เศรษฐกิจในประเทศ

ปลัดเกษตร ชี้ตลาดข้าวโลกแข่งเดือด อินเดีย เวียดนาม ตีตื้น

ปลัดเกษตรฯ ชี้ตลาดข้าวโลกแข่งขันสูง จากคู่แข่งอินเดีย เวียดนาม กัมพูชา เมียนมา สหรัฐ โควิด-19 ติดปัญหาโลจิสติกส์กระทบส่งออก เร่งแก้ 6 ปี แผนตลาดข้าวครบวงจร ควบคู่ตลาดนำการผลิต

วันที่ 22 มีนาคม 2565 นายทองเปลว กองจันทร์ ปลัดกระทรวงเกษตรและสหกรณ์ เปิดเผยในการสัมมนา การขับเคลื่อนแผนการผลิตและการตลาดข้าวครบวงจร ปีการผลิต 2565/2566 กรมการข้าว ที่ จ.ประจวบคีรีขันธ์ ว่า

ถึงแม้กระทรวงมีการวางแผนการผลิตและการตลาดข้าวครบวงจรมาแล้ว 6 ปี แต่แนวโน้มการผลิตและการตลาดข้าวยังคงมีความผันผวน จากสถานการณ์การระบาดของโรคโควิด-19 รวมไปถึงสภาพภูมิอากาศที่เปลี่ยนแปลงรวดเร็ว ภัยธรรมชาติ และความตึงเครียดทางการเมือง

รวมทั้งการแข่งขันในตลาดโลกค่อนข้างสูงจากทั้งอินเดีย เวียดนาม กัมพูชา เมียนมา และสหรัฐอเมริกา ปัญหาด้านโลจิสติกส์ ตลอดจนการแข่งขันทางด้านการวิจัยและพัฒนาข้าว กระทรวงเกษตรและสหกรณ์จึงมีความจำเป็นที่จะต้องมีการวางแผนการผลิตและการตลาดให้มีประสิทธิภาพสูงยิ่งขึ้นอย่างต่อเนื่อง เพื่อรองรับการเปลี่ยนแปลงและเพิ่มศักยภาพการแข่งขันในตลาดโลก

มุ่งเน้นหลักการตลาดนำการผลิต เชื่อมโยงเกษตรกรกับหน่วยงานต่างๆ ทั้งภาครัฐ และภาคเอกชน ควบคู่กับการนำเทคโนโลยีและนวัตกรรมที่เหมาะสมกับพื้นที่มาปรับใช้เพิ่มประสิทธิภาพการผลิต ลดต้นทุนการผลิตให้เกษตรกรทำการเกษตรแบบปลอดภัย และมีคุณภาพตามมาตรฐานสากล ยกระดับความเป็นอยู่ รายได้ และความสุขของเกษตรกรอย่างยั่งยืน

อย่างไรก็ตาม การผลิตและการตลาดข้าวครบวงจร ถือเป็นการขับเคลื่อนนโยบายที่สำคัญของรัฐบาลและคณะกรรมการนโยบายและบริหารจัดการข้าว (นบข.) ภายใต้หลักการตลาดนำการผลิตมีเป้าหมายที่จะให้เกิดผลสัมฤทธิ์ 3 ประการ คือ

1.สามารถบริหารจัดการอุปทานของข้าวให้อยู่ในปริมาณสมดุลกับอุปสงค์ 2.การผลิตข้าวให้มีผลผลิตต่อไร่เพิ่มขึ้นและลดต้นทุนการผลิต และ 3.ราคาข้าวเปลือกมีเสถียรภาพคุ้มค่ากับต้นทุนการผลิตข้าวของชาวนา ตลอดจนเพื่อให้บรรลุเป้าหมายในการยกระดับคุณภาพชีวิตชาวนาให้ดีขึ้น หลุดพ้นจากความยากจน ซึ่งถือว่าสอดคล้องกับยุทธศาสตร์ชาติ แผนระดับที่ 1 และแผนระดับที่ 2 คือ แผนแม่บทภายใต้ยุทธศาสตร์ชาติแผนปฏิรูปประเทศ และแผนพัฒนาเศรษฐกิจและสังคมแห่งชาติ ฉบับที่ 13

นอกจากนี้ยังสอดคล้องกับยุทธศาสตร์การขับเคลื่อนของกระทรวงเกษตรและสหกรณ์ 5 ด้าน ได้แก่ 1.ยุทธศาสตร์ตลาดนำการผลิต 2.ยุทธศาสตร์เทคโนโลยีเกษตร 4.0 3.ยุทธศาสตร์ 3’S (Safety/Security/Sustainability) 4.ยุทธศาสตร์บริหารเชิงรุกแบบบูรณาการทุกภาคส่วน และ 5.ยุทธศาสตร์เกษตรกรรมยั่งยืนตามแนวศาสตร์พระราชา

ด้านนายณัฏฐกิตติ์ ของทิพย์ อธิบดีกรมการข้าว กล่าวเพิ่มเติมว่า สินค้าข้าว เป็นสินค้าเกษตรชนิดแรกที่ใช้นโยบายตลาดนำการผลิต โดยรัฐบาลและคณะกรรมการนโยบายและบริหารจัดการข้าว ได้มอบหมายกระทรวงพาณิชย์ กระทรวงมหาดไทย กระทรวงการคลัง (ธ.ก.ส.) และกระทรวงเกษตรและสหกรณ์ บูรณาการจัดทำแผนการผลิตและการตลาดข้าวครบวงจร ภายใต้หลักการการตลาดนำการผลิต ซึ่งแบ่งการดำเนินงานออกเป็น 5 ช่วง ได้แก่

1.ช่วงกำหนดอุปสงค์ อุปทาน 2.ช่วงการผลิต 3.ช่วงการเก็บเกี่ยวและหลังเก็บเกี่ยว 4.ช่วงการตลาดภายในประเทศ และ 5.ช่วงการตลาดต่างประเทศ โดยกรมการข้าวได้รับมอบหมายเป็นหน่วยงานหลักของกระทรวงเกษตรและสหกรณ์ในการดำเนินการตามแผนการผลิตและการตลาดข้าวครบวงจร ซึ่งได้ดำเนินงานตั้งแต่ปีการผลิต 2559/2560 จนถึงปัจจุบัน

ทั้งนี้ ในปีงบประมาณ 2565 กรมการข้าวได้ขับเคลื่อนนโยบายและโครงการสำคัญภายใต้แผนการผลิตและการตลาดข้าวครบวงจร ซึ่งเป็นหนึ่งในการขับเคลื่อนยุทธศาสตร์ของกระทรวงเกษตรและสหกรณ์