คอลัมน์ : ชั้น 5 ประชาชาติ ผู้เขียน : รุ่งนภา พิมมะศรี
“จีน” เป็นความหวังของเศรษฐกิจไทยทั้งในภาคการท่องเที่ยวและการส่งออกซึ่งเป็นสองเครื่องยนต์หลักของเศรษฐกิจไทย แต่ความหวังของไทยกับความเป็นจริงยังไม่บรรจบกัน อาจจะพูดแบบหยอก ๆ ได้ว่า “ไม่มีสัญญาณตอบรับจากประเทศจีนที่ไทยเรียก”
หลังจากรัฐบาลไทยใช้มาตรการ “วีซ่าฟรี” เพื่อหวังดึงนักท่องเที่ยวจีน ตัวเลขอย่างเป็นทางการก็เผยให้เห็นว่า จำนวนนักท่องเที่ยวจีนที่เดินทางเข้าไทยไม่ได้เพิ่มขึ้นอย่างมีนัยสำคัญ
- “ทางรัฐ” ซูเปอร์แอปแห่งชาติ รองรับแจกเงินดิจิทัล 10,000 บาท
- ทำฟันประกันสังคม ไม่ต้องสำรองจ่าย เดือน มี.ค. 67 ยอด 169 ล้านบาท
- รู้ไหม ? 31 มณฑลจีน ชอบสินค้าอะไรของไทย
ในเดือนกันยายน ก่อนมีมาตรการวีซ่าฟรี มีนักท่องเที่ยวจีนเดินทางเข้าไทยวันละ 7,000-8,000 คน หลังมีวีซ่าฟรีในวันที่ 25 กันยายน พอดีกับเป็นช่วง Golden Week ของจีน จึงทำให้จำนวนนักท่องเที่ยวเพิ่มขึ้น แต่หลังจากนั้น (10-31 ตุลาคม) นักท่องเที่ยวจีนเดินทางเข้ามาไทยวันละ 8,000-9,000 คน เพิ่มขึ้นจากช่วงที่ยังไม่มีวีซ่าฟรีไม่มากอย่างที่หวัง
ในส่วนการส่งออกจากไทยไปจีนนั้น ตัวเลขสะสม 10 เดือนแรกของปีนี้หดตัว 0.9% (YOY) และไทยขาดดุลการค้าจีนไปแล้ว 29,766 ล้านดอลลาร์สหรัฐ
เหตุที่ไม่มีสัญญาณตอบรับจากประเทศจีนนั้น เป็นเพราะว่าจีนเองก็ลำบาก
จากต้นปีที่จีนเริ่มกลับมาเปิดประเทศจนถึงตอนนี้ เศรษฐกิจจีนยังไม่มีปัจจัยบวกที่ยั่งยืน มีข่าวดีให้ลุ้นแป๊บ ๆ ก็มีข่าวด้านลบมากลบจนมิด
ภาคอสังหาฯจีนยังวิกฤตและส่งผลกระทบเป็นลูกโซ่ลามไปถึงภาคการเงิน ราคาบ้านก็ลดลง ซึ่งนั่นหมายความว่าเงินของคนจีนที่เก็บไว้โดยการลงทุนในอสังหาริมทรัพย์ก็มีค่าน้อยลงด้วย
หนี้ภาครัฐของจีนโดยเฉพาะหนี้รัฐบาลท้องถิ่นสูงจนน่ากังวล
เมื่อเร็ว ๆ นี้ จีนโดน “มูดีส์” (Moody’s) ปรับลดแนวโน้มอันดับเครดิต (outlook) จากระดับมีเสถียรภาพ (stable outlook) ลงเป็นแนวโน้มเชิงลบ (negative outlook) ซึ่งเป็นคำเตือนว่าจีนอาจโดนปรับลดอันดับเครดิตลงในอนาคตอันใกล้ พร้อมกันนั้น มูดีส์กำลังพิจารณาที่จะปรับลดอันดับเครดิตเครื่องมือการจัดหาเงินทุนของรัฐบาลท้องถิ่นจีน 26 แห่ง และรัฐวิสาหกิจ 4 แห่ง
การส่งออก-นำเข้าของจีนก็ยัง “ลูกผีลูกคน” ดูเหมือนจะฟื้นแต่ก็ไม่ฟื้น การส่งออกเดือนพฤศจิกายนขยายตัวครั้งแรกหลังจากหดตัวติดต่อกันมา 14 เดือน แต่ก็บวกน้อยเพียง 0.50% จากเดือนเดียวกันของปีก่อนหน้า (YOY) ส่วนฝั่งการนำเข้าหดตัว 0.60% (YOY)
ตัวเลขสะท้อนว่าดีมานด์ภายในประเทศจีนยังไม่ดีขึ้น ขณะที่ดีมานด์ในตลาดโลกก็ยังไม่ดีเช่นกัน
เมื่อเศรษฐกิจในประเทศของตนเองไม่ดี ก็ย่อมส่งผลต่ออารมณ์ของคนจีน ทำให้คนจีนยังไม่สบายใจที่จะออกท่องเที่ยวต่างประเทศ ไม่ใช่แค่ไทยที่ประสบปัญหานักท่องเที่ยวจีนไม่มา แม้แต่ญี่ปุ่นที่อยู่ใกล้จีนมากกว่าไทย และเคยเป็นหนึ่งประเทศที่จีนนิยมไปเที่ยว ปีนี้จำนวนนักท่องเที่ยวจีนเข้าญี่ปุ่นก็ยังไม่ฟื้นเช่นกัน
ยิ่งกว่านั้น ในทางกลับกัน จีนกำลังพยายามดึงนักท่องเที่ยวและนักลงทุนเข้าไปพยุงเศรษฐกิจ โดยเพิ่งให้วีซ่าฟรีแก่ พลเมืองของ 6 ประเทศที่มีศักยภาพทางเศรษฐกิจสูงไปเมื่อเร็ว ๆ นี้ และล่าสุดก็ลดค่าธรรมเนียมวีซ่าในเดือนธันวาคมนี้ด้วย เพื่อดึงนักท่องเที่ยวช่วงเทศกาลส่งท้ายปี
ภาคการส่งออกของไทยได้รับผลกระทบจากภาวะการนำเข้า-ส่งออกของจีนทั้งขึ้นทั้งล่อง เพราะไม่ว่าจะเป็นการส่งออกสินค้าที่จีนนำเข้าไปอุปโภค-บริโภคเอง หรือการส่งออกสินค้าที่จีนนำเข้าไปเป็นวัสดุ-ชิ้นส่วนสำหรับการผลิตสินค้า ตัวเลขในฝั่งจีนก็ยังไม่สร้างความหวังให้ไทยเท่าไรนัก
…ท่ามกลางสภาพปัจจัยแวดล้อมแบบนี้ เศรษฐกิจไทย-คนไทย-รัฐบาลไทยน่าจะยังต้องเหนื่อยกันไปอีกพักใหญ่
