สหรัฐจ่อคว่ำบาตรโอลิมปิกจีน ปมละเมิดสิทธิมนุษยชน

แบนโอลิมปิกจีน
REUTERS/Thomas Peter/File Photo/File Photo

สหรัฐฯจ่อคว่ำบาตรโอลิมปิมปักกิ่ง 2022 ภายในสัปดาห์นี้ โดยจะไม่ส่งเจ้าหน้าที่รัฐร่วมงาน หลังหลายประเทศต้านจีนกรณีละเมิดสิทธิมนุษยชน 

วันที่ 6 ธันวาคม 2564 ซีเอ็นเอ็นรายงานว่า แหล่งข่าวหลายรายคาดว่าภายในสัปดาห์นี้ ฝ่ายบริหารของ “โจ ไบเดน” ประธานาธิบดีสหรัฐฯ จะประกาศไม่ส่งเจ้าหน้าที่ของรัฐเข้าร่วมการแข่งขันกีฬาโอลิมปิกปักกิ่ง 2022 ซึ่งถือเป็นการคว่ำบาตรทางการทูตที่สหรัฐฯกระทำต่อจีน

ความเคลื่อนไหวดังกล่าวเป็นส่งข้อความไปทั่วโลก โดยที่สหรัฐฯไม่ได้ขัดขวางนักกีฬาจากการแข่งขัน ขณะที่คณะมนตรีความมั่นคงแห่งชาติสหรัฐฯ ซึ่งได้หารือเกี่ยวกับการคว่ำบาตรนี้ ปฏิเสธที่จะแสดงความเห็น

ประธานาธิบดีไบเดนกล่าวกับผู้สื่อข่าวเมื่อเดือนที่แล้วว่า เขากำลังชั่งน้ำหนักเรื่องการคว่ำบาตรทางการทูตในฐานะที่เป็นสมาชิกสภานิติบัญญัติของพรรคเดโมแครตและพรรครีพับลิกัน ขณะที่ “แนนซี เปโลซี” ประธานสภาผู้แทนราษฎร สนับสนุนให้สหรัฐฯประท้วงต่อต้านการละเมิดสิทธิมนุษยชนของจีน

อย่างไรก็ตาม คาดว่าจะมีการคว่ำบาตรเต็มรูปแบบเกิดขึ้น ซึ่งหมายความว่านักกีฬาสหรัฐฯจะยังคงได้รับอนุญาตให้เข้าร่วมการแข่งขันได้ โดยครั้งล่าสุดที่สหรัฐฯคว่ำบาตรการแข่งขันโอลิมิปิกอย่างเต็มรูปแบบคือเมื่อปี 1980 ซึ่งเป็นช่วงที่ “จิมมี คาร์เตอร์” ดำรงตำแหน่งประธานาธิบดี

สาเหตุคว่ำบาตรโอลิมปิกจีน

ก่อนหน้านี้ จีนถูกกล่าวหาว่าก่ออาชญากรรมต่อมนุษยชาติกรณีชาวอุยกูร์ในเขตปกครองตนเองซินเจียง ซึ่งรวมถึงการบังคับให้ทำหมัน บังคับใช้แรงงาน และทำให้ครอบครัวพลัดพรากกัน ซึ่งทรัมป์และฝ่ายบริหารของทรัมป์เคยกล่าวถึงการกระทำเหล่านี้ว่า “การฆ่าล้างเผ่าพันธุ์”

ในสหรัฐฯและทั่วโลก มีการเรียกร้องให้คว่ำบาตรการแข่งขันโอลิมปิกเพิ่มมากขึ้นด้วยเหตุผลหลายประการ หนึ่งในนั้นคือกรณี “เผิง ส่วย” นักเทนนิสหญิงชื่อดังชาวจีน ที่หายตัวไปหลังออกมากล่าวหาว่าถูกนักการเมืองระดับสูงของจีนข่มขู่ให้มีเพศสัมพันธ์ด้วย ตามรายงานของยาฮู

ผู้นำจีน-สหรัฐเพิ่งประชุม

การประชุมสุดยอดเสมือนจริงระหว่างไบเดนกับ “สี จิ้นผิง” ประธานาธิบดีจีน เมื่อเดือนที่แล้ว ถูกมองว่าเป็นการเจรจาทางการทูตครั้งสำคัญที่สุดของประธานาธิบดีไบเดน แม้จะไม่มีการบรรลุข้อตกลงที่สำคัญ

อย่างไรก็ตาม การประชุมดังกล่าวถือเป็นจุดเริ่มต้นความสัมพันธ์ที่ดีระหว่างสองประเทศ หลังจากความสัมพันธ์ระหว่างสหรัฐฯกับจีนตกต่ำลงอย่างมากในช่วงปีสุดท้ายของ “โดนัลด์ ทรัมป์ อดีตประธานาธิบดีสหรัฐฯ

ตลอดการประชุมสุดยอดเมื่อเดือนพฤศจิกายน ไบเดนกับสีได้หารือกันด้วยบรรยากาศที่ดี โดยไบเดนได้แสดงความกังวลเกี่ยวกับสิทธิมนุษยชน การรุกรานไต้หวันของจีน และประเด็นการค้าต่าง ๆ

ในเวลาต่อมา สีได้รวบอำนาจโดยยกระดับตัวเองให้สูงเทียบเท่าอดีตผู้นำอย่าง “เหมา เจ๋อตุง” และ “เติ้ง เสี่ยวผิง” เพื่อดำรงตำแหน่งผู้นำจีนต่อเป็นสมัยที่สาม

ออสเตรเลีย-19 ประเทศ ไม่ร่วมโอลิมปิกปักกิ่ง

เมื่อวันที่ 3 ธันวาคม 2564 ซิดนีย์มอร์นิ่งเฮรัลด์ รายงานว่า ออสเตรเลียได้เข้าร่วมกับอีก 19 ประเทศ ไม่ลงนามข้อตกลงการพักรบเนื่องในโอลิมปิก (Olympic Truce) กับจีน ก่อนหน้าการแข่งขันโอลิมปิกฤดูหนาวในปีหน้า ท่ามกลามแรงกดดันที่เพิ่มขึ้น

ทั้งนี้ การลงนามในข้อตกลงพักรบ เป็นประเพณีที่มีมาตั้งแต่สมัยกรีกโบราณ เพื่อให้มั่นใจว่าความขัดแย้งต่าง ๆ จะไม่ขัดขวางการแข่งขันโอลิมปิก โดยการปฏิเสธที่จะไม่ลงนามในข้อตกลงพักรบ ถือเป็นการส่งข้อความไปยังทางการจีน เกี่ยวกับการละเมิดสิทธิมนุษยชนในซินเจียง ฮ่องกง และการปฏิบัติต่อนักเทนนิสหญิง