“อินเดีย” ถล่มส่งออกข้าว เวียนเทียนสต๊อกราคาถูก

Tauseef MUSTAFA / AFP

“อินเดีย” ถล่มส่งออกข้าว หลังรัฐบาลชูนโยบายขายข้าวถูกให้ประชาชน หวั่นเวียนเทียนสต๊อกต้นทุนต่ำมาส่งออก ด้านเอกชนชี้ปัจจัยลบข้าวไทยเพียบ ทั้งผลผลิตหด ราคาพุ่งแซงคู่แข่งทะลุ 100 เหรียญสหรัฐต่อตัน ขาดตู้คอนเทนเนอร์ส่งออก ยอด 2 เดือนแรก ได้แค่ 8.29 แสน ได้แค่เบอร์ 3 โลก

นายวิชัย ศรีประเสริฐ นายกกิตติมศักดิ์สมาคมผู้ส่งออกข้าวไทย กล่าวว่า ต้องติดตามอย่างใกล้ชิดในกรณีที่รัฐบาลอินเดียมีนโยบายขายข้าวราคาถูกให้กับผู้บริโภคภายในประเทศ เพื่อให้ได้มีข้าวรับประทาน บรรเทาภาระค่าครองชีพแต่ยังมีข้อสังเกตว่า ข้าวที่รัฐบาลนำออกมาขายให้กับประชาชนในราคาถูกนั้นมีโอกาสจะถูกนำมาหมุนเวียนขายให้กับผู้ส่งออก

ซึ่งจะเป็นการเปิดโอกาสให้ผู้ส่งออกอินเดียได้ข้าวที่มีต้นทุนถูกนำมาส่งออกแข่งขันในตลาดโลก ซึ่งส่งผลกระทบต่อตลาดข้าวของไทยเช่นกัน ประกอบกับราคาข้าวไทยสูงจึงมีโอกาสที่จะเสียตลาดให้กับอินเดียเพิ่มขึ้นเป็นอย่างมาก

สอดคล้องกับนายชูเกียรติ โอภาสวงศ์ นายกกิตติมศักดิ์สมาคมผู้ส่งออกข้าวไทย เปิดเผยว่า ราคาข้าวไทยมีโอกาสจะปรับตัวสูงขึ้นห่างจากราคาของประเทศคู่แข่งประมาณ 120-130 เหรียญสหรัฐต่อตัน จากปริมาณผลผลิตข้าวไทยในปี 2564/2565 จะลดลงจากปัญหาภัยแล้งซึ่งติดต่อกันมา 2-3 ปีต่อเนื่อง

ขณะที่คาดการณ์ผลผลิตทั่วโลกทั้งจีน อินเดีย ปากีสถาน และเวียดนาม ไม่ได้ปรับลดลง โดยเฉพาะอินเดีย ซึ่งมีโอกาสที่จะส่งออกมากขึ้น เนื่องจากข้าวราคาถูกกว่าไทย ประกอบกับค่าเงินบาทแข็งค่าขึ้นช่วงต้นปี ซึ่งเป้าหมายการส่งออกข้าวไทยทั้งปี 2564 ให้ได้ 6 ล้านตัน จึงเป็นการทำตลาดที่ท้าทายมาก

“ไทยมีโอกาสจะพลิกมาทำตลาดเพิ่มขึ้นได้ หากประเทศผู้นำเข้าอินโดนีเซีย บังกลาเทศ ตัดสินใจนำเข้าข้าวไทยในปีนี้”

จากรายงานกระทรวงเกษตรสหรัฐ (USDA) ระบุว่า ผลผลิตข้าวอินเดียปีนี้น่าจะมีปริมาณเพิ่มขึ้น จาก 117.9 เป็น 118 ล้านตันข้าวสาร เนื่องจากไม่ได้รับผลกระทบจากปัญหาภัยแล้ง ส่วนความต้องการบริโภคภายในประเทศมีปริมาณ 103 ล้านตันข้าวสาร เท่ากับว่าอินเดียมีผลผลิตส่วนเกินอยู่ถึง 15 ล้านตัน ส่วนปริมาณข้าวในสต๊อกของอินเดียคาดว่าจะมีปริมาณ 50 ล้านตันข้าวสาร อีกทั้งยังพบว่านโยบายของรัฐบาลอินเดียยังสนับสนุน ส่งเสริมการเพาะปลูกข้าว โดยสนับสนุนเงินอุดหนุนค่าปลูกข้าวและเครื่องเกี่ยวนวดข้าว รวมถึงการจัดจำหน่ายข้าว

ทั้งนี้ หากเทียบราคาส่งออกข้าวในอินเดียอยู่ในระดับทรงตัว อาทิ ข้าวขาว 5% ราคาตันละ 408-412 เหรียญสหรัฐ ข้าวนึ่ง ตันละ 383-387 เหรียญสหรัฐ เทียบกับราคาส่งออกข้าวไทย อาทิ ข้าวขาว 5% ราคาตันละ 509 เหรียญสหรัฐ ข้าวนึ่ง ตันละ 519 เหรียญสหรัฐ

“ที่ผ่านมาอินเดียส่งออกข้าวบาสมาติไปยังในตลาดสหรัฐ ตะวันออกกลางและสหภาพยุโรป ซึ่งจะไปแข่งขันกับกลุ่มข้าวนึ่งของไทย และเอเชียใต้เพิ่มสูงขึ้นกว่าในช่วงที่ผ่านมา โดยมีการคาดการณ์ว่ายอดส่งออกข้าวอินเดียในปีนี้มีปริมาณถึง 12 ล้านตันข้าวสารยังคงเป็นเบอร์ 1 ของโลก ขณะที่การส่งออกข้าวไทยน่าจะทำได้ 6 ล้านตัน ซึ่งในเดือนที่ผ่านมาไทยตกไปอยู่อันดับ 3 ของโลกแล้ว”

ล่าสุด สมาคมผู้ส่งออกข้าวไทยรายงานผลการส่งออกข้าวในเดือนกุมภาพันธ์ 2564 มีปริมาณ 407,800 ตันลดลง 3.2% จากเดือนก่อนหน้าที่มีการส่งออกปริมาณ 421,477 ตัน และในด้านมูลค่า 7,716 ล้านบาท ลดลง 1.4% จากเดือนก่อนหน้าที่มีมูลค่า 7,826 ล้านบาท ส่งผลให้การส่งออกข้าวช่วง 2 เดือนแรกของปี (มกราคม-กุมภาพันธ์ 2564) มีปริมาณ 829,277 ตัน มูลค่า 15,542.4 ล้านบาท หรือ 521.9 ล้านเหรียญสหรัฐ

โดยปริมาณส่งออกลดลง 12.6% และมูลค่าลดลง 11.5% เมื่อเทียบกับช่วงเดียวกันของปี 2563 ที่มีการส่งออกปริมาณ 949,163 ตัน มูลค่า 17,563.4 ล้านบาท หรือ 584.8 ล้านเหรียญสหรัฐ ทั้งนี้ ไทยกลายเป็นผู้ส่งออกอันดับ 3 ของโลก ตามหลังประเทศอินเดีย และปากีสถาน เนื่องจากราคาข้าวไทยสูงกว่า ปัญหาการขาดแคลนตู้คอนเทนเนอร์และค่าระวางเรือที่ปรับตัวสูงขึ้น ยังไม่คลี่คลายเท่าที่ควร

ทั้งนี้ สมาคมคาดว่าในเดือนมีนาคม 2564 ปริมาณส่งออกข้าวจะอยู่ในระดับใกล้เคียงกับช่วง 2 เดือนที่ผ่านมาประมาณ 400,000-450,000 ตัน