
การประกาศผลรางวัลสำหรับงานวิจัยทางวิทยาศาสตร์สุดแปลกแหวกแนวชวนตลกขบขัน หรือรางวัล “อิกโนเบล” (Ig Nobel) ประจำปี 2022 นักวิจัยด้านการออกแบบอุตสาหกรรมชาวญี่ปุ่น ได้รับรางวัลในสาขาวิศวกรรมศาสตร์ด้วยผลงานการศึกษาค้นคว้าเรื่องวิธีหมุนลูกบิดประตูที่ดีที่สุด ซึ่งเป็นการไขคำตอบให้กับคำถามที่แทบไม่มีผู้ใดให้ความสนใจมาก่อน

ที่มาของภาพ, Getty Images
ศาสตราจารย์ เก็น มัตซึซากิ จากสถาบันเทคโนโลยีแห่งจังหวัดชิบะ ได้ทดสอบให้อาสาสมัคร 32 คน หมุนลูกบิดประตูที่มีขนาดต่างกันทั้งหมด 47 ขนาดด้วยกัน ก่อนจะได้ข้อสรุปว่าการหมุนลูกบิดที่มีเส้นผ่านศูนย์กลาง 1 ซม.ขึ้นไป จะต้องใช้นิ้วมือจับอย่างน้อย 3 นิ้ว แต่กับลูกบิดที่มีขนาดเส้นผ่านศูนย์กลางเกิน 2.5 ซม. ไปจนถึง 5 ซม. จะต้องใช้นิ้วมือจับอย่างน้อย 4 นิ้ว และ 5 นิ้ว ตามลำดับ
ผลวิจัยที่ตีพิมพ์ในวารสารของสมาคมวิทยาศาสตร์การออกแบบแห่งญี่ปุ่น ระบุว่ายิ่งลูกบิดมีขนาดใหญ่ขึ้น ก็ยิ่งต้องใช้นิ้วมาจับมากขึ้น แต่เราไม่สามารถใช้นิ้วทั้ง 5 จับลูกบิดที่มีขนาดเล็กมากในคราวเดียวกันได้

ที่มาของภาพ, Getty Images
ส่วนรางวัลอิกโนเบลสาขาฟิสิกส์ตกเป็นของศ. แฟรงก์ ฟิช และคณะ จากมหาวิทยาลัยเวสต์เชสเตอร์ในสหรัฐฯ โดยพวกเขาทำการทดลองให้ลูกเป็ดว่ายน้ำตามหุ่นยนต์แม่เป็ดในแทงค์น้ำขนาดใหญ่ จนพบว่าการว่ายน้ำตามกันเป็นเส้นตรงจะช่วยให้ประหยัดพลังงานได้มากที่สุด โดยเฉพาะอย่างยิ่งจะช่วยผ่อนแรงให้ลูกเป็ดตัวที่อยู่หลังสุด
สำหรับรางวัลสาขาประวัติศาสตร์ศิลปะ การวิเคราะห์ภาพเขียนบนเครื่องปั้นดินเผาของชาวมายาช่วงศตวรรษที่ 6-9 โดยดร.นิโคลัส เฮลล์มุต จากมูลนิธิเพื่อการวิจัยทางมานุษยวิทยาแห่งละตินอเมริกา ชี้ว่ามีการใช้แอลกอฮอล์และสมุนไพรสวนทวารเพื่อหลอนประสาท สร้างความสนุกสนานครึกครื้นในงานเลี้ยงยุคโบราณด้วย
ด้านรางวัลอิกโนเบลสาขาวรรณกรรม งานวิจัยของสถาบันเทคโนโลยีแห่งแมสซาชูเซตส์ (MIT) ซึ่งให้คำตอบว่าเหตุใดเอกสารทางกฎหมายจึงอ่านทำความเข้าใจได้ยากนัก คว้ารางวัลประจำปีนี้ไปครอง หลังระบุได้ว่าเอกสารประเภทนี้อ่านยากไม่ใช่เพราะแนวคิดทางกฎหมายที่ซับซ้อน แต่เป็นเพราะทักษะการเขียนที่ย่ำแย่ โดยชอบใช้ประโยคความซ้อนมากเกินจำเป็น แทนที่จะแยกออกมาเป็นประโยคความเดียว

ที่มาของภาพ, Getty Images
ส่วนงานวิจัยของมหาวิทยาลัยเอ็กซิเตอร์แห่งสหราชอาณาจักร คว้ารางวัลอิกโนเบลสาขาสันติภาพ จากผลงานคิดค้นอัลกอริทึมที่ช่วยบอกได้ว่าควรจะโกหกหรือพูดความจริงเวลาซุบซิบนินทา โดยอัลกอริทึมนี้ให้คำแนะนำกับมนุษย์ได้โดยใช้หลักการที่ว่า มนุษย์ซุบซิบนินทาและปล่อยข่าวลือ เพื่อส่งต่อข้อมูลข่าวสารที่เป็นประโยชน์ให้คนที่เรารัก และส่งต่อข้อมูลที่เป็นโทษให้คนที่เราเกลียด
รางวัลอิกโนเบลนั้นมีคำขวัญประจำงานว่า “รางวัลที่ทำให้คุณหัวเราะในตอนแรก แล้วจึงทำให้ได้คิดในภายหลัง” จัดมอบรางวัลทุกปีราว 1 เดือนก่อนการประกาศรายชื่อผู้ได้รับรางวัลโนเบลสาขาต่าง ๆ ที่สแกนดิเนเวีย โดยในปีนี้ผู้ชนะได้รับถ้วยรางวัลทำจากกระดาษ รวมทั้งธนบัตรมูลค่า 10 ล้านล้านดอลลาร์ซิมบับเวอีกด้วย
……
ข่าว BBCไทย ที่เผยแพร่ในเว็บไซต์ ประชาชาติธุรกิจ เป็นความร่วมมือของสององค์กรข่าว