สถานการณ์ไข้หวัดนกทั่วโลก ปีนี้พบแล้ว 29 ประเทศ 6 ปีล่าสุดเกิดโรค 15,525 จุด

สถานการณ์ไข้หวัดนกทั่วโลก
เจ้าหน้าที่ทางการฝรั่งเศสกำจัดเป็ดที่ติดโรคไข้หวัดนก เมื่อวันที่ 27 มกราคม 2566/ AFP/ GAIZKA IROZ

ไข้หวัดนกไม่เคยหายไปจากโลก 6 ปีล่าสุดมีการรายงานจำนวนจุดเกิดโรคไข้หวัดนกสายพันธุ์ชนิดรุนแรงในสัตว์ปีกทั่วโลกรวม 15,525 จุด เฉพาะปี 2565 มีจุดเกิดโรค 6,646 จุด ส่วนปีนี้ พบเกิดโรคแล้วใน 29 ประเทศ จำนวนจุดเกิดโรค 817 จุด  

โลกกำลังกังวลกับการแพร่ระบาดของโรคไข้หวัดนกอีกครั้ง หลังจากที่กระทรวงสาธารณสุขกัมพูชาออกแถลงการณ์เมื่อวันที่ 22 กุมภาพันธ์ 2566 ยืนยันว่ามีผู้ป่วยติดเชื้อไวรัสไข้หวัดนกชนิด A สายพันธุ์ H5N1 เสียชีวิตจำนวน 1 ราย เป็นเด็กวัย 11 ขวบ 

ขณะเดียวกันหลายประเทศกำลังเดือดร้อนจากไข้หวัดนกที่ระบาดในสัตว์ปีกทั้งในธรรมชาติและไก่ที่เลี้ยงในระบบปศุสัตว์ อย่างในญี่ปุ่นเพิ่งมีข่าวว่าไข่ไก่มีราคาแพงขึ้นมาก เพราะไก่ที่เลี้ยงในระบบปศุสัตว์เสียชีวิตจากโรคไข้หวัดนกไปจำนวนมาก บวกกับต้นทุนอาหารสัตว์ที่สูง โดยราคาไข่ไก่เมื่อวันที่ 22 กุมภาพันธ์ 2566 สูงกว่าวันเดียวกันของปี 2565 ถึง 81% 

เมื่อวันที่ 24 กุมภาพันธ์ที่ผ่านมา องค์การอนามัยโลก (World Health Organizations: WHO) แถลงว่า   WHO กำลังทำงานร่วมกับทางการกัมพูชา หลังจากพบผู้ติดเชื้อไข้หวัดนก H5N1 ในมนุษย์ 2 รายซึ่งเป็นคนในครอบครัวเดียวกัน 

ดร.ซิลวี บริยองด์ (Sylvie Briand) ผู้อำนวยการฝ่ายเตรียมความพร้อมและป้องกันโรคระบาดของ WHO กล่าวว่า สถานการณ์ปัจจุบันอยู่ในระดับ “น่ากังวล” และเนื่องจากเมื่อเร็ว ๆ นี้มีเคสการติดเชื้อเพิ่มขึ้นเร็วในสัตว์ปีกและสัตว์เลี้ยงลูกด้วยนม รวมถึงมนุษย์ WHO จึงกำลังทบทวนการประเมินความเสี่ยงทั่วโลก หลังจากที่ประเมินครั้งล่าสุดเมื่อต้นเดือนกุมภาพันธ์ที่ผ่านมา 

การซื้อ-ขายไก่ที่ตลาดในกรุงพนมเปญ ประเทศกัมพูชา เมื่อวันที่ 24 กุมภาพันธ์ 2566 หลังจากที่กัมพูชามีผู้เสียชีวิตจากโรคไข้หวัดนก/ AFP/ TANG CHHIN SOTHY

แม้ว่าเพิ่งมีเหตุการณ์เราตระหนักถึงความเสี่ยงของโรคไข้หวัดนกมากขึ้นในช่วงนี้ แต่ความจริงแล้วหลายประเทศทั่วโลกต้องเผชิญกับการแพร่ระบาดของโรคไข้หวัดนกตลอดช่วงเวลาหลายปีที่ผ่านมา 

“ประชาชาติธุรกิจ” ค้นข้อมูลจากระบบสารสนเทศเฝ้าระวังไข้หวัดนก กรมปศุสัตว์ พบว่า ในช่วง 8 ปีที่ผ่านมา มีการรายงานพบการติดเชื้อไข้หวัดนกทุกปีในหลายประเทศ   

จากข้อมูลสะสมของปี 2560-2565 มีการรายงานจำนวนจุดเกิดโรคไข้หวัดนกสายพันธุ์ชนิดรุนแรง (HPAI) ในสัตว์ปีกทั่วโลกรวม 15,525 จุด ในมากกว่า 60 ประเทศ 

เฉพาะในปี 2565 มีรายงานจำนวนจุดเกิดโรคไข้หวัดนกสายพันธ์ุชนิดรุนแรง (HPAI) ในสัตว์ปีกทั่วโลกรวม 6,646 จุด ใน 61 ประเทศ/เขตการปกครอง จำแนกออกเป็นทวีป ดังนี้

ทวีปอเมริกา พบการเกิดโรคใน 10 ประเทศ ได้แก่ แคนาดา สหรัฐอเมริกา เม็กซิโก โคลอมเบีย เวเนซุเอลา เอกวาดอร์ ชิลี เอกวาดอร์ ปานามา และเปรู จำนวน 1,438 จุด 

ทวีปยุโรป พบการเกิดโรคใน 29 ประเทศ ได้แก่ บัลแกเรีย เยอรมนี สเปน อิตาลี สโลวาเกีย อังกฤษ มอลโดวา เนเธอร์แลนด์ โปแลนด์ ฮังการี ฝรั่งเศส โครเอเชีย เบลเยียม เดนมาร์ก เช็กเกีย โปรตุเกส โรมาเนีย รัสเซีย แอลเบเนีย ออสเตรีย ฟินแลนด์ ไอซ์แลนด์ สวีเดน สวิตเซอร์แลนด์ สโลวีเนีย เซอร์เบีย มาซีโดเนียเหนือ และนอร์เวย์ รวมจำนวนจุดเกิดโรค 4,385 จุด 

ทวีปแอฟริกา พบการเกิดโรคใน11 ประเทศ ได้แก่ ไนเจอร์ ไนจีเรีย แอฟริกาใต้ โกตดิวัวร์ บูร์กิ นาฟาโซ แคเมอรูน โตโก กาบอง กินี แอลจีเรีย เรอูว์นียง (เกาะโพ้นทะเลของฝรั่งเศส) รวมจำนวนจุดเกิดโรค 225 จุด

ทวีปเอเชีย พบการเกิดโรคใน11 ประเทศ ได้แก่ จีน ฮ่องกง อินเดีย อิรัก อิสราเอล ญี่ปุ่น คาซัคสถาน เกาหลี เนปาล ฟิลิปปินส์ รวมจำนวนจุดเกิดโรค 598 จุด 

เชื้อไข้หวัดนกสายพันธุ์ที่พบการระบาดในหลายประเทศที่สุดในปี 2565 คือ สายพันธุ์ H5N1 พบการระบาดใน 54 ประเทศ รองลงมาคือสายพันธุ์ H5N8 พบการระบาดใน 4 ประเทศ 

ส่วนการติดเชื้อในมนุษย์ ปี 2565 มีรายการติดเชื้อในมนุษย์ 27 ราย ใน 5 ประเทศ ได้แก่ จีน 19 ราย แบ่งเป็นเชื้อสายพันธุ์ H9N2 จำนวน 4 ราย, H5N6 จำนวน 11 ราย, H3N8 จำนวน 3 ราย, H5N1 จำนวน 1 ราย อังกฤษ 1 ราย ติดเชื้อสายพันธุ์ H1N1 สหรัฐอเมริกา 1 ราย ติดเชื้อสายพันธุ์ H5 เวียดนาม 1 ราย ติดเชื้อสายพันธุ์ H5 และสเปน 3 ราย ติดเชื้อสายพันธ์ H5N1 

สำหรับปี 2566 ข้อมูลอัปเดต ณ สิ้นเดือนมกราคม 2566 มีรายงานจำนวนจุดเกิดโรคไข้หวัดนกสายพันธ์ุชนิดรุนแรง (HPAI) ในสัตว์ปีกทั่วโลกรวม 243 จุด ใน 25 ประเทศ/เขตการปกครอง จำแนกออกเป็นทวีป ดังนี้ 

ทวีปอเมริกา พบการเกิดโรคใน 3 ประเทศ ได้แก่ แคนาดา อเมริกา โคลอมเบีย

ทวีปยุโรป พบการเกิดโรคใน 14 ประเทศ ได้แก่ อังกฤษ ฮังการี เบลเยียม สวีเดน ไอร์แลนด์ เยอรมนี ฝรั่งเศส เดนมาร์ก โรมาเนีย อิตาลี สเปน เช็กเกีย ออสเตรีย มอลโดวา 

ทวีปแอฟริกา พบการเกิดโรคใน  3 ประเทศ ได้แก่ แอฟริกาใต้ ไนจีเรีย ไนเจอร์ 

ทวีปเอเชีย พบการเกิดโรคใน 5 ประเทศ ได้แก่ อิสราเอล ญี่ปุ่น ไต้หวัน เกาหลีใต้ ฟิลิปปินส์ 

สถานการณ์ไข้หวัดนกทั่วโลก
ห่านหิมะในรัฐแมรี่แลนด์ สหรัฐอเมริกา เสี่ยงต่อการติดโรคไข้หวัดนก ซึ่งมีข้อมูลว่าในรัฐโคโลราโดพบห่านหิมะตายจากโรคไข้หวัดนกไปแล้ว 1,600 ตัว นับจากเดือนพฤศจิกายน 2565 ถึงปัจจุบัน/ AFP/ Jim WATSON


ถ้านับการเกิดโรคไข้หวัดนกในนกธรรมชาติทั่วโลก จะมีจำนวนจุดเกิดโรคเป็น 817 จุด เนื่องจาก
เพียงเดือนเดียวของปี 2566 มีจำนวนจุดเกิดโรคในนกธรรมชาติมากถึง 574 จุด ใน 28 ประเทศ/เขตการปกครอง ซึ่งเกือบทั้งหมดเป็นการเกิดโรคจากไวรัสสายพันธุ์ H1N1 จำแนกออกเป็นทวีป ดังนี้ 

ทวีปอเมริกา พบการเกิดโรคใน 6 ประเทศ ได้แก่ สหรัฐอเมริกา ฮอนดูรัส คอสตาริกา กรีนแลนด์ ปานามา 

ยุโรป พบการเกิดโรคใน 19 ประเทศ ได้แก่ อังกฤษ ฮังการี เบลเยียม สวีเดน ไอร์แลนด์ เยอรมนี ฝรั่งเศส เดนมาร์ก โรมาเนีย อิตาลี เช็กเกีย ออสเตรเลีย โปแลนด์ รัสเซีย เซอร์เบียร์ สโลวาเกีย สโลวีเนีย สวิตเซอร์แลนด์ ฝรั่งเศส 

ทวีปแอฟริกา พบการเกิดโรคใน 1 ประเทศ ได้แก่ แอฟริกาใต้ 

ทวีปเอเชีย พบการเกิดโรคใน 2 ประเทศ ได้แก่ อิสราเอล ญี่ปุ่น 

ส่วนการติดเชื้อในมนุษย์ เดือนมกราคม 2566 มีการรายงานกการติดเชื้อในมนุษย์ 2 ราย ในประเทศเอกวาดอร์ เป็นการติดเชื้อสายพันธุ์ H5N1 และ H5 อย่างละ 1 ราย  

ทั้งนี้ ข้อมูลดังกล่าวนี้เป็นข้อมูล ณ สิ้นเดือนมกราคม 2566 และหากรวมการรายงานล่าสุดในประเทศกัมพูชาซึ่งมีมนุษย์ติดโรค 2 ราย เท่ากับว่า ปีนี้มีการเกิดโรคระบาดแล้วในอย่างน้อย 29 ประเทศ และพบมนุษย์ติดเชื้อแล้วอย่างน้อย 4 ราย 

ข้อมูลอัปเดตของเดือนกุมภาพันธ์กำลังจะออกมาในเร็ว ๆ นี้ เราจะได้เห็นตัวเลขเพิ่มขึ้นแน่นอน แต่จะมากหรือน้อยเท่าใด ต้องติดตามต่อไป