เมื่อวันที่ 23 เมษายน 2024 ตามเวลาท้องถิ่นสหรัฐ วุฒิสภา หรือ “สภาสูง” ของสหรัฐอเมริกาผ่านร่างกฎหมายบังคับให้ ไบต์แดนซ์ (ByteDance) บริษัทสัญชาติจีนซึ่งเป็นเจ้าของแพลตฟอร์มวิดีโอสั้น “ติ๊กต๊อก” (TikTok) ขายสินทรัพย์ในสหรัฐอเมริกาภายในเวลา 9 เดือน หากไม่ขายอาจจะถูกแบนทั่วประเทศ
ประธานาธิบดีโจ ไบเดน (Joe Biden) ของสหรัฐกล่าวว่า ตัวเขาจะลงนามในร่างกฎหมายดังกล่าว เพื่อรับรองการออกกฎหมายทันทีในวันที่ 24 เมษายนนี้
- ร้านธงฟ้า 1.4 แสนแห่ง พร้อมรับดิจิทัลวอลเลต เช็กจังหวัดไหนร้านธงฟ้ามาก-น้อยสุด
- นักท่องเที่ยวเข้าต่ำแสน หวั่นโลว์ซีซั่นทรุดหนัก ททท.ชี้กระทบสั้นยอดบุ๊กกิ้งแอร์ไลน์แน่น
- เปิด 10 อันดับมหาวิทยาลัยรัฐ-ราชภัฏ-เอกชน ที่ได้รับความนิยมมากสุด
สำหรับเหตุผลที่สหรัฐออกกฎหมายบังคับขายสินทรัพย์เพื่อไม่ให้ TikTok เป็นของจีน เป็นเหตุผลด้านความมั่นคง เนื่องจากบริษัทจีนต้องอยู่ภายใต้กฎหมายความมั่นคงแห่งชาติของจีน ซึ่งกำหนดให้ต้องส่งมอบข้อมูลให้รัฐบาลเมื่อมีการร้องขอ ทางสหรัฐจึงกังวลว่า TikTok จะส่งมอบข้อมูลผู้ใช้งานให้แก่รัฐบาลจีน
แล้วจะเกิดอะไรขึ้นกับ TikTok หลังจากที่สหรัฐออกกฎหมายนี้แล้ว “ประชาชาติธุรกิจ” เรียบเรียงจากที่รอยเตอร์ (Reuters) อธิบายไว้ ดังนี้
นาฬิกาจับเวลาเริ่มเดิน
เมื่อไบเดนลงนามในร่างกฎหมายนี้แล้ว นาฬิกาจับเวลานับถอยหลัง 270 วันสำหรับการขาย TikTok จะเริ่มขึ้น ซึ่งถ้าดูเหมือนว่าไบต์แดนซ์จะขายสินทรัพย์ในช่วงใกล้สิ้นสุดระยะเวลา 9 เดือน ซึ่งทำให้กระบวนการไม่แล้วเสร็จทันเวลา ประธานาธิบดีสหรัฐสามารถอนุมัติขยายเวลาเพิ่มได้อีก 90 วัน
หากร่างกฎหมายดังได้รับการลงนามจากไบเดนภายในสัปดาห์นี้ตามที่คาดไว้ ระยะเวลา 270 วันจะสิ้นสุดลงในช่วงพิธีสาบานตนรับตำแหน่งของประธานาธิบดีคนต่อใหม่ของสหรัฐอเมริกา ในวันที่ 20 มกราคม 2025 ซึ่งจะต้องปล่อยให้การตัดสินใจขยายเวลาเพิ่มอีก 90 วันนั้น เป็นอำนาจการตัดสินใจของประธานาธิบดีคนใหม่ ซึ่งอาจจะเป็นโจ ไบเดน จากเดโมแครตคนเดิม หรือโดนัลด์ ทรัมป์ อดีตประธานาธิบดีจากรีพับลิกันที่มีลุ้นตำแหน่งอีกสมัย
TikTok จะฟ้องกลับ
เมื่อร่างกฎหมายนี้ได้รับการลงนามโดยประธานาธิบดีแล้ว คาดว่า TikTok จะยื่นคำร้องต่อศาลเพื่อขอให้ศาลสั่งยุติคำสั่งตามกฎหมายดังกล่าว ซึ่งคาดว่าทนายความของ TikTok จะร้องขอให้ศาลมีคำสั่งคุ้มครองชั่วคราวด้วย
TikTok อาจจำเป็นต้องให้มีคำสั่งห้ามบังคับใช้กฎหมาย เพื่อให้คดีที่เต็มไปด้วยความท้าทายนี้ดำเนินต่อไป ซึ่งไม่น่าเป็นไปได้ที่การดำเนินคดีของศาลจะแล้วเสร็จภายในสิ้นปีนี้
เมื่อปีที่แล้ว TikTok ดำเนินการทางกฎหมายที่คล้ายกันกับที่คาดการณ์นี้ เพื่อยุติคำสั่งแบนแอป TikTok ในรัฐมอนทานา ซึ่งได้รับคำสั่งคุ้มครองชั่วคราวจากศาลด้วย หากสถานการณ์ดังกล่าวเป็นแนวทางที่ TikTok จะต่อสู้กับสหรัฐอเมริกา บริษัทไบแดนซ์และผู้ใช้ TikTok จะยื่นฟ้องแยกกัน เพื่อขัดขวางร่างกฎหมายของสหรัฐ
ทั้งนี้ ร่างกฎหมายดังกล่าวกำหนดให้ศาลอุทธรณ์สหรัฐประจำเขตโคลัมเบียในกรุงวิชิงตัน ดี.ซี. เป็นศาลเฉพาะสำหรับการคัดค้านกฎหมาย
กระบวนการจะใช้เวลานานแค่ไหน
หาก TikTok ประสบความสำเร็จในการได้รับคำสั่งห้ามบังคับใช้กฎหมายเบื้องต้นจากศาล กระบวนการบังคับขายกิจการจะหยุดลง ซึ่งอาจทำให้ TikTok มีเวลามากขึ้นในการดำเนินธุรกิจอย่างอิสระในสหรัฐอเมริกา แล้วอยู่ที่ว่าสภานิติบัญญัติของสหรัฐจะดำเนินการอย่างไรต่อไป
ทั้งนี้ หากรีพับลิกันได้เป็นรัฐบาล โดยมีโดนัลด์ ทรัมป์ เป็นประธานาธิบดี ก็ไม่ได้มีแนวโน้มว่าการต่อสู้ระหว่างสหรัฐกับบริษัทเทคจีนจะจบลง เพราะก่อนหน้านี้ ในเดือนสิงหาคม 2020 โดนัลด์ ทรัมป์ ซึ่งเป็นประธานาธิบดีในขณะนั้นพยายามจะแบนทั้ง TikTok และ วีแชต (WeChat) ของจีน แต่ถูกศาลขัดขวาง และต่อจากนั้นในเดือนมิถุนายน 2021 โจ ไบเดน ซึ่งขึ้นมาเป็นประธานาธิบดีคนใหม่ได้ถอนคำสั่งผู้บริหารชุดหนึ่งในยุคทรัมป์ที่พยายามห้ามการดาวน์โหลด WeChat และ TikTok แต่ต่อมาความพยายามแบน TikTok ก็กลับมาสู่การหารือในสภาสหรัฐอีกครั้ง
จะเกิดความเปลี่ยนแปลงสำหรับผู้ใช้หรือไม่
รอยเตอร์วิเคราะห์ว่า ในระหว่างนี้ไปจนถึงสิ้นสุดระยะเวลาการขายสินทรัพย์ในช่วง 4 เดือนแรกของปี 2025 น่าจะยังไม่มีอะไรเปลี่ยนแปลงสำหรับผู้ใช้แอปพลิเคชั่น TikTok จำนวน 170 ล้านคนในสหรัฐ แต่หลังจากนั้นคงต้องติดตามดูต่อไป
รัฐบาลจีน (จะ) ว่าอย่างไร ?
รอยเตอร์รายงานว่า จีนมีรายชื่อเทคโนโลยีที่ต้องได้รับการอนุมัติจากรัฐบาลจีนก่อนส่งออก ผู้เชี่ยวชาญกล่าวว่า อัลกอริทึ่มการแนะนำเนื้อหาของ TikTok จะอยู่ในรายชื่อที่ต้องผ่านการอนุมัติจากรัฐบาลจีนด้วย
