กรมแพทย์แผนไทย รับมอบตำรับตำรายาโบราณอันทรงคุณค่า 2 ตำรับ อายุกว่า 300 ปี เพื่อประโยชน์ด้านแพทย์แผนไทยและระบบการสาธารณสุขของประเทศ
วันนี้ 15 ธันวาคม 2565 นายแพทย์ธงชัย เลิศวิไลรัตนพงศ์ อธิบดีกรมการแพทย์แผนไทยและการแพทย์ทางเลือก หม่อมราชวงศ์ จิยากร อาภากร เสสะเวช ประธานกรรมการมูลนิธิราชสกุลอาภากร ในพลเรือเอก พระเจ้าบรมวงศ์เธอ กรมหลวงชุมพรเขตอุดมศักดิ์ ดร.นันทศักดิ์ โชติชนะเดชาวงศ์ ผู้อำนวยการกองคุ้มครองและส่งเสริมภูมิปัญญาการแพทย์แผนไทยและแพทย์พื้นบ้านไทย พร้อมด้วยผู้บริหารกระทรวงสาธารณสุข และผู้ที่เกี่ยวข้อง
ร่วมพิธีบวงสรวงพระเจ้าปราสาททอง องค์เทพ เทพารักษ์ ในพิธีการมอบ ตำรายาโบราณ พระโอสถปราสาททอง ซึ่งมีอายุกว่า 300 ปี และ ตำรายาหมอพร เล่ม 1 ว่าด้วย พระคัมภีร์อติสารวรรค โบราณะกรรมแลปัจจุบันนะกรรม โดยรับมอบ จากมูลนิธิราชสกุลอาภากร ในพลเรือเอก พระเจ้าบรมวงศ์เธอ กรมหลวงชุมพรเขตอุดมศักดิ์ โดยหม่อมราชวงศ์จิยากร อาภากร เสสะเวช ประธานกรรมการมูลนิธิฯ
นายแพทย์ธงชัย เลิศวิไลรัตนพงศ์ อธิบดีกรมการแพทย์แผนไทยและการแพทย์ทางเลือก กล่าวภายหลังบวงสรวงว่า วันนี้ทางมูลนิธิราชสกุลอาภากรฯ ได้ส่งมอบตำราตำรับยาแผนไทยไว้ให้กรมการแพทย์แผนไทยและการแพทย์ทางเลือกถึง 2 ตำรา
ซึ่งทางกรมมีนโยบายในการส่งเสริมและพัฒนาการใช้ประโยชน์จากตำรับตำรายาไทย โดยต้องการให้ทุกภาคส่วนมีส่วนร่วมในการอนุรักษ์คุ้มครองภูมิปัญญาการแพทย์แผนไทย เพื่อให้เกิดการใช้ประโยชน์ทางการสาธารณสุข และตระหนักในคุณค่าของตำรับตำราไทย
โดยที่ผ่านมานั้น กรมการแพทย์แผนไทยและการแพทย์ทางเลือกได้รับมอบตำรับ ตำราภูมิปัญญาการแพทย์แผนไทยจากหน่วยงานและประชาชนที่มอบให้เป็นภูมิปัญญาชาติ จำนวน 503 แผ่นศิลา 33 แผ่นใบลาน 612 ตำรา 48,159 ตำรับ
หลังจากนั้นได้ดำเนินการเชิงประจักษ์ ในการพัฒนาสิ่งที่ได้รับมอบมาโดย จัดทำเป็นตำรับยาแผนไทยแห่งชาติ 324 ตำรับ ครอบคลุมการรักษาโรค 15 กลุ่มโรค/อาการ ใช้ในโรงพยาบาล/คลินิก โดยแพทย์แผนไทย
ส่วนในครั้งนี้ ทางมูลนิธิราชสกุลอาภากรฯ มีการมอบตำราในความดูแลครอบครองของหมอพร 2 เล่ม คือ ตำราอติสารวรรค และตำราพระโอสถปราสาททอง ให้กรมในฐานะหน่วยงานภาครัฐที่มีอำนาจ หน้าที่โดยตรงในการดูแล พัฒนา ปรับปรุง และพิจารณา กลั่นกรองเสนอประกาศเป็นตำราของชาติ ตามเกณฑ์และลำดับขั้นตอน
เมื่อรับมอบแล้ว ปี 2566 กรมจะมีการประชุมผู้เชี่ยวชาญ ผู้ทรงคุณวุฒิ อาทิ ราชบัณฑิต นักอักษรศาสตร์ทรงคุณวุฒิ ทางด้านภาษา เอกสาร และหนังสือผู้ประกอบวิชาชีพการแพทย์แผนไทย นักกฎหมาย และมูลนิธิราชสกุลอาภากร ในพลเรือเอก พระเจ้าบรมวงศ์เธอ กรมหลวงชุมพรเขตอุดมศักดิ์ เพื่อปริวรรต ถ่ายถอด ปรับปรุง พัฒนา และแปล ตำรา โอสถปราสาททอง ให้แล้วเสร็จ เพื่อใช้ประโยชน์ต่อไป
ด้าน หม่อมราชวงศ์ จิยากร อาภากร เสสะเวช ประธานกรรมการมูลนิธิราชสกุลอาภากร ในพลเรือเอก พระเจ้าบรมวงศ์เธอ กรมหลวงชุมพรเขตอุดมศักดิ์ กล่าวว่า ทางมูลนิธิมีความประสงค์มอบตำรายาโบราณของหมอพรทรงรวบรวมไว้ จำนวน 2 รายการตำรา ได้แก่
- ตำรายาหมอพร เล่ม 1 ว่าด้วย พระคัมภีร์อติสารวรรคโบราณะกรรมแลปัจจุบันนะกรรม 92 ตำรับ
- ตำรายาโบราณ พระโอสถปราสาททอง จำนวน 67 ตำรับ
โดยตำรายาโบราณ พระโอสถปราสาททอง เป็นเอกสารโบราณประเภทสมุดไทยดำ ที่สืบทอดมากว่า 300 ปี สมัยสมเด็จพระนารายณ์และเป็นหนึ่งในจำนวนตำรา 15 เล่ม ประเภทสมุดไทย ของพลเรือเอก พระเจ้าบรมวงศ์เธอ กรมหลวงชุมพรเขตอุดมศักดิ์ ทรงรวบรวมและเรียบเรียงขึ้น เป็นตำรับยาแผนไท ใช้รักษาโรค
ส่งมอบเพื่อให้กรมบริหารจัดการปริวรรต ถ่ายถอด ปรับปรุง พัฒนา อันจะเป็นประโยชน์ทางการแพทย์และสาธารณสุข ต่อสุขภาพของประชาชนและเศรษฐกิจประเทศชาติ
และในปี 2566 นี้ จะได้จัดพิมพ์ “ตำราพระโอสถปราสาททอง” เผยแพร่และมอบเป็นของที่ระลึก เนื่องในวาระครบรอบ 100 ปี แห่งวันสิ้นพระชนม์ ของพลเรือเอกพระเจ้าบรมวงศ์เธอ พระองค์เจ้าอาภากรเกียรติวงศ์ กรมหลวงชุมพรเขตอุดมศักดิ์ ซึ่งตรงกับวันที่ 19 พฤษภาคม 2566 อีกด้วย
ด้าน ดร.นันทศักดิ์ โชติชนะเดชาวงศ์ ผู้อำนวยการกองคุ้มครองและส่งเสริมภูมิปัญญาการแพทย์แผนไทยและแพทย์พื้นบ้านไทย กล่าวว่า บทบาทกองคุ้มครองฯ มีหน้าที่สำคัญมากเพราะเป็นหน่วยงานหนึ่งเดียวในการบริหารจัดการ รวบรวม ปริวรรต ถ่ายถอด สังคายนา ใช้ตำรับยาแผนไทยในอดีตมาใช้ในทางการแพทย์ การสาธารณสุขและการดูแลสุขภาพ ต่อยอดทางเศรษฐกิจของสังคมและประชาชน
และมีแนวทางในการพัฒนาและส่งเสริมในราชสกุล, ตระกูล, สมาคม, ชมรม, สถาบัน ที่มีตำรับตำราในครอบครองสามารถนำมามอบเป็นสมบัติของแผ่นดินได้ เมื่อทางกรมการแพทย์แผนไทยฯ ในฐานะหน่วยงานรัฐจะได้นำไปพัฒนาเป็นฐานข้อมูลอ้างอิง ต่อยอดการวิจัยพัฒนายาใหม่ที่มีคุณค่าเกิดประโยชน์ต่อระบบสุขภาพ ต่อไป
พิษณุโลกชูแพทย์แผนไทย ดันชุมชนเที่ยวเชิงสุขภาพ
ราชกิจจาฯประกาศ มาตรฐานคุณวุฒิสาขาแพทยศาสตร์ฉบับใหม่ บังคับใช้แล้ว
แพทย์แผนไทยประยุกต์ศิริราช ชวนแต่งชุดไทยตามรอยโรงเรียนหมอหลวง
