กระทรวงกลาโหมยูเครนประกาศ เรือทุกลำที่เข้า-ออกท่าเรือของรัสเซียอาจโดนโจมตี เป็นการตอบโต้ที่รัสเซียไม่ต่ออายุข้อตกลงเปิดทางทะเลดำให้ขนส่งธัญพืชออกจากยูเครนได้อย่างปลอดภัย และโจมตีท่าเรือโอเดสซาของยูเครนเมื่อไม่กี่วันก่อนหน้านี้
จากกรณีรัสเซียไม่ต่ออายุข้อตกลงเปิดทางทะเลดำเพื่อให้ขนส่งธัญพืชออกจากยูเครนได้อย่างปลอดภัย (Black Sea Grain Initiatives) หรือเกรนดีล (Grain Deal) ซึ่งหมดอายุในวันที่ 17 กรกฎาคม 2023 และประกาศว่าจะไม่รับประกันความปลอดภัยเรือที่มุ่งหน้าไปยังท่าเรือยูเครน จากนั้นมีการใช้อาวุธทางอากาศโจมตีท่าเรือโอเดสซา (Odessa) ท่าเรือหลักในการส่งออกธัญพืชของยูเครน เมื่อวันที่ 18 กรกฎาคมที่ผ่านมา
ล่าสุดวันที่ 21 กรกฎาคม 2023 สำนักข่าวบลูมเบิร์ก (Bloomberg) รายงานว่า ยูเครนประกาศจะตอบโต้รัสเซียแบบตาต่อตาฟันต่อฟัน โดยทางการยูเครนกล่าวว่า เรือทุกลำที่มุ่งหน้าไปยังท่าเรือของรัสเซียอาจเป็นเป้าหมายทางทหารของยูเครน ซึ่งเป็นการตอบโต้ต่อภัยคุกคามจากรัสเซีย ที่ขยายความเสี่ยงของสงครามออกไปสู่ตลาดอาหารทั่วโลก
การประกาศไม่ต่ออายุดีล และการปฏิบัติการทางทหารของรัสเซีย ทำให้ราคาข้าวสาลีพุ่งสูงขึ้นในวันพุธที่ 19 กรกฎาคม และเริ่มพุ่งขึ้นอีกครั้งเมื่อกระทรวงกลาโหมของยูเครนกล่าวว่า เรือทุกลำที่มุ่งหน้าไปยังท่าเรือในรัสเซีย และพื้นที่ของยูเครนที่กองทหารรัสเซียยึดครองก็เป็นเป้าหมายเช่นกัน จากนั้นราคาก็ลดลงจากระดับที่พุ่งขึ้นสูงสุดเล็กน้อย
ภัยคุกคามต่อการค้าในทะเลดำที่ทวีความรุนแรงขึ้นยิ่งเพิ่มความเสี่ยงที่จะเกิดความวุ่นวายในตลาดโลกสำหรับสินค้าทุกชนิดที่ค้าขายผ่านช่องทางทะเลดำ ตั้งแต่น้ำมันและอาหารพื้นฐาน ไปจนถึงปุ๋ย
ก่อนหน้านี้ยูเครนเคยโจมตีเรือของรัสเซียในทะเลดำ โดยจมเรือลาดตระเวนมอสควา (Moskva) ด้วยขีปนาวุธเนปจูน (Neptune) ไม่นานหลังจากที่รัสเซียรุกรานยูเครน
นอกจากนั้น ยังจมเรือสะเทินน้ำสะเทินบก และสร้างความเสียหายต่อเรืออีกลำที่ท่าเรือเบอร์เดียนสค์ (Berdyansk) ในเดือนมีนาคม 2022 และเมื่อวันที่ 17 กรกฎาคม 2023 ยูเครนเพิ่งยิงขีปนาวุธไปทำลายสะพานข้ามช่องแคบเคิร์ช ซึ่งเป็นเส้นทางส่งเสบียงหลักของรัสเซียไปยังแหลมไครเมีย
“ชะตากรรมของเรือลาดตระเวนมอสควา (Moskva) พิสูจน์ให้เห็นแล้วว่า กองกำลังป้องกันของยูเครนจะทำทุกอย่างที่จำเป็นเพื่อต้านทานการรุกรานของรัสเซียในทะเล” กระทรวงกลาโหมของยูเครนกล่าว
นอกจากเป็นเส้นทางหลักในการขนส่งสินค้ายูเครนออกสู่ตลาดโลกแล้ว ทะเลดำยังเป็นที่ตั้งของคลังน้ำมันที่สำคัญของรัสเซีย โดยมีน้ำมันดิบมากกว่า 500,000 บาร์เรลต่อวันไหลผ่านเมืองท่าโนโวรอสซีสค์ (Novorossiysk) ซึ่งเป็นท่าเรือสำคัญสำหรับส่งออกปุ๋ย ธัญพืช และถ่านหิน
อีกทั้งรัสเซียยังมีสถานีส่งออกผลิตภัณฑ์น้ำมันสำเร็จรูปหลายแห่งใกล้เมืองทามัน ตรงข้ามกับแหลมไครเมียตะวันออก ซึ่งข้อมูลการติดตามเรือบรรทุกน้ำมันที่ติดตามโดยบลูมเบิร์ก พบว่าในบริเวณใกล้เคียงท่าเรือเมืองทามันมีเรือบรรทุกน้ำมัน 28 ลำ ซึ่งส่วนใหญ่เป็นเรือบรรทุกสินค้าขนาดเล็ก
อย่างไรก็ตาม ราคาน้ำมันเปลี่ยนแปลงเพียงเล็กน้อย บ่งชี้ว่าตลาดมีมุมมองกังขาต่อโอกาสที่จะเกิดการหยุดชะงักของอุปทานน้ำมัน