รัสเซียกริ้ว ลั่นตอบโต้ ฟินแลนด์ ฐานขอเข้าร่วมนาโตให้ “เร็วที่สุด”

ฟินแลนด์
เซาลี นีนิสเตอ ประธานาธิบดีฟินแลนด์ Seppo Samuli/Lehtikuva/via REUTERS

ฟินแลนด์ รอไม่ได้ เตรียมทิ้งสถานะชาติเป็นกลาง ประกาศชัดต้องเข้าร่วมนาโตให้เร็วที่สุด ขณะที่รัสเซียแถลงทันควัน ว่าจะตอบโต้ฟินแลนด์ ซึ่งแสดงออกอย่างเป็นปรปักษ์

วันที่ 12 พฤษภาคม 2565 บีบีซี รายงานว่า นายกรัฐมนตรีซันนา มาริน และประธานาธิบดีเซาลี นีนิสเตอ แห่งฟินแลนด์ ได้ออกแถลงการณ์ร่วมประกาศเจตนารมณ์อย่างชัดเจนว่า ฟินแลนด์จะต้องเข้าร่วมเป็นสมาชิกองค์การต่อต้านแอตแลนติกเหนือ หรือนาโต (NATO) “โดยไม่รีรอและต้องเร็วที่สุด” หลังรัฐบาลประเมินว่าอาจเผชิญภัยคุกคามจากรัสเซียมากขึ้น นับตั้งแต่เกิดกรณีรุกรานยูเครน

ฟินแลนด์
ซันนา มาริน นายกรัฐมนตรีฟินแลนด์ /Franck Robichon/Pool via REUTERS

แถลงฉบับเต็มของทั้งนายกรัฐมนตรีและประธานาธิบดีฟินแลนด์ระบุว่า “ช่วงฤดูใบไม้ผลินี้ เราจะมีการรอภิปรายที่สำคัญเกี่ยวกับความเป็นไปได้ในการเป็นสมาชิกนาโตของฟินแลนด์ เราต้องใช้เวลาเพื่อให้รัฐสภาและสังคมสร้างจุดยืนร่วมกันในเรื่องนี้ อีกทั้งต้องใช้เวลาสำหรับการติดต่อระหว่างประเทศอย่างใกล้ชิดกับชาติสมาชิกนาโต้รวมถึงสวีเดน เราต้องการมีพื้นที่สำหรับการอภิปรายตามต้องการ

ขณะนี้ใกล้ถึงเวลาของการตัดสินใจแล้ว เราแสดงความคิดเห็นที่เท่าเทียมกันของเรา ตลอดจนให้ข้อมูลแก่กลุ่มและพรรคการเมืองในรัฐสภาด้วยการเป็นสมาชิกนาโตจะช่วยเสริมความมั่นคงของฟินแลนด์ ในฐานะสมาชิกของนาโต

ฟินแลนด์ จะเสริมความแข็งแกร่งให้กับพันธมิตรด้านการป้องกันทั้งหมด ฟินแลนด์ต้องสมัครสมาชิกนาโต้โดยไม่รีรอชักช้า เราหวังว่าจะมีความคืบหน้าในขั้นตอนระหว่างประเทศที่จะถูกดำเนินการอย่างรวดเร็วภายในสองสามวันข้างหน้านี้”

เลิกเป็นกลางเพราะศึกยูเครน

สำหรับฟินแลนด์ ถือเป็นเพียงชาติสมาชิกอียูที่มีพรมแดนติดกับรัสเซียยาวถึง 1,340 ก.ม. อีกทั้งฟินแลนด์เคยมีประวัติศาสตร์ร่วมกันกับรัสเซีย ส่งผลให้หลายฝ่ายหวั่นเกรงว่าในอนาคตฟินแลนด์อาจตกอยู่ภายใต้สถานการณ์เดียวกับที่ยูเครนเผชิญอยู่ในขณะนี้

ท่าทีดังกล่าวนับเป็นการเปลี่ยนแปลงครั้งสำคัญทางภูมิรัฐศาสตร์ของฟินแลนด์ จากจุดยืนในฐานะ “ชาติเป็นกลาง” ที่ฟินแลนด์ยึดถือมาหลายทศวรรษ ที่รัฐบาลเฮลซิงกิสงวนท่าทีต่อการร่วมมือด้านความมั่นคงกับนาโต กระทั่งรัสเซียบุกยูเครน

local defence exercise in Taipalsaari, south-eastern Finland, on March 9, 2022. (Lauri Heno/Lehtikuva via AP)

นับตั้งแต่สงครามยูเครนปะทุ มีเสียงสนับสนุนจากชาวฟินแลนด์ขึ้นอย่างมากที่กระตุ้นให้รัฐบาลผลักดันเข้าร่วมเป็นชาติสมาชิกนาโต ซึ่งรวมถึงประเทศเพื่อนบ้านอย่างสวีเดนด้วย โดยไม่นานหลังมีคำแถลงร่วมระหว่างนายกฯ และประธานาธิบดีฟินแลนด์ บรรดาผู้นำรัฐบาลชาติสมาชิกนาโตในแถบสแกนดิเนเวียอย่าง เดนมาร์ก ออกมาแสดงความยินดีต่อการแสดงจุดยืนดังกล่าว

รวมถึงสมาชิกรัฐสภาฟินแลนด์จากพรรคฝ่ายค้าน ก็ประกาศให้การสนับสนุนแผนของรัฐบาลในการเข้าร่วมนาโตด้วยเช่นกัน อย่างไรก็ตาม เอสโตเนีย ซึ่งเป็นหนึ่งในชาติแถบบอลติก แม้จะยินดีที่สวีเดนและฟินแลนด์จะเข้าร่วมนาโต แต่ขณะเดียวกันได้เตือนว่ารัสเซียจะเตรียมการระยะยาวสำหรับการโจมตีประเทศแถบบอลติก

รัสเซียไม่ปลื้ม ลั่นตอบโต้แน่

ด้านรัฐบาลรัสเซียแถลงทันทีหลังทราบท่าทีที่ชัดเจนของฟินแลนด์ ว่า การกระทำดังกล่าวของฟินแลนด์ถือเป็นการกระทำอันเป็นปรปักษ์ คุกคามความมั่นคงของรัสเซีย และจะต้องถูกตอบโต้ตามมา โดยยังไม่ระบุว่า จะใช้วิธีอะไร แต่กระทรวงการต่างประเทศรัสเซียแจ้งว่าจะเป็นยุทธวิธีเทคนิคทางการทหารและวิธีการอื่น

“รัฐบาลเฮลซิงกิควรต้องสำนึกถึงความรับผิดชอบและสิ่งที่จะตามมาหลังความเคลื่อนไหวนี้” แถลงการณ์รัสเซียระบุ

Kremlin spokesman Dmitry Peskov Kremlin via REUTERS

ขณะที่นายดมิทรี เปสคอฟ โฆษกรัฐบาลเครมลิน กล่าวว่า “ฟินแลนด์เคลื่อนไหวตามสหภาพยุโรปอย่างไม่เป็นมิตรต่อประเทศของเรา จะเป็นเหตุผลสำหรับการตอบโต้ของฝ่ายเรา”

เมื่อนักข่าวถามว่า ความเคลื่อนไหวนี้เป็นภัยคุกคามต่อรัสเซียหรือไม่ นายเปสคอฟกล่าวว่า “แน่นอน การขยายตัวของนาโตไม่ได้ช่วยให้ทวีปของเรามีเสถียรภาพและความมั่นคง”

ปูตินจะทำอย่างไรต่อไป

แม้รัสเซียจะส่งคำเตือนฟินแลนด์หลายครั้ง แต่ไม่อาจสั่นสะเทือนต่อจุดยืนของฟินแลนด์ได้ ผู้เชี่ยวชาญด้านความมั่นคงและภูมิรัฐศาสตร์ให้ความเห็นในเรื่องนี้ต่อบีบีซีใน 3 รูปแบบว่า รูปแบบแรก แม้ปูตินไม่อาจเคลื่อนกำลังพลหรือเปิดปฏิบัติการทางทหารได้เต็มรูปแบบต่อฟินแลนด์ เนื่องจากติดทำศึกกับยูเครน

รถถังของฟินแลนด์ ที่เมือง Kankaanp ภาคตะวันตกของประเทศ May 4, 2022(Heikki Saukkomaa/Lehtikuva via AP)

ทว่าตลอดแนวพรมแดนนับพันกิโลเมตรกับฟินแลนด์ รัสเซียมีกำลังมากพอที่จะเคลื่อนประชิดพรมแดนฟินแลนด์ ซึ่งอาจรวมถึงการระดมกองกำลัง ยุทโธปกรณ์และขีปนาวุธ รวมถึงการลาดตระเวณทั้งทางบก ทางอากาศ และทางทะเลมากขึ้น

รูปแบบที่สอง ความตึงเครียดกับฟินแลนด์อาจเป็นไปในรูปแบบลูกผสม โดยอาศัยการโจมตีทางไซเบอร์ มุ่งเป้าหน่วยงานสถานที่สำคัญของรัฐบาล คาดว่าสงครามรูปแบบนี้จะต้องเกิดขึ้นต่อทั้งฟินแลนด์และสวีเดน ทั้งก่อน ระหว่าง หรือแม้แต่หลังสวีเดนกับฟินแลนด์เข้าร่วมนาโตแล้ว

ส่วนรูปแบบที่สาม ปูตินอาจเล่นเกมยาวในลักษณะเปิดการโจมตีด้วยความพยายามปั่นกระแสข่าวล่วงในกลุ่มผู้ใช้งานโซเชียลมีเดีย เพื่อกำหนดความคิดเห็นของชาวฟินแลนด์ที่มีต่อนาโต ผ่านการใช้บอทออนไลน์และบัญชีโซเชียลมีเดียปลอม

…………………….