การเมือง

6 สิทธิที่ต้องเสีย หากไม่ไป “เลือกตั้ง นายก อบจ.” 20 ธ.ค.

File. Photo by Madaree TOHLALA / AFP

“20 ธันวาคม 2563” วันที่คนไทยที่มีสิทธิเลือกตั้งทุกคนจะได้ออกไปเลือกตั้งองค์การบริหารส่วนจังหวัด (อบจ.) คือองค์กรปกครองส่วนท้องถิ่นที่มีขนาดใหญ่ที่สุดของประเทศไทย ซึ่งนับเป็นการเลือกตั้งท้องถิ่นครั้งแรกในรอบหลายปีตั้งแต่มีรัฐประหารโดยคณะรักษาความสงบแห่งชาติ (คสช.) เมื่อปี 2557

การไปเลือกตั้ง นอกจากจะเป็นสิทธิที่ประชาชนพึงมีและพึงใช้ แต่อีกแง่มุมหนึ่งยังเป็นหน้าที่ของประชาชนชาวไทยตามรัฐธรรมนูญด้วย ซึ่งหมายความว่า การไม่ไปใช้สิทธิออกเสียงเลือกตั้ง เมื่อถือเป็นการไม่ปฏิบัติหน้าที่ให้สมบูรณ์ จึงมีผลกระทบที่ตามมาในทางกฎหมายอยู่บ้าง

หากไม่ไปเลือกตั้งท้องถิ่นครั้งนี้ จะถูกตัด 6 สิทธิ์ ซึ่งโครงการอินเทอร์เน็ตเพื่อกฎหมายประชาชน หรือไอลอว์ได้ตอบคำถามเกี่ยวกับสิทธิเลือกตั้งท้องถิ่นบนเว็บไซต์ไว้ว่า พระราชบัญญัติการเลือกตั้งสมาชิกสภาท้องถิ่นหรือผู้บริหารท้องถิ่น พ.ศ. 2562 หรือ พ.ร.บ.เลือกตั้งท้องถิ่นฯ มาตรา 42 กำหนดว่า ผู้มีสิทธิเลือกตั้งที่ไม่ไปใช้สิทธิเลือกตั้งและไม่ได้แจ้งเหตุที่ไม่อาจไปใช้สิทธิเลือกตั้ง จะถูกจำกัดสิทธิ ดังต่อไปนี้

  1. สมัครรับเลือกตั้งเป็นสมาชิกสภาผู้แทนราษฎร หรือสมาชิกสภาท้องถิ่นและผู้บริหารท้องถิ่น หรือสมัครรับเลือกเป็นสมาชิกวุฒิสภา
  2. สมัครรับเลือกเป็นกำนันและผู้ใหญ่บ้าน
  3. เข้าชื่อร้องขอให้ถอดถอนสมาชิกสภาท้องถิ่นหรือผู้บริหารท้องถิ่น
  4. ดำรงตำแหน่งข้าราชการการเมืองและข้าราชการรัฐสภาฝ่ายการเมือง
  5. ดำรงตำแหน่งรองผู้บริหารท้องถิ่น เลขานุการผู้บริหารท้องถิ่น ผู้ช่วยเลขานุการผู้บริหาร ท้องถิ่น ประธานที่ปรึกษาผู้บริหารท้องถิ่น ที่ปรึกษาผู้บริหารท้องถิ่น หรือคณะที่ปรึกษาผู้บริหารท้องถิ่น
  6. ดำรงตำแหน่งเลขานุการประธานสภาท้องถิ่น ผู้ช่วยเลขานุการประธานสภาท้องถิ่น และ เลขานุการรองประธานสภาท้องถิ่น

การจำกัดสิทธิ กำหนดเวลาครั้งละ 2 ปีนับแต่วันเลือกตั้ง แม้มีการเลือกตั้งครั้งหน้าแล้วไปใช้สิทธิเลือกตั้ง ก็ไม่ทำให้สิทธิต่าง ๆ กลับมา

เหตุจำเป็นที่ไม่อาจไปใช้สิทธิเลือกตั้งได้

  • มีกิจธุระจำเป็นเร่งด่วนที่ต้องเดินทางไปพื้นที่ห่างไกล
  • เจ็บป่วยและไม่สามารถเดินทางไปใช้สิทธิเลือกตั้งได้
  • เป็นคนพิการหรือทุพพลภาพ หรือผู้สูงอายุและไม่สามารถเดินทางไปใช้สิทธิเลือกตั้งได้
  • เดินทางออกนอกราชอาณาจักร
  • มีถิ่นที่อยู่ห่างไกลจากที่เลือกตั้งเกินกว่า 100 กิโลเมตร
  • ได้รับคำสั่งจากทางการราชการให้ไปปฏิบัติหน้าที่นอกเขตเลือกตั้ง
  • มีเหตุสุดวิสัยหรือเหตุอื่นตามที่ กกต.กำหนด

การเลือกตั้ง อบจ. ที่กำลังจะมีขึ้นในวันที่ 20 ธันวาคม 2563 ไม่มีการเลือกตั้งล่วงหน้าและนอกเขต ดังนั้น ผู้มีสิทธิเลือกตั้งทุกคนต้องกลับไปเลือกตั้งที่เขตเลือกตั้งตามทะเบียนบ้านของตนเท่านั้น