอบ ไม่ใช่เงินรัฐ แล้วดึงตระกูลใหญ่ ๆ มาช่วยกันทำเนชั่นแนลแพลตฟอร์ม ใน 2 เรื่องใหญ่ ๆ คือ อีคอมเมิร์ซ และดิจิทัลคอนเทนต์ ในเมื่อปัจจุบันมีกองทุนอยู่มาก ที่จะช่วยสนับสนุนเงินทุนได้

จริง ๆ นี่ก็เป็นหนึ่งในยุทธศาสตร์ของ สพธอ.พาร์ตหนึ่ง แต่ทำแล้วยากแสนยาก จึงเป็นเหตุที่เราต้องลุกขึ้นแล้ว ไปทำกันเถอะเพื่อประเทศเรา ไม่อย่างนั้น เราจะไม่ทันนะ

ครั้งนี้ผู้บริหารของ สพธอ.เกินกว่าครึ่งออกไปทำในสิ่งที่ตั้งใจทำให้กับประเทศนี้ โดยระดมทุนจากเอกชน เพื่อเป็นเทคคอมปะนี ซึ่งก็มีพาร์ตเนอร์ใหญ่ ๆ คอยหนุน

Q : สิ่งที่ Be Tech จะทำ

หนึ่งในนั้นคือ เรื่องแพลตฟอร์ม เราจะเป็นทางเลือก เป็นทั้งที่ปรึกษา และพัฒนาแพลตฟอร์มด้วย โดยมีนักลงทุนของเราเป็นเจ้าแพลตฟอร์ม ซึ่งเรากำลังดีลอยู่เพื่อให้เขาเข้ามาถือหุ้น ซึ่งเป็นนักลงทุนไทย และจะมีทั้งแพลตฟอร์มสำหรับอีคอมเมิร์ซ กับสำหรับดิจิทัลคอนเทนต์ และพยายามจะก้าวเป็นเนชั่นแนลแพลตฟอร์มให้ได้ ซึ่งเชื่อว่า pain point ของผู้ประกอบการอีคอมเมิร์ซในตอนนี้คือ บรรดาค่าธรรมเนียม ค่าใช้จ่ายเยอะแยะที่เขาจะต้องจ่ายให้เจ้าใหญ่ต่างชาติ เราจะเอาเขาออกจากเงื่อนไขที่เป็นปัญหาเหล่านี้

Q : แพลตฟอร์มเศรษฐีไทยไม่สน

มันอยู่ที่ความเชื่อมั่น พวกเราไม่เคยพูดอะไรที่โอเวอร์ ก็ฝันนะว่า Be Tech จะเป็นยูนิคอร์นรายแรกของไทย เป็นโลคอลเทคคอมปะนีจริง ๆ แต่ทุกอย่างต้องใช้เวลา ทั่วไปก็ใช้เวลา 8 ปี แต่ก็มีทั้งทางที่เป็นไปได้และเป็นไปไม่ได้ เป็นความเสี่ยงขนาดใหญ่เราจึงทำงานกับคนที่มีประสบการณ์จริงด้วย

แล้วถามจริง ๆ ไม่รู้สึกอะไรกันบ้างหรือ ที่ช่องฟรีทีวีจะตาย ต้องมาดิ้นคืนคลื่น สื่อดั้งเดิมปิดตัวลง แต่ต่างชาติเข้ามาโครม ๆ อย่างตอนนี้นาน ๆ จะมีหนังไทยออกมาสักที แล้วเรื่องพวกนี้ไม่ได้ขึ้นอยู่กับภูมิอากาศ ขึ้นอยู่กับในสมองของเราเชื่อด้วยประสบการณ์ที่มากพอและการมองเห็นภาพใหญ่ที่จะมุ่งไปจะทำให้แก้ปัญหาได้

: จุดเด่นที่ทำให้แตกต่าง

เราไม่ใช่แค่ซอฟต์แวร์เฮาส์แล้วบอกว่าตัวเองคือ เทคคอมปะนี สิ่งที่ต่างอย่างมากคือ ทรัพย์สินทางปัญญา ไม่ใช่แค่พัฒนาแล้วขายไป

Q : เป็นสตาร์ตอัพที่ใหญ่เกินไป

ก็จะมีพนักงานเกินร้อย แต่ต้องมี เพราะงานแต่ละอย่างต้องอาศัยความชำนาญคนละแบบ ซึ่งเท่าที่ดีลแล้ว รายที่เป็นไปได้สูงที่จะดึงเข้ามาร่วม มีมูลค่าบริษัทต่ำสูงคือ ราว 200 ล้านบาท สูงสุดคือ 6,000 ล้านบาท แต่ตอนนี้กำลังทำดิวดิลิเจนซ์กันอยู่ แต่เท่าที่ดูตอนนี้ในตลาดยังไม่เห็นใครเป็นคู่แข่งของเรา เพียงแต่ความท้าทายหนักมากคือ ดีลอาจจะสำเร็จหรือไม่ก็ได้

ขณะที่การเชื่อมต่อโดยแบ่งแยกเป็นบริษัทย่อย บริษัทในเครือก็จะช่วยลดความอุ้ยอ้ายได้

Q : เป็นหน่วยงานรัฐยังแก้ไม่ได้

เขาไม่สามารถชนะความเป็นรัฐได้ เพราะต้องปฏิรูปอย่างรุนแรง จึงมุ่งไปที่การรวมพลังเพื่อสร้างเครือข่ายสร้างสิ่งใหม่ ถึงได้พูดถึงการเทคแคร์ในสิ่งที่สตาร์ตอัพ สตาร์ตอัพทุกคนอยากมีตัวตน

ฉะนั้นต้องทำให้เขามีโอกาสเป็นเจ้าของ แล้วได้เงินทุนมาหนุน ช่วยทำให้เขาทุ่มได้เต็มที่ไม่ต้องกลัว ในการสร้างสิ่งใหม่ ๆ เข้ามา ไม่อย่างนั้นก็น่าเสียดายโอกาสของประเทศ

Q : อีคอมเมิร์ซ 8 ปีที่ผ่านมา

ปัญหาหนึ่งคือ เรื่องการสเกลอัพ ที่ยังมองแค่ตลาดไทย ประเทศไทยมีของดี แต่ไม่รวมกัน มีใครสักคนที่ลุกขึ้นมาเดินนำ ขณะที่นักลงทุนไทยรวย ๆ มีมากมาย แต่ก็ไม่รู้จะหาคนจากไหนที่จะเชื่อได้ว่าทำได้จริง เราจึงเป็นโจทย์ที่ลงตัว

แล้วที่ผ่านมาวงการสตาร์ตอัพบ้านเราเป็นเหมือน พี.อาร์. ไม่ได้เป็นสตาร์ตอัพจริง ๆ คือ เน้นสร้างสตอรี่ สตาร์ตอัพคือคนที่ซีเรียสกับการพัฒนาอะไรบางอย่างขึ้นมาแล้วทำให้ทรัพย์สินทางปัญญาของเขามีมูลค่าเพิ่มขึ้น ต่อยอดได้ ไม่ใช่ทำเป็นแค่ซอฟต์แวร์เฮาส์

Q : สพธอ.จะสั่นคลอนไปไงต่อ

ได้ปูทางมา 2 ปีกว่าแล้ว มีการส่งสัญญาณอย่างสม่ำเสมอว่า จะมีการเปลี่ยนทีม ซึ่งเราก็ทำแผนเตรียมพร้อมไว้แล้ว เชื่อว่าทุกคนจะช่วยประคับประคองไปได้ในช่วงเปลี่ยนผ่าน