คืนนี้ ชม ซูเปอร์ฟูลมูน ดวงจันทร์เต็มดวง ใกล้โลกมากที่สุดในรอบปี

คืนนี้มีซูเปอร์ฟูลมูน
ภาพโดย karolekzroztocza จาก Pixabay

เวลา 19.00 น. คืนนี้ ห้ามพลาด ปรากฏการณ์ ดวงจันทร์เต็มดวง ใกล้โลกมากที่สุดในรอบปี หรือ ซูเปอร์ฟูลมูน

วันที่ 27 เมษายน 2564 สถาบันวิจัยดาราศาสตร์แห่งชาติ รายงานว่า คืนนี้ 27 เมษายน 2564 พบกับปรากฏการณ์ ดวงจันทร์เต็มดวงใกล้โลกที่สุดในรอบปี หรือ ซูเปอร์ฟูลมูน ซึ่งดวงจันทร์จะโคจรมาอยู่ตำแหน่งใกล้โลกที่สุดในรอบปี ที่ระยะทาง 357,370 กิโลเมตร ดวงจันทร์เต็มดวงจะมีขนาดปรากฏใหญ่กว่าปกติเล็กน้อย

เมื่อเทียบกับดวงจันทร์เต็มดวงขณะไกลโลกที่สุดในรอบปีแล้ว อาจมีเส้นผ่านศูนย์กลางใหญ่กว่าถึง 14 เปอร์เซ็นต์ และอาจสว่างเพิ่มขึ้นถึง 30 เปอร์เซ็นต์ เป็นผลจากการที่ดวงจันทร์อยู่ใกล้โลกมากขึ้น ขนาดปรากฏใหญ่ขึ้น จึงมองเห็นสว่างยิ่งขึ้น เหมาะแก่การถ่ายภาพดวงจันทร์ โดยเฉพาะภาพเปรียบเทียบขนาดกับวัตถุบริเวณขอบฟ้า

สำหรับผู้สนใจรับชมหรือถ่ายภาพปรากฏการณ์ ดวงจันทร์เต็มดวงจะขึ้นทางทิศตะวันออก สังเกตได้ตั้งแต่เวลาประมาณ 19:00 น. เป็นต้นไป ปรากฏบนท้องฟ้าตลอดคืนจนถึงรุ่งเช้า อย่างไรก็ตาม ในสถานการณ์การแพร่ระบาดของโรคโควิด-19 (COVID-19) แนะนำให้ผู้สังเกตการณ์สวมหน้ากากอนามัย ล้างมือด้วยสบู่หรือแอลกอฮอล์ฆ่าเชื้อหลังจากทำกิจกรรมต่างๆ และเว้นระยะห่างทางสังคม เพื่อป้องกันการติดเชื้อและแพร่กระจายเชื้อโรคทั้งต่อตนเอง ครอบครัว คนรอบข้างและสังคม

เกร็ดความรู้

ในแต่ละเดือนดวงจันทร์โคจรรอบโลกเป็นวงรี ดังนั้นวงโคจรที่เป็นวงรีจึงทำให้ระยะห่างระหว่างโลกกับดวงจันทร์นั้นไม่คงที่ ทำให้บางครั้งดวงจันทร์ก็จะอยู่ใกล้และบางครั้งก็จะอยู่ไกลโลก นักดาราศาสตร์ เรียกจุดที่ไกลที่สุดในวงโคจรระหว่างโลกกับดวงจันทร์นี้ว่า apogee ซึ่งอยู่ห่างจากโลกโดยเฉลี่ยประมาณ 406,700 กิโลเมตร และเรียกจุดที่ใกล้ที่สุดว่า perigee ซึ่งเป็นระยะทางเฉลี่ยประมาณ 356,400 กิโลเมตรจากโลก โดยจะเกิดขึ้นอยู่ทุกๆ 27.3 วัน ตามคาบการโคจรของดวงจันทร์ไปรอบๆ โลก

ระยะห่างระหว่างโลกกับดวงจันทร์แตกต่างกันไปแต่ละเดือนโดยเฉลี่ยอยู่ระหว่าง 356,400 และ 406,700 กิโลเมตร เนื่องจากวงโคจรรูปวงรีของดวงจันทร์

การนิยามของการเรียกชื่อ “Super Full Moon”

คำว่า Super Full Moon นั้นก็ไม่ได้รับการยอมรับหรือใช้กัน ในเหล่านักดาราศาสตร์หรือนักวิทยาศาสตร์ โดยเป็นเพียงการตั้งชื่อช่วงเหตุการณ์ที่ “สามารถเห็นดวงจันทร์เต็มดวง ในตำแหน่งที่ใกล้โลกมากที่สุด ในรอบปีเท่านั้น” แต่คำที่นักดาราศาสตร์ใช้กัน คือคำว่า “Perigee” ซึ่งเป็นจุดที่ดวงจันทร์อยู่ใกล้โลกที่สุดในวงโคจร

เทคนิคการถ่ายภาพ

สำหรับการถ่ายภาพดวงจันทร์ในคืนวันเกิดปรากฏการณ์ ดวงจันทร์จะเริ่มเคลื่อนที่ขึ้นจากขอบฟ้าทางทิศตะวันออก ตั้งแต่เวลาหัวค่ำหลังดวงอาทิตย์ลับขอบฟ้า ก็สามารถเริ่มถ่ายภาพกันได้แล้ว โดยจะขอแนะนำหลักการเบื้องต้นง่ายๆ ดังนี้

  1. เลือกใช้เลนส์เทเลโฟโต้ ที่มีทางยาวโฟกัสตั้งแต่ 300 mm. ขึ้นไปเพื่อให้ๆ ได้ภาพดวงจันทร์ที่มีขนาดใหญ่ ซึ่งหากสามารถถ่ายภาพผ่านกล้องโทรทรรศน์ที่มีความยาวโฟกัสสูงๆ ก็จะทำให้ได้ภาพดวงจันทร์ขนาดใหญ่และมีรายละเอียดที่ดีกว่า (ยิ่งมีทางยาวโฟกัสสูงๆ ยิ่งได้เปรียบ)
  2. ใช้ค่าความไวแสง (ISO) ตั้งแต่ 400 ขึ้นไป ซึ่งดวงจันทร์ในช่วงเต็มดวงจะมีความเข้มแสงมากอยู่แล้ว จึงไม่จำเป็นต้องใช้ความไวแสงสูงๆ แต่การใช้ความไวแสงสูง ก็จะทำให้เราได้ความเร็วชัตเตอร์ที่สูงขึ้นด้วยเช่นกัน ซึ่งช่วยทำให้ภาพไม่สั่นไหว
  3. การปรับโฟกัสภาพ ใช้ระบบ Live view ที่จอหลังกล้อง ช่วยการปรับโฟกัสให้คมชัดมากที่สุด โดยเลือกโฟกัสบริเวณหลุมอุกกาบาตบนผิวดวงจันทร์ จะช่วยให้สามารถโฟกัสได้คมชัดและง่ายมากที่สุด
  4. ปรับชดเชยแสงไม่ให้สว่างหรือมืดจนเกินไป โดยอาจทดลองถ่ายภาพแล้วตรวจสอบดูว่า ภาพเห็นรายละเอียดของหลุมบนดวงจันทร์ชัดเจนหรือไม่
  5. ใช้โหมดการถ่ายภาพแบบแมนนวล M ซึ่งในการถ่ายภาพด้วยโหมด M เราสามารถปรับตั้งค่าทั้งรูรับแสง และความเร็วชัตเตอร์ ได้สะดวก
  6. ความเร็วชัตเตอร์ ควรสัมพันธ์กับทางยาวโฟกัสของเลนส์ที่ใช้ เช่น หากเราใช้เลนส์ที่มีทางยาวโฟกัส 600 mm ควรใช้ความเร็วชัตเตอร์ไม่ต่ำกว่า 1/600s หรือมากกว่าซึ่งหากภาพที่ถ่ายออกมามืดเกินไปก็ให้ปรับค่าความไวแสง (ISO) เพิ่มขึ้นจนได้แสงที่พอดี
  7. รูรับแสง อาจใช้ค่ารูรับแสงประมาณ f/4.0 – f/8.0 เพื่อให้ได้ภาพที่คมชัดทั่วทั้งภาพ
  8. ปิดระบบกันสั่นของเลนส์
  9. ถ่ายภาพบนขาตั้งกล้องที่มั่นคง
  10. การบันทึกข้อมูลควรเลือกรูปแบบไฟล์เป็น RAW format ความยืดหยุ่นในการปรับภาพในภายหลัง