รู้จัก “วิถีลาหู่ ยอดดอยปู่หมื่น” บ้าน “ริชชี่ อรเณศ”

Photo : villagetourism.tourismthailand

จากประโยค “บ้านหนูอยู่บนดอย ยังไงหนูก็ต้องกลับดอยค่ะ จริง ๆ บ้านหนูมันน่าอยู่มากนะ ถ้ามีโอกาสพี่ๆไปเที่ยวบ้านหนูได้นะคะ” วลีเด็ดของ “ริชชี่” อรเณศ ดีคาบาเลส นางเอกสาว เจ้าของแฮชแท็ก #SAVEริชชี่ ที่ตอกกลับพิธีกรฝีปากกล้าอย่างม้า อรนภา ไปเมื่อวันก่อน

สำหรับดอยที่ริชชี่กล่าวถึงนั้น คือ “ดอยปู่หมื่น” ข้อมูลจากการท่องเที่ยวแห่งประเทศไทย ระบุว่า ตั้งอยู่บนเทือกเขาสูง ในตำบลแม่สาว อำเภอแม่อาย จังหวัดเชียงใหม่ ที่มีอายุกว่าร้อยปี มีระยะทางห่างไกลจากตัวเมืองเชียงใหม่ กว่า 170 กิโลเมตร ใช้เวลาเดินทางเกือบ 4 ชั่วโมง เมื่อไปถึงจะได้พบกับทัศนียภาพอันสวยงาม รวมถึงวิถีชีวิตของชาวเขาเผ่าลาหู่ ที่มีอาชีพหลักเป็นจะทำการเกษตร ปลูกชา กาแฟ ทำงานรับจ้างดูแลป่าไม้ของกรมป่าไม้ รวมไปถึงการปลูกกาแฟพันธุ์อาราบิกาจำหน่าย

สำหรับ “ริชชี่” นั้น เป็นเหลนทวดของ ‘ปู่หมื่น’ ผู้นำบนดอยปู่หมื่น และต่อมาได้ถูกนำมาตั้งชื่อดอย ขณะที่ ‘จะฟะ ไชยกอ’ เป็นคุณตาของเธอ ผู้ที่เคยรับเสด็จพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัวรัชกาลที่ 9 และพระราชินีในปี พ.ศ.2513 ซึ่งตอนนั้น นายจะฟะได้เข้าเฝ้าและรับต้นชาอัสสัม ชาป่าพระราชทานจากพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัวรัชกาลที่ 9 ทำให้นายจะฟะและชาวบ้านประกอบอาชีพปลูกชามาจนถึงปัจจุบัน และในรุ่นที่สาม  ‘เจริญ ไชยกอ’ ก็เป็นคุณลุงของเธอ ผู้สืบสานอาชีพปลูกชา แปรรูปชา และสร้างรายได้จากการท่องเที่ยวชุมชน นำความยั่งยืนมาให้คนในชุมชน

ย้อนไปกว่าร้อยปี มีชนเผ่ากลุ่มหนึ่งนามว่า “ลาหู่” หรือ “มูเซอแดง” อพยพลงมาจากประเทศจีน ก่อนที่จะเข้าพม่า และเข้ามาเลือกปักหลักในแผ่นดินไทย ณ ขุนเขาแห่งนี้ ในอดีตที่เคยเป็นแหล่งปลูกฝิ่นแหล่งใหญ่แห่งหนึ่งของจังหวัดเชียงใหม่ด้านติดชายแดน อาชีพของเกษตรกรจะทำไร่เลื่อนลอย มีการบุกรุกถางป่าเพื่อปลูกพืช ทำให้สภาพป่ากลายเป็นเขาหัวโล้น พระบาทสมเด็จพระปรมินทรมหาภูมิพลอดุลยเดช รัชกาลที่ 9 เสด็จฯ เยี่ยมชาวไทยภูเขาที่บ้านปู่หมื่นในปี 2515 พระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว รัชกาลที่ 9 ได้เสด็จฯ ที่บ้านดอยปู่หมื่นและได้

พระราชทานต้นชาให้นำมาปลูกที่บ้านปู่หมื่น นับเป็นชาต้นแรกที่ปลูกและขยายพันธุ์แก่เกษตรกรในพื้นที่ เป็นชาสายพันธุ์อัสสัม เกษตรกรจะออกไปเก็บใบชาช่วงเวลาเช้า และนำมาคั่วด้วยเตาแบบโบราณที่ใช้ฟืนเป็นเชื้อเพลิง ผึ่งลมให้แห้งแล้วบรรจุถุง ส่งจำหน่ายให้กับผู้บริโภคใบชาแบบดั้งเดิม ปัจจุบันนี้ ดอยปู่หมื่น เป็นหมู่บ้านที่มีพื้นที่ปลูกชาอัสสัมมากที่สุดแห่งหนึ่ง โดยปลูกบริเวณรอบๆ หมู่บ้าน ทุกบ้านสะอาด สะดวกพร้อมที่จะรับนักท่องเที่ยวเข้าชมและพักผ่อนแบบโฮมสเตย์ ชมต้นชาต้นแรกที่ได้รับพระราชทานจากในหลวง นักท่องเที่ยวเยี่ยมชมโรงงานผลิตชา กิจกรรมร่วมเก็บใบชา ท่องเที่ยวน้ำตกปู่หมื่น ชมวิถีชีวิตและการละเล่นของชาวไทยภูเขาเผ่าลาหู่

นอกจากนี้ ดอยปู่หมื่น ยังมีเส้นทางเดินป่าเพื่อชมธรรมชาติและความงามของน้ำตกอีกด้วย นั่นคือ ‘น้ำตกปู่หมื่น’ หรือที่ชาวบ้านเรียกกันว่า ‘น้ำตกงวงช้าง’ ซึ่งน้ำตกปู่หมื่นเป็นน้ำที่ไหลมาจากดอยผาหลวง (ดอยผ้าห่มปก) ความโดดเด่นของน้ำตกปู่หมื่น คือมีลักษณะเหมือนงวงช้าง ซึ่งเกิดขึ้นโดยธรรมชาติ เมื่อกระแสน้ำได้ไหลไปกระทบกับหลุมบนหินที่อยู่ตรงกลางของระหว่างชั้นแล้ว จะพุ่งขึ้นไปฟุ้งกระจายเป็นฝอยโค้งซึ่งมีลักษณะคล้ายงวงช้างที่สวยงามมาก ถือได้ว่าเป็นสิ่ง มหัศจรรย์ทางธรรมชาติที่หาชมได้ยาก และที่นี่มีความอุดมสมบูรณ์มีน้ำตลอดทั้งปี

บนดอยปู่หมื่น ปัจจุบันเป็นสถานที่ยอดฮิตของบรรดานักท่องเที่ยว โดยเฉพาะ ดอยปู่หมื่นลาหู่โฮมสเตย์ ที่นักท่องเที่ยวเดินทางมาเพื่อดื่มด่ำบรรกาศอันบริสุทธิ์