ไช่ อิงเหวิน ประธานาธิบดีไต้หวันเดินทางถึงสหรัฐอเมริกาแล้ว เจอบรรยากาศสองขั้ว มีทั้งผู้สนับสนุนและผู้ต่อต้าน และเธอกล่าวว่าจะไม่ให้แรงกดดันจากจีนมาขัดขวางไต้หวันจากการมีส่วนร่วมกับโลก
วันที่ 29 มีนาคม 2566 ตามเวลาสหรัฐ ซึ่งตรงกับวันที่ 30 มีนาคม 2566 สื่อตะวันตกรายงานว่า ประธานาธิบดีไช่ อิงเหวิน (Tsai Ing-Wen) ของไต้หวันเดินทางถึงนครนิวยอร์ก สหรัฐอเมริกาแล้ว ตามกำหนดการที่จะแวะพักระหว่างเดินทางไปเยือนประเทศในภูมิภาคอเมริกากลาง
ไช่ อิงเหวิน เข้าพักที่โรงแรม Lotte New York Palace ในเขตแมนฮัตตัน มหานครนิวยอร์ก ซึ่งตามภาพที่ปรากฏ มีผู้คนจำนวนมากถือธงชาติไต้หวันและธงชาติสหรัฐอเมริกามาโบกสะบัดต้อนรับเธอที่หน้าโรงแรม แต่ในขณะเดียวกันก็มีฝั่งคนที่สนับสนุนหลักการจีนเดียวและไม่ยอมรับอธิปไตยของไต้หวันได้โบกสะบัดธงชาติจีนและธงชาติสหรัฐ พร้อมป้ายข้อความประท้วงเธอด้วย
ก่อนที่ประธานาธิบดีไต้หวันจะเดินทาง ทางจีนขู่ว่าจะตอบโต้ หากประธานาธิบดีไต้หวันพบปะหารือใด ๆ กับ เควิน แม็กคาร์ธี (Kevin McCarthy) ประธานสภาผู้แทนราษฎรสหรัฐ ซึ่งจีนถือว่าเป็นการยั่วยุขั้นรุนแรง
“หากเธอติดต่อกับแม็กคาร์ธี ประธานสภาผู้แทนราษฎรสหรัฐ จะเป็นอีกหนึ่งการยั่วยุที่ละเมิดหลักการจีนเดียวอย่างร้ายแรง บ่อนทำลายอำนาจอธิปไตยและบูรณภาพแห่งดินแดนของจีน บ่อนทำลายสันติภาพและเสถียรภาพในช่องแคบไต้หวัน” จู เฟิงเหลียน (Zhu Fenglian) โฆษกสำนักงานกิจการไต้หวันของจีนกล่าวในการแถลงข่าวเมื่อวันพุธที่ผ่านมา
“เราคัดค้านอย่างหนักแน่นต่อสิ่งนี้ และจะใช้มาตรการเพื่อต่อสู้กลับอย่างเด็ดขาด” เธอกล่าวเสริม โดยไม่ได้ระบุว่ามาตรการที่ว่านั้นจะเป็นอย่างไร
ส่วนไช่ อิงเหวิน ประกาศก่อนออกเดินทางจากสนามบินเถาหยวนว่า จะไม่ปล่อยให้แรงกดดันจากภายนอกมาขัดขวางไต้หวันจากการมีส่วนร่วมกับโลก
“เราสงบและมั่นใจ เราจะไม่ทั้งยอมจำนนหรือยั่วยุ”
“ไต้หวันจะเดินบนถนนแห่งเสรีภาพและประชาธิปไตยอย่างมั่นคง และก้าวไปสู่สากล แม้ว่าหนทางข้างหน้าจะขรุขระและสูงชัน แต่เราไม่ได้โดดเดี่ยว” ประธานาธิบดีไต้หวันกล่าว
ฝั่งสหรัฐอเมริกา จอห์น เคอร์บี (John Kirbey) โฆษกฝ่ายความมั่นคงของทำเนียบขาวกล่าวกับผู้สื่อข่าวเมื่อวันพุธที่ 29 มีนาคมว่า จีนไม่ควรใช้การแวะพักเปลี่ยนเครื่องตามปกติของประธานาธิบดีไต้หวัน เป็นข้ออ้างที่จะเพิ่มกิจกรรมที่ก้าวร้าวต่อไต้หวัน
“สาธารณรัฐประชาชนจีนไม่ควรใช้การเดินทางนี้เป็นข้ออ้างในการยกระดับกิจกรรมใด ๆ ในบริเวณช่องแคบไต้หวัน”
ทั้งนี้ สื่อหลายสำนักรายงานตรงกันว่า ไช่ อิงเหวิน ยังไม่ได้พบกับเควิน แม็กคาร์ธี ในการแวะพักครั้งนี้ ขณะที่ BBC รายงานคาดการณ์ว่าทั้งสองอาจจะเจอกันในการแวะขากลับ ซึ่งประธานาธิบดีไต้หวันจะแวะเปลี่ยนเครื่องที่รัฐแคลิฟอร์เนีย
ในห้วงเวลาเดียวกัน หลี่ เฉียง (Li Qiang) นายกรัฐมนตรีจีน ซึ่งเข้าร่วมงานประชุมสุดยอดธุรกิจระหว่างประเทศที่มณฑลไห่หนาน ได้กล่าวว่า ความวุ่นวายและความขัดแย้งต้องไม่เกิดขึ้นในเอเชีย และจีนพร้อมที่จะร่วมสร้างสันติภาพของโลก
ขณะเดียวกัน กับที่ความเคลื่อนไหวของประธานาธิบดีคนปัจจุบันของไต้หวันเพิ่มความตึงเครียดระหว่างจีนแผ่นดินใหญ่กับไต้หวัน หม่า อิงจิ่ว (Ma Ying-jeou) อดีตประธานาธิบดีไต้หวันจากพรรคก๊กมินตั๋งได้เดินทางไปเยือนจีนแผ่นดินใหญ่ และเขากล่าวว่า “ผู้คนสองฟากฝั่งของช่องแคบไต้หวันมีเชื้อชาติจีนเหมือนกัน และมีบรรพบุรุษคนเดียวกัน”
เป็นการแสดงจุดยืนของอีกขั้วการเมืองในไต้หวันที่มีจุดยืนต่อหลักการจีนเดียวต่างออกไปจากพรรคประชาธิปไตยก้าวหน้า (Democrat Progressive Party) ที่เป็นรัฐบาลปัจจุบัน ซึ่งจุดยืนนี้ที่มีผลต่ออนาคตของไต้หวัน จะเป็นปัจจัยสำคัญที่ประชาชนไต้หวันจะใช้พิจารณาในการเลือกตั้งที่จะเกิดขึ้นในปี 2567 อย่างแน่นอน