แม้ว่าจะรัฐประหารในเมียนมาจะผ่านมาแล้วกว่าหนึ่งปี แรงกดดันจากนานาชาติที่มีต่อการกระทำที่ละเมิดสิทธิมนุษยชนยังมีอย่างต่อเนื่อง โดยเมื่อสัปดาห์ที่ผ่านมา กองทุนความมั่งคั่งแห่งชาตินอร์เวย์ได้ประกาศถอนการลงทุนจาก บมจ. ปตท. หรือ PTT และ บมจ. ปตท. น้ำมันและการค้าปลีก หรือ OR ฐานเป็นพันธมิตรกับบริษัทที่รัฐบาล-กองทัพเมียนมา เป็นเจ้าของ
ผู้บริหารกองทุนสัญชาตินอร์เวย์ ที่มีมูลค่ากว่า 1.3 ล้านล้านดอลลาร์สหรัฐ (ราว 45 ล้านล้านบาท) ให้เหตุผลว่า มติดังกล่าวของคณะกรรมการบริหารกองทุนเห็นว่า เป็นความเสี่ยงที่ไม่อาจยอมรับได้ (unacceptable risk) เกี่ยวกับการมีส่วนร่วมในการละเมิดสิทธิมนุษยชน โดยนอกจากสองบริษัทยักษ์ใหญ่ของไทยแล้ว ยังมีบริษัทในอิสราเอลอีกหนึ่งแห่งด้วย ที่กองทุนความมั่งคั่งแห่งชาตินอร์เวย์ ถอนการลงทุน
- ประกาศแล้ว! พระราชกฤษฎีกาเงินช่วยค่าครองชีพผู้รับเบี้ยหวัดบำนาญ รับ 11,000 บาทต่อเดือน
- บังคับใช้แล้ว! หลักเกณฑ์การดำเนินงาน 30 บาทรักษาทุกที่ ด้วยบัตรประชาชนใบเดียว
- กีรติ รัชโน ปลัดกระทรวงพาณิชย์ เสียชีวิต อายุ 56 ปี
การตัดสินดังกล่าวมีผลมาจากการออกคำแนะนำโดยคณะกรรมการจริยธรรมเมื่อวันที่ 10 พ.ค. และต่อมาธนาคารกลางแห่งชาตินอร์เวย์ (Norge Bank) จึงมีประกาศเรื่องนี้ในวันที่ 15 ธ.ค.
- ปตท. สผ. แจงขึ้นเป็นผู้ดำเนินการ + ได้หุ้นเพิ่มในแหล่งก๊าซยาดานาหลังโททาลถอนตัว
- มาตรการคว่ำบาตรจะจัดการกับกองทัพเมียนมาได้แค่ไหน
- 1 ปีผ่านกับงานการทูตที่ไทยเลือกแสดง
คณะกรรมการด้านจริยธรรมของกองทุนนี้ยังอธิบายว่า บริษัทสัญชาติไทยทั้งสองเป็นพันธมิตรกับบริษัทที่มีรัฐบาลและกองทัพเมียนมาเป็นเจ้าของ และกิจการต่าง ๆ ก็มีไว้เพื่อสนับสนุนกองทัพเมียนมาทางการเงินในปฏิบัติการทางทหารและการใช้อำนาจในทางมิชอบ
“นี่เป็นความเสี่ยงที่ยอมรับไม่ได้ เมื่อบริษัทเหล่านั้นมีส่วนช่วยในการละเมิดขั้นร้ายแรงต่อสิทธิมนุษยชน ท่ามกลางสถานการณ์สงครามหรือความขัดแย้ง”
นับตั้งแต่เดือน ก.พ. 2564 เป็นต้นมา เมียนมาต้องเผชิญกับเหตุความวุ่นวายทางการเมืองหลังจากกองทัพเมียนมาได้ก่อรัฐประหารรัฐบาลที่มาจากการเลือกตั้ง และใช้กำลังปราบปรามผู้เห็นต่างทางการเมืองและการขึ้นสู่อำนาจของทหาร
สำนักข่าวรอยเตอร์รายงานว่า ได้ติดต่อไปยังบริษัท PTT และ OR แล้วแต่ยังไม่ได้รับความเห็นใด ๆ ต่อประเด็นนี้ ขณะที่โฆษกรัฐบาลทหารเมียนมาไม่รับสายผู้สื่อข่าวของรอยเตอร์
ธุรกิจ ปตท. ในเมียนมาที่ถูกจับตา
หลังข่าวดังกล่าวได้รับการเผยแพร่ไม่นาน บล. ยูโอบี เคย์เฮียน ได้อธิบายถึงความเกี่ยวโยงระหว่างกองทุนความมั่งคั่งแห่งชาตินอร์เวย์ และบริษัทด้านพลังงานและค้าปลีกของไทยว่า
1) กองทุนของธนาคารกลางนอร์เวย์ (Norges Bank) ถือหุ้นใน OR ราว 0.23% (ประมาณ 28 ล้านหุ้น)
2) สาเหตุน่าจะเกิดจากการลงทุนของ OR ในเมียนมา 2 รายการ ได้แก่ กิจการร่วมทุนกับ Bright Energy ( ซึ่ง OR ถือหุ้น 35%) ในการทำธุรกิจค้าส่งและคลังเก็บผลิตภัณฑ์ปิโตรเลียม ปัจจุบันยังอยู่ระหว่างก่อสร้างและได้หยุดไปตั้งแต่รัฐประหารในเมียนมา และ กิจการร่วมทุนอีกตัวทำธุรกิจค้าปลีก (ซึ่ง OR ถือ 51%) ซึ่งหยุดดำเนินการตั้งแต่รัฐประหารเช่นกัน
นอกจากนี้ สำนักข่าวรอยเตอร์ยังรายงานเพิ่มเติมว่า ยังมีธุรกิจในเครือของ ปตท. คือ ปตท. สำรวจและผลิตปิโตเลียม ที่ได้ประกาศเมื่อเดือน มี.ค. ว่าได้แจ้งเปลี่ยนผู้ดำเนินโครงการยาดานา ในเมียนมา หลัง บริษัท โททาลเอนเนอร์ยี่ส์ อีพี เมียนมา ของฝรั่งเศสถอนตัวไป
อย่างไรก็ตาม บล.กสิกรไทย คาดว่า ข่าวดังกล่าวจะเป็นปัจจัยกดดันต่อราคาหุ้นในระยะสั้น ขณะที่ต้องตามต่อว่าจะมีกองทุนต่างประเทศกองอื่นๆ ตัดสินใจแบบเดียวกันหรือไม่ เนื่องจากทาง OR ได้ออกมาปฏิเสธว่าไม่ได้มีการจ่ายเงินให้กับบริษัทที่เข้าร่วมลงทุนหลังจากบริษัทดังกล่าวติดอยู่ในรายชื่อประเทศที่ถูกคว่ำบาตรของประเทศตะวันตก
หุ้น PTT และ OR ปรับตัวลดลง
ผลกระทบระยะสั้นที่เกิดขึ้นต่อหุ้นของบริษัททั้งสองในตลาดหลักทรัพย์ยังคงปรากฏนับตั้งแต่วันศุกร์ที่ผ่านมา
เมื่อวันศุกร์ที่ 16 ธ.ค. ราคาหุ้นของ OR ปรับตัวลดลง 2.90% หรือ 0.70 บาท มาอยู่ที่ราคา 23.40 บาท ด้วยมูลค่าการซื้อขาย 1,451 ล้านบาท และทำราคาต่ำสุดของวันนี้ที่ 23.20 บาท ถือว่าต่ำสุดในรอบ 1 ปี 10 เดือน
ส่วน PTT ก็ปรับตัวลดลง 1.59% หรือ 0.50 บาท อยู่ที่ราคา 31 บาท ถือว่าต่ำสุดในรอบ 2 ปี ด้วย ส่วนมูลค่าการซื้อขายอยู่ที่ 1,481 ล้านบาท และราคายังต่ำกว่ามูลค่าทางบัญชีที่ 37.64 บาท
ขณะที่ในช่วงเข้าวันที่ 19 ธ.ค ราคาหุ้น OR ยังปรับตัวลดลงอีก 0.43% หรือ 0.10 บาท อยู่ที่ราคา 23.40 บาท มูลค่าการซื้อขาย 274 ล้านบาท
ธุรกิจและความรับผิดชอบต่อสังคม
ในปัจจุบัน การลงทุนอย่างยั่งยืน กำลังเป็นหนึ่งในหัวข้อที่บรรดานักลงทุนเริ่มหันมาให้ความสำคัญมากขึ้น
ในบทความเรื่อง “Responsible Investment มิติใหม่ของการลงทุน” โดย ดร.กฤษฎา เสกตระกูล, รองผู้จัดการ หัวหน้าสายงานพัฒนาความยั่งยืนตลาดทุน ตลาดหลักทรัพย์แห่งประเทศไทย เสนอว่า การลงทุนแบบที่มีความรับผิดชอบต่อสังคมและสิ่งแวดล้อม (Responsible Investment) ที่กลายเป็นกระแสมาแรงทุกวันนี้ เนื่องจากนักลงทุนเริ่มมีความตระหนักว่าโลกกำลังเสื่อมโทรมทั้งในด้านสังคมและสิ่งแวดล้อม ซึ่งธุรกิจควรมีส่วนรับผิดชอบด้วย โดยไม่ควรมุ่งแต่แสวงหากำไรสูงสุดเพื่อตอบสนองต่อผู้ถือหุ้นเท่านั้น
สำหรับการลงทุนอย่างยั่งยืนมีพัฒนาการมายาวนาน โดยมีรูปแบบหรือกลยุทธ์การลงทุนที่หลากหลาย เช่น การบริหารความเสี่ยงของพอร์ตโฟลิโอด้วยการคัดกรองปัจจัยเชิงลบ (Negative Screening) เช่น ไม่ลงทุนในธุรกิจที่อาจขัดต่อศีลธรรมจรรยาที่ดีของสังคม การคัดกรองปัจจัยเชิงบวก (Positive Screening) เช่น เลือกลงทุนในธุรกิจที่มีความรับผิดชอบต่อสังคม ส่งเสริมหลักศีลธรรมจรรยาหรือมีความโดดเด่นในการดำเนินงานด้านการลงทุนที่คำนึงถึงการดำเนินงานด้านสิ่งแวดล้อม สังคมและบรรษัทภิบาล (Environmental, Social and Governance: ESG) ของธุรกิจ
……………
ข่าว BBCไทย ที่เผยแพร่ในเว็บไซต์ ประชาชาติธุรกิจ เป็นความร่วมมือของสององค์กรข่าว
