สัมภาษณ์
นับเป็นเวลากว่า 3 เดือนที่โลกยังคงเผชิญหน้ากับวิกฤตพลังงานจากสงครามระหว่างรัสเซีย-ยูเครน ถือเป็นความท้าทายกับประเทศผู้ผลิตและผู้ใช้พลังงานทั่วโลก ไม่เพียงแค่น้ำมันที่พุ่งสูง 120 เหรียญสหรัฐต่อบาร์เรล แต่ “ราคาก๊าซธรรมชาติ” ก็ปรับตัวสูงขึ้นต่อเนื่องเช่นกัน เมื่อก๊าซแพงสะท้อนกลับมาเป็นต้นทุนในการผลิตไฟฟ้าก็แพงตาม “นายวุฒิกร สติฐิต” รองกรรมการผู้จัดการใหญ่หน่วยธุรกิจก๊าซธรรมชาติ บริษัท ปตท. จำกัด (มหาชน) หรือ PTT ได้วิเคราะห์ถึงแนวโน้มราคาก๊าซธรรมชาติจะอยู่ใน “ขาขึ้น” อีกถึง 2-3 ปี
ปีนี้ดีมานด์ LNG 10 ล้านตัน
สถานการณ์ก๊าซธรรมชาติปัจจุบันคาดการณ์ว่า ความต้องการนำเข้าก๊าซธรรมชาติเหลว (LNG) ของประเทศไทยในปี 2565 รวม 10 ล้านตัน แบ่งเป็นสัญญา LNG ระยะยาว (long term) ของ ปตท.ประมาณ 5 ล้านตัน ราคาเฉลี่ยประมาณ 12-13 เหรียญต่อล้านบีทียู และอีก 5 ล้านตันจะเป็นการนำเข้าแบบตลาดจร spot LNG โดยยังคงมี shipper 2 รายที่ได้รับสิทธิจากคณะกรรมการกำกับกิจการพลังงาน (กกพ.) คือ ปตท. และการไฟฟ้าฝ่ายผลิตแห่งประเทศไทย (กฟผ.)
- ประกาศแล้ว! พระราชกฤษฎีกาเงินช่วยค่าครองชีพผู้รับเบี้ยหวัดบำนาญ รับ 11,000 บาทต่อเดือน
- บังคับใช้แล้ว! หลักเกณฑ์การดำเนินงาน 30 บาทรักษาทุกที่ ด้วยบัตรประชาชนใบเดียว
- อะไรทำให้ “ทองคำ” แพง สงคราม หรือการเก็งกำไร ?
ปัจจัยสำคัญมาจากเศรษฐกิจที่เริ่มฟื้น คาดว่าความต้องการปีนี้จะเติบโตเพิ่มขึ้นจากปีก่อน สังเกตจากไตรมาส 1 พบว่าการใช้เฉลี่ยอยู่ที่ 4,420 ล้านลูกบาศก์ฟุตต่อวัน หรือเพิ่มขึ้น 6% เมื่อเทียบกับไตรมาส 4 ปี 2564 ทั้งหมด เพื่อนำไปผลิตไฟฟ้าที่มีความต้องการใช้ก๊าซเพื่อผลิตเป็นเชื้อเพลิงอยู่ที่ 2,650 ล้านลูกบาศก์ฟุตต่อวัน ประกอบกับภาคอุตสาหกรรมกลับมาเดินเครื่องการผลิต และช่วงไตรมาส 2 เมื่อสถานการณ์โควิดคลี่คลายมีการเปิดประเทศอย่างเต็มรูปแบบ
แผนจัดหาก๊าซ
แหล่งก๊าซของประเทศปีนี้ต้องจัดหานำเข้าจากแหล่งต่างประเทศประมาณ 30-35% ส่วนที่ 2 คือแหล่งก๊าซในประเทศ (ซึ่งราคาประมาณ 6 เหรียญต่อล้านบีทียู) ประมาณ 45% และส่วนที่ 3 จากเมียนมา (ราคาประมาณ 8 เหรียญต่อล้านบีทียู) ประมาณ 20%
โดยยอดการนำเข้าขณะนี้มี 6 ลำ แบ่งเป็น ปตท.นำเข้า 3-4 ลำ และ กฟผ.นำเข้า 2-3 ลำ ซึ่ง กฟผ.ได้เริ่มการนำเข้าตั้งแต่เดือน เม.ย.นี้ 1-2 ลำ และจะนำเข้าเพิ่มอีกในเดือนนี้ 1-2 ลำ ส่วนที่เหลือส่วนใหญ่ ปตท.จะนำเข้า
แนวโน้มราคายังสูง
สถานการณ์ราคา LNG ตลาดโลกในช่วง 3 ปีนี้ยังมีแนวโน้มทรงตัวในระดับสูง แม้ว่าล่าสุดราคา LNG จะปรับลดลงมาเหลือ 21-22 เหรียญสหรัฐต่อล้านบีทียู หลังจากผ่านพ้นหน้าหนาวความต้องการใช้ลดลง ราคาก็จะลดลงจากที่เคยขึ้นไปสูงสุดในช่วงเดือน มี.ค. 2565 ที่ระดับ 84-85 เหรียญสหรัฐต่อล้านบีทียู แต่อย่างไรก็ตาม ราคาที่ลดลงจะเป็นระยะเวลาไม่นาน เพราะหากกลับสู่หน้าหนาวอีกครั้งและสถานการณ์รัสเซีย-ยูเครนยังไม่คลี่คลายราคาก็จะปรับเพิ่มขึ้นอีกครั้ง
ดังนั้น หากเทียบการใช้ LNG กับการใช้น้ำมันเพื่อเดินเครื่องผลิตไฟฟ้า ราคา LNG ในระดับนี้จะเกิดประโยชน์ต่อประเทศมากกว่า และสามารถช่วยลดต้นทุนค่าไฟฟ้าแม้ว่า LNG ยังคงเป็นเชื้อเพลิงผลิตไฟฟ้าที่อยู่ในช่วงราคาขาขึ้นไปอีกระยะ
แนะสูตรลดต้นทุน-สร้างความมั่นคง
ขณะนี้ ปตท.อยู่ระหว่างหารือกับคณะกรรมการกำกับกิจการพลังงาน (กกพ.) และหน่วยงานที่เกี่ยวข้องในการจัดซื้อ LNG ในช่วงราคาตลาดโลกอ่อนตัวลงเพื่อมาเก็บกักไว้ และเพื่อเพิ่มความมั่นคงตามนโยบายของกระทรวงพลังงาน โดยเสนอให้เร่งทำแผนเพิ่มสัดส่วนการนำเข้าระยะยาวเพื่อช่วยลดภาระต้นทุนค่าไฟฟ้า เพราะท้ายที่สุดจะสามารถบรรเทาค่าครองชีพประชาชนได้คาดว่าเดือน มิ.ย.-ก.ค.นี้ เพื่อให้ทันก่อนเข้าสู่ฤดูหนาวของต่างประเทศที่จะมีความต้องการใช้สูงและกดดันให้ราคา LNG ปรับสูงขึ้นอีก
“แผนดำเนินการดังกล่าว ปตท.เห็นด้วย เพราะไม่สามารถตอบได้เลยว่าผลกระทบจากวิกฤตรัสเซีย-ยูเครนที่จะสิ้นสุดลงเมื่อไร ดังนั้น ผมมองว่าสัดส่วนการใช้ LNG ที่เหมาะสมสำหรับประเทศไทยนั้นควรเป็นการจัดหาภายใต้สัญญาระยะยาว 70% และสัญญาระยะสั้น 30% จากที่ก่อนหน้านี้ช่วงเกิดการระบาดของโควิด-19 ทำให้สัดส่วนการใช้ก๊าซทั้งสัญญาระยะยาวและระยะสั้นใกล้เคียงกัน 50 : 50”
อย่างไรก็ดี ปตท.พร้อมรองรับการนำเข้า LNG เพื่อสร้างความมั่นคงด้านพลังงานของประเทศ โดยในส่วนของโครงการก่อสร้างคลังจัดเก็บและแปรสภาพก๊าซธรรมชาติเหลวแห่งที่ 2 จังหวัดระยอง รองรับนำเข้า LNG ได้ถึง 7.5 ล้านตัน มีศักยภาพรองรับ LNG ได้ถึง 19 ล้านตันต่อปีไว้สำรองแล้ว
ทุ่มงบฯหมื่นล้านอุ้มลูกค้า
การที่ราคาก๊าซธรรมชาติผันผวนปรับเพิ่มขึ้นในช่วงที่ผ่านมา ทำให้ลูกค้า ปตท.ได้รับผลกระทบ บริษัทจึงได้ช่วยเหลือลูกค้าด้วยงบประมาณ 1.1 หมื่นล้านบาท ทั้งกลุ่มผู้ใช้ก๊าซ NGV ผ่านมาตรการเอ็นจีวีเพื่อลมหายใจเดียวกัน คงราคาที่ 13.62 นาทีต่อกิโลกรัม และรถทั่วไปที่ 15.59 นาทีต่อกิโลกรัม (1 พ.ย. 64-15 มิ.ย. 65) วงเงิน 3,322 ล้านบาท กลุ่มโรงงานอุตสาหกรรมร่วมรับภาระตั้งแต่ พ.ย. 64 และอยู่ระหว่างหาทางเลือกเพิ่มเติม
โดยที่ผ่านมาใช้วงเงินร่วมรับภาระแล้ว 6,857 ล้านบาท กลุ่มลูกค้าไฟฟ้า SPP มีราคาส่งเสริมพิเศษสำหรับก๊าซที่ใช้ในอุตสาหกรรมประมาณ 3 เดือน วงเงิน 255 ล้านบาท และกลุ่มผู้ใช้ก๊าซ LPG ซึ่ง ปตท.ช่วยเหลือให้ส่วนลดแก่กลุ่มร้านค้า หาบเร่ แผงลอยที่ถือบัตรสวัสดิการแห่งรัฐ จำนวนเงิน 100 บาทต่อคนต่อเดือน ตั้งแต่ 1 ต.ค. 62-30 มิ.ย. 65 วงเงินรวมประมาณ 18 ล้านบาท
แปลงสถานีก๊าซจุดชาร์จอีวี
ในส่วนธุรกิจก๊าซ ปตท.ไม่หยุดพัฒนา ยังปรับตัวรองรับกับโอกาสและความท้าทาย โดยต่อยอดยานยนต์ไฟฟ้า (EV) ที่จะเข้ามามีบทบาทกับผู้คนมากขึ้น เช่น การเพิ่มมูลค่าทั้งมีธุรกิจในสถานีบริการ NGV ซึ่งได้นำร่องปรับสาขากำแพงเพชร 2 เป็นรูปแบบใหม่ที่มีการให้บริการสถานีอัดประจุสำหรับยานยนต์ไฟฟ้า (EV charging station) แห่งแรก และในปีนี้คาดว่าจะสามารถปรับสถานีบริการที่มีจุดชาร์จเพิ่มให้ครบ 10 แห่ง จากสถานีทั้งหมด 353 แห่ง