เนติบริกร มาเอง ระบุ ร.อ.ธรรมนัส-นฤมล “ถูกปลด” พ้นตำแหน่ง ตาม รธน. ม. 171 ยึดพระบรมราชโองการ ไม่ใช่ จดหมายลาออก
วันที่ 9 กันยายน 2564 ที่ทำเนียบรัฐบาล นายวิษณุ เครืองาม รองนายกรัฐมนตรี ให้สัมภาษณ์ภายหลังมีประกาศให้รัฐมนตรีพ้นจากความเป็นรัฐมนตรี จำนวน 2 ตำแหน่ง ได้แก่ ร.อ.ธรรมนัส พหรมเผ่า รมช.เกษตรและสหกรณ์ และ นางนฤมล ภิญโญสินวัฒน์ รมช.แรงงาน ว่า “กรณีดังกล่าวถือเป็นการปลดออกจากตำแหน่ง เนื่องจากในตัวพระบรมราชโองการได้มีการอ้างรัฐธรรมนูญมาตรา 171 ซึ่งบัญญัติไว้ว่า พระมหากษัตริย์ทรงไว้ซึ่งพระราชอํานาจในการให้รัฐมนตรีพ้นจากความเป็นรัฐมนตรี ตามที่นายกรัฐมนตรีถวายคําแนะนํา”
- ประกาศแล้ว! พระราชกฤษฎีกาเงินช่วยค่าครองชีพผู้รับเบี้ยหวัดบำนาญ รับ 11,000 บาทต่อเดือน
- หุ้นไทยดิ่งหนัก ตลาดหลักทรัพย์ออก Statement ชี้แจง
- เปิดไทม์ไลน์ลูกค้าซิตี้แบงก์ต้องรู้! ก่อนโอนย้ายบัญชีมาเป็น “ยูโอบี” 21 เม.ย.นี้
นายวิษณุกล่าวว่า โดยวันที่มีผลบังคับจริงคือวันที่ระบุในพระบรมราชโองการ หมายถึง ตั้งแต่เวลา 01.00 น.ของวันที่ 8 ก.ย. 2564 อย่างไรก็ตาม ตนเพิ่งได้ทราบข่าวว่า ร.อ.ธรรมนัส แถลงข่าวว่าได้ทำจดหมายลาออก ซึ่งตนไม่รู้ว่าจดหมายฉบับดังกล่าวระบุวันที่เท่าไหร่ แต่สิ่งที่เป็นทางการคือให้ยึดตามพระบรมราชโองการ
ผู้สื่อข่าวรายงานว่า หากเทียบประกาศราชกิจจานุเบกษา จำนวน 4 ฉบับในการปรับคณะรัฐมนตรี ครั้งนี้มีความแตกต่างอย่างเห็นได้ชัด
ครั้งแรก ราชกิจจานุเบกษา วันที่ 30 กรกฏาคม 2563 ประกาศสำนักนายกรัฐมนตรี เรื่องรัฐมนตรีลาออก มีข้อความว่า ด้วยได้มีรัฐมนตรีขอลาออกจากตำแหน่งจำนวน 6 ราย คือ 1.นายสมคิด จาตุศรีพิทักษ์ 2.นายอุตตม สาวนายน 3.นายสุวิทย์ เมษินทรีย์ 3.นายสนธิรัตน์ สนธิจิรวงศ์ 4.นายเทวัญ ลิปตพัลลภ 6. ม.ร.ว.จัตุมงคล โสณกุล
โดยประกาศดังกล่าวระบุการพ้นจากตำแหน่งทั้ง 6 คน ว่า “ได้ขอลาออกจากตำแหน่ง ความเป็นรัฐมนตรีสิ้นสุดลงตามความในมาตรา 170 (2) ของรัฐธรรมนูญแห่งราชอาณาจักรไทย”
ครั้งที่สอง ราชกิจจานุเบกษา วันที่ 1 กันยายน 2563 ประกาศสำนักนายกรัฐมนตรี เรื่อง รัฐมนตรีลาออก มีข้อความ 3 บรรทัด ระบุว่า “ด้วย นายปรีดี ดาวฉาย รัฐมนตรีว่าการกระทรวงการคลัง ได้ขอลาออกจากตำแหน่ง ตั้งแต่วันที่ 2 กันยายน 2563 ความเป็นรัฐมนตรีของนายปรีดี ดาวฉาย จึงสิ้นสุดลงตั้งแต่วันที่ 2 กันยายน 2563 ตามความในมาตรา 170 (2) ของรัฐธรรมนูญแห่งราชอาณาจักรไทย”
ครั้งที่สาม ราชกิจจานุเบกษา วันที่ 23 มีนาคม 2564 ประกาศให้รัฐมนตรีพ้นจากความเป็นรัฐมนตรีและแต่งตั้งรัฐมนตรี จำนวน 3 ตำแหน่ง คือ 1.นายถาวร เสนเนียม 2.นายพุทธิพงษ์ ปุณณกันต์ 3.นายณัฏฐพล ทีปสุวรรณ
โดยประกาศระบุเหตุผลตอนหนึ่งว่า “บัดนี้ นายกรัฐมนตรีได้กราบบังคมทูลว่า ได้มีรัฐมนตรี 3 ตำแหน่ง ประกอบด้วย 3 รายชื่อ พ้นจากความเป็นรัฐมนตรี เนื่องจากถูกศาลพิพากษาจำคุก ความเป็นรัฐมนตรีจึงสิ้นสุดลงเฉพาะตัวตามรัฐธรรมนูญ สมควรแต่งตั้งรัฐมนตรีแทนตำแหน่งที่ว่างและปรับปรุงรัฐมนตรีบางตำแหน่ง เพื่อความเหมาะสมและบังเกิดประโยชน์ต่อการบริหารราชการแผ่นดิน”
โดย 3 รัฐมนตรีดังกล่าว พ้นจากตำแหน่งเพราะ ขาดคุณสมบัติตามรัฐธรรมนูญปี 2560 มาตรา 160 (7) และมาตรา 170 (4) ที่กำหนดคุณสมบัติรัฐมนตรีเอาไว้ว่าต้อง “ไม่เป็นผู้ต้องคำพิพากษาให้จำคุก แม้คดีนั้นจะยังไม่ถึงที่สุด”
ครั้งที่สี่ ราชกิจจานุเบกษา วันที่ 9 กันยายน 2564 ประกาศให้ ร.อ. ธรรมนัส พรหมเผ่า และนางนฤมล ภิญโญสินวัฒน์ พ้นจากความเป็นรัฐมนตรี
โดยมีข้อความระบุตอนหนึ่งที่แตกต่างจากทุกครั้ง ว่า…“บัดนี้ นายกรัฐมนตรีได้กราบบังคมทูลว่า สมควรให้รัฐมนตรีบางคนพ้นจากความเป็นรัฐมนตรี เพื่อความเหมาะสมและบังเกิดประโยชน์แก่ราชการ”
“อาศัยอำนาจตามความในมาตรา 171 ของรัฐธรรมนูญแห่งราชอาณาจักรไทย จึงทรงพระกรุณาโปรดเกล้าฯให้รัฐมนตรีดังต่อไปนี้พ้นจากความเป็นรัฐมนตรี”
การพ้นจากตำแหน่งของ 2 รัฐมนตรีล่าสุด จึงนับว่านายกรัฐมนตรีปลดพ้นจากตำแหน่ง
