กองกำลังติดอาวุธชาวปาเลสไตน์ “ฮามาส” (Hamas) ยิงจรวดออกจากพื้นที่ฉนวนกาซามุ่งไปโจมตีเมืองในภาคใต้ของประเทศอิสราเอล ในเช้าวันที่ 7 ตุลาคม 2023 เป็นเหตุให้ฝั่งอิสราเอลที่มีกองกำลังและอาวุธยุทโธปกรณ์แข็งแกร่งกว่าตอบโต้ทันควัน เกิดสงครามระลอกใหม่ขึ้นในมหากาพย์ความขัดแย้งอิสราเอล-ปาเลสไตน์
ทำไมกลุ่มฮามาสจึงเลือกโจมตีอิสราเอลในเวลานี้ ? มีอะไรเป็นปัจจัยกระตุ้นรอบใหม่ มีนัยสำคัญอะไรในการเลือกวันโจมตีหรือไม่ ? เป็นคำถามที่หลายคนสงสัยหลังทราบข่าวเหตุการณ์นี้
ฮามาสคือใคร ?
ก่อนจะไปตอบคำถามว่าทำไมเลือกโจมตีในช่วงนี้ ขอเริ่มจากอธิบายสั้น ๆ ว่ากลุ่มฮามาสคือใคร
กลุ่มฮารากัต อัล-มูกาวามา อัล-อิสลามิยาหรือฮามาส (Hamas) เป็นกลุ่มเคร่งศาสนาอิสลามนิกายซุนนี ก่อตั้งขึ้นในปี 1987 เมื่อมีการเริ่มก่อความไม่สงบครั้งแรกของชาวปาเลสไตน์เพื่อต่อต้านการยึดครองของอิสราเอล โดยเป็นการขยายตัวของ “ขบวนการภราดรภาพมุสลิมของอาหรับ”
ฮามาสมีกลุ่มนักรบที่รู้จักกันในชื่อว่ากองพลน้อย อิซ อัล-ดิน อัล-กาซซัม ที่ได้ทำการโจมตีต่อต้านอิสราเอลทั้งในเขตแดนของอิสราเอลและปาเลสไตน์มาตั้งแต่ทศวรรษที่ 1990
ฮามาสได้รับการสนับสนุนจากประเทศอิหร่าน ทั้งด้านเงินทุน การจัดหาอาวุธ และการฝึกซ้อมรบ
อิสราเอลและชาติตะวันตกทั้งสหรัฐอเมริกา สหภาพยุโรป สหราชอาณาจักร จัดให้กลุ่มฮามาสเป็น “กลุ่มก่อการร้าย”
ฮามาสอยู่คนละฝั่งกับรัฐบาลปาเลสไตน์ และเข้ายึดครองพื้นที่ฉนวนกาซา (Gaza Strip) มาตั้งแต่ปี 2007 จากนั้นก็ทำสงครามกับอิสราเอลมาแล้วหลายครั้ง
ก่อนปฏิบัติการโจมตีอิสราเอลครั้งนี้ สงครามครั้งล่าสุดระหว่างฮามาสและอิสราเอลเกิดขึ้นในปี 2021 ซึ่งกินเวลานาน 11 วัน คร่าชีวิตผู้คนในฉนวนกาซาไป 250 คน และในอิสราเอล 13 คน
เหตุผลที่ฮามาสโจมตีอิสราเอล
ตามการรายงานของสำนักข่าวอัลจาซีรา (Al Jazeera) สื่อใหญ่จากคาบสมุทรอาหรับ ระบุว่า คาเลด กาโดมี (Khaled Qadomi) โฆษกของกลุ่มฮามาสบอกกับอัลจาซีราว่า ปฏิบัติการทางทหารของกลุ่มฮามาสมีขึ้นเพื่อตอบสนองต่อความโหดร้ายทั้งหมดที่ชาวปาเลสไตน์ต้องเผชิญตลอดหลายทศวรรษที่ผ่านมา
“เราต้องการให้ประชาคมระหว่างประเทศยุติความโหดร้ายในฉนวนกาซา ความโหดร้ายที่กระทำต่อชาวปาเลสไตน์ ต่อสถานที่ศักดิ์สิทธิ์ของเรา เช่น อัล-อักซอ สิ่งเหล่านี้ล้วนเป็นเหตุผลที่อยู่เบื้องหลังการเริ่มต้นการต่อสู้ครั้งนี้” เขากล่าว
ขณะที่ โมฮัมเหม็ด เดอิฟ (Mohammed Deif) ผู้บัญชาการทหารของกลุ่มฮามาส ซึ่งเป็นผู้ให้ข่าวว่ามีการยิงจรวด 5,000 ลูกในการโจมตีครั้งแรก กล่าวว่า “นี่เป็นวันแห่งการต่อสู้ที่ยิ่งใหญ่ที่สุดเพื่อยุติการเข้ายึดครองดินแดนครั้งสุดท้ายของโลก”
นอกจากนั้น กลุ่มฮามาสได้เรียกร้องให้ชาวปาเลสไตน์ที่อาศัยอยู่ในเขตเวสต์แบงก์ลุกฮือขึ้นมาต่อต้านอิสราเอลด้วยกัน รวมถึงเรียกร้องให้ชาติอาหรับและรัฐอิสลามเข้าร่วมการต่อสู้ครั้งนี้
โดยสรุป เหตุผลการโจมตีอิสราเอลของฮามาสมาจากความขัดแย้งระหว่างอิสราเอลกับปาเลสไตน์ที่ยืดเยื้อมานานราว 80-100 ปี และมีรากของปัญหาที่เกี่ยวข้องกับพื้นที่และผู้คนที่อาศัยอยู่ในดินแดนนั้นมายาวนานกว่านั้น
ทำไมต้องเป็นเช้าวันที่ 7 ตุลาคม
ฮามาสมองว่ากลุ่มของตนเองและชาวปาเลสไตน์ทั้งหมดทั้งมวลมีความชอบธรรมที่จะตอบโต้อิสราเอลได้ทุกเมื่อ
ส่วนเหตุผลที่ว่าทำไมต้องเป็นเช้าวันที่ 7 ตุลาคมนั้น สื่อต่างประเทศหลายสำนักรายงานว่า ฮามาสตั้งใจเลือกโจมตีในช่วงวันครบรอบ 50 ปีของสงครามระหว่างแนวร่วมอาหรับกับอิสราเอล ที่เกิดขึ้นในระหว่างวันที่ 6-25 ตุลาคม 1973
สงครามนี้มีหลายชื่อเรียก ทั้งสงครามยมคิปปูร์ (Yom Kippur War) สงครามเราะมะฎอน (Ramadan War) และสงครามตุลาคม (October War)
สงครามยมคิปปูร์เมื่อ 50 ปีที่แล้วเปิดฉากขึ้นในวันยมคิปปูร์ หรือวันแห่งการสำนึกบาป ซึ่งเป็นวันศักดิ์สิทธิ์ที่สุดในศาสนายูดาย และในปีนั้นยังตรงกับเดือนเราะมะฎอนศักดิ์สิทธิ์ของศาสนาอิสลามด้วย
ในวันยมคิปปูร์ ชาวยิวจะอดอาหาร คิดไตร่ตรองถึงการกระทำในปีที่ผ่านมา พร้อมกับขออภัยในสิ่งที่ได้ทำผิดพลาด และสวดมนต์ภาวนา ซึ่งสงครามเมื่อ 50 ปีก่อนได้เลือกโจมตีในช่วงเวลาที่ชาวยิวถือศีล ดังนั้น สงครามครั้งนั้น นอกจากเป็นสงครามแย่งชิงดินแดนแล้วก็เป็นสงครามที่มีเจตนาต่อสู้ทางความเชื่อ และเจตนาสร้างความเจ็บปวดทางจิตใจด้วย
สงครามนั้นจบลงด้วยการเข้ามาไกล่เกลี่ยของสหประชาชาติ (UN) ในวันที่ 22 ตุลาคม แล้วทั้งสองฝ่ายก็หยุดยิงในวันที่ 25 ตุลาคม
สำหรับในปี 2023 นี้ วันยมคิปปูร์ตรงกับวันที่ 24-25 กันยายน
ฮามาสไม่ได้เลือกโจมตีในวันยมคิปปูร์เช่นที่ทำในอดีต แต่เลือกโจมตีในช่วงวันครบรอบ 50 ปีของสงครามในอดีตแทน
- อิสราเอล VS ฮามาส : อัพเดตสถานการณ์ล่าสุด
- แรงงานไทย 3 หมื่นคนในอิสราเอล กระทรวงแรงงานประสานทูต ดูแล
- ภูมิธรรมประชุมศูนย์ฯฉุกเฉิน เตรียมแผนอพยพแรงงานไทยในอิสราเอล
- ยืนยันชื่อแรงงานไทยในอิสราเอล ถูกยิงเจ็บ 1 ราย ถูกจับเป็นตัวประกัน 2 ราย
- อิสราเอลประกาศภาวะสงคราม หลังกลุ่ม “ฮามาส” ในกาซายิงจรวด 5,000 ลูกถล่ม