โดนัลด์ ทรัมป์ ยังมีสิทธิชิงตำแหน่งประธานาธิบดีสหรัฐอยู่ไหม เมื่อมีคดีอาญา ?

โดนัลด์ ทรัมป์ คดีอาญา
โดนัลด์ ทรัมป์/ REUTERS/ Go Nakamura/ File Photo

โดนัลด์ ทรัมป์ อดีตประธานาธิบดีสหรัฐ ที่ประกาศจะลงชิงตำแหน่งอีกครั้ง โดนสั่งฟ้องคดีอาญา เขาตอบโต้อย่างดุเดือดว่า พรรคเดโมแครตจงใจใช้กฎหมายทำลายคู่แข่ง คำถามคือทรัมป์จะยังลงชิงตำแหน่งประธานาธิบดีสหรัฐได้หรือไม่ ? 

โดนัลด์ ทรัมป์ (Donald Trump) อดีตประธานาธิบดีสหรัฐ ที่ประกาศตัวจะลงชิงตำแหน่งอีกครั้งในการเลือกตั้งที่กำลังจะมาถึงในปีหน้า โดนคณะลูกขุนใหญ่ของศาลฎีกานิวยอร์กตัดสินสั่งฟ้องคดีอาญา หลังจากที่เขาโดนสืบสวนเรื่องการจ่ายเงินหาเสียงให้นักแสดงหนังโป๊เพื่อปกปิดความสัมพันธ์ ในช่วงการหาเสียงการเลือกตั้งเมื่อปี 2016 ที่เขาชนะการเลือกตั้งได้เป็นประธานาธิบดีสหรัฐ 

สื่อหลายสำนักรายงานตรงกันว่า ยังไม่ทราบรายละเอียดเกี่ยวกับข้อหา เนื่องจากข้อกล่าวหาอย่างเป็นทางการจะไม่ถูกเปิดเผยต่อสาธารณะก่อนการอ่านคำกล่าวหาในศาล

สำหรับคดีนี้ ก่อนหน้านี้มีข้อถกเถียงว่าการจ่ายเงินให้นักแสดงดังกล่าวเป็นการใช้เงินหาเสียงเลือกตั้งหรือไม่ ซึ่งทรัมป์ยืนยันว่าไม่ได้ใช้เงินหาเสียง ทั้งนี้ การจ่ายเงินนั้น ทนายความของเขาเป็นผู้ดำเนินการ และทรัมป์บอกว่าเขาได้จ่ายเงินคืนให้กับทนายแล้ว ซึ่งถือว่าเป็นธุรกรรมส่วนตัวไม่ใช่เงินหาเสียง แต่ต่อมาทนายความของเขายอมรับว่าใช้เงินหาเสียงในการจ่ายไปก่อน จุดนี้อาจถือว่าเป็นส่วนหนึ่งของเงินหาเสียงเลือกตั้ง

อัลวิน แบรกก์ (Alvin Bragg) อัยการเขตแมนฮัตตันในนิวยอร์ก ได้ตั้งคณะลูกขุนขึ้นมาชุดหนึ่งเพื่อพิจารณาตัดสินว่าจะฟ้องหรือไม่ คณะลูกขุนได้สืบสวนและพิจารณาเรื่องนี้จนกระทั่งมาสู่การตัดสินใจฟ้องร้องในวันที่ 30 มีนาคม 2566 ซึ่งทำให้ทรัมป์กลายเป็นผู้เคยดำรงตำแหน่งประธานาธิบดีสหรัฐคนแรกในประวัติศาสตร์ที่เจอคดีอาญา 

ทนายความของทรัมป์ระบุว่า เขาจะให้ความร่วมมือกับทางการนิวยอร์ก โดยจะเข้ามอบตัวและรับการไต่สวน ดังนั้นจะไม่มีการออกหมายจับเขา ทรัมป์จะเดินทางไปเข้ารับการสอบทวนที่แมนฮัตตัน และในขั้นตอนการขึ้นศาล ศาลอาจจะอนุญาตให้เขาเข้าสู่ศาลผ่านช่องทางที่เป็นส่วนตัว เพื่อเลี่ยงที่จะปรากฏตัวต่อหน้าสื่อมวลชนในช่องทางแบบปกติทั่วไป    

โดยปกติแล้วจำเลยที่ถูกตั้งข้อหาคดีอาญามักถูกใส่กุญแจมือชั่วคราว แต่ทนายความของทรัมป์จะพยายามหลีกเลี่ยงไม่ให้สิ่งนี้เกิดขึ้นกับเขา และเป็นไปได้สูงว่าทรัมป์จะได้รับการปล่อยตัวโดยต้องอยู่ภายใต้ข้อกำหนดของหน่วยงานบังคับใช้กฎหมาย (US Secret Service)

ทั้งนี้ หลังจากคณะลูกขุนตัดสินสั่งฟ้อง โดนัลด์ ทรัมป์ ได้เปิดรับบริจาคจากผู้สนับสนุนเพื่อเป็นทุนในการสู้คดี และออกแถลงการณ์ตอบโต้อย่างดุเดือด โดยพุ่งเป้าไปที่พรรคเดโมแครต ว่าจงใจใช้กฎหมายทำลายคู่แข่งทางการเมือง 

“นี่คือการประหัตประหารทางการเมืองและการแทรกแซงการเลือกตั้งในระดับสูงที่สุดในประวัติศาสตร์ ตั้งแต่ตอนที่ผมลงมาจากบันไดเลื่อนสีทองที่ Trump Tower และแม้กระทั่งก่อนที่ผมจะสาบานตนเข้ารับตำแหน่งประธานาธิบดีของสหรัฐ พรรคเดโมแครตฝ่ายซ้ายหัวรุนแรง-ซึ่งเป็นศัตรูของชายและหญิงที่ทำงานหนักของประเทศนี้-ก็ได้มีส่วนร่วมในการล่าแม่มดเพื่อทำลายขบวนการ Make America Great Again …” 

“พรรคเดโมแครตโกหก โกง และขี้ขโมย ด้วยความคิดที่หมกมุ่นของพวกเขาที่พยายามจะ ‘จับตัวทรัมป์’ แต่ตอนนี้พวกเขาได้ทำในสิ่งที่คิดไม่ถึง นั่นคือการฟ้องผู้บริสุทธิ์ด้วยการกระทำที่เป็นการแทรกแซงการเลือกตั้งอย่างโจ่งแจ้ง” 

“สิ่งนี้ไม่เคยมีมาก่อนในประวัติศาสตร์ชาติของเรา พรรคเดโมแครตเองโกงมานับครั้งไม่ถ้วนตลอดหลายทศวรรษที่ผ่านมา รวมถึงการสอดแนมการหาเสียงของผม แต่กลับใช้กระบวนการยุติธรรมเป็นอาวุธลงโทษฝ่ายตรงข้ามทางการเมือง ซึ่งบังเอิญเคยเป็นประธานาธิบดีของสหรัฐอเมริกา และเป็นแคนดิเดตประธานาธิบดีที่หาตัวจับยากของพรรครีพับลิกัน ซึ่งไม่เคยเกิดเรื่องแบบนี้มาก่อน” 

“ผมเชื่อว่าการล่าแม่มดครั้งนี้จะส่งผลย้อนกลับไปที่โจ ไบเดน คนอเมริกันตระหนักดีว่าพรรคเดโมแครตฝ่ายซ้ายหัวรุนแรงกำลังทำอะไรอยู่ตอนนี้ ทุกคนสามารถเห็นได้ ดังนั้น ขบวนการของเราและพรรคของเราซึ่งเป็นอันหนึ่งอันเดียวกันและมีความแข็งแกร่ง จะต้องเอาชนะ อัลวิน แบรกก์ (Alvin Bragg-อัยการ) ก่อนเป็นอันดับแรก จากนั้นเราจะเอาชนะโจ ไบเดน และเราจะโยนพรรคเดโมแครตที่คดโกงเหล่านี้ออกจากตำแหน่ง เพื่อให้เราสร้างอเมริกาให้ยิ่งใหญ่อีกครั้ง!” นี่คือส่วนหนึ่งจากแถลงการณ์ของทรัมป์ 

โดนัลด์ ทรัมป์ คดีอาญา
โดนัลด์ ทรัมป์/ REUTERS/ Octavio Jones/ File Photo

คำถามที่น่าสนใจคือ โดนัลด์ ทรัมป์ จะยังสามารถสมัครชิงตำแหน่งประธานาธิบดีสหรัฐและเดินหน้าหาเสียงต่อไปได้หรือไม่ ?

สำนักข่าว BBC ตอบคำถามนี้ว่า ไม่ว่าจะเป็นการถูกฟ้องร้อง หรือแม้แต่เป็นผู้ที่ถูกตัดสินว่ามีความผิดทางอาญาแล้ว ก็ไม่ได้เป็นข้อห้ามไม่ให้โดนัลด์ ทรัมป์ ลงสมัครและหาเสียงชิงตำแหน่งประธานาธิบดีสหรัฐ หากเขาเลือกที่จะเดินหน้าต่อ เพราะในสหรัฐอเมริกาไม่มีกฎหมายห้ามไม่ให้ผู้ถูกตัดสินว่ามีความผิดในคดีอาญาลงสมัครรับเลือกตั้งชิงตำแหน่งประธานาธิบดีและหาเสียง ซึ่งทรัมป์เองก็บอกว่าจะเดินหน้าต่อไม่ว่าจะเกิดอะไรขึ้น 

อย่างไรก็ตาม คดีความและการจับกุมโดนัลด์ ทรัมป์ จะทำให้การหาเสียงชิงตำแหน่งประธานาธิบดีของเขายุ่งยากขึ้นอย่างแน่นอน

ตามข้อมูลในรายงานของนิตยสาร Times ในประวัติศาสตร์สหรัฐก่อนหน้านี้ มีผู้สมัครชิงตำแหน่งประธานาธิบดีอย่างน้อยสองคนที่มีความผิดทางอาญาติดตัว ซึ่งพวกเขาไม่ได้รับชัยชนะทั้งสองคน อย่างไรก็ตาม ทรัมป์ดูมีศักยภาพที่จะชนะมากกว่าผู้สมัครเหล่านั้น 

สัยกริชณะ ประกาศ (Saikrishna Prakash) ศาสตราจารย์ด้านกฎหมายรัฐธรรมนูญของ University of Virginia Law School วิเคราะห์ว่า แม้ว่าทรัมป์ยังสามารถสมัครรับเลือกตั้งได้ แต่การหาเสียงของเขาจะยากขึ้นด้วยอุปสรรคหลายประการ เช่น หากเขาถูกตัดสินให้จำคุก ก็จะเป็นอุปสรรคในการหาเสียง “แต่ก็ไม่ได้จำกัดความสามารถที่จะได้รับชัยชนะ” 

ด้าน ริชาร์ด ฮานเซน (Richard Hasen) ศาสตราจารย์ด้านกฎหมายเลือกตั้งจาก UCLA Law School วิเคราะห์ว่า คดีนี้คงไม่สิ้นสุดก่อนการเลือกตั้ง “ผมไม่สามารถจินตนาการได้ว่าทรัมป์จะถูกตัดสินและถูกส่งเข้าคุกก่อนที่ฤดูกาลเลือกตั้งปี 2024 จะสิ้นสุดลง” 

สัยกริชณะ ประกาศ วิเคราะห์อีกว่า กฎหมายจะคลุมเครือมากขึ้นหากทรัมป์ชนะเลือกตั้งและได้ดำรงตำแหน่งประธานาธิบดี ในขณะที่เผชิญกับข้อกล่าวหาหรือการตัดสินที่ใกล้เข้ามา  

“Office of Legal Counsel (หน่วยงานรัฐสังกัดกระทรวงยุติธรรม) ระบุไว้ว่า คุณไม่สามารถฟ้อง หรือฟ้องร้อง หรือลงโทษประธานาธิบดีที่ดำรงตำแหน่งได้ และเท่าที่ผมมีความรู้ พวกเขาไม่เคยต้องถกกันว่าจะเกิดอะไรขึ้น ถ้าใครสักคนได้เป็นประธานาธิบดีหลังจากถูกดำเนินคดีหรือระหว่างติดคุก”