โจ ไบเดน พบ สี จิ้นผิง

วันที่ 14 พฤศจิกายน 2565 - 18:55 น.

ประธานาธิบดีโจ ไบเดน และนายสี จิ้นผิง ผู้นำจีน ได้พบกันที่เกาะบาหลี อินโดนีเซีย ระหว่างเข้าร่วมประชุมผู้นำ G20 ซึ่งเป็นเวทีหารือเพื่อส่งเสริมความร่วมมือด้านเศรษฐกิจระหว่างประเทศพัฒนาแล้วและเศรษฐกิจขนาดใหญ่

เป็นครั้งแรกที่ผู้นำสหรัฐฯ และจีน พบกันด้วยตัวเองนับตั้งแต่นายไบเดน รับตำแหน่งเมื่อปี 2020 และเป็นการพบกันในขณะที่ความสัมพันธ์ของมหาอำนาจทั้งสองประเทศร้าวฉาน

คาดว่าหัวข้อสำคัญในการสนทนาจะอยู่ที่เรื่องของไต้หวันที่จีนอ้างว่าเป็นส่วนหนึ่งของจีน แต่ไต้หวันไม่คิดเช่นนั้น

สัมพันธ์อันเย็นชา

ก่อนหน้าการพบปะกันครั้งนี้ นายไบเดน ได้แสดงท่าทีประนีประนอมต่อจีน แต่ถึงอย่างนั้นความสัมพันธ์ระหว่างสองประเทศยังเป็นไปอย่างเย็นชา

ที่ผ่านมาจีนต้องเผชิญสงครามการค้ากับสหรัฐฯ และล่าสุดสหรัฐฯ ยังพยายามไม่ให้จีนเข้ามาแทรกแซงตลาดผลิตชิปซึ่งใช้เทคโนโลยีระดับสูงของสหรัฐฯ ซึ่งผู้เชี่ยวชาญบางคนเห็นว่าสหรัฐฯ ตั้งใจกีดกันจีน “ทุกวิถีทาง” ฝ่ายจีนเห็นว่าความสัมพันธ์อันเย็นชาของทั้งสองฝ่ายมีต้นตอจากความปรารถนาของสหรัฐฯ ที่ต้องการเป็นชาติที่เหนือกว่า

ที่ปรึกษาด้านความมั่นคงทางยุทธศาสตร์ของสหรัฐฯ มองจีนว่าเป็นภัยคุกคามต่อโลกมากกว่ารัสเซีย และสหรัฐฯ เริ่มออกมาชี้ว่ามีความเป็นไปได้ที่จีนจะรุกรานไต้หวันจริง

รูปการณ์ความสัมพันธ์ในขณะนี้ผ่านพ้นจุดที่ทั้งสองฝ่ายเคยมองว่าพัฒนาการที่เท่าเทียมจะมีความสำคัญเหนือกว่าความแตกต่างทางความคิดและความขัดแย้งของชาติที่เป็นมหาอำนาจอยู่แล้วกับอีกชาติที่กำลังก้าวขึ้นมา

จีนต้องการสานสัมพันธ์

ผู้เชี่ยวชาญว่าด้วยเรื่องจีน ระบุว่า จีนบอกมาโดยตลอดว่าไม่ต้องการให้ความสัมพันธ์กับสหรัฐฯ อยู่ในสภาพติดหล่ม แต่เห็นว่าเป็นหน้าที่ของสหรัฐฯ ที่จะทำให้ความสัมพันธ์ดีขึ้น

ยาเหว่ย ลิว ผู้อำนวยการโครงการจีน ของ Carter Center องค์กรไม่แสวงหากำไร บอกกับบีบีซีแผนกภาษาจีนว่า “ขณะนี้จีนมีทัศนะที่ชัดเจนว่า…ต้องการรื้อฟื้นความสัมพันธ์

เขาบอกว่าก่อนการประชุมใหญ่พรรคคอมมิวนิสต์จีน ครั้งที่ 20 เมื่อเร็ว ๆ นี้ นายหวัง ยี่ รัฐมนตรีว่าการกระทรวงการต่างประเทศจีน ได้เดินทางไปเยือนสหรัฐฯ และบอกกับเจ้าหน้าที่ฝ่ายสหรัฐฯ ว่า จีนและสหรัฐฯ “จะต้องหาทางให้อยู่ร่วมกันได้อย่างสันติ”

อย่างไรก็ดี ผู้เชี่ยวชาญว่าด้วยเรื่องจีนคนนี้ไม่ได้หวังผลพวงมากมายจากการพบกันของสองผู้นำ

“ที่ผ่านมาสหรัฐฯ มักจะทำอะไรที่ออกแนวแข็งกร้าว” เขาระบุถึงการห้ามส่งออกชิปไปยังจีน

ไบเดน ระบุสหรัฐฯ ไม่ต้องการความขัดแย้ง

นายเจค ซัลลิแวน ที่ปรึกษาด้านความมั่นคงของสหรัฐฯ บอกกับนักข่าวที่เดินทางร่วมคณะมากับเครื่องบินแอร์ ฟอร์ซ วัน ว่านายไบเดน จะชี้ชัดว่า “สหรัฐฯ เตรียมพร้อมรับการแข่งขันอย่างรุนแรงกับจีนแต่สหรัฐฯ ไม่ได้ต้องการเผชิญหน้า”

นายไบเดนจะกล่าวด้วยว่า “ทุกชาติ รวมทั้งสหรัฐฯ และสาธารณรัฐประชาชนจีน ควรบริหารจัดการตามกฎที่เป็นที่ตกลงกัน รวมทั้งเสรีภาพในการเดินเรือ, สนามแข่งขันทางเศรษฐกิจที่เป็นธรรม โดยปราศจากการคุกคามข่มขู่ หรือบีบบังคับ หรือรุกราน”

นายซัลลิแวนกล่าวด้วยว่านายไบเดนจะมีโอกาสได้พูดคุยกับนายสีอย่างตรงไปตรงมา และหวังว่านายสีก็จะมีท่าทีที่ตรงไปตรงมาเช่นกัน เพื่อที่ว่าทั้งสองฝ่ายจะเข้าใจกันและกันมากขึ้นว่าจะบริหารความสัมพันธ์ระหว่างกันอย่างไร

จี 20 คืออะไร

กลุ่มจี 20 คือกลุ่มความร่วมมือด้านเศรษฐกิจระหว่างประเทศพัฒนาแล้วและเศรษฐกิจขนาดใหญ่ ซึ่งประกอบด้วยสมาชิก 20 ประเทศ เมื่อนับรวมผลผลิตทางเศรษฐกิจในกลุ่มจี 20 แล้ว มีมูลค่าราว 85% และมีมูลค่าการค้าคิดเป็น 75% ของทั้งโลก ขณะที่มีจำนวนประชากรราว 2 ใน 3 ของโลก

สมาชิกกลุ่มจี 20 ประกอบด้วยสหภาพยุโรป และอีก 19 ประเทศ ได้แก่ อาร์เจนตินา ออสเตรเลีย บราซิล แคนาดา จีน ฝรั่งเศส เยอรมนี อินเดีย อินโดนีเซีย อิตาลี ญี่ปุ่น เม็กซิโก รัสเซีย ซาอุดีอาระเบียบ แอฟริกาใต้ เกาหลีใต้ ตุรกี สหราชอาณาจักร และสหรัฐฯ ขณะที่สเปน มักได้รับเชิญเข้าร่วมประชุมเป็นประจำ

…………

ข่าว BBCไทย ที่เผยแพร่ในเว็บไซต์ ประชาชาติธุรกิจ เป็นความร่วมมือของสององค์กรข่าว