BBC Thai

รัสเซีย ยูเครน : ระบบต่อต้านขีปนาวุธแพทริออตจะส่งผลต่อสงครามครั้งนี้อย่างไร

ยูเครนจะได้รับระบบต่อต้านขีปนาวุธ “แพทริออต” (Patriot) จากสหรัฐฯ เพื่อใช้ต่อสู้ขีปนาวุธและการโจมตีด้วยโดรนของรัสเซีย ทำเนียบขาวยืนยันเรื่องนี้ก่อนที่ประธานาธิบดีโวโลดีมีร์ เซเลนสกี จะเดินทางเยือนกรุงวอชิงตัน ดีซี ในวันที่ 21 ธ.ค. ถือเป็นการเยือนต่างประเทศครั้งแรกนับแต่รัสเซียยกทัพเข้ารุกราน

นับตั้งแต่สงครามปะทุขึ้นเมื่อเดือน ก.พ. ชาติตะวันตกหลายประเทศได้ส่งระบบป้องกันภัยทางอากาศไปช่วยยูเครน ตั้งแต่ระบบต่อต้านอากาศยานแบบประทับบ่ายิง “สติงเกอร์” (Stinger) ไปจนถึงอุปกรณ์ระบบซับซ้อนกว่าที่นำวิถีด้วยเรดาห์และความร้อน ซึ่งยุทโธปกรณ์เหล่านี้ล้วนช่วยป้องกันภัยในรูปแบบต่าง ๆ ได้อย่างมีประสิทธิภาพ

แพทริออตถือเป็นระบบป้องกันภัยทางอากาศที่ก้าวล้ำไปอีกขั้น และเป็นสิ่งที่จะช่วยต่อต้านภัยคุกคามจากรัสเซีย

A US Patriot missile system used in a joint training mission with Israel in 2018
Getty Images ระบบต่อต้านขีปนาวุธแพทริออตของหรัฐฯ ถูกใช้ในภารกิจฝึกร่วมกับอิสราเอลในปี 2018

แพทริออตไม่ใช่อาวุธวิเศษ แต่ก็มีขีดความสามารถ ประสิทธิภาพ และราคาสูงอย่างยิ่ง ขีปนาวุธแพทริออตเครื่องหนึ่งมีราคาราว 3 ล้านดอลลาร์สหรัฐ (ราว 102 ล้านบาท) ซึ่งสูงเป็น 3 เท่าของระบบป้องกันภัยทางอากาศขั้นสูง NASAMS ที่ยูเครนได้รับมอบ 2 เครื่องและใช้งานมาได้หลายสัปดาห์แล้ว

ทำเนียบประธานาธิบดีสหรัฐฯ ระบุว่า ระบบขีปนาวุธแพทริออตจะเป็น “สมบัติล้ำค่ายิ่งในการปกป้องชาวยูเครนจากการโจมตีอันป่าเถื่อนของรัสเซียต่อระบบโครงสร้างพื้นฐานสำคัญของยูเครน”

ที่ผ่านมา เคยมีการใช้แพทริออตต่อสู้กับขีปนาวุธสกั๊ด (Scud) ที่ผลิตโดยรัสเซียในสมรภูมิอิรัก ช่วงสงครามอ่าวเปอร์เซียครั้งแรก จากนั้นบริษัท เรย์ธีออน เทคโนโลยีส์ (Raytheon Technologies) ก็พัฒนาระบบป้องกันภัยทางอากาศชนิดนี้เรื่อยมา โดยเป็นกลุ่มอาวุธที่ประกอบไปด้วยยุทธภัณฑ์ต่าง ๆ เช่น ศูนย์บัญชาการ สถานีเรดาห์เพื่อตรวจจับภัยคุกคามที่เข้ามา และเครื่องยิงขีปนาวุธ

มีรายงานว่าแพทริออตมีพิสัยโจมตีเป้าหมายระหว่าง 40-160 กิโลเมตร ขึ้นอยู่กับชนิดของขีปนาวุธที่ใช้ และมีระบบ “ป้องกันภัยเฉพาะจุด” (point defence) ซึ่งได้รับการออกแบบมาเพื่อป้องกันพื้นที่ในตำแหน่งเฉพาะเจาะจง เช่น เขตเมือง หรือระบบโครงสร้างพื้นฐานที่สำคัญหรือมีมูลค่าสูง

เนื่องด้วยทหารสหรัฐฯ และทหารนาโต ไม่สามารถเข้าไปควบคุมระบบแพทริออตในยูเครนได้ เช่นเดียวกับอาวุธยุทโธปกรณ์อื่น ๆ ที่ชาติตะวันตกส่งไปช่วยยูเครน ดังนั้นทหารยูเครนจะต้องฝึกฝนและใช้งานระบบป้องกันภัยทางอากาศนี้ด้วยตนเอง และการฝึกนี้จะมีขึ้นนอกประเทศยูเครน

คาดว่าการฝึกอาจเริ่มขึ้นแล้ว และกองทัพสหรัฐฯ ระบุว่าจะขยายการฝึกให้แก่ทหารยูเครนเพิ่มอีก โดยจะจัดขึ้นในเยอรมนีตั้งแต่เดือน ม.ค.ที่จะถึงนี้

รัฐบาลรัสเซียเรียกแผนประจำการแพทริออตในยูเครนว่า “การยั่วยุ” และยิ่งทำให้สหรัฐฯ เข้าไปเกี่ยวข้องด้านการทหารในสงครามที่ยูเครนเพิ่มขึ้น พร้อมชี้ว่า ระบบขีปนาวุธเช่นนี้จะเข่าข่าย “เป้าหมายที่ชอบด้วยกฎหมาย” ในการโจมตีด้วยขีปนาวุธ

อย่างไรก็ตามเป็นการยากที่จะระบุได้ชัดเจนว่าระบบป้องกันภัยทางอากาศแพทริออตจะส่งผลโดยรวมอย่างไรในสงครามครั้งนี้ แน่นอนว่ามันจะช่วยเพิ่มการคุ้มกันภัยให้ยูเครนได้อีกขั้น แต่ด้วยขนาดและราคาที่สูงทำให้สหรัฐฯ ไม่สามารถส่งไปช่วยยูเครนได้มาก

แต่เรื่องที่แน่ชัดอย่างหนึ่งก็คือ ระบบขีปนาวุธยิงจากภาคพื้นสู่อากาศรุ่นเก่าที่ผลิตในรัสเซียซึ่งกองทัพยูเครนใช้อยู่นั้น กำลังค่อย ๆ ถูกแทนที่ด้วยอาวุธล้ำสมัยจากชาติตะวันตก และเป็นสิ่งที่ช่วยสร้างความอุ่นใจให้รัฐบาลยูเครน แต่ขณะเดียวกันก็สร้างความหวาดหวั่นให้แก่รัฐบาลรัสเซีย

……

ข่าว บีบีซี ไทย ที่เผยแพร่ในเว็บไซต์ ประชาชาติธุรกิจ เป็นความร่วมมือของสององค์กรข่าว