เผยแพร่ 2 มกราคม 2024 เวลา 09.22 น. อัพเดต 10.25 น.
เหตุแผ่นดินไหวญี่ปุ่น มีรายงานผู้เสียชีวิตเบื้องต้น 20 ราย ทางการยกเลิกเตือนภัยสึนามิขนาดใหญ่แล้ว แต่มีคาดการณ์และเตือนถึงการเกิดอาฟเตอร์ช็อกอีกหลายครั้ง อาจแรงสุดถึง 6.2 แมกนิจูด
จากกรณีที่เกิดเหตุแผ่นดินไหว 7.4 แมกนิจูดทางตอนกลางฝั่งตะวันตกของญี่ปุ่นในวันที่ 1 มกราคม 2024 เวลา 16.10 น. ตามเวลาในญี่ปุ่น ซึ่งเร็วกว่าเวลาประเทศไทย 2 ชั่วโมง
ต่อมาในเวลา 19.53 น. ตามเวลาประเทศไทย วันที่ 1 มกราคม มติชนรายงานว่า สถานีโทรทัศน์เอ็นเอเชเค (NHK) รายงานว่า เจ้าหน้าที่ของโรงพยาบาลแห่งหนึ่งในจังหวัดซูซุ เปิดเผยว่า มีผู้ได้รับบาดเจ็บจากเหตุแผ่นดินไหว ถูกส่งตัวไปรักษาแล้ว แพทย์บางคน ไม่สามารถไปโรงพยาบาลได้ เนื่องจากถนนได้รับความเสียหาย ขณะที่เจ้าหน้าที่ ยังกล่าวว่า โรงพยาบาลกำลังดำเนินการโดยใช้เครื่องกำเนิดไฟฟ้าสำรอง เนื่องจากไฟดับ ขณะที่เจ้าหน้าที่ทางการแพทย์ของโรงพยาบาลอีกแห่งในเมืองวาจิมะ กำลังรักษาผู้ป่วยในบริเวณที่จอดรถในศูนย์
เจ้าหน้าที่ตำรวจ จ.อิชิคาวะ กำลังรวบรวมความเสียหายที่เกิดจากแผ่นดินไหวขนาด 7.6 ริกเตอร์ ซึ่งรายงานความเสียหายยังคงเข้ามาเรื่อย ๆ ขณะที่ เจ้าหน้าที่ตำรวจในเมืองฮิมิ จ.โทยามะ กล่าวว่า ได้รับรายงานเรื่องรอยแตกร้าวของถนนในหลายจุด ด้านเจ้าหน้าที่เทศบาลโอยาเบะ ก็ได้รับรายงานหลายฉบับเกี่ยวกับท่อน้ำแตก เมื่อเวลา 16.35 น.
NHK รายงานด้วยว่า เจ้าหน้าที่ในเมืองโนมิ จ.อิชิคาวะ เปิดเผยว่า เมื่อเวลา 17.30 น. มีประชาชนราว 100 คน เข้าไปหลบภับในอาคารหลักของศาลากลาง ใน จ.ยามากาตะ มีการอพยพผู้คนประมาณ 2,000 คน ไปยังสถานที่ต่าง ๆ เช่น สำนักงานในเมืองท้องถิ่น
บริษัทโฮคุริคุ อิเล็กทริก พาวเวอร์ กล่าวว่า มีประชาชนกว่า 33,000 ครัวเรือน ไม่มีไฟฟ้าใช้ใน จ.อิชิคาวะ จำนวนดังกล่าว ประกอบด้วย เมืองวาจิมะ 10,300, เมืองโนโตะ 7,300 และเมืองซูสุ 7,100
ศาสตราจารย์จากมหาวิทยาลัยโตเกียว เตือนว่า อาจเกิดแรงสั่นสะเทือนรุนแรงต่อไป และก่อให้เกิดความเสียหายต่ออาคารต่าง ๆ ที่ไม่เคยพังทลายจากแผ่นดินไหวครั้งก่อน ๆ
ฮิราตะ นาโอชิ ซึ่งเป็นผู้เชี่ยวชาญด้านกลไกของแผ่นดินไหว กล่าวว่าผู้ที่อพยพไปแล้วไม่ควรกลับบ้าน จนกว่าจะมีการยกเลิกคำเตือน
ฮายาชิ โยชิมาสะ หัวหน้าเลขาธิการคณะรัฐมนตรี กล่าวในการแถลงข่าวหลังเวลา 17.00 น. ว่า ยังไม่พบความเสียหายที่โรงไฟฟ้านิวเคลียร์ และกล่าวว่า เขาได้รับข้อมูลว่ามีรายงาน 6 ราย เกี่ยวกับผู้คนติดอยู่ใต้อาคารถล่มหรือเนื่องมาจากสถานการณ์อื่น ๆ อันเป็นผลมาจากแผ่นดินไหว มีทางด่วน 5 เส้นทางและ 7 ช่วงของทางด่วนบางเส้นได้ถูกปิด และรถไฟชินคันเซ็นบางสาย คือ โจเอ็ตสึ และโฮคุริคุ ถูกระงับ
รอยเตอร์ (Reuters) รายงานว่า สถานีดับเพลิงในเมืองวาจิมะของญี่ปุ่น ในจ.อิชิคาวะ เปิดเผยว่าได้รับรายงานอาคารถล่มอย่างน้อย 30 ฉบับ
นายกรัฐมนตรี ฟูมิโอะ คิชิดะ ยังเตือนประชาชนให้เตรียมพร้อมสำหรับภัยพิบัติเพิ่มเติม โดยขอให้ประชาชนตื่นตัวต่อเหตุแผ่นดินไหวที่อาจเกิดขึ้นได้อีก และเรียกร้องให้ประชาชน ในพื้นที่ที่คาดว่าจะเกิดสึนามิ อพยพโดยเร็วที่สุด
ทั้งนี้ ภาพที่เผยแพร่โดยสื่อท้องถิ่น เผยให้เห็นอาคารที่พังถล่มลงมา ท่ามกลางฝุ่นในเมืองซูสุชายฝั่งทะเล และรอยแตกขนาดใหญ่บนถนนในเมืองวาจิมะ ขณะที่พ่อแม่ ตื่นตระหนกจับลูก ๆ ไว้แน่น แผ่นดินไหวครั้งนี้ ทำให้เมืองโตเกียวสั่นสะเทือน ซึ่งอยู่ห่างจากวาจิมะ 500 กิโลเมตร
ด้านบริการโทรคมนาคม ซอฟต์แบงก์ (Softbank) และ KKDI รายงานว่าบริการโทรศัพท์และอินเทอร์เน็ต หยุดชะงักในเมืองอิชิกาวะและนีงะตะ
ขณะที่สายการบิน ANA ของญี่ปุ่นนั้น เครื่องบินที่ไปยังสนามบินโทยามะ และอิชิคาวะ ได้เดินทางกลับ ขณะที่ เจแปน แอร์ไลน์ ประกาศยกเลิกการบริการส่วนใหญ่ที่ไปยังภูมิภาคนีงาตะ และอิชิกาวะ ด้านสนามบินแห่งหนึ่งของอิชิกาวะ ถูกปิด
นอกจากนั้น มติชนรายงานว่าสำนักข่าวเกียวโด (Kyodo news) ที่ได้เผยแพร่ภาพถ่ายจากเครื่องบิน เผยให้เห็นเหตุเพลิงไหม้ที่เมืองวาจิมะ จ.อิชิคาวะ หลังเกิดเหตุแผ่นดินไหวรุนแรงด้วย
ด้านหน่วยงานกำกับดูแลนิวเคลียร์ของประเทศญี่ปุ่นกล่าว ณ เวลานั้นว่า ยังไม่มีรายงานความผิดปกติในโรงไฟฟ้าพลังงานนิวเคลียร์ที่มีอยู่ 5-6 แห่งในพื้นที่ที่ได้รับผลกระทบจากแผ่นดินไหว แต่ก่อนหน้านี้เกิดเพลิงไหม้หม้อแปลงไฟฟ้าที่โรงไฟฟ้านิวเคลียร์ชิกะ แต่ดับได้แล้ว ยืนยันว่าไม่มีผลกระทบต่อโรงไฟฟ้า
ต่อมา ในเวลา 04.09 น. วันที่ 2 มกราคม ตามเวลาประเทศไทย มติชนรายงานว่า หน่วยงานท้องถิ่นของญี่ปุ่นออกมายืนยันว่า มีผู้เสียชีวิตแล้วอย่างน้อย 4 รายจากเหตุแผ่นดินไหวที่จังหวัดอิชิกาวะ ในวันที่ 1 มกราคมที่ผ่านมา ขณะที่มีผู้ได้รับบาดเจ็บสาหัสเนื่องจากแผ่นดินไหวอีก 2 ราย
สำนักข่าวเคียวโดรายงานว่า มีผู้ได้รับบาดเจ็บหลายสิบคน นอกจากนี้ยังน่าจะมีผู้ที่ติดอยู่ใต้ซากอาคารที่พังถล่มลงมาในหลายเมือง ซึ่งยังไม่ทราบจำนวนที่ชัดเจนด้วย
ขณะที่ทางการญี่ปุ่นได้ทำการยกเลิกการเตือนภัยสึนามิขนาดใหญ่ตลอดแนวชายฝั่งทางด้านตะวันตกของญี่ปุ่นแล้ว แต่ยังคงคำแนะนำเกี่ยวกับการเกิดสึนามิที่มีคลื่นสูงราว 1 เมตรต่อไป
ผู้เชี่ยวชาญด้านแผ่นดินไหวและสำนักงานสำรวจธรณีวิทยาสหรัฐ (USGS) ออกมาเตือนถึงความเป็นไปได้ว่า อาจเกิดอาฟเตอร์ช็อกต่อเนื่องในพื้นที่ดังกล่าวต่อไปอีกหลายเดือน
ซูซาน ฮอค ผู้เชี่ยวชาญด้านแผ่นดินไหว ระบุว่า ผู้คนในพื้นที่ดังกล่าวไม่เคยรู้สึกถึงแผ่นดินไหวขนาดนี้มาก่อน แต่เธอเชื่อว่าสิ่งที่เกิดขึ้นคือแผ่นดินไหวครั้งใหญ่ที่สุด ซึ่งมันจะยังคงมีอาฟเตอร์ช็อกตามมาอีก และอาจมีอาฟเตอร์ช็อกขนาดใหญ่กว่าระดับ 6 แมกนิจูดได้อย่างง่ายดาย ดังนั้นมันจึงเป็นอันตรายในตัวของมันเอง
ฮอคกล่าวว่า แผ่นดินไหวครั้งนี้เกิดขึ้นค่อนข้างตื้น จุดที่รอยเลื่อนเคลื่อนตัวอยู่ใกล้กับบริเวณที่มีผู้คนอาศัยอยู่มาก และนั่นสามารถทำให้แรงสั่นสะเทือนในจุดที่เกิดแผ่นดินไหวรุนแรงยิ่งขึ้น เพราะพลังงานซึ่งเกิดขึ้นจากการเคลื่อนตัวของเปลือกโลกดังกล่าวไม่มีเวลาเดินทางหรือกระจายพลังงานออกไป ก่อนที่มันจะเข้าใกล้กับบริเวณที่ผู้คนอาศัยอยู่
USGS รายงานด้วยว่า จุดศูนย์กลางของแผ่นดินไหวครั้งนี้เกิดขึ้นลึกลงไปใต้ดิน 10 กิโลเมตร ห่างจากเมืองอานามิซุ ทางตะวันออกเฉียงเหนือของ จ.อิชิกาวะราว 45 กิโลเมตร โดยมีรายงานการเกิดอาฟเตอร์ช็อกตามมาในพื้นที่ทางตะวันตกของญี่ปุ่นอีกหลายครั้ง ซึ่งรวมถึงอาฟเตอร์ช็อกที่รุนแรงถึง 6.2 แมกนิจูดทางตะวันตกเฉียงใต้ของเมืองอานามิซุด้วย
ญี่ปุ่นยังคงเตือนให้ประชาชนในพื้นที่เสี่ยงอพยพไปอยู่ในพื้นที่สูง และมีการระดมกำลังเจ้าหน้าที่จากกองกำลังป้องกันตนเองของญี่ปุ่น 1,000 นาย เข้าไปให้ความช่วยเหลือในปฏิบัติการกู้ภัยและฟื้นฟูในพื้นที่ประสบภัยแล้ว
ด้านประธานาธิบดี โจ ไบเดน ของสหรัฐ ซึ่งเป็นพันธมิตรสำคัญของญี่ปุ่นได้ออกมาแสดงพร้อมที่จะให้ความช่วยเหลือที่จำเป็นใด ๆ แก่ชาวญี่ปุ่น โดยระบุว่ารัฐบาลสหรัฐได้ติดต่อกับเจ้าหน้าที่ญี่ปุ่นแล้ว
“ในฐานะพันธมิตรที่ใกล้ชิดกัน สหรัฐและญี่ปุ่นมีมิตรภาพอันลึกซึ้งที่หลอมรวมผู้คนของเราให้เป็นหนึ่งเดียวกัน เราขอส่งกำลังใจถึงชาวญี่ปุ่นในช่วงเวลาที่ยากลำบากนี้” แถลงการณ์ของไบเดนระบุ
ต่อมา เวลา 09.45 น. วันที่ 2 มกราคม ตามเวลาไทย สำนักข่าวเกียวโดรายงานว่า มีการคอนเฟิร์มจำนวนผู้เสียชีวิตอย่างน้อย 13 รายที่คาบสมุทรโนะโตะซึ่งครอบคลุมพื้นที่ตอนกลางของประเทศญี่ปุ่น