3 ไอเดียของขวัญเพิ่มคุณภาพชีวิตผู้สูงอายุ ในวันผู้สูงอายุแห่งชาติ

ภาพประกอบจาก unsplash โดย Danie Franco
ภาพประกอบจาก unsplash โดย Danie Franco

ในวันผู้สูงอายุแห่งชาติ 13 เมษายนนี้ หลายคนอาจกำลังมองหาของขวัญเพื่อมอบให้กับพ่อแม่ หรือญาติผู้ใหญ่ ที่ทั้งสามารถนำไปใช้งานได้จริงและช่วยเพิ่มคุณภาพชีวิตให้ดีขึ้น ซึ่งเก้าอี้อาบน้ำ ราวจับกันล้ม รวมถึงเครื่องช่วยฟังอาจเป็นตัวเลือก

วันที่ 13 เมษายน 2567 ในวันผู้สูงอายุแห่งชาตินี้ หลายคนอาจกำลังมองหาของขวัญของฝากสำหรับญาติผู้ใหญ่ที่จะเดินทางไปเยี่ยมเยียนในช่วงหยุดยาวเทศกาลสงกรานต์

ประชาชาติธุรกิจได้รวบรวม 3 ไอเดียของขวัญ ที่ช่วยเพิ่มคุณภาพชีวิตผู้สูงอายุประกอบด้วย เก้าอี้อาบน้ำ ราวจับสำหรับจุดต่าง ๆ และเครื่องช่วยฟัง

เก้าอี้อาบน้ำ

การลื่นล้ม รวมถึงการลื่นล้มในห้องน้ำเป็นหนึ่งในสาเหตุการบาดเจ็บของผู้สูงอายุ การใช้เก้าอี้อาบน้ำช่วยลดความเสี่ยงของการลื่นล้มในห้องน้ำ โดยตามข้อมูลของ WebMD นั้น เก้าอี้อาบน้ำแบ่งเป็น 4 แบบ คือ

  • แบบไม่มีพนักพิงหลัง จุดเด่นคือขนาดเล็ก เคลื่อนย้ายสะดวก กรณีห้องน้ำขนาดเล็ก
  • แบบมีพนักพิงหลัง การมีที่พิงหลังช่วยเพิ่มความมั่นคงในการนั่งและบางดีไซน์จะมีที่วางแขนซึ่งช่วยให้ลุก-นั่งง่ายขึ้น
  • แบบพับติดผนัง เป็นเก้าอี้แบบติดตั้งเข้ากับผลังห้องน้ำสามารถพับเก็บได้เมื่อไม่ใช้งาน
  • แบบมีล้อ ดีไซน์คล้ายเก้าอี้นั่งถ่าย แต่จะมีล้อและตัวห้ามล้อ เหมาะสำหรับห้องน้ำแบบไม่มีพื้นต่างระดับระหว่างส่วนแห้งและเปียก

การเลือกเก้าอี้อาบน้ำ
ควรเลือกความสูงที่สามารถนั่งและขึ้นได้ง่าย โดยบางดีไซน์จะสามารถปรับความสูงได้ ส่วนความกว้างต้องสัมพันธ์กับขนาดห้องน้ำ โดยเฉพาะประตูห้องน้ำและประตูส่วนอาบน้ำ

ราวจับกันล้ม

เป็นอีกหนึ่งอุปกรณ์เพื่อความปลอดภัยของผู้สูงอายุและผู้ดูแล โดยศูนย์เชี่ยวชาญเฉพาะทางการออกแบบสภาพแวดล้อมเพื่อทุกคน คณะสถาปัตยกรรมศาสตร์ จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย แนะนำวิธีเลือกซื้อราวจับทั้ง ขนาด ชนิดวัสดุ รวมไปถึงตำแหน่งติดตั้ง โดยระบุว่า

ขนาดราวจับ
วิธีเลือกขนาดราวจับที่เหมาะสมสามารถทำได้โดย ใช้มือลองกำรอบตัวราวจับ หากกำได้มิดถือว่าสามารถจับได้แน่น มีความปลอดภัย โดยขนาดเฉลี่ยสำหรับผู้ชายจะอยู่ที่ 38 มิลลิเมตร ส่วนผู้หญิงจะประมาณ 32 มิลลิเมตร

วัสดุ
ห้องน้ำเป็นจุดที่มีความชื้นสูง จึงควรเลือกวัสดุเป็น สเตนเลส เกรด 304 อย่างไรก็ตามแม้จะทนต่อการเกิดสนิม แต่การทำความสะอาดต้องระวังไม่ให้โดยน้ำยาทำความสะอาด เนื่องจากอาจกัดสารเคลือบผมจนเกิดคราบถาวรหรือเกิดสนิมได้

เทคนิคประหยัดงบประมาณ
กรณีต้องการประหยัดงบประมาณ สามารถใช้ราวจับแบบตรง I จำนวน 2 ตัว แทนราวจับแบบงอ L ได้ โดยติดตั้งแนวนอน 1 ตัวและแนวตั้ง 1 ตัว ไม่จำเป็นต้องให้ต่อกัน จะสามารถลดงบประมาณลงได้ประมาณ 10-15%

ตำแหน่งติดตั้ง
ราวจับชักโครก ติดตั้งราวทั้งแนวตั้ง และแนวนอน โดยแนวตั้งยาวกว่าหรือยาวเท่าแนวนอนเพื่อให้ผู้สูงอายุจับเมื่อย้ายตัวจากรถเข็น แล้วลดตัวนั่งชักโครก หรือจับดึงตัวเองเมื่อลุกจากชักโครก นอกจากนี้ราวแนวตั้งต้องยื่นล้ำออกมาจากหน้าชักโครกประมาณ 25 – 30 ซม. เพราะหากติดอยู่ในแนวเดียวกับชักโครกหรือเยื้องไปด้านหลัง จะไม่สามารถใช้ดึงตัวเองขึ้นมาได้ ส่วนราวแนวนอนไม่ควรติดสูงเกินไป เนื่องจากมีไว้เพื่อพยุงตัวขณะลุกจากชักโครก

กรณีชักโครกอยู่กลางห้องน้ำ สามารถใช้ราวจับแบบพับเก็บได้ในแนวดิ่ง ทั้ง 2 ด้าน เพื่อไม่ให้เป็นอุปสรรคในการย้ายตัวจากรถเข็น

ราวจับบริเวณที่อาบน้ำ ควรติดด้านตั้งฉากกับที่นั่งอาบน้ำ โดยมีทั้งแนวตั้งและแนวนอน

กรณีราวจับติดอ่างล้างหน้า ควรใช้ราวจับแบบพับเก็บได้ในแนวดิ่ง ติดระดับความสูงเสมอขอบอ่างล้างหน้า ห่างจากขอบอ่างประมาณ 5-10 ซม. ส่วนราวจับแบบติดตายตัวนั้นบางแบบมีราวจับตรงกลาง อาจกีดขวางการใช้งานรถเข็นได้

ราวจับติดทางเดิน-ประตู ผู้สูงอายุบางรายเดินเกาะผนังหรือขอบประตูเพื่อพยุงตัว จึงควรติดราวจับในทั้ง 2 ตำแหน่ง โดยใช้ราวจับแบบตรง I ความยาว 30-40 ซม. ติดที่ข้างประตู และราวจับแบบยาวตามแนวผนังห้องน้ำที่ไปยังชักโครก และพื้นที่อาบน้ำ

เครื่องช่วยฟัง

เครื่องช่วยฟังเป็นอีกหนึ่งอุปกรณ์ที่ผู้สูงอายุบางรายอาจจำเป็นต้องใช้เพื่อแก้ปัญหาการได้ยินและเพิ่มคุณภาพชีวิต

รศ.กฤษณา เลิศสุขประเสริฐ หัวหน้าภาควิชาวิทยาศาสตร์สื่อความหมายและความผิดปกติของการสื่อความหมายโรงพยาบาลรามาธิบดี และกรียงไกร ภูริปัญโย นักแก้ไขการได้ยิน ภาควิชาวิทยาศาสตร์สื่อความหมายฯ ให้ข้อมูลเกี่ยวกับเครื่องช่วยฟัง ในช่อง RAMA Channel ว่า เครื่องช่วยฟังเป็นอุปกรณ์ขยายเสียง ซึ่งต้องตั้งค่าให้เหมาะสมกับระดับการได้ยินของผู้ใช้งาน รวมถึงต้องจัดรูปทรงให้เหมาะกับหูของผู้สวม ดังนั้นควรปรึกษาแพทย์เพื่อตรวจระดับการได้ยินก่อน

ตัวเครื่องช่วยฟังนั้น มีหลากหลายรูปแบบและราคา โดยเครื่องแบบใส่ในรูหูมีราคาเริ่มต้น 13,500 บาทซึ่งสามารถใช้สิทธิ์สปสช., ประกันสังคม, สิทธิ์ผู้พิการและสิทธิ์ข้าราชการได้ ทั้งนี้จะต้องมีการพิมพ์หูเพื่อให้ขนาดพอดีกับผู้สวมโดยอาจใช้เวลารอประมาณ 1 สัปดาห์ แบตเตอรี่อยู่ได้ตั้งแต่ 5-6 วันไปจนถึง 3-4 สัปดาห์ขึ้นอยู่กับขนาดเครื่อง

นอกจากนี้ยังมีเครื่องช่วยฟังแบบกล่อง คล้ายเครื่องเล่นเทปแบบพกพาซึ่งผู้สูงอายุอาจปรับค่าต่าง ๆ ง่ายกว่า และราคาถูกกว่าอยู่ที่ประมาณ 9,000 ถึง 10,000 บาทรวมถึงใช้ถ่านไฟฉายเป็นแหล่งพลังงาน

สำหรับอายุใช้งานของเครื่องช่วยฟังนั้นจะอยู่ที่ขั้นต่ำ 3 ปีขึ้นไปแต่หากดูแลดีอาจอยู่ได้ถึง 5 ถึง 7 ปีโดยการดูแลนั้นห้ามทำหล่น ห้ามเปียกน้ำ และควรอยู่ห่างจากแหล่งความร้อน