Apple เจรจาซัพพลายเออร์ 3 ราย เล็งจ้างผลิต Macbook นอกจีน

MacBook Airs แมคบุ๊ก apple
(Photo by Chris Tuite / AFP)

สื่อต่างประเทศรายงาน Apple ยักษ์เทคโนโลยีกำลังเจรจาซัพพลายเออร์หาแหล่งผลิต MacBook ในประเทศไทย หลังจากจ้างผลิต Apple Watch ในไทยมาหลายปี 

วันที่ 13 เมษายน 2566 นิกเคอิ เอเชีย รายงานว่า บริษัท แอปเปิล (Apple) กำลังเจรจากับซัพพลายเออร์เพื่อผลิตแมคบุ๊ก (MacBook) ในประเทศไทย เนื่องจากบริษัทต้องการขยายฐานการผลิตนอกประเทศจีนท่ามกลางความไม่แน่นอนทางภูมิรัฐศาสตร์

จากก่อนหน้านี้ แอปเปิลผลิตนาฬิกาแอปเปิ้ล วอช (Apple Watch) เป็นจำนวนมากในประเทศไทยมานานหลายปี

แหล่งข่าวกล่าวกับ Nikkei Asia เน้นย้ำถึงความสำคัญที่เพิ่มขึ้นของประเทศในเอเชียตะวันออกเฉียงใต้ในวงกว้างมากขึ้น ในฐานะฐานการผลิตทางเลือกนอกประเทศจีน

รายงานข่าวอ้างอิงแหล่งข่าว ซึ่งเป็นซัพพลายเออร์ 3 รายที่เกี่ยวข้องโดยตรงกับแอปเปิล ที่ระบุว่าซัพพลายเออร์ของแอปเปิลที่เกี่ยวข้องกับการเจรจามีฐานการผลิตในประเทศไทยสำหรับลูกค้ารายอื่นอยู่แล้ว และกำลังหารือถึงความเป็นไปได้ในการประกอบและผลิตส่วนประกอบและโมดูลสำหรับแมคบุ๊ก

“ตามหลักการแล้ว แอปเปิล ขอให้เราตั้งโรงงานในเวียดนาม สำหรับแมคบุ๊กตามสิ่งที่ซัพพลายเออร์รายอื่น ๆ ของแอปเปิลดำเนินการ แต่เราเสนอทางเลือกอื่นในการสร้างผลิตภัณฑ์ที่โรงงานในประเทศไทย ซึ่งยังมีพื้นที่ขนาดใหญ่ที่สามารถสงวนไว้สำหรับ ลูกค้า” ผู้บริหารระดับสูงของหนึ่งในซัพพลายเออร์กล่าวกับ Nikkei Asia

“เนื่องจากการประกอบ MacBook จะเริ่มในเวียดนามก่อน เราจึงสามารถรองรับส่วนประกอบจากโรงงานในประเทศไทยของเราได้เช่นกัน … (อีกทั้ง) การขนส่งและพิธีการศุลกากรจะใช้เวลาเพียง 2-3 วันเท่านั้น”

ผู้บริหารของซัพพลายเออร์รายอื่นกล่าวว่า บริษัทของเขากำลังสร้างโรงงานใหม่ในประเทศไทยสำหรับแอปเปิลและการก่อสร้างโรงงานใหม่สำหรับแมคบุ๊กและผลิตภัณฑ์อื่น ๆ จะแล้วเสร็จในปีนี้

ส่วนผู้บริหารของซัพพลายเออร์รายที่สามกล่าวว่า บริษัทได้จัดตั้งสายการผลิตรุ่นทดลองสำหรับแมคบุ๊กในประเทศไทย แต่บริษัทก็กำลังมองหาที่ดินในเวียดนามเพื่อเป็นแผนสำรอง

ปัญหาภูมิรัฐศาสตร์ผลักดันแอปเปิลออกจากจีน

Nikkei Asia รายงานก่อนหน้านี้ว่า ยักษ์ใหญ่ด้านเทคโนโลยีของสหรัฐฯ วางแผนที่จะเริ่มผลิต MacBooks จำนวนมากในเวียดนามในช่วงครึ่งแรกของปี 2566 นี้ ซึ่งเป็นครั้งแรกที่ผลิตภัณฑ์เรือธงจะผลิตนอกประเทศจีน

สำหรับการย้ายฐานการผลิตออกจากประเทศจีนเป็นเรื่องยากสำหรับ Apple และซัพพลายเออร์ เนื่องจากพวกเขาใช้เวลาหลายทศวรรษในการสร้างห่วงโซ่อุปทานขนาดใหญ่ในจีน

เมื่อเดือนที่แล้ว ระหว่างการเดินทางไปจีนครั้งแรกในรอบ 3 ปี ทิม คุก ซีอีโอแอปเปิล กล่าวถึง “ความสัมพันธ์แบบพึ่งพาอาศัยซึ่งกันและกัน” ของบริษัทกับประเทศจีน แต่ความตึงเครียดทางภูมิรัฐศาสตร์ที่บังคับให้ผู้ผลิตไอโฟนต้องทบทวนห่วงโซ่อุปทานใหม่ แสดงให้เห็นสัญญาณของการผ่อนคลายเพียงเล็กน้อย

เมื่อสัปดาห์ที่แล้วกลุ่มผู้ร่างกฎหมายสองพรรคของสหรัฐฯ ในคณะกรรมการด้านพรรคคอมมิวนิสต์จีนได้พบกับผู้บริหารด้านเทคโนโลยี ซึ่งร่วมถึงทิม คุก ซีอีโอ แอปเปิล, บอบ อิเกอร์ ซีอีโอดิสนีย์ เพื่อหารือเกี่ยวกับเรื่องจีน

ตามการวิเคราะห์ของ Nikkei Asia เกี่ยวกับรายชื่อซัพพลายเออร์อย่างเป็นทางการของบริษัท พบว่าแอปเปิลทยอยย้ายการผลิตบางส่วนสำหรับ AirPods, Apple Watch, iPads และ MacBooks ไปยังภาคเหนือของเวียดนามในช่วงไม่กี่ปีที่ผ่านมา

โดยจำนวนซัพพลายเออร์ของแอปเปิลในเวียดนามเพิ่มขึ้นเป็น 25 รายในปี 2564 จาก 14 รายในปี 2561 ในช่วงที่สงครามการค้าเริ่มบานปลาย

การเติบโตนี้ทำให้ประเทศในเอเชียตะวันออกเฉียงใต้ได้รับผลประโยชน์หลักจากแนวโน้มการกระจายห่วงโซ่อุปทาน อย่างไรก็ตาม แหล่งข่าวในอุตสาหกรรมหลายแห่งระบุว่า ซัพพลายเออร์หลายรายประสบปัญหาการขาดแคลนแรงงาน โดยเฉพาะช่างเทคนิคและวิศวกรที่มีทักษะ เนื่องจากความต้องการแรงงานดังกล่าวเพิ่มขึ้นอย่างรวดเร็ว

“เราได้ขอให้ฝ่ายทรัพยากรบุคคลจ้างพนักงานสายการผลิตจากกัมพูชาและลาวสำหรับโรงงานของเราในจังหวัดบั๊กนิญ” ผู้บริหารของบริษัท ซึ่งเป็นซัพพลายเออแอปเปิลในเวียดนามกล่าว

“ต้นทุนแรงงานยังเพิ่มขึ้นอย่างรวดเร็ว … ในเวลาเพียงไม่กี่ปี ค่าจ้างพื้นฐานที่เราเสนอในเวียดนามคิดเป็น 80% ของข้อเสนอในโรงงานที่เซินเจิ้นของเราแล้ว”

ไทยเป็นตัวเลือก กระจายความเสี่ยง

ส่วนประเทศไทยยังเป็นผู้ได้ประโยชน์จากสงครามการค้าระหว่างสหรัฐฯ-จีน โดยมีซัพพลายเออร์ ของบริษัทเซิร์ฟเวอร์ ศูนย์ข้อมูล เครื่องพิมพ์ และยานยนต์จำนวนมากตั้งโรงงานในประเทศไทยตั้งแต่ปี 2561

แหล่งข่าวอีก 3 แห่งบอกกับ Nikkei Asia ว่า แอปเปิลผลิต Apple Watch ในประเทศไทยมากว่าหนึ่งปีแล้ว

“สิ่งที่เราเข้าใจคือ แอปเปิลต้องการเพิ่มกำลังการผลิตทางเศรษฐกิจนอกประเทศจีน … เราได้ช่วยบริษัทผลิตสินค้ามาระยะหนึ่งแล้ว” แหล่งข่าวอาวุโสที่เกี่ยวข้องโดยตรงเกี่ยวกับการผลิตกล่าว

เอ็ดดี้ ฮาน นักวิเคราะห์อาวุโสของ Isaiah Research กล่าวว่าปัญหาด้านแรงงาน ที่ดิน และต้นทุนในภาคเหนือของเวียดนามดำเนินมาระยะหนึ่งแล้ว และซัพพลายเออร์บางรายเริ่มมองหาที่ดินในภาคกลางของเวียดนาม

“เราทราบดีว่าซัพพลายเออร์บางรายกำลังหารือเกี่ยวกับการสร้างสายการผลิต MacBook ในประเทศไทยกับ Apple แต่ดูเหมือนว่า Apple จะไม่กระตือรือร้นเกี่ยวกับแนวคิดนี้มากนัก” ฮาน กล่าว โดยอ้างถึงการตรวจสอบห่วงโซ่อุปทานของเขา “เวียดนามยังคงมีความใกล้ชิดกับจีนในเชิงภูมิศาสตร์ และมีข้อตกลงการค้าเสรีมากกว่าไทย” เขากล่าวเสริม

อย่างไรก็ตาม Nikkei Asia ได้พยายามติดต่อขอข้อมูลจากแอปเปิล แต่แอปเปิลปฏิเสธให้ความเห็นใด ๆ