แม้ผู้นำสมาชิกเขตเศรษฐกิจพิเศษที่โดดเด่นที่สุดในเวทีเอเปค กรุงเทพฯ ครั้งนี้ น่าจะเป็น สี จิ้นผิง จากจีน แต่นักการทูตผู้เชี่ยวชาญ ชี้ว่ามีอีก 2 คนพิเศษเวทีเอเปค ที่มองข้ามไม่ได้ คนหนึ่งเป็นผู้แทนปูติน อีกคน เป็นนักธุรกิจรวยแสนล้านจากไต้หวัน
วันที่ 17 พฤศจิกายน 2565 จากงานอภิปรายทางวิชาการ หัวข้อ “เอเปค-ประเทศไทย 2022 : ความมุ่งหมายและความสำเร็จ” APEC-THAILAND 2022 : CHALLENGES AND ACHIEVEMENT จัดโดยวิทยาลัยนานาชาติปรีดี พนมยงค์ และบริษัท มติชน จำกัด (มหาชน) ที่วิทยาลัยนานาชาติปรีดี พนมยงค์ มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์ เมื่อ 15 พ.ย. 2565
- ร้านธงฟ้า 1.4 แสนแห่ง พร้อมรับดิจิทัลวอลเลต เช็กจังหวัดไหนร้านธงฟ้ามาก-น้อยสุด
- นักท่องเที่ยวเข้าต่ำแสน หวั่นโลว์ซีซั่นทรุดหนัก ททท.ชี้กระทบสั้นยอดบุ๊กกิ้งแอร์ไลน์แน่น
- เปิด 10 อันดับมหาวิทยาลัยรัฐ-ราชภัฏ-เอกชน ที่ได้รับความนิยมมากสุด
ดร.กอบศักดิ์ ชุติกุล ที่ปรึกษากรรมาธิการต่างประเทศ วุฒิสภา กล่าวใจความหนึ่งว่า การประชุมเอเปคที่กรุงเทพฯ ครั้งนี้ มีสีสันที่น่าสนใจ มีบุคคล 2 คนที่น่าติดตามและให้ความสนใจอย่างชนิดไม่ควรมองข้าม
เผยวงในเล็ง “แคนดิเดต” แทนปูติน
คนแรกคือ นายอันเดรย์ เบโลอูซอฟ รองนายกรัฐมนตรีคนที่ 1 ของรัสเซีย ตามที่มีการวิเคราะห์กันว่า สุดท้ายของสงครามยูเครน จะทำให้นายวลาดิมีร์ ปูติน อยู่ต่อไปไม่ได้ และคนที่จะมาแทนได้ อาจเป็นนายเบโลอูซอฟ คนนี้ที่จะมาเอเปค
“การพูดว่าปูตินไม่มาคงไม่มีอะไรแล้ว หรือแม้กระทั่งลาฟรอฟ (เซอร์เก ลาฟรอฟ รมว.การต่างประเทศรัสเซีย) ก็ไม่มาทั้งที่ลาฟรอฟไปบาหลีและพนมเปญ จริง ๆ แล้ว ลาฟรอฟแม้มีชื่อเสียงบนเวทีระหว่างประเทศมากกว่า แต่ไม่มีอำนาจบทบาทภายในประเทศเลย
คนที่มานี้อาจดูโนเนม แต่แกค่อย ๆ ขึ้นมาตลอด จนเป็นมือเศรษฐกิจ เมื่อรัสเซียต้องกลับไปฟื้นเศรษฐกิจที่พังพินาศ คนนี้จึงเป็นแคนดิเดตคนหนึ่งที่วงในอำนาจของมอสโกกำลังมองอยู่ ถ้าจำเป็นต้องเปลี่ยนตัว ก็จะเป็นคนนี้
และถ้าเป็นคนนี้ขึ้นมาจริง ๆ เอเปค กรุงเทพฯ ก็จะเป็นเวทีระหว่างประเทศเวทีแรกของเขา ก็หวังว่าเราจะดูแลเขา ไม่ให้เขามีความรู้สึกไม่ดี” ดร.กอบศักดิ์กล่าว
ผู้นำคำว่า “ไต้หวัน” ปรากฏในเอเปค
ที่ปรึกษา กมธ.การต่างประเทศ วุฒิสภา กล่าวต่อว่า สำหรับอีกคนที่น่าสนใจมาก คือ นายมอร์ริส จาง ผู้แทนท่านนี้จะทำให้ชื่อไต้หวันติดอยู่ในที่ประชุมเป็นครั้งแรก จากที่ไม่เคยใช้ชื่อไต้หวันเลย และแน่นอนว่าไม่มีธงชาติ และชื่อให้ใช้ว่า ไชนีส ไทเป (จีนไทเป)
แต่ครั้งนี้ไต้หวันชนะ เพราะนายจางเป็นผู้ก่อตั้ง Taiwan Semiconductor Manufacturing Company – TSMC บริษัทใหญ่ที่สุดแห่งหนึ่งของโลกตอนนี้ ผู้ผลิตชิป 65% ของโลก มีการลงทุนในหลายประเทศ รวมถึงสหรัฐ และยังครองสัดส่วนการผลิตไฮเอนด์ คอมพิวเตอร์ ชิป สูงถึง 95%
ดร.กอบศักดิ์กล่าวว่า ความสำคัญของ TSMC ทำให้คิดไปได้ว่า สิ่งนี้หรือเปล่าที่จีนต้องการไต้หวัน และสหรัฐก็พยายามปกป้องไต้หวันอย่างเด็ดขาดไม่ให้จีนเข้ามา เป็นประเด็นชนวนจุดสงครามได้หรือไม่
นายมอร์ริส จาง ผู้ก่อตั้ง TSMC แม้เขาจะเกษียณจากบริษัทไปแล้ว แต่เซมิคอนดักเตอร์เป็นหัวใจสำคัญ เป็นอนาคตของโลก future of the world และเกิดคำถามว่า What is going to happen to semiconductor TSMC ? จะเกิดอะไรขึ้นกับเซมิคอนดักเตอร์ของทีเอสเอ็มซี
TSMC มีการบริหารงานที่แปลกกว่าที่อื่นคือ ไม่ได้ผลิตของตัวเอง หรือขายของตัวเอง แต่เป็นโรงงาน foundry ให้บริษัทที่เข้ามา research and development R&D ได้ จะ 2-3 หรือ 4 ปี เขาจะผลิตให้ ดังนั้นทุกคนไปที่นั่นหมด อย่าง intel ไปที่นั่น จีนก็ไปที่นั่นหมด นี่เป็นปัจจัยสำคัญของการประชุมเอเปค
“นายจางเป็นตัวแทนเข้ามาประชุมที่ไทยเป็นครั้งแรก เป็นตัวแทนไต้หวัน จะมีชื่อไต้หวันที่เป็นตำแหน่งของเขา ในฐานะผู้ก่อตั้ง และอดีตซีอีโอ ถ้าเขามาแล้ว เรายิ้มด้วย จับมือด้วย หรือแม้กระทั่งมาตั้งโรงงานที่เมืองไทย โอกาสที่จะเกิดสงครามที่ช่องแคบไต้หวันก็อาจจะลดน้อยลง” ดร.กอบศักดิ์กล่าว
ข้อมูลโดยสังเขป
ประวัตินายอันเดรย์ เบโลอูซอฟ (H.E. Mr. Andrey Belousov) เกิดวันที่ 17 มีนาคม 1959 (พ.ศ. 2502) ที่กรุงมอสโก เป็นนักเศรษฐศาสตร์และนักการเมืองของรัสเซีย ส่วนตัวมีความสนใจด้านประวัติศาสตร์ จิตรกรรม และมีงานอดิเรกเข้าฟิตเนส
จบปริญญาตรีวิชาเศรษฐศาสตร์ มหาวิทยาลัยแห่งรัฐ มอสโก และปริญญาโทสถาบันเดียวกัน เมื่อปี 1981 (พ.ศ. 2524) จากนั้นเข้าทำงานเป็นนักวิจัยที่สถาบันคณิตเศรษฐศาสตร์ส่วนกลาง ปี 1981-1986 จากนั้นช่วงปี 1991-2006 เป็นหัวหน้าแผนกปฏิบัติการวิจัย สถาบันพยากรณ์เศรษฐกิจ แห่งรัสเซีย อคาเดมี ออฟ ไซเอินซ์
ปี 2006 เป็นที่ปรึกษาให้นายกรัฐมนตรี ก่อนได้รับตำแหน่ง รัฐมนตรีช่วยกระทรวงการพัฒนาเศรษฐกิจและการค้าปี 2006-2008 และเติบโตทางการเมืองในงานด้านเศรษฐกิจของรัฐบาลขึ้นเรื่อย ๆ
ขึ้นรับตำแหน่งรองนายกรัฐมนตรีคนที่ 1 เมื่อวันที่ 21 ม.ค. 2020 (พ.ศ. 2563) ก่อนหน้านั้นเป็นผู้ช่วยของนายวลาดิมีร์ ปูติน ผู้นำทรงอิทธิพลของรัสเซีย และเคยเป็นรัฐมนตรีกระทรวงการพัฒนาเศรษฐกิจ
นายเบโลอูซอฟ วัย 63 ปี เคยรักษาการนายกรัฐมนตรีรัสเซีย แทนนายมิกฮาอิล มิชูสติน ช่วงที่นายกฯติดโควิด ช่วงเดือน พ.ค. 2020
สื่อวิเคราะห์การเมืองชั้นนำ Politico สัญชาติเยอรมัน-อเมริกัน เคยรายงานว่า นายเบโลอูซอฟเป็นคนหนึ่งที่เป็นไปได้ว่าอาจรับตำแหน่งทายาทการเมืองจากนายปูติน
ทั้งนี้หลังเกิดสงครามรัสเซียบุกยูเครน นายเบโลอูซอฟอยู่ในบัญชีถูกยูเครนคว่ำบาตรเมื่อเดือน มิ.ย. และเดือนต่อมาถูกสหภาพยุโรปขึ้นบัญชีคว่ำบาตรเช่นกัน
……..
สำหรับประวัติ มอร์ริส จาง หรือ จาง จงโหมว (Mr. Morris Chang) เกิดปี 1931 (พ.ศ. 2474) เป็นนักธุรกิจชาวไต้หวัน-อเมริกัน ผู้ก่อตั้งและอดีตซีอีโอ Taiwan Semiconductor Manufacturing Company (TSMC) มีทรัพย์สินที่สื่อประเมินว่าสูง 2,800 ล้านดอลลาร์ หรือราว 1 แสนล้านบาท
นักธุรกิจคนสำคัญวัย 91 ปี เกิดที่เมืองหนิงปัว มณฑลเจ้อเจียง ตอนวัยเยาว์อยากเป็นนักเขียนนวนิยายและนักหนังสือพิมพ์ แต่พ่อซึ่งเป็นนายแบงก์พยายามกล่อมให้ลูกสนใจงานด้านเศรษฐกิจ
ช่วงเกิดสงครามจีน-ญี่ปุ่นครั้งที่สอง ครอบครัวของจางย้ายไปอยู่หลายที่ ได้แก่ หนานหนิง กว่างโจว ฉงชิ่งและเซี่ยงไฮ้ หลังสงครามนี้ ก็เกิดสงครามกลางเมืองในจีนที่ลงเอยว่ากลุ่มเจียงไคเช็กแยกไปอยู่ไต้หวัน ตอนนั้นจางย้ายไปฮ่องกง
ต่อมาในปี 1949 จางไปเรียนต่อมหาวิทยาลัยฮาร์วาร์ด สหรัฐอเมริกา แล้วโอนย้ายไปเรียนสถาบันเอ็มไอที ที่แมสซาชูเซตส์ ได้รับปริญญาตรีและปริญญาโท ต่อเนื่องปี 1952 และ 1953 แต่พลาดเรียนต่อปริญญาเอก
ปี 1955 เข้าทำงานในบริษัทผู้ผลิตเซมิคอนดักเตอร์ Sylvania Semiconductor จนอีก 3 ปี ย้ายไปทำงานที่ Texas Instruments หรือ TI เติบโตก้าวหน้าทางการงานที่นี่มาตลอด 25 ปี (1958-1983) อีกทั้งบริษัทยังให้ทุนไปเรียนด็อกเตอร์จนสำเร็จ ที่มหาวิทยาลัยสแตนฟอร์ด ปี 1964
หลังออกจาก TI จางไปเป็นประธานและกรรมการผู้อํานวยการฝ่ายปฏิบัติการ บริษัท General Instrument Corporation ได้ปีเดียว (1984-1985) จากความไม่ลงตัวเรื่องไอเดียในการคุมราคาเซมิคอนดักเตอร์ที่จะส่งผลต่อกำไรในระยะยาว จึงลาออกมา
จังหวะนั้น นายกรัฐมนตรีไต้หวัน ซุน หยุนซวน ของไต้หวัน ชวนไปเป็นประธานสถาบันวิจัยเทคโนโลยีอุตสาหกรรมไต้หวัน นับเป็นการกลับไต้หวันครั้งแรกของจาง หลังเกิดสงครามกลางเมือง
ต่อมาปี 1987 (พ.ศ. 2530) จางก่อตั้งบริษัท TSMC in 1987 ซึ่งก้าวเป็นบริษัทผู้ผลิตชิปที่ใหญ่โตมากที่สุดแห่งหนึ่งในโลก จางเกษียณในปี 2018 (พ.ศ. 2561)
จางได้รับแต่งตั้งเป็นผู้แทนประธานาธิบดีไต้หวันให้ร่วมประชุมเวทีเอเปคมาหลายครั้ง ตั้งแต่ยุคประธานาธิบดีเฉิน สุ่ยเปียน ปี 2006 จนมาถึงยุคประธานาธิบดีไช่ อิงเหวิน ปี 2018, 2019 และ 2022 ในครั้งนี้
เอกสารแนะนำนายจางในที่ประชุมเอเปคที่กรุงเทพฯ ระบุถึงประวัติและผลงาน ในฐานะผู้ก่อตั้งและซีอีโอบริษัท Taiwan Semiconductor Manufacturing Company ยาวนาน 31 ปี พร้อมเกียรติประวัติและรางวัลที่ได้รับจำนวนมาก
…….
