ทำไม อินโดนีเซีย ย้ายเมืองหลวงจากจาการ์ตาไปนูซันตารา

ย้ายเมืองหลวงอินโดนีเซีย
REUTERS/Willy Kurniawan

อินโดนีเซียกลายเป็นประเทศล่าสุดที่ประกาศย้ายเมืองหลวง โดยจะย้ายที่ทำการรัฐบาลจากจาการ์ตาไปยังจังหวัดบนเกาะบอร์เนียว เหตุใดรัฐบาลอินโดนีเซียจึงตัดสินใจเช่นนี้ 

วันที่ 19 มกราคม 2565 ผู้สื่อข่าวรายงานว่า อินโดนีเซียประกาศว่ารัฐสภาได้ผ่านร่างกฎหมายอนุมัติให้ย้ายเมืองหลวงจากจาการ์ตาไปยังเกาะบอร์เนียวที่เต็มไปด้วยป่าไม้ โดยใช้ชื่อเมืองหลวงแห่งใหม่ว่า “นูซันตารา”

ประธานาธิบดี โจโก วิโดโด ประกาศแผนการย้ายเมืองหลวงครั้งแรกเมื่อปี 2562 เพราะต้องการช่วยบรรเทาปัญหาด้านสิ่งแวดล้อมที่จาการ์ตากำลังเผชิญ และเพื่อกระจายความมั่งคั่ง

แต่การย้ายเมืองหลวงของอินโดนีเซียต้องประสบความล่าช้า เนื่องจากการระบาดของโควิด อย่างไรก็ตาม รัฐบาลอินโดนีเซียจะเดินหน้าโครงการนี้ในปี 2567

เมืองหลวงใหม่

เมืองหลวงแห่งใหม่ที่ชื่อ “นูซันตารา” ซึ่งในภาษาชวามีความหมายว่า “หมู่เกาะ” จะถูกสร้างขึ้นในพื้นที่จังหวัดกาลิมันตันตะวันออก ซึ่งขึ้นชื่อในเรื่องป่าใหญ่และอุรังอุตัง

กาลิมันตันตะวันออกที่อุดมไปด้วยแร่ธาตุ มีประชากรเพียง 3.7 ล้านคนเท่านั้น

ข้อมูลทางการระบุว่า พื้นที่ประมาณ 2,561 ตารางกิโลเมตร จะถูกจัดสรรเพื่อดำเนินโครงการสร้างเมืองหลวงใหม่ ซึ่งจะเริ่มในช่วงครึ่งปีแรกของปี 2567

แผนในช่วงเริ่มต้นคือการทำให้เมืองหลวงแห่งใหม่กลายเป็นดินแดนในอุดมคติ โดยมุ่งสร้างเมืองอัจฉริยะที่เป็นมิตรต่อสิ่งแวดล้อม

แผนการก่อสร้างในปี 2562 ต้องหยุดชะงัก จากการระบาดใหญ่ของโควิด-19

เมื่อวันจันทร์ วิโดโดกล่าวว่า เมืองหลวงแห่งใหม่จะเป็นหนึ่งในสถานที่ที่ผู้คนได้อยู่ใกล้กันไม่ว่าจะอยู่ที่ใดก็ตาม พวกเขาสามารถขี่จักรยานและเดินไปได้ทุกที่ เนื่องจากเมืองแห่งนี้จะมีการปล่อยมลพิษเป็นศูนย์

“เมืองหลวงแห่งนี้ไม่ได้มีเพียงสำนักงานของรัฐบาลเท่านั้น เรายังต้องการสร้างมหานครอัจฉริยะแห่งใหม่ ที่ดึงดูดผู้มีความสามารถจากทั่วโลก และเป็นศูนย์กลางด้านนวัตกรรม” เขากล่าวที่มหาวิทยาลัยท้องถิ่นแห่งหนึ่ง

“ซูฮาร์โซ โมโนอาร์ฟา” รัฐมนตรีกระทรวงการพัฒนาประเทศ กล่าวว่า นูซันตาราเป็นชื่อที่ถูกเลือกจาก 80 ชื่อ สาเหตุที่รัฐบาลอินโดนีเซียตัดสินใจเลือกใช้ชื่อนี้เพราะเป็นคำที่ชาวอินโดนีเซียรู้จักอย่างแพร่หลาย และจดจำได้ง่าย

เมืองหลวงแห่งใหม่จะถูกปกครองโดยหน่วยงานที่ชื่อว่า “หน่วยเมืองหลวงแห่งรัฐ” ซึ่งมีผู้นำที่ได้รับการแต่งตั้งจากประธานาธิบดีให้ดำรงตำแหน่งวาระละ 5 ปี

อย่างไรก็ตาม ยังไม่มีการเปิดเผยรายละเอียดเรื่องงบประมาณในกฎหมาย แต่ในรายงานก่อนหน้านี้ระบุต้นทุนของโครงการไว้ที่ 3.3 หมื่นล้านเหรียญสหรัฐ

ทำไมย้ายเมืองหลวงจากจาการ์ตา

วิโดโดกล่าวว่า การเปลี่ยนเมืองหลวงจากจาการ์ตาไปยังนูซันตารานั้น เกิดจากมลภาวะและจำนวนประชากรที่เพิ่มขึ้นในจาการ์ตา

จาการ์ตา ซึ่งมีประชากร 10 ล้านคน ขึ้นชื่อเรื่องความแออัด ประสบอุทกภัยเป็นประจำ และเป็นหนึ่งในเมืองที่กำลังจะจมเร็วที่สุดในโลก เนื่องจากการดึงน้ำบาดาลมาใช้มากเกินไป

พื้นที่ทางเหนือบางส่วนของจาการ์ตากำลังทรุดตัวลง ประมาณ 25 ซม.ต่อปี ซึ่งรวมถึงพนังกั้นน้ำที่ถูกออกแบบมาให้เป็นกันชนสำหรับชุมชนต่าง ๆ

จาการ์ตาเป็นเมืองหลวงของอินโดนีเซียมาตั้งแต่ประเทศได้รับเอกราช เมื่อปี 2492

อย่างไรก็ตาม การย้ายเมืองหลวงครั้งนี้ไม่ได้รับยอมรับจากทั้งประเทศ ผู้เชี่ยวชาญด้านสิ่งแวดล้อมเตือนว่าการย้ายเมืองหลวงอาจสร้างความเสียหายให้กับระบบนิเวศบนเกาะบอร์เนียว หลังจากการทำเหมืองและสวนปาล์มได้คุกคามป่าฝน ซึ่งเป็นที่อยู่อาศัยของสัตว์ใกล้สูญพันธุ์บนเกาะบอร์เนียว ไปก่อนหน้านี้แล้ว

อินโดนีเซียไม่ใช่ประเทศแรกที่ย้ายเมืองหลวง

อินโดนีเซียไม่ใช่ประเทศแรกที่ย้ายเมืองหลวงจากเมืองที่มีประชากรหนาแน่น เพราะก่อนหน้านี้มาเลเซียได้ย้ายที่ทำการรัฐบาลจากกรุงกัวลาลัมเปอร์ไปยังเมืองปุตราจายาเมื่อปี 2546 ขณะที่เมียนมาได้ย้ายเมืองหลวงจากกรุงย่างกุ้งไปยังกรุงเนปิดอว์ เมื่อปี 2549

เมื่อปี 2503 บราซิลได้เปลี่ยนเมืองหลวงจากริโอเดจาเนโรเป็นบราซิเลีย ซึ่งเป็นเมืองที่ตั้งอยู่ใจกลางเมืองมากขึ้น

ส่วนไนจีเรียได้เปลี่ยนเมืองหลวงจากลากอสเป็นอาบูจาเมื่อปี 2534

ขณะที่คาซัคสถานย้ายเมืองหลวงจากอัลมาตี ซึ่งปัจจุบันยังคงเป็นศูนย์กลางการค้า ไปยังนูร์-ซุลตัน เมื่อปี 2540