โจ ไบเดน ประธานาธิบดีสหรัฐแถลงนโยบายประจำปีต่อรัฐสภา เรียกร้องเสียงสนับสนุนจากผู้แทนของพรรครีพับลิกันในการขยายเพดานหนี้สาธารณะ การอนุมัติงบประมาณสำหรับแผนและโครงการต่าง ๆ ทั้งด้านเศรษฐกิจและสังคม พร้อมให้คำมั่นสัญญากึ่งหาเสียงว่าจะพัฒนาเศรษฐกิจแบบไม่มีใครถูกทอดทิ้ง “จะเป็นประธานาธิบดีของชาวอเมริกันทุกคน”
วันที่ 7 กุมภาพันธ์ 2566 ตามเวลาสหรัฐอเมริกา ซึ่งตรงกับวันที่ 8 กุมภาพันธ์ตามเวลาประเทศไทย โจ ไบเดน (Joe Biden) ประธานาธิบดีสหรัฐอเมริกาแถลงนโยบายประจำปีต่อรัฐสภา (State of the Union) ณ อาคารรัฐสภา สหรัฐ (U.S. Capitol) ในกรุงวอชิงตัน ดี.ซี.
- ประกาศแล้ว! พระราชกฤษฎีกาเงินช่วยค่าครองชีพผู้รับเบี้ยหวัดบำนาญ รับ 11,000 บาทต่อเดือน
- บังคับใช้แล้ว! หลักเกณฑ์การดำเนินงาน 30 บาทรักษาทุกที่ ด้วยบัตรประชาชนใบเดียว
- อะไรทำให้ “ทองคำ” แพง สงคราม หรือการเก็งกำไร ?
การแถลงนโยบายครั้งนี้เป็นการแถลงนโยบายประจำปีครั้งแรกของสภาคองเครสสมัยที่สองที่มีพรรครีพับลิกันครองเสียงข้างมาก ซึ่งการที่รีพับลิกันที่เป็นฝ่ายค้านมีเสียงมากกว่าก็นำไปสู่ความยากในการที่รัฐบาลพรรคเดโมแครตจะผลักดันกฎหมายต่าง ๆ หรือกล่าวได้ว่า จะต้องออกแรงพยายามมากขึ้น
โจ ไบเดน กล่าวอะไรสำคัญ ๆ ต่อรัฐสภาบ้าง พอจะสรุปออกมาได้ดังนี้
ขยายเพดานหนี้คือเรื่องสำคัญที่ผลักดันต่อเนื่อง
เรื่องสำคัญที่ไบเดนกล่าวต่อสภาก็คือ การขยายเพดานหนี้สาธารณะ สืบเนื่องจากที่รัฐบาลพรรคเดโมแครตกับสภาผู้แทนราษฎรที่คุมโดยพรรครีพับลิกันมีความขัดแย้งกันเรื่องในเรื่องนี้ โดยพรรครีพับลิกันบอกว่าจะยอมให้ขยายเพดานหนี้สาธารณะก็ต่อเมื่อรัฐบาลยอมลดค่าใช้จ่ายลงเท่านั้น
สำนักข่าว Reuters รายงานว่า การแถลงนโยบายของไบเดนมีบรรยากาศการโต้แย้งกันค่อนข้างดุเดือด และมีเสียงโห่จากฝั่งรีพับลิกันในช่วงที่ไบเดนกล่าวว่า มี ส.ส.กลุ่มอนุรักษนิยมสุดโต่งบางคนต้องการให้รัฐบาลยุติระบบประกันสังคมและระบบประกันสุขภาพประชาชน เพื่อแลกกับการอนุมัติขยายเพดานหนี้สาธารณะ
“เพื่อนพรรครีพับลิกันของผมบางคนต้องการจับตัวประกันทางเศรษฐกิจ … พวกคุณทุกคนที่บ้านควรรู้ว่าแผนเหล่านั้นคืออะไร”
“แทนที่จะให้คนร่ำรวยจ่ายส่วนแบ่งอย่างยุติธรรม บางคนในพรรครีพับลิกันกลับต้องการให้ระบบประกันสุขภาพและระบบประกันสังคมหยุดทำงาน” ไบเดนกล่าว
ด้านเทย์เลอร์ กรีน (Taylor Greene) ผู้แทนจากพรรครีพับลิกันตะโกนสวนว่า “โกหก” และไบรอน โดนัลด์ส (Byron Donalds) ส.ส.จากพรรครีพับลิกันอีกคนโต้ว่า “เราไม่เคยพูดแบบนั้น”
พรรครีพับลิกันหวังว่ารัฐบาลไบเดนจะยอมลดค่าใช้จ่ายภาครัฐเพื่อแลกกับการขยายเพดานหนี้ แต่ไบเดนกล่าวว่าเขาต้องการลดการขาดดุลงบประมาณของรัฐบาลกลางด้วยการเก็บภาษีคนร่ำรวยเพิ่มขึ้น แสดงจุดยืนชัดเจนว่าจะไม่ยอมลดค่าใช้จ่ายภาครัฐตามที่พรรครีพับลิกันยื่นข้อแลกเปลี่ยน
เศรษฐกิจอเมริกาฟื้นได้ทุกวิกฤต และจะต้องแข็งแกร่งกว่าเดิม
ถ้อยแถลงในเรื่องเศรษฐกิจ ไบเดนกล่าวว่า อเมริกาเป็นประเทศที่เศรษฐกิจมีความก้าวหน้า ยืดหยุ่น มีความสามารถในการฟื้นตัวสูง
“เราเป็นประเทศเดียวที่ออกมาจากทุกวิกฤตได้อย่างแข็งแกร่งกว่าตอนก่อนเข้าสู่วิกฤต นั่นคือสิ่งที่เรากำลังทำอีกครั้ง”
ไบเดนยกตัวเลขการจ้างงานใหม่รวมจำนวน 12 ล้านตำแหน่งในช่วงสองปีที่ผ่านมา ขึ้นมาเป็นตัวช่วยยืนยันว่า เศรษฐกิจสหรัฐที่ตกต่ำลงเพราะโรคระบาดโควิด-19 นั้นฟื้นตัวขึ้นได้ดี
แผนเศรษฐกิจที่ไม่ทิ้งใครไว้ข้างหลัง
“แผนเศรษฐกิจของผมเป็นเรื่องการลงทุนในสถานที่และผู้คนที่ถูกลืม ท่ามกลางการเปลี่ยนแปลงทางเศรษฐกิจในช่วง 4 ทศวรรษที่ผ่านมา มีผู้คนจำนวนมากเกินไปที่ถูกทิ้งไว้ข้างหลัง หรือถูกปฏิบัติเหมือนไม่มีตัวตน”
“นั่นคือเหตุผลที่เรากำลังสร้างเศรษฐกิจที่ไม่มีใครถูกทอดทิ้ง งานของเรากำลังจะกลับมา ความภาคภูมิใจของเรากำลังจะกลับมา เพราะทางเลือกที่เราเลือกทำในช่วงสองปีที่ผ่านมา นี่คือพิมพ์เขียวที่จะสร้างอเมริกาขึ้นมาใหม่ และสร้างความแตกต่างอย่างแท้จริงให้กับชีวิตของคุณ”
ขอเสียงสนับสนุนผ่านกฎหมาย-งบประมาณ
ไบเดนสื่อสารกับสมาชิกรัฐสภาจากพรรครีพับลิกัน ซึ่งอาจจะตีความรวมได้ถึงประชาชนผู้สนับสนุนพรรครีพับลิกันด้วยว่า
“ถึงเพื่อน ๆ พรรครีพับลิกันของผม ถ้าเราสามารถทำงานร่วมกันได้ในสภาคองเกรสสมัยที่แล้ว ก็ไม่มีเหตุผลอะไรที่เราจะทำงานร่วมกันในสภาคองเกรสสมัยนี้ไม่ได้ ประชาชนส่งเมสเสจที่ชัดเจนมาถึงเรา การต่อสู้ อำนาจ และความขัดแย้ง ทำให้เราติดอยู่กับที่-ไม่เคลื่อนไปไหน”
“และวิสัยทัศน์ที่ผมมีต่อประเทศนี้เสมอมาคือ การฟื้นฟูจิตวิญญาณของชาติ การสร้างชนชั้นกลางที่เป็นกระดูกสันหลังของอเมริกาขึ้นมาใหม่ เพื่อเชื่อมประเทศนี้ให้เป็นหนึ่งเดียวกัน เราถูกส่งมาที่นี่เพื่อทำงานให้สำเร็จ”
ไบเดนประกาศว่า รัฐบาลกลางได้จัดสรรงบประมาณสนับสนุนโครงการต่าง ๆ กว่า 20,000 โครงการ รวมถึงโครงการสนามบินหลักในบอสตัน แอตแลนตา และพอร์ตแลนด์
“ผมขอขอบคุณเพื่อนจากพรรครีพับลิกันที่ออกเสียงผ่านร่างกฎหมาย และถึงเพื่อนพรรครีพับลิกันของผมที่ออกเสียงคัดค้าน แต่ยังคงขอทุนสนับสนุนโครงการในเขตของตนเอง ไม่ต้องกังวล ผมสัญญาว่าจะเป็นประธานาธิบดีสำหรับชาวอเมริกันทุกคน”
จำกัดราคายา ไม่ให้ประชาชนเดือดร้อน
อีกเรื่องที่ไบเดนประกาศนโยบายคือเรื่องราคายา ซึ่งเขากล่าวว่า บริษัทยาใช้ประโยชน์จากภาษี และเอาเปรียบผู้บริโภคมากเกินไป รัฐบาลจึงต้องจำกัดราคายาเพื่อประโยชน์ของประชาชน
“ในทุก ๆ วัน ผู้คนหลายล้านคนต้องการอินซูลินเพื่อควบคุมเบาหวาน เพื่อให้มีชีวิตอยู่ได้ อินซูลินมีมานานกว่า 100 ปีแล้ว บริษัทยามีต้นทุนเพียง 10 ดอลลาร์ต่อขวด แต่บริษัทยาขนาดใหญ่ขายยาในราคาหลายร้อยดอลลาร์อย่างไม่เป็นธรรม และทำกำไรสูงสุดเป็นประวัติการณ์ มันจะไม่เป็นแบบนั้นอีกแล้ว… เราจะจำกัดค่าใช้จ่ายในการซื้ออินซูลินของชาวอเมริกันที่มีความจำเป็นต้องใช้ยาไว้ที่ 35 เหรียญต่อเดือน”
หวังปฏิรูปตำรวจ
นอกจากนั้น ไบเดนกล่าวถึงนโยบายปฏิรูปตำรวจว่า “เราทุกคนต้องการสิ่งเดียวกันคือ ให้ละแวกบ้านเราปลอดจากความรุนแรง ผู้บังคับใช้กฎหมายที่ได้รับความไว้วางใจจากชุมชน และลูกของเรากลับบ้านอย่างปลอดภัย”
“การคุ้มครองอย่างเท่าเทียมกันภายใต้กฎหมาย นั่นคือพันธสัญญาที่เรามีต่อกันในอเมริกา… ผมรู้ว่าตำรวจส่วนใหญ่เป็นคนดี มีคุณธรรม พวกเขาเสี่ยงชีวิตทุกครั้งที่สวมเสื้อเกราะกันกระสุน แต่เหตุการณ์ที่เกิดขึ้นกับไทร์ในเมมฟิสเกิดขึ้นบ่อยเกิดไป” ไบเดนเรียกร้องการปฏิรูปตำรวจ และยกตัวอย่างเหตุการณ์เจ้าหน้าที่ตำรวจทำร้ายร่างกายชายผิวสีในเมืองเมมฟิส รัฐเทนเนสซี ขึ้นมาโน้มน้าว
“เราต้องทำให้มันดีขึ้น” ประธานาธิบดีสหรัฐกล่าว
4 เรื่องสำคัญทางสังคมที่ผลักดัน-ของบประมาณเพิ่ม
ทำเนียบขาว เผยแพร่สรุปคำแถลงอย่างเป็นทางการของไบเดนว่า ถ้อยแถลงประกอบด้วย 4 วาระสำคัญ ซึ่งมุ่งหวังให้สมาชิกของทั้งสองฝ่ายในสภาร่วมมือกันพัฒนาให้ดียิ่งขึ้นเพื่อประชาชนชาวอเมริกัน ได้แก่
1.การลดอัตราการเสียชีวิตของผู้ป่วยมะเร็ง ซึ่งรัฐบาลไบเดนเรียกร้องให้มีการเพิ่มงบประมาณสำหรับทำวิจัยขั้นสูงเกี่ยวกับโรคมะเร็ง และงบประมาณสำหรับอุดหนุนราคายา เพื่อลดค่ายาตามใบสั่งแพทย์ที่ผู้ป่วยจะต้องจ่าย
2.การเพิ่มงบประมาณสำหรับดูแลทหารผ่านศึกและครอบครัว ทั้งในด้านสุขภาพ การศึกษา และที่อยู่อาศัย
3.การแก้ปัญหาสุขภาพจิต ซึ่งไบเดนเรียกร้องให้มีการดำเนินการเพิ่มเติมเพื่อพัฒนายุทธศาสตร์ด้านสุขภาพจิตที่เปิดตัวเมื่อปีที่แล้ว โดยมีวัตถุประสงค์ 3 ประการคือ สนับสนุนให้ประชาชนมีสุขภาพจิตที่ดี โดยสร้างสภาพแวดล้อมที่ดีต่อสุขภาพ เสริมสร้างศักยภาพของระบบให้บริการ และเชื่อมต่อกับประชาชนเพื่อให้ประชาชนเข้าถึงการดูแลรักษามากขึ้น
4.เอาชนะปัญหาประชาชนติดยาโอปิออยด์ (opioid) และการใช้ยาเกินขนาด โดยการเร่งปราบปรามการลักลอบค้ายาเฟนทานิล และเพิ่มความพยายามด้านสาธารณสุขเพื่อช่วยชีวิตประชาชน
ทั้งนี้ Reuters วิเคราะห์ว่า คำปราศรัยต่อสภาของไบเดนในภาพรวมดูเหมือนจะเป็นนัยถึงการหาเสียงชิงตำแหน่งประธานาธิบดีสมัยที่ 2 ซึ่งไบเดนมีแนวโน้มที่จะเปิดตัวในอีกไม่กี่สัปดาห์ข้างหน้า ส่วนคู่แข่งของเขาก็น่าจะไม่ใช่ใครอื่น นอกจากโดนัลด์ ทรัมป์ (Donald Trump) ซึ่งประกาศขอเป็นผู้ท้าชิงตำแหน่งนี้อีกสมัย
