ทำไม ฮ่องกงติดโควิด เสียชีวิตสูงอันดับโลก เทียบฤทธิ์วัคซีน ซิโนแวค-mRNA

The annual Tomb Sweeping Day, known locally in Hong Kong as Ching Ming. (Photo by Peter PARKS / AFP)

ฮ่องกงติดโควิด ขึ้นแท่นดินแดนที่มีอัตราผู้เสียชีวิตจากโควิด สูงที่สุดในโลก มาหลายสัปดาห์แล้ว สั่นสะเทือนมาตรการป้องกันโรคของจีนที่ต้องการให้โควิดเป็นศูนย์

วันที่ 10 เมษายน 2565 เซาท์ ไชน่า มอร์นิง โพสต์ สื่อชั้นนำของฮ่องกง รายงานวิเคราะห์สาเหตุที่ฮ่องกงยังคงมีอัตราการเสียชีวิตจากการติดเชื้อโควิดสูงที่สุดในโลก หรือ 13.85 ต่อประชากร 1 ล้านคน หรือเฉลี่ยเสียชีวิตวันละ 200 คน จากการระบาดระลอกที่ 5 นับจากเดือนมีนาคมปีนี้ โดยตั้งประเด็นไว้ 6 ข้อ ดังนี้

1. โควิด-19 คร่าชีวิตคนในฮ่องกงอย่างไร

อัตราการเสียชีวิตในกลุ่มผู้ติดเชื้อภายในท้องถิ่น ระหว่างคลื่นระบาดระลอกที่ 5 เริ่มต้นตั้งแต่วันที่ 31 ธ.ค. 2564 ตอนนั้นยังอยู่ที่ 0.71% น้อยกว่าประเทศอื่นๆ มาก เช่น ฟิลิปปินส์ที่มีอัตราการตายอยู่ที่  9.92% สูงสุดในโลกตอนนั้น วัดจากฐานข้อมูลของ Our World in Data

ฮ่องกงติดโควิด
Hotel workers wearing personal protective equipments, carry rubbish from an isolation hotel in Hong Kong. (AP Photo/Kin Cheung)

แต่ช่วง 7 วันมานี้ อัตราการตายของฮ่องกงจากโควิดกลับทะยานถึง 13.85 คนต่อประชากร 1 ล้านคน สูงสุดในอันดับโลก

2. ตัวเลขการเสียชีวิตสะท้อนสถานการณ์จริงหรือไม่

แคร์รี หล่ำ หัวหน้าคณะบริหารเขตปกครองพิเศษฮ่องกง กล่าวว่า อัตราการตายจากโควิดของชาวฮ่องกงต่ำกว่าตัวเลขของทางการ เพราะจำนวนคนที่ติดเชื้อมีมากกว่าที่เก็บสถิติ ดังนั้นการคำนวณต้องอาศัยตัวเลขผู้ติดเชื้อตามจริง

จำนวนผู้ติดเชื้ออย่างเป็นทางการอยู่ที่ 1.8 ล้านคน แต่ผู้เชี่ยวชาญด้านสาธารณสุขประเมินว่า ตัวเลขจริงอยู่ที่ 2.5 ถึง 5 ล้านคน

ฮ่องกงติดโควิด
A woman wearing a face mask to help curb the spread of the coronavirus carries a boy along a street in Hong Kong, Thursday, March 31, 2022. (AP Photo/Vincent Yu)

 เมื่อวันที่ 8-10 เม.ย. รัฐบาลเริ่มการทดสอบหาเชื้อจากกลุ่มประชาชนจำนวนมาก โดยใช้ที่ตรวจเอทีเค หวังจะได้ตัวเลขที่ทำให้เข้าใจสถานการณ์ดีขึ้น แต่ผู้เชี่ยวชาญเตือนว่า การศึกษาแบบที่ต้องสำรวจขนานใหญ่นี้ จำเป็นต้องได้ตัวเลขคนหายป่วยที่ไม่ได้จดบันทึก

นอกจากนี้ สำนักงานโรงพยาบาล ของฮ่องกง ต้องทบทวนการเสียชีวิตที่ระบุว่าเป็นโควิดให้ชัดเจนอีกครั้งว่า สาเหตุจริงเป็นเพราะโควิด หรือสาเหตุอื่น ดร.โทนี โก ผู้อำนวยการสำนักงานโรงพยาบาลกล่าวว่า การวิเคราะห์ก่อนหน้านี้ แสดงให้เห็นว่า มีเพียงร้อยละ 40 เท่านั้นที่สาเหตุการเสียชีวิตมาจากโคโรนาไวรัส

AP Photo Vincent Yu

3. ทำไมโควิด-19 จึงคร่าชีวิตกลุ่มคนอายุเดียวกัน

ตัวเลขของทางการ มากกว่า 95% ของผู้เสียชีวิตจากโควิดในฮ่องกง มีอายุ 60 ปีขึ้นไป และพบว่าอายุที่มากขึ้นสัมพันธ์กับอัตราการตายที่สูงขึ้น หรือ 0.01% ในกลุ่มคนอายุต่ำกว่า 40 ปี ส่วนกลุ่มที่อายุ 80 ปีเป็นอย่างน้อย เพิ่มเป็น 9.84%

ผู้เชี่ยวชาญการแพทย์ระบุว่า ผู้สูงอายุจะเสี่ยงมีอาการร้ายแรงขึ้น หรือเสียชีวิตมากกว่า ถ้าติดโควิด เพราะระบบภูมิคุ้มกันอ่อนแอลง ส่วนใหญ่แล้วผู้สูงอายุมักมีอาการเรื้อรัง เช่น จากโรคหัวใจ จากผลดังกล่าว ทำให้คนสูงอายุมากขึ้นมีความเสี่ยงมากขึ้น

Photo by Peter PARKS / AFP

 ดร. เดวิด ฮุ่ย ผู้เชี่ยวชาญการรักษาทางเดินหายใจ และเป็นที่ปรึกษาของรัฐบาล กล่าวว่า เด็กอายุ 5 ขวบก็มีความเสี่ยง เพราะระบบภูมิคุ้มกันยังพัฒนาไม่เต็มที่ อย่างไรก็ตาม อัตราการเสียชีวิตในกลุ่มเด็กของฮ่องกงยังต่ำอยู่ คิดเป็น 0.01 ของเด็กอายุ 3 ขวบ ถึง 11 ปี และเด็กที่อายุน้อยกว่า 3 ขวบ

4. วัคซีนใดมีประสิทธิภาพป้องกันการเสียชีวิต

รายงานวิเคราะห์ระบุว่า วัคซีนชนิด mRNA ของบริษัท บิออนเทค (BioNTech) ของเยอรมัน มีประสิทธิภาพดีกว่าวัคซีนเชื้อตาย ของ ซิโนแวค ผู้ผลิตในจีน ไม่ว่าจะได้รับโดสเดียว หรือ 2 โดส

อัตราการเสียชีวิตของผู้ได้รับวัคซีนบริษัท บิออนเทค อยู่ที่ 0.21% ยิ่งได้รับ 2 เข็มแล้ว ยิ่งมีอัตราการเสียชีวิตลดลงที่ 0.04% เทียบกับผู้ได้รับซิโนแวคเข็มเดียว อัตราการตายอยู่ที่ 1.28% ส่วนสองเข็มอยู่ที่ 0.31%

PHOTO:REUTERS/Athit Perawongmetha/File Photo

ส่วนการฉีดเข็มกระตุ้น หรือเข็มสาม ทำให้ผู้ฉีดซิโนแวค และบิออนเทค มีอัตราการเสียชีวิตลดลงที่ร้อยละ 0.04 และ 0.02 ตามลำดับ

“ซิโนแวคคุ้มกันได้น้อยกว่า นั่นเป็นเหตุผลว่าทำไมการฉีดเข็มสามถึงสำคัญ ขณะที่ของบิออนเทค สองเข็มก็ช่วยป้องกันเชื้อได้อย่างมากแล้ว ถ้าเราเปรียบเทียบการฉีดสองเข็มเท่ากัน บิออนเทคชนะอย่างแน่นอน” ดร.ฮุ่ย กล่าว

5. ฉีดสามเข็มแล้วช่วยป้องกันโรคได้เพียงพอหรือไม่

ตัวเลขของฮ่องกง หากได้ฉีดเข็มสามทั้งซิโนแวค และบิออนเทค ล้วนเพิ่มประสิทธิภาพ และลดการเข้ารับการรักษาที่โรงพยาบาล รวมถึงการตาย ในทุกกลุ่มอายุ

(Photo by Javier TORRES / AFP)

คณะกรรมการร่วมด้านวิทยาศาสตร์  ศูนย์คุ้มกันสุขภาพ จึงออกคำแนะนำเมื่อวันที่ 7 เม.ย. ว่าผู้มีอายุ 60 ปีขึ้นไป ควรฉีดเข็มที่ 4 ช่วงห่าง 3 เดือนจากเข็มที่ฉีดไปแล้ว เพื่อจะช่วยป้องกันได้ดีขึ้น คำแนะนำนี้อยู่บนข้อเท็จจริงว่า กรณีการเสียชีวิตนั้นอยู่ในกลุ่มผู้สูงวัย

แต่เข็มกระตุ้นดังกล่าวไม่จำเป็นสำหรับคนที่มีสุขภาพดีและอายุน้อยกว่า 60 ปี

6. รัฐบาลฮ่องกงทำอย่างไรเพื่อลดอัตราการเสียชีวิตลง

ทั้งการลดอัตราการติดเชื้อและอัตราการเสียชีวิตล้วนอยู่ในมาตรการลดสามสิ่ง ที่ผู้เชี่ยวชาญของแผ่นดินใหญ่แนะนำ

เจ้าหน้าที่พยายามเพิ่มอัตราการฉีดวัคซีนให้สูงขึ้น โดยเฉพาะกลุ่มผู้สูงอายุ มีทีมเข้าไปฉีดวัคซีนตามสถานดูแลผู้สูงวัย และผู้พิการ ส่วนโรงพยาบาลของรัฐ เตรียมพร้อมรับกรณีผู้ป่วยอาการหนัก และบ้านพักคนชราต้องรีบส่งผู้มีอาการไม่มากไปยังศูนย์รักษาทันที เพื่อไม่ให้อาการหนักขึ้น