นับแต่พระบาทสมเด็จพระพุทธยอดฟ้าจุฬาโลกมหาราช ทรงพระกรุณาโปรดเกล้าโปรดกระหม่อมให้มีพระราชพิธียกเสาหลักเมือง เมื่อวันที่ 21 เมษายน 2325 ในรัชสมัยของปฐมกษัตริย์แห่งราชวงศ์จักรี
นายอิทธิพล คุณปลื้ม รัฐมนตรีว่าการกระทรวงวัฒนธรรม กล่าวว่า รัฐบาล โดยกระทรวงวัฒนธรรม เตรียมจัดงาน “ใต้ร่มพระบารมี 241 ปี กรุงรัตนโกสินทร์” ขึ้นระหว่างวันที่ 21-25 เมษายน 2566 ณ บริเวณรอบเกาะรัตนโกสินทร์ และวันที่ 21 เมษายน-7 พฤษภาคม 2566 ณ สวนสันติชัยปราการ
“ซึ่งการจัดงานครั้งนี้ เพื่อเทิดพระเกียรติและน้อมรำลึกในพระมหากรุณาธิคุณของพระบาทสมเด็จพระพุทธยอดฟ้าจุฬาโลกมหาราช ปฐมกษัตริย์แห่งพระบรมราชวงศ์จักรี รวมถึงสมเด็จพระบูรพกษัตริย์ทุกพระองค์ในพระบรมราชวงศ์จักรี ที่ทรงทำนุบำรุงบ้านเมืองให้มีความผาสุกและเจริญรุ่งเรืองมาจนปัจจุบันเป็นเวลากว่า 241 ปี เพื่อให้เด็ก เยาวชนและประชาชน ได้เรียนรู้เรื่องราวประวัติศาสตร์ของพระบรมราชวงศ์จักรี ประวัติศาสตร์กรุงรัตนโกสินทร์ และสร้างความภาคภูมิใจในความเป็นคนไทย”
รัฐมนตรีว่าการกระทรวงวัฒนธรรม กล่าวเพิ่มเติมว่า เป็นที่น่ายินดีที่การจัดงานครั้งนี้ มีวัด หน่วยงานภาครัฐ ภาคเอกชน ภาคีเครือข่ายด้านวัฒนธรรม หน่วยงานในสังกัดกระทรวงวัฒนธรรม และหน่วยงานที่เกี่ยวข้องเข้าร่วมจัดกิจกรรม โดยมีวัดและแหล่งเรียนรู้สำคัญที่ร่วมจัดกิจกรรมรอบเกาะรัตนโกสินทร์ พร้อมเปิดให้ประชาชนทำบุญไหว้พระรับพร เสริมสิริมงคล และเข้าชมแหล่งเรียนรู้
วันที่ 21 เมษายน 2566 ในช่วงเช้ามีพิธีบำเพ็ญกุศลอุทิศถวายสมเด็จพระบูรพมหากษัตริยาธิราชและพิธีตักบาตรพระสงฆ์ จำนวน 99 รูป ณ วัดพระเชตุพนวิมลมังคลาราม และพิธีบวงสรวง ณ ศาลหลักเมือง ขณะที่พิธีเปิดงานจะจัดขึ้นอย่างยิ่งใหญ่ในช่วงค่ำ ณ พิพิธภัณฑสถานแห่งชาติ พระนคร
นอกจากนี้ ยังมีกิจกรรมที่น่าสนใจซึ่งจัดขึ้นรอบเกาะรัตนโกสินทร์ ได้แก่ “ไหว้พระเสริมสิริมงคล เยี่ยมยลชมงาน ใต้ร่มพระบารมี 241 ปี กรุงรัตนโกสินทร์” ระหว่างวันที่ 21-25 เมษายน 2566 เปิดเส้นทางสักการะสิ่งศักดิ์สิทธิ์คู่วัด 11 แห่ง ได้แก่ วัดชนะสงคราม วัดบวรนิเวศวิหาร วัดเบญจมบพิตรดุสิตวนาราม วัดสระเกศ วัดราชนัดดาราม วัดสุทัศนเทพวราราม
วัดราชบพิตรสถิตมหาสีมาราม วัดราชประดิษฐสถิตมหาสีมาราม วัดพระเชตุพนวิมลมังคลาราม วัดประยุรวงศาวาส และวัดมหาธาตุยุวราชรังสฤษฎิ์
รวมถึงยังมีเส้นทางแหล่งเรียนรู้ทางวัฒนธรรมที่ให้เด็ก เยาวชนได้เรียนรู้ ได้แก่ พระบรมมหาราชวัง มิวเซียมสยาม ศาลหลักเมือง พิพิธภัณฑ์ศาลาว่าการกลาโหม หอศิลป์ร่วมสมัยราชดำเนิน พิพิธภัณฑ์เหรียญกษาปณานุรักษ์ พิพิธภัณฑ์ตำรวจ วังปารุสกวัน พิพิธบางลำพู สวนสันติชัยปราการ และพิพิธภัณฑสถานแห่งชาติ พระนคร พิพิธภัณฑ์ยามค่ำ (Night Museum)
โดยเฉพาะไฮไลต์ของการจัดงานครั้งนี้ จัดเต็มด้วยการแสดงมัลติมีเดียสุดยิ่งใหญ่อลังการ จัดแสดงอุโมงค์ไฟเรืองแสงและนิทรรศการสวนแสง “แสงแห่งความภักดี ใต้ร่มพระบารมี 241 ปี กรุงรัตนโกสินทร์” พร้อมมีการฉายหนังกลางแปลงและการแสดงวงดุริยางค์เยาวชนไทย ณ สวนสันติชัยปราการ ระหว่างวันที่ 21 เมษายน-7 พฤษภาคม 2566
ภายในงานมีการแสดงทางศิลปวัฒนธรรมไทย สาธิตการทำอาหารไทยโบราณ ทั้งมีการจำหน่ายสินค้าและผลิตภัณฑ์ทางวัฒนธรรมของไทยจาก 76 จังหวัด ให้นักช็อปได้เดินเลือกซื้อกันอย่างเต็มที่
ที่สำคัญ ! งานนี้มีรถ ขสมก. และรถรางนำชม รับ-ส่ง ตามจุดเยี่ยมชมต่าง ๆ โดยไม่เสียค่าใช้จ่ายตลอดงาน
ถือเป็นโอกาสดีที่คนไทยจะได้เรียนรู้และสร้างความรู้ความเข้าใจเรื่องประวัติศาสตร์ความเป็นมาของการสถาปนากรุงรัตนโกสินทร์ นับตั้งแต่อดีตจนถึงปัจจุบัน ซึ่งจะก่อให้เกิดความรักและภาคภูมิใจในความเป็นไทย พร้อมร่วมเป็นส่วนหนึ่งในการรักษาเอกลักษณ์ศิลปวัฒนธรรม เพราะนี่คือรากเหง้าและทุนทางวัฒนธรรมที่สามารถต่อยอดสร้างมูลค่าทางเศรษฐกิจให้ประเทศชาติ