ลืมกินยาคุม ทำไงดี-

คอลัมน์ คุยกับหมอพิณ

โดย พญ.พิณนภางค์ ศรีพหล

สวัสดีค่ะ มาถึงกับคำถามยอดฮิตติดชาร์ต ที่มักจะมาถามหมอสูตินรีเวช (ถามกูเกิล ถามพันทิป ถามเพื่อน) ว่า “ลืมกินยาคุม…ทำไงดี…หนูจะท้องไหมคะ”

ดังนั้นคำตอบวันนี้ เราจะมาจัดเป็นประเด็นดังนี้ค่ะ ถ้าลืมกินยาคุมไปแล้ว ทำอย่างไรดี ต้องกินยาอย่างไร ต้องป้องกันด้วยวิธีอื่นหรือไม่ (ซึ่งส่วนใหญ่จะเป็นงดเพศสัมพันธ์ หรือใช้ถุงยางอนามัยอย่างน้อย 7 วัน) แล้วจะทราบได้อย่างไร เร็วแค่ไหน ว่าเราตั้งครรภ์ แล้วถ้าตั้งครรภ์ระหว่างกินยาคุม เป็นอะไรไหม เริ่มจาก…ทำอย่างไรดี ?

ก่อนอื่นตั้งสติก่อนค่ะ ก้มมองแผงยาที่เรารับประทานว่าเป็นแบบฮอร์โมนรวม หรือฮอร์โมนเดี่ยว หันไปมองนาฬิกาหรือปฏิทิน ว่าเราลืมทานมากี่ชั่วโมง หรือกี่วันแล้ว

+ ถ้าลืมทานยาคุมที่เป็นชนิดฮอร์โมนเดี่ยว คือ มีแต่ฮอร์โมนโปรเจสติน (progestogen only pill) นิยมใช้ในสตรีให้นมบุตร อันนี้เดือดร้อนนะคะ เพราะยาคุมชนิดนี้ กลไกหลักคือทำให้มูกที่ปากมดลูกเหนียวหนืด สเปิร์มว่ายน้ำเข้าโพรงมดลูกไม่ได้ แต่ไม่ได้มีฤทธิ์ป้องกันไข่ตกได้อย่างมีประสิทธิภาพ นั่นก็แปลว่า ถ้าลืมทานเกิน 3 ชั่วโมง ฤทธิ์เดชที่จะทำให้มูกที่ปากมดลูกเหนียวหนืดก็จะหมดไป ประสิทธิภาพการคุมกำเนิดก็จะแย่ลงนั่นเองค่ะ ดังนั้น หากลืมทานเกิน 3 ชั่วโมง ขอให้…

– ทานยาทันทีที่นึกได้ หลังจากนั้นก็ทานยาเม็ดต่อ ๆ ไปเวลาเดิม

– ใช้ถุงยางอนามัย หรืองดเพศสัมพันธ์ 48 ชั่วโมง หลังจากที่รู้ว่าลืมทานยา ถ้าลืมทานยาคุมชนิดฮอร์โมนรวม ซึ่งเป็นยาคุมส่วนใหญ่ที่สาว ๆ ทานกัน ก็ต้องมาดูกันค่ะว่าลืมกี่เม็ด และลืมช่วงไหนของแผง

ถ้าลืม 1 เม็ด…ไม่ต้องกลัวค่ะ…แค่รีบกินซะ ให้ทานยาทันทีที่นึกได้ หลังจากนั้นทานยาเม็ดต่อ ๆ ไปของแผงตามปกติ ไม่ต้องทำพิธีกรรมอะไรเพิ่ม (คือไม่ต้องใส่ถุงยาง หรืองดเพศสัมพันธ์)

– ถ้าลืม 2 เม็ด…ให้ก้มดูที่แผงยาก่อน ว่าช่วงที่ลืมกินเป็นช่วงไหนของแผง

ลืมทานครึ่งแรก (หรือ 2 สัปดาห์แรก…14 เม็ดแรก) ให้ทาน 2 เม็ดติดกัน 2 วัน หลังจากนั้นทานยาเม็ดต่อ ๆไปของแผงตามปกติ เริ่มพิธีกรรม…ใส่ถุงยางอนามัย หรืองดเพศสัมพันธ์อย่างน้อย 7 วัน

– ลืมทานครึ่งหลัง เม็ดที่ 15-21 ให้คุมกำเนิดวิธีอื่นทันที ไม่ว่าจะถุงยางอนามัย หรืองดเพศสัมพันธ์ไปเลยอย่างน้อย 7 วัน ทานยาต่อไปให้ครบ 21 เม็ด แล้วเริ่มแผงใหม่ได้เลยถ้าเป็นเวอร์ชั่น 28 เม็ด ก็ไม่ต้องทาน 7 เม็ดสุดท้ายนะคะ

– แล้วถ้าลืม 3 เม็ด ให้เริ่มแผงใหม่เลยค่ะ แล้วงดเพศสัมพันธ์หรือใช้ถุงยางอนามัย อย่างน้อย 7 วันค่ะ

+ แล้วจะทราบได้อย่างไรว่าเราตั้งครรภ์ ?

เอาเป็นว่า ถ้าประจำเดือนรอบถัดไปที่ควรจะมาแล้วยังไม่มา ให้ลองตรวจการตั้งครรภ์ได้เลยค่ะ ถ้าตรวจแล้วไม่ตั้งครรภ์ แล้วประจำเดือนยังไม่มาอีกให้ตรวจซ้ำอีก 1 สัปดาห์ ซ้ำ ๆ ๆ จนกว่าประจำเดือนจะมาหรือตรวจพบว่าตั้งครรภ์ถ้าเป็นเดือนแล้วประจำเดือนก็ยังไม่มา และตรวจไม่พบการตั้งครรภ์ก็ควรปรึกษาแพทย์ค่ะ

+ แล้วถ้าเกิดตั้งครรภ์ระหว่างทานยาคุมกำเนิด จะมีผลเสียต่อการตั้งครรภ์หรือทารกหรือไม่

คำตอบคือ ไม่เป็นไรค่ะ เอาเป็นว่า ถ้าทราบว่าตั้งครรภ์ค่อยหยุดทานก็พอค่ะยาคุมกำเนิดไม่ได้ทำให้ทารกพิการหรือมีผลเสียต่อการตั้งครรภ์ค่ะ

วันนี้คงพอได้คำตอบเกี่ยวกับการลืมทานยาคุมแล้วนะคะ สวัสดีค่ะ

รับข่าวสาร ผ่านแฟนเพจเฟซบุ๊ก ประชาชาติธุรกิจออนไลน์ อย่าลืมกดติดตาม
และกดปุ่ม See first (เห็นโพสต์ก่อน)
www.facebook.com/PrachachatOnline
ทวิตเตอร์ @prachachat

ติดตามอ่านข่าวสารจากประชาชาติออนไลน์ ทันสมัย-ทันใจ
ดาวน์โหลดผ่านแอปพลิเคชั่น >> Prachachat << ได้แล้ววันนี้
ทั้งระบบ ios และ android

อ่านประชาชาติธุรกิจ ทั้งฉบับผ่าน e-Newspaper
ได้ที่แอปพลิเคชั่น Ookbee เลือก “ประชาชาติ”