คอลัมน์ Pawoot.com ภาวุธ พงษ์วิทยภานุ
ผมเป็นคนหนึ่งที่ติดตามผลงานของ Elon Musk ตั้งแต่การผลิตรถไฟฟ้า เทสลา หรือตอนนี้กำลังตื่นเต้นกับกระบวนการพัฒนาจรวดที่จะพาเราไปดาวอังคารของ “สเปซเอ็กซ์”
ผมเจอวิดีโอสัมภาษณ์ Elon Musk ที่ถามถึงแนวคิดในการพัฒนานวัตกรรม มีจุดที่น่าสนใจตรงที่แม้ว่าจะเป็นบริษัทนวัตกรรม แต่ก็มีการคิดนวัตกรรมใหม่ ๆ ขึ้นมาดิสรัปต์ตนเอง
- สถิติหวย ตรวจหวย ผลสลากกินแบ่งรัฐบาล งวด 16 เมษายน ย้อนหลัง 10 ปี
- ตรวจหวย ผลสลากกินแบ่งรัฐบาล ตรวจผลรางวัล งวด 16 เมษายน 2567
- หวยงวด 16 เมษายน ถ่ายทอดสด ตรวจผลรางวัล ผลสลากกินแบ่งฯ วันนี้ (16 เม.ย. 67)
เพื่อให้สินค้าและบริการดีขึ้นเรื่อย ๆ เขาให้สัมภาษณ์ที่โรงงาน SpaceX ที่สตาร์เบส พูดถึง 5 step ในการพัฒนาผลิตภัณฑ์หรือนวัตกรรม โดยระบุว่า 1.ต้องมี requirements ที่ดี ในการพัฒนาสินค้าและบริการ ซึ่งต้องเริ่มจากการมีความต้องการก่อน ส่วนใหญ่ requirements ที่พูดถึง คือ การตอบ pain หรือปัญหาของผู้ใช้ กระบวนการหนึ่งในการพัฒนาสินค้าและบริการที่ดี ซึ่งใช้ในบริษัทด้านเทคโนโลยีและนวัตกรรม
เรียกว่า การทำ design thinking มี 5 ขั้นตอน คือ 1) empathy เป็นขั้นตอนหลัก แปลง่าย ๆ ได้ว่า การเข้าไปนั่งฟังลูกค้า เข้าใจลูกค้าว่ามีปัญหาอะไร และต้องการอะไรจริง ๆ ซึ่ง requirements ที่ดีต้องเริ่มจากการไปฟังปัญหา กระบวนการนี้สำคัญมาก ถ้าฟังมาผิดก็จะพัฒนาสินค้าหรือบริการผิดเลย
2) define การวิเคราะห์ปัญหาที่เจอ โดยแยกปัญหาเป็นชิ้น ๆ แล้วรวมให้เป็นกลุ่ม 3) ideateเข้าสู่การนำมาสร้างเป็นไอเดีย 4) prototype การทำเป็นต้นแบบ 5) test ทดสอบว่าลูกค้าชอบหรือไม่ชอบอย่างไร
สเต็ปที่ 2.ลด process ให้น้อยที่สุด พอเริ่มเข้าสู่กระบวนการมีสินค้า จะเริ่มมี process มีขั้นตอน เขาบอกว่าต้องพยายามลด process ให้น้อยที่สุด หรือ delete process ที่ไม่จำเป็นออกไป มีคำหนึ่งว่า lean operation ทำให้น้อยที่สุด บางที่สุด ขั้นตอนเยอะไปจะมีจุดให้พลาดได้เยอะ
ผมเห็นความแตกต่างขององค์กรรูปแบบเก่ากับแบบใหม่ แบบเก่าโดยเฉพาะข้าราชการ ต้องมีเอกสาร ต้องทำหนังสือเข้าไป มีหลายฝ่ายอนุมัติ หรือองค์กรขนาดใหญ่ที่อยู่มานานก็จะมีลักษณะเหมือนกันทำให้เดินช้า
บางอย่างไม่จำเป็นและทำให้เร็วได้ โดยเฉพาะในยุคนี้ เช่น การใช้ e-Paperเอกสารออนไลน์ มีเทคโนโลยีใหม่ ๆ ช่วยการทำงานมากขึ้น ท่านที่เป็นผู้บริหารที่อยากให้ธุรกิจเร็วขึ้นต้องกลับไปรื้อว่าโครงสร้างหรือวิธีทำงานที่เคยใช้มาหลายสิบปี อะไรที่ไม่จำเป็น
3.สิ่งที่ทำควร simplify ทำให้ง่าย และ optimize ให้เร็วขึ้น ดีขึ้น คือหน้าที่ของผู้บริหารที่ต้องตั้งคำถามกับตัวเองว่าทำไมบริษัทของเราทำงานช้า ต้องกลับไปรื้อโอเปอเรชั่น และวิธีการทำงานของทีม ทำอย่างไรให้ง่ายกว่านี้ ไม่ใช่ต้องผ่าน 10 คน เดี๋ยวนี้วงการสตาร์ตอัพคิดปุ๊บแล้วลองเลย ลองเล็ก ๆ ก่อน ถ้าไม่ใช่ค่อยกลับมาทำใหม่ กลับไปกลับมาจนเจอสิ่งที่ใช่
สิ่งหนึ่งของ Elon Musk ที่ผมชอบ คือ เมื่อก่อนนาซ่าผลิตจรวด ใช้งบประมาณมาก และมีขั้นตอนต่าง ๆ มากมาย ถ้าพลาดก็เฟลไปเลยจึงต้องทำให้ดีที่สุด แต่สเปซเอ็กซ์ไม่ใช่ Starship ยานอวกาศตัวใหม่เปลี่ยนวัสดุจากใช้วัสดุกันไฟหลายอย่างที่ต้นทุนสูงมากมาเป็นอะลูมิเนียม ซึ่งต้นทุนถูกมาก และมีคุณสมบัติที่ดี ทำให้ผลิตจรวดออกมาเป็นสิบ ๆ อันได้เลย จึงทดสอบได้มาก เจอข้อผิดพลาดมากขึ้นก็มีโอกาสพัฒนาไปเรื่อย ๆ
4.accelerate cycle time เร่ง cycle ให้เร็วขึ้น ถ้าข้อ 1-3 ให้เวลา 1 เดือน ทำให้เหลือ 3 อาทิตย์ได้ไหม ปัญหาของธุรกิจที่คนไทยทำ คือ เมื่อเริ่มนิ่งก็มีปล่อยแล้วไปทำอย่างอื่น ทั้งที่มีเทคโนโลยีใหม่ทำให้เร็วขึ้น ดีขึ้นและต้นทุนต่ำลงได้
ขั้นตอนที่ 5.automate สำคัญมาก เป็นหัวใจของยุคนี้ เมื่อก่อนขั้นตอน 1-10 มีคนเต็มไปหมด จะเร่งความเร็วจาก 1 เดือน เหลือ 3 อาทิตย์ได้แต่ก็ใช้คน เมื่อเริ่มนิ่งแล้วเอาหุ่นยนต์ เครื่องจักร หรือ AI มาใช้ได้ไหม automate มากขึ้น เพราะเริ่มทำงานซ้ำ ๆ แบบเดิม machine robot หรือ AI เริ่มเข้ามามีบทบาทในการทำงาน ทำให้ประสิทธิภาพเพิ่มขึ้น จึงไม่น่าแปลกใจว่าโรงงานผลิตรถยนต์ของเทสลาใช้หุ่นยนต์เกือบทั้งหมด
แต่ Elon Musk ย้ำว่าอย่าเรียงผิด เพราะตอนแรกเขา automate โดยใช้หุ่นยนต์ในการผลิตรถเทสลาก่อนจนต้องหยุดไปทำให้ operation ให้นิ่งก่อนแล้วจึงกลับมาใช้หุ่นยนต์ทีหลัง
นี่คือ 5 ขั้นตอนที่ผมเชื่อว่าเป็นแนวคิด และวิธีคิดของคนรุ่นใหม่ นักบริหาร นักจัดการรุ่นใหม่ หากนำมาใช้กับธุรกิจปัจจุบันที่อาจเคยทำมา 10-20 ปี จะทำให้ 1.ธุรกิจคุณทันสมัยขึ้น 2.ต้นทุนจะลดลง และ 3.การทำงานจะรวดเร็วขึ้น
