ผ่าทางตันวิกฤตส่งออกผลไม้ เวียดนามล็อกดาวน์-จีนเข้มตรวจโควิด

ผลไม้

ผวา “จีน” ใช้นิวคลีอิกตรวจเข้มโควิดเจอเชื้อ 2 ครั้งลงดาบห้ามส่งออก เอกชนหวั่นฉุด “ผลไม้” สินค้าพระเอกไทยร่วงกระทบยาวถึงชาวสวน “พาณิชย์-เกษตร” ประสานเสียงเคลียร์ปมระบายสต๊อก ลดปัญหาแออัดด่านชายแดน ด้านทูตพาณิชย์เวียดนามแจงไฮซีซั่นส่งออกทะลัก ไม่เกี่ยวล็อกดาวน์เมืองฮานอยคนละเส้นทาง แนะใช้ 2 ด่านใหม่ “หม่องก๋าย-ตงซิง” ด่านรถไฟด่งดัง-ผิงเสียงช่วยระบายสินค้า

นายวิศิษฐ์ ลิ้มลือชา ประธานคณะกรรมการยุทธศาสตร์อาหารแปรรูปและอาหารแห่งอนาคต หอการค้าไทย เปิดเผยว่า ในช่วงที่ผ่านมาสินค้าผลไม้เป็นพระเอกในการส่งออก ปีนี้ 6 เดือนเพิ่มขึ้น 30% โดยเฉพาะการส่งออกไปตลาดจีน ซึ่งเป็นตลาดใหญ่ที่สุด คิดเป็นสัดส่วนถึง 60% ของการส่งออกผลไม้

แต่ปรากฏว่าขณะนี้เกิดประเด็นเรื่องการตรวจสอบเข้มข้นเพื่อป้องกันปัญหาการแพร่ระบาดของโควิด-19 เพิ่มจากปกติที่จีนมีกฎหมายที่ตรวจสอบตั้งแต่การปลูกต้องได้มาตรฐาน GAP และการตรวจโรงคัดและบรรจุต้องผ่านมาตรฐาน GMP ปีนี้ลำบากมีการตรวจสอบโควิด-19 เพื่อป้องกันปัญหาการแพร่ระบาดอีกชั้น

นายพิเชษฐ์ วิริยะพาหะ อธิบดีกรมวิชาการเกษตร เปิดเผยว่า ได้รับมอบนโยบายนางสาวมนัญญา ไทยเศรษฐ์ รัฐมนตรีช่วยว่าการกระทรวงเกษตรและสหกรณ์ ให้แจ้งเตือนผู้ส่งออกผลไม้ไปประเทศจีน เฝ้าระวังและปฏิบัติตามแนวทางการป้องกันเชื้อโควิด-19 ติดปนเปื้อนไปกับสินค้าผลไม้อย่างเคร่งครัด

“ปัจจุบันจีนมีมาตรการในการควบคุมการแพร่ระบาดของเชื้อโควิด-19 อย่างเข้มงวดเพิ่มขึ้นจากเดิม โดยผลไม้ที่ส่งออกจีนจะถูกตรวจกรดนิวคลีอิกหาเชื้อโควิด-19 ในสินค้าและในคนขับรถ รวมทั้งการพ่นฆ่าเชื้อในสินค้าโดยเฉพาะที่ด่านโม่ฮาน (มณฑลยูนนาน) ตรวจสอบเข้มงวดมาก ผู้ส่งออกต้องฆ่าเชื้อตู้คอนเทนเนอร์ทั้งภายในและภายนอก รวมถึงห้องคนขับและฆ่าเชื้อบรรจุภัณฑ์ก่อนขึ้นตู้ หากตรวจพบเชื้อครั้งที่ 1 จะห้ามรถและสินค้าของบริษัทนั้นเข้าประเทศชั่วคราว 10-15 วัน และหากตรวจพบครั้งที่ 2 ห้ามรถสินค้าของบริษัทนั้นเข้าประเทศถาวร”

เมื่อวันที่ 28 ก.ค. 2564 นายจุรินทร์ ลักษณวิศิษฏ์ รองนายกรัฐมนตรีและรัฐมนตรีว่าการกระทรวงพาณิชย์ เรียกประชุมร่วมกับผู้ส่งออกผลไม้ ผู้ว่าราชการ จ.จันทบุรี นครศรีธรรมราช และชุมพร สำนักงานส่งเสริมการค้าในต่างประเทศ (ทูตพาณิชย์) สำนักการเกษตรต่างประเทศ (ทูตเกษตร) เพื่อแก้ไขปัญหาการส่งออกข้ามแดนไทย-สปป.ลาว-เวียดนามก่อนจะไปจีน

“ปัญหาการขนส่งมีรถบรรทุกตกค้างกว่า 100 คัน และติดค้างหลายวันโดยเฉพาะในพื้นที่ชายแดนเวียดนามที่จะส่งออกไปจีนบริเวณด่านโหย่วอี้กวานจึงได้แก้ปัญหาด้วยการกระจายให้การส่งออกไปยังด่านตงซิง และด่านรถไฟผิงเสียง ซึ่งเป็น 2 ใน 3 ด่านส่งออกผลไม้ไปจีนที่ผู้ส่งออกนิยมเพื่อช่วยเกษตรกรระบายผลผลิต เพราะขณะนี้มังคุดใต้มีผลผลิตออกมามาก หากไม่สามารถระบายผลผลิตได้จะส่งผลต่อราคาจึงเร่งช่วยเหลือเกษตรกร”

นางสาวพรรณกาญจน์ เจียมสุชน ผู้อำนวยการสำนักงานส่งเสริมการค้าในประเทศ (ทูตพาณิชย์) ประจำกรุงฮานอย ประเทศเวียดนาม เปิดเผย “ประชาชาติธุรกิจ” ว่า ได้มีการประสานกับทางเวียดนามถึงการแก้ปัญหาความแออัดบริเวณด่านดังกล่าวมาอย่างต่อเนื่อง

สาเหตุจากเป็นช่วงไฮซีซั่นของการส่งออกผลไม้ทุกปีมักจะเกิดปัญหา ซึ่งโดยปกติไทยจะส่งผ่านเวียดนามไปจีนโดยใช้ 3 ด่านนี้ เพราะเป็นด่านสากลตามความตกลงการค้าชายแดน แต่จะเป็นคนละด่านกับที่ผู้ส่งออกเวียดนามใช้ส่งผลไม้ ซึ่งจะออกมาในช่วงเดียวกัน แต่ขนส่งไปตามด่านชายแดนปกติที่ไม่ใช่ด่านสากล

“สคต.เราหารือกับทางด่านมาตลอด ซึ่งทางด่านก็พร้อมอำนวยความสะดวก ภายหลังจากประชุมกับท่านรองนายกรัฐมนตรีและ รมว.พาณิชย์ ตอนนี้สถานการณ์ดีขึ้นกว่าสัปดาห์ที่แล้ว รอประมาณ 3-4 วัน วันนี้เหลือประมาณ 2 วัน แม้ว่าทางฮานอยจะยังมีการล็อกดาวน์ไปถึงวันที่ 7 สิงหาคมแต่ไม่ได้มีผล เนื่องจากเส้นทางที่จะไปจังหวัดลางเซินไม่ต้องผ่านเข้าเมือง”

สำหรับ 2 ด่านทางเลือกที่แนะนำให้ผู้ส่งออกส่งผ่านไป คือ ด่านหม่องก๋าย (เวียดนาม) ตงซิง (จีน) และด่านรถไฟด่งดัง (เวียดนาม) ผิงเสียง (จีน) จะไม่มีความแออัด โดยเฉพาะด่านหม่องก๋ายน่าจะใช้เวลาผ่านด่านไม่เกิน 1 วัน เพราะเป็นด่านใหม่ไม่แออัด หากเวียดนามก่อสร้างทางด่วนแล้วเสร็จประมาณต้นปี 2565 น่าจะช่วยอำนวยความสะดวกมากขึ้น จากปกติด่านนี้ใช้เวลามากกว่าด่านโหย่วอี้กวาน 3-4 ชั่วโมง แต่หากทางด่วนเสร็จระยะเวลาจะห่างกันแค่ 1-1.5 ชม.เท่านั้น