คุณหญิงพจมาน : 3 นามสกุล ผู้เด็ดเดี่ยว มีบุญคุณ บารมี เหนือเพื่อไทย

คุณหญิงพจมาน ดามาพงศ์ รองประธานกรรมการมูลนิธิไทยคม และคณะผู้บริหาร เฝ้าทูลละอองธุลีพระบาท น้อมเกล้าน้อมกระหม่อมถวายรถรักษาอัมพาตเคลื่อนที่ผู้ป่วยโรคหลอดเลือดสมองเฉียบพลัน
ภาพ : สำนักพระราชวัง

คุณหญิงพจมาน : 3 นามสกุล เข้มแข็งเด็ดเดี่ยว มีบุญคุณ อำนาจ บารมี เหนือการเมืองเพื่อไทย

24 กันยายน 2563 ไม่ใช่ครั้งแรก ที่คุณหญิงพจมาน ดามาพงศ์ ปรากฏตัวทางการเมือง

นักข่าวการเมืองรู้จักหน้า คุณหญิงพจมาน ชินวัตร หรือคุณหญิงอ้อ ตั้งแต่ยุค “ทักษิณ ชินวัตร” เปิดตัวเป็นนักการเมือง หัวหน้าพรรคไทยรักไทย ในปี 2544

ในวาระที่พรรคจัดงานเลี้ยง ส.ส.และสมาชิกพรรค ที่โรงแรม เอส ซี ปาร์ค 1 ในธุรกิจฐานที่มั่นของตระกูล “ชินวัตร” พลันที่คุณหญิงอ้อ ปรากฏตัวขึ้น ส.ส.นักการเมืองทั้งพรรคยืนขึ้นต้อนรับพรึ่บพร้อมเพรียง ห้องเงียบสงัดไปชั่วครู่

คุณหญิงพจมาน และ นายทักษิณ ชินวัตร ขณะดำรงตำแหน่งนายกรัฐมนตรี
(FILES) TANG CHHIN SOTHY / AFP FILES / AFP

จากนั้นเธอปรากฏตัวร่วมกับ “ทักษิณ” ในฐานะนายกรัฐมนตรี ในวาระทางการ หรืองานราชสำนักเท่านั้น

ปลายปี 2544  มีพื้นที่ที่คุณหญิงอ้อ ไม่ปรารถนาจะปรากฏตัว แต่ก็ต้องเดินทางไปเปิดหน้า คือ สำนักงานคณะกรรมการป้องกันและปราบปรามการทุจริตแห่งชาติ (ปปช.) เพื่อให้ข้อมูลกรณี “ทักษิณ” ปกปิดบัญชีทรัพย์สิน หรือ คดีซุกหุ้นไว้ที่คนรับใช้-คนขับรถ

หลังรัฐประหาร 19 กันยายน 2549 ขณะที่ “ทักษิณ” และพวกหลายคน ต้องใช้ชีวิตอยู่ในต่างประเทศ ท่ามกลางข่าวการเจรจาข้ามประเทศ

1 เดือนถัดจากรัฐประหาร 2549 คุณหญิงอ้อ ปรากฏตัวในรั้วบ้านสี่เสาเทเวศร์ รายงานข่าวในเวลานั้นระบุว่า มีการประสานงานผ่าน พล.อ.อู้ด เบื้องบน อดีตสมาชิกสภานิติบัญญัติแห่งชาติ (สนช.)

ในช่วงปลายปี 2551 ปรากฏข่าวการหย่า ระหว่าง “ทักษิณ” กับ คุณหญิงอ้อ โดยการเซ็นเอกสารหย่าเกิดขึ้นที่สถานกงสุลใหญ่ไทยประจำฮ่องกง และคุณหญิงอ้อ ถอดนามสกุลของสามีออกจากบัตรประชาชน และขานชื่อ-นามสกุลตัวเองใหม่ ว่า “คุณหญิงพจมาน ณ ป้อมเพชร” ซึ่งเป็นนามสกุลของฝ่ายมารดา

มารดาของคุณหญิงอ้อ นั้น คือ นางพจนีย์ ณ ป้อมเพชร ซึ่งเป็นบุตรสาวของ พ.อ.พร้อม ณ ป้อมเพชร ซึ่งสืบสกุลจากบิดาคือหลวงคลัง (ต่วน)  ณ ป้อมเพชร

คุณหญิงพจนีย์ สมรสกับ พล.ต.ท. เสมอ ดามาพงศ์ มีบุตรธิดาด้วยกัน 4 คน คือ นายพงษ์เพชร ,พล.ต.อ.เพรียวพันธ์ ,นายพีระพงศ์ และคุณหญิงพจมาน

อนึ่ง สายสกุล “ณ ป้อมเพชร” ของคุณหญิงพจมาน นั้น เป็นคนละสายที่สืบสกุลจาก พระยาชัยวิชิตวิศิษฏ์ธรรมธาดา (ขำ) เป็นบุตรชายคนโตของพระยาไชยวิชิตสิทธิศาสตรา ที่ได้รับพระราชทานนามสกุล “ณ ป้อมเพชร์” จากพระบาทสมเด็จพระรามาธิบดีศรีสินทรมหาวชิราวุธ พระมงกุฎเกล้าเจ้าอยู่หัว เมื่อวันที่ 2 กรกฎาคม พ.ศ. 2456 (เขียนต่างกันที่ ร.การันต์)

คุณพจมาน
CHRISTOPHE ARCHAMBAULT / AFP

ล่าสุด หลังจากที่คุณหญิงอ้อ ปรากฏตัวในภาพข่าวสำคัญ ถูกโยงกับการเปลี่ยนแปลงทางการเมือง และล้างไพ่กรรมการบริหารพรรคเพื่อไทย อีกครั้ง

ครั้งนี้ ฝ่ายสื่อสารของพรรคเพื่อไทย แจ้งกับนักข่าวว่า ให้ใช้นามสกุลของคุณหญิงพจมาน คือ “ดามาพงศ์” ไม่ใช่ “ณ ป้อมเพชร”

เป็นการเปลี่ยนนามสกุลกลับไปที่สายกสุลของฝ่ายบิดา อีกครั้ง

โดยแหล่งข่าวระดับสูงในพรรคเพื่อไทย ระบุว่า ในวันศุกร์ที่ 25 กันยายน 63 คุณหญิงพจมาน ได้ร่วมหารือกับแกนนำระดับอาวุโสของพรรค นำไปสู่การเปลี่ยนแปลงใหญ่ในพรรค ขณะที่บางตำแหน่งและจังหวะในการรวบรวมไพร่พลเป็นไปตามคำแนะนำของ “ทักษิณ ชินวัตร”

ความเคลื่อนไหวที่ปรากฏขึ้นคือ คุณหญิงสุดารัตน์ เกยุราพันธ์ ลาออกจากประธานคณะกรรมการยุทธศาสตร์พรรค พร้อมด้วยกรรมการอาวุโสอีก 3 คน ตามด้วยการลาออกของ นายสมพงษ์ อมรวิวัฒน์ หัวหน้าพรรค

การเซ็ตซีโร่ โครงสร้างอำนาจในพรรคของทักษิณ มีเป้าหมายเพื่อดึงนักการเมืองขาใหญ่-อาวุโสเก๋าเกมและมีวุฒิภาวะทางการเมือง กลับเข้าสู่พรรคอีกครั้ง

1 ในกลุ่มนักการเมืองที่ถูกเจรจาให้กลับพรรคเพื่อไทยใหม่ คือกลุ่มนักการเมืองที่เคยเป็นขุนพลหลักของทักษิณ ซึ่งก่อหวอดในตึกชินวัตร แล้วก่อร่างสร้างตัวเป็น “กลุ่มแคร์” มีฐานที่มั่นใน voice tv และหมู่บ้านเกศินีย์วิลล์

ไม่ควรลืมว่ากว่า 2 ทศวรรษ ที่ “ทักษิณ” และคุณหญิงอ้อ โลดแล่นอยู่ในวงการเมือง สร้างบุญคุณ-สั่งสมบารมี ทั้งในช่วงอยู่บนอำนาจ และร่วงหล่นจากเก้าอี้

นายภูมิธรรม เวชยชัย เคยพูดถึงคุณหญิงอ้อ ไว้หลังรัฐประหาร 2549 ว่า “คุณหญิงพจมาน เป็นคนที่ดูแลลูกน้องและครอบครัวของลูกน้องทุกชีวิต มีพ่อของลูกน้องผมคนหนึ่งจำเป็นต้องผ่าตัดด่วน ถ้าไม่ได้คุณหญิงช่วย เขาคงไม่มีชีวิตมาถึงทุกวันนี้”

ขณะที่นักการเมืองสายพันธุ์พิเศษ อย่าง นายวิษณุ เครืองาม รองนายกรัฐมนตรี ที่เคยดีลกับนายกรัฐมนตรีไม่น้อยกว่า 7 คน กล่าวขวัญถึงคุณหญิงพจมาน ว่าเป็นคนมีลีดเดอร์ชิป  “…กับคุณหญิงพจมาน ท่านเป็นคนมีน้ำใจ เวลาเจอผมท่านจะถามถึงลูก ถึงภริยา เช่น ลูกเรียนไปถึงไหน จะกลับมาทำอะไร หรือช่วงที่ภริยาผมไปผ่าตัด ท่านก็มาถามว่า ผ่าที่ไหน หาหมออะไรบอกอีกว่า อ้อมีหมอคนหนึ่งรู้จัก วันหลังแนะนำให้ไหม”

“…คนอื่นไม่เคยมาคุยกับผมแบบนี้ สิ่งที่ผมประทับใจท่านเป็นเรื่องที่เกิดขึ้นมานานแล้ว คือ ท่านเป็นคนที่ไม่แสดงความเข้มแข็ง เด็ดเดี่ยวให้ได้เห็นยามที่ไม่จำเป็นต้องแสดง ปกติท่านจะพูดว่า…เหรอคะ จะเอาอย่างไรก็เอา

“…แต่ยามใดที่ต้องแสดงความเข้มแข็งเด็ดเดี่ยว ซึ่งเราเป็นคนไม่เข้มแข็งเด็ดเดี่ยวเพราะเกรงใจ แต่ท่านไม่เกรงใจ ทางแสดงเปรี้ยงเลยว่าเป็นอย่างนี้ วันนั้นท่านพูดกลางวงประชุมว่า ‘ไม่ต้องอ้อมค้อม พูดกันตรง ๆ ดีกว่า คุณจะเอาอย่างไรแน่’ ไอ้คำพูดอย่างนี้ ตั้งแต่ผมเกิดมาผมยังไม่เคยพูด ผมเองตกใจ อกสั่นขวัญแขวนไปเลย แต่นี่คือลีดเดอร์ชิปนะ” นายวิษณุกล่าว

ไม่นับบุญคุณ บารมี ที่คุณหญิงพจมาน สั่งสมไว้กับบรรดานักการเมืองในเครือข่าย ตั้งแต่ยุคไทยรักไทย พลังประชาชน จนมาถึงเพื่อไทย นานกว่า 2 ทศวรรษ

**ข้อมูลจากหนังสือ “ในคืนยะเยือก 7 ขุนพลทักษิณ ใต้ปฏิบัติการ ลับ ลวง พราง” โดยสำนักพิมพ์มติชน