ศูนย์จีโนมทางการแพทย์ ให้ความรู้เรื่อง “ไข้หวัดมะเขือเทศ” ระบุถึงอาการ และการระบาด
วันที่ 26 สิงหาคม 2565 ศูนย์จีโนมทางการแพทย์ โรงพยาบาลรามาธิบดี โพสต์ข้อความผ่านเพจเฟซบุ๊ก “Center for Medical Genomics” เผยแพร่เรื่อง “ไข้หวัดมะเขือเทศ” โดยขึ้นต้นด้วยคำถามที่ว่า “ไข้หวัดมะเขือเทศ” ที่กำลังระบาดในรัฐเกรละ ประเทศอินเดีย เกิดจากไวรัสตัวใหม่ใช่หรือไม่ ?
- เปิด 10 อันดับมหาวิทยาลัยรัฐ-ราชภัฏ-เอกชน ที่ได้รับความนิยมมากสุด
- ยูโอบี ย้ำลูกค้าบัตรเครดิตซิตี้ ยังใช้งานได้ปกติ แจงสิ่งควรรู้หลังโอนพอร์ต
- โปรดเกล้าฯ พระราชทานยศ ข้าราชการในพระองค์ฝ่ายทหาร 3 ราย
จากการถอดรหัสพันธุกรรมจากตัวอย่างสวอบตุ่มแผลจากผู้ป่วยสองรายพบว่าเป็นไวรัส “คอกซากี A16 (Coxsackie A16)” ที่ก่อให้เกิดโรคมือ เท้า และปาก (Hand, foot and mouth disease) มิใช่ไวรัสตัวใหม่แต่ประการใด
ไข้หวัดมะเขือเทศกำลังระบาดที่ไหน ?
จากเหตุที่มีรายงานข่าวผ่านสื่อต่าง ๆ ไปทั่วโลก กรณีกระทรวงสาธารณสุขอินเดียได้ออกมายืนยันว่าพบผู้ติดเชื้อ “ไข้หวัดมะเขือเทศ” ในประเทศอินเดียตั้งแต่เดือนพฤษภาคม 2565 จนถึงขณะนี้พบแล้วถึง 82 ราย เป็นเด็กอายุต่ำกว่า 5 ขวบ พบการระบาดมากที่สุดในรัฐเกรละ (ซึ่งเป็นรัฐที่พบไวรัสโควิด-19 และไวรัสฝีดาษลิงระบาดมาก เช่นกัน) รองลงมาเป็น รัฐทมิฬนาฑู รัฐโอริสสา และรัฐหรยาณา
สาเหตุที่เรียกไข้หวัดมะเขือเทศ
ที่มีชื่อเรียกขานในท้องถิ่นว่า “ไข้หวัดมะเขือเทศ” เนื่องจาก หากติดเชื้อ ผู้ป่วยซึ่งเป็นเด็กเล็กจะมีผื่นแดงคล้ายมะเขือเทศ สร้างความเจ็บปวดให้กับร่างกาย โดยเด็กอายุต่ำกว่า 5 ขวบ มีความเสี่ยงที่จะติดเชื้อไวรัสชนิดนี้ได้ง่ายเป็นพิเศษ เนื่องจาก เชื้อไวรัสชนิดนี้แพร่กระจายได้ง่ายจากการสัมผัส เช่น การสัมผัสพื้นผิวที่ไม่สะอาด หรือนำสิ่งของเข้าปาก
เด็กอังกฤษติดไข้หวัดมะเขือเทศได้อย่างไร ?
แต่ปรากฏว่ามีเด็กหญิงอายุ 13 เดือนและพี่ชายอายุ 5 ขวบจากอังกฤษ บิดา มารดาได้พากลับไปเยี่ยมญาติที่อินเดีย เกิดมีผื่นขึ้นที่มือและขา เหมือนไข้หวัดมะเขือเทศ ใน 1 สัปดาห์หลังกลับจากรัฐเกรละ ประเทศอินเดียในเดือนพฤษภาคม 2022 จากการเยือนอินเดียเป็นเวลา 1 เดือน ครอบครัวนี้ได้รับทราบจากสื่อท้องถิ่นในรัฐเกรละรายงานเกี่ยวกับอาการป่วยลึกลับในเด็ก ซึ่งถูกขนานนามว่า “ไข้หวัดมะเขือเทศ” พ่อแม่เด็กแจ้งว่าลูกของเขาได้เล่นกับเด็กอีกคนหนึ่งที่เพิ่งหายจาก “ไข้หวัดมะเขือเทศ” หนึ่งสัปดาห์ก่อนจะเดินทางกลับอังกฤษ
หลังจากกลับมาอังกฤษเด็กทั้งสองก็ป่วย มีอาการไข้ออกผื่น ลักษณะเดียวกับไข้หวัดมะเขือเทศ ดร.จูเลียน ถัง จากมหาวิทยาลัยเลสเตอร์ในสหราชอาณาจักรและเพื่อนร่วมงานได้ทำการสวอปตุ่มน้ำ และลำคอไปตรวจ “PCR” พบว่าไม่ใช่ไวรัสฝีดาษลิง แต่เป็นไวรัสในกลุ่มของ “เอนเทอโรไวรัส (Enterovirus)” ที่ก่อให้เกิด “โรคมือ เท้า ปาก”
และจากการถอดรหัสพันธุกรรมพบว่าเป็นไวรัส “คอกซากี A16” โดยมีรหัสพันธุกรรมคล้ายกับคอกซากี A16 สายพันธุ์ที่ระบาดในจีน มิใช่ไวรัสชนิดใหม่ หรือสายพันธุ์ใหม่แต่ประการใด โดยได้ตีพิมพ์ผลงานวิจัยในวารสารการแพทย์ The Pediatric Infectious Disease Journal : August 19, 2022-Volume-Issue-10.1097/INF.0000000000003668
อาการรุนแรงหรือไม่ ?
สรุปได้ว่า โรคอุบัติใหม่ที่เรียกว่า “ไข้หวัดมะเขือเทศ” ซึ่งส่งผลกระทบต่อเด็กจำนวนหนึ่งในเมืองเกรละ ประเทศอินเดีย จากการถอดรหัสพันธุ์กรรมจากตุ่มแผลและลำคอจากเด็กเล็กสองคนพบว่าเป็นโรคมือ เท้า และปาก อันเกิดจากไวรัส “คอกซากี A16” ที่ระบาดในเด็ก มีอาการไม่รุนแรง โดยอาจเป็นไปได้ด้วยว่าบางรายอาจเกิดจากการติดเชื้อจากไวรัสชิคุนกุนยาและไวรัสไข้เลือดออกที่มียุงเป็นพาหะ
“สำหรับชุดตรวจกรอง PCR ในประเทศไทย” ต่อไวรัสที่ก่อโรคมือ เท้า และปาก มีให้บริการอยู่แล้วใน รพ. ภาครัฐ และเอกชน หลายแห่ง เนื่องจากโรคไข้ออกผื่นเกิดขึ้นเป็นประจำในเด็กเล็ก
หมายเหตุโรคมือ เท้า ปาก (Hand Foot Mouth Disease) เกิดจากเชื้ออาร์เอนเอไวรัสขนาดเล็ก ขนาดประมาณ 7411bp ในกลุ่มเอนเทอโรไวรัส ที่ติดต่อในคน (Human Enterovirus species A/HEV-A) โดยเฉพาะ คอกซากี A16 (coxsakievirus A16) และเอนเทอโรไวรัส 71 (Enterovirus 71)
นอกจากนี้ยังมีสาเหตุจาก HEV-A ชนิดอื่น ๆ อีกได้ เช่น คอกซากี A2-8, 10, 12, 14 คอกซากี B และเอ็กโคไวรัส (echovirus) บางชนิด
พบการระบาดได้บ่อยในช่วงฤดูฝน อากาศเย็น และชื้น ทำให้มีตุ่ม ผื่น หรือแผลอักเสบมีหนองที่ผิวหนังบริเวณมือ ฝ่ามือ เท้า ฝ่าเท้า และภายในปาก และสร้างความเจ็บปวด โดยผู้ป่วยจะมีไข้ร่วมกับอาการป่วยอื่น ๆ ด้วย เช่น ไอ เจ็บคอ อ่อนเพลีย ปวดท้อง ไม่อยากอาหาร พบมากในเด็กอายุต่ำกว่า 5 ขวบ โดยทั่วไปผู้ป่วยจะมีอาการดีขึ้นและหายป่วยภายในเวลาประมาณ 7-10 วันได้
