โหนเทรนด์ “ผู้สูงวัย” โตสะพรั่ง FMCG-ร้านอาหาร-ท่องเที่ยวชิงกำลังซื้อ

ดีเดย์ 2021 ไทยเข้าสู่สังคมผู้สูงวัยเต็มรูปแบบ ติดท็อป 3 ของเอเชียรองจากญี่ปุ่นและสิงคโปร์ ธุรกิจพลิกเกมรับมือเทรนด์ตลาดใหม่ส่งสินค้า-เซอร์วิสเกาะกระแส ค่ายสหพัฒน์เดินหน้าเพิ่มสินค้า-ขยายช่องทางขาย ปั้นแบรนด์ “กู๊ดเอจ” เจาะรุ่นใหญ่ “ชวาร์สคอฟ” เพิ่มวาไรตี้ปิดผมขาว ด้าน “แอนลีน-พอนด์ส” ปรับสูตร พร้อมจัดเต็มกิจกรรมการตลาด

ปัจจุบันหลายธุรกิจให้ความสำคัญในการปรับเปลี่ยนกลยุทธ์บุกตลาด “ผู้สูงอายุ” ที่มีแนวโน้มขยายตัวเพิ่มมากขึ้น และหัวใจสำคัญของผู้ประกอบการ คือการเข้าถึงความต้องการของผู้บริโภคสูงวัยเพื่อตอบโจทย์กลุ่มผู้บริโภคสูงวัยให้ได้มากที่สุด การก้าวเข้าสู่สังคมผู้สูงอายุในไทยเป็นทั้งโอกาสและความท้าทายของภาคธุรกิจที่ต้องปรับสินค้า-บริการให้สอดคล้องกับความต้องการของกลุ่มผู้สูงวัยที่กำลังจะกลายมาเป็นกลุ่มประชากรหลักของประเทศในอนาคตอันใกล้

2021 ไทยเข้ายุคสูงวัยเต็มตัว

สำนักงานสถิติแห่งชาติระบุว่า โลกกำลังก้าวเข้าสู่สังคมผู้สูงอายุ โดยสัดส่วนประชากรผู้สูงอายุโลก เปรียบเทียบในปี 2015 มีกลุ่มผู้บริโภคสูงวัย 12.3% เท่ากับ 901 ล้านคน มีแนวโน้มเพิ่มขึ้น ในปี 2030 เป็น 16.5% เท่ากับ 1,402 ล้านคน และปี 2050 ขยับสูงขึ้น 21.5% เท่ากับ 2,092 ล้านคน ซึ่ง 3 ประเทศที่มีกลุ่มประชากรผู้สูงอายุมากที่สุดในเอเชีย อันดับหนึ่ง ญี่ปุ่น 26% สิงคโปร์ 23% และไทย 19% ปัจจุบันไทยมีประชากรที่อายุตั้งแต่ 60 ปีขึ้นไป คิดเป็นสัดส่วน 10% จากประชากรทั้งหมด โดยคาดการณ์ว่าในปี 2021 ไทยจะก้าวเข้าสู่สังคมสูงวัยอย่างเต็มตัว

สอดคล้องกับศูนย์วิจัยกสิกรไทยประเมินว่า สัดส่วนของจำนวนผู้สูงอายุในไทยมีแนวโน้มเพิ่มขึ้นเป็น 16% ในปี 2563 และ 25% ในปี 2573 สะท้อนให้เห็นว่า ตลาดผู้สูงอายุมีขนาดใหญ่มากขึ้นเรื่อย ๆ มีความต้องการสินค้าและบริการเฉพาะด้าน ไม่ว่าจะเป็นสินค้าและบริการที่ช่วยรักษาอาการเจ็บป่วย อํานวยความสะดวกในชีวิตประจําวัน รวมถึงตอบสนองต่อความสุขทางกายและจิตใจในบั้นปลายชีวิต

ธุรกิจที่คาดว่าจะได้รับโอกาสจากเทรนด์นี้ ได้แก่ ธุรกิจอุปกรณ์อำนวยความสะดวกสำหรับผู้สูงอายุ อาทิ ของใช้ส่วนตัว เฟอร์นิเจอร์ แฟชั่น เครื่องสำอาง อาหารสำหรับผู้สูงอายุ, ธุรกิจดูแลผู้สูงอายุ (nursing home), ธุรกิจบริการดูแลส่วนบุคคล (home care) และธุรกิจทัวร์ผู้สูงอายุ

ท่องเที่ยว-แต่งบ้าน-อาหาร

เช่นเดียวกับผลสำรวจ SCB พบว่า อันดับหนึ่งของผู้บริโภคส่วนใหญ่ต้องการใช้จ่ายในด้านการท่องเที่ยว

และมีแนวโน้มเพิ่มสูงขึ้น โดยเฉพาะกลุ่มที่มีอายุ 50-60 ปี สะท้อนให้เห็นไลฟ์สไตล์ผู้บริโภคส่วนใหญ่ที่กำลังมองหาประสบการณ์ใหม่ รองลงมาอันดับสอง ผู้บริโภคกว่า 60%

ต้องการใช้จ่ายด้านปรับปรุงที่อยู่อาศัย โดยเฉพาะกลุ่มที่มีอายุ 50-60 ปี สะท้อนให้เห็นถึงการให้ความสำคัญกับการมีชีวิตที่ดี และอันดับสาม ผู้บริโภคกว่า 30% ต้องการใช้จ่ายในด้านอาหาร เครื่องดื่ม ที่ดีต่อสุขภาพ โดยเฉพาะกลุ่มที่มีอายุ 60 ปีขึ้นไป และส่วนใหญ่แล้วกลุ่มผู้สูงวัยต้องการเมนูที่อ่านง่าย ตัวหนังสือขนาดใหญ่ และมีรูปภาพประกอบ ถึง 50% ต้องการป้ายบอกเมนูแนะนำ หรือป้ายบอกทางต่าง ๆ อย่างชัดเจน รวมถึงสัญลักษณ์ต่าง ๆ เช่น ทางเดินไปห้องน้ำ หรือทางออกฉุกเฉิน ถึง 14% และเรื่องทางเดินสำหรับผู้สูงอายุ ควรจะเป็นทางเดินที่มีราวจับ หรือทางเดินที่ไม่มี step ขึ้นลงมากไป ถึง 13%

ตลาดโต-กำลังซื้อสูง

นางสาวทิพาภรณ์ ประสมทรัพย์ ผู้ช่วยรองประธาน CRM and Customer lnsight บริษัท เซ็นทรัล ฟู้ด รีเทล จำกัด กล่าวว่า ตลาดผู้บริโภคสูงวัยขยายตัวขึ้นอย่างรวดเร็ว เราต้องเร่งปรับตัวตามให้ทัน ซึ่งในท็อปส์ มีผู้บริโภคกลุ่มผู้สูงวัยมากกว่า 15% ถือว่าเป็นกลุ่มที่มีกำลังซื้อสูง ซึ่งทำให้กำลังซื้อของผู้บริโภคสูงวัยเติบโตขึ้นอย่างต่อเนื่อง จึงเร่งพัฒนาสินค้าในหมวดสุขภาพ เช่น ผัก ผลไม้ ออร์แกนิก ปลอดสาร เพิ่มมากขึ้น แบ่งเซ็กชั่นให้ชัดเจนเพื่อประโยชน์ในการเลือกซื้อสินค้า

“ส่วนในเรื่องการปรับตัวให้เข้ากับกลุ่มผู้บริโภคสูงวัย ในขณะนี้เราพัฒนาในเรื่องสินค้าและบริการให้ตอบโจทย์ผู้บริโภคสูงวัย ในกรุงเทพฯ กลุ่มผู้บริโภคสูงวัยจะสามารถออกมาจับจ่ายได้ด้วยตนเอง หรือสั่งสินค้าผ่านช่องทางออนไลน์ ให้พนักงานบริการส่งถึงบ้าน ในขณะที่ต่างจังหวัดจะมีลูกหลานพาออกไปซื้อสินค้า”

ไลอ้อนปั้นแบรนด์ “กู๊ดเอจ”

นายบุญฤทธิ์ มหามนตรี ประธานกรรมการ บริษัท ไลอ้อน (ประเทศไทย) จำกัด กล่าวว่า กลุ่มคนสูงวัยกำลังกลายมาเป็นประชากรส่วนใหญ่ของประเทศ ไลอ้อนได้พัฒนาสินค้าของใช้ส่วนบุคคล ภายใต้แบรนด์ “กู๊ดเอจ” ขึ้นมารองรับความต้องการของคนอายุ 50-60 ปีขึ้นไป เช่น แปรงสีฟันด้ามใหญ่กว่าปกติ เพื่อให้จับกระชับมากขึ้น, ยาสีฟัน แชมพู โลชั่นสูตรอ่อนโยน ฯลฯ ต่อไปจะมีไลน์สินค้าใหม่ ๆ เข้ามามากขึ้น และจะเริ่มกระจายสินค้าไปยังช่องทางค้าปลีกมากขึ้น

“คนแต่ละวัยต้องการดูแลในเรื่องที่ต่างกัน มีความชอบที่ต่างกัน จากเดิมที่ one for all ใช้ร่วมกันทุกคน ตอนนี้ต้อง selective เฉพาะกลุ่มลงไป โดยเราใช้ข้อมูลความต้องการของคนไทยสูงวัยมาเป็นตัวตั้งในการพัฒนาผลิตภัณฑ์ของ “กู๊ดเอจ” ทำสินค้ามาตอบสนองตลาดที่มีความต้องการอยู่ ซึ่งหลังจากที่ทดลองตลาดมาปีเศษก็เห็นการตอบรับที่ดี”

ทำสีแฟชั่นปิดผมขาวมาแรง

นายธีรศักดิ์ ไตรทิพย์ ผู้จัดการทั่วไป ชวาร์สคอฟ โปรเฟสชั่นแนล (ประเทศไทย) บริษัท เฮงเค็ล (ประเทศไทย) จำกัด กล่าวว่า ตลาดผลิตภัณฑ์สำหรับเส้นผมโปรเฟสชั่นแนลในไทยมูลค่า 4,000 ล้านบาท เป็นแคทิกอรี่ที่มีการเติบโตต่อเนื่องจากพฤติกรรมคนไทยทั้งชายหญิงที่นิยมทำสีผมมากขึ้นนอกจากการเปลี่ยนสีผมเพื่อความสวยงาม การเปลี่ยนสีผมเพื่อปิดผมขาวก็เป็นอีกปัจจัยที่ช่วยให้ตลาดเติบโตมากขึ้น ซึ่งพฤติกรรมผู้บริโภคที่ต้องการปิดผมขาว จะทำสีซ้ำทุก 3 สัปดาห์ บ่อยกว่าการทำสีปกติที่จะทำซ้ำทุก 3 เดือน ซึ่งต่อจากนี้จะเพิ่มความหลากหลายของสี เพื่อเป็นทางเลือกให้ผู้บริโภคมากขึ้น

“เทรนด์สังคมสูงวัยกำลังมา ไม่มีใครอยากแก่ ทำให้การทำสีผมเพื่อปิดผมขาวก็ได้รับความนิยม และเป็นกลุ่มที่ต้องทำบ่อย ซึ่งแม้ตอนนี้จะยังมีสัดส่วนไม่มาก แต่ก็มีส่วนช่วยให้ตลาดทำสีขยายตัวทุกปี”

นมสำหรับผู้ใหญ่โตแรง

นางสาวสุพัตรา โปรณานันท์ ผู้อำนวยการฝ่ายขายและการตลาด บริษัท ฟอนเทียร่า แบรนด์ส (ประเทศไทย) จำกัด ผู้ผลิตและจำหน่ายผลิตภัณฑ์นมสำหรับผู้ใหญ่ “แอนลีน” กล่าวว่า “แม้อัตราการเติบโตจะไม่สูงเท่านมสำหรับเด็ก แต่ตลาดนมสำหรับผู้ใหญ่มูลค่า 2,500 ล้านบาท ที่แอนลีนมีส่วนแบ่งการตลาดอยู่กว่า 40% ก็มีการเติบโตต่อเนื่อง โดยช่วง 2-3 ปีที่ผ่านมาเติบโตราว 5% ซึ่งเทรนด์สังคมสูงวัยก็เป็นอีกปัจจัยที่ทำให้คนหันมาดูแลสุขภาพกันมากขึ้น ช่วยผลักดันตลาดให้เติบโตได้อีกมาก”

ดังนั้น แอนลีนจึงทุ่มงบฯรีแบรนด์ครั้งใหญ่เพื่อปลุกตลาด สื่อสารไปยังกลุ่มลูกค้าใหม่ ๆ โดยจะสื่อสารภาพลักษณ์ที่เด็กลงเรื่อย ๆ สะท้อนผ่านพรีเซ็นเตอร์ที่ไล่เรียงมาตั้งแต่ ป้าจิ๊ อัจฉราพรรณ, นัท มีเรีย, ศรีริต้า เจนเซ่น จนกระทั่ง ลิเดีย ศรัณย์รัชต์ แบรนด์แอมบาสซาเดอร์คนล่าสุด พร้อมปรับสูตรผลิตภัณฑ์ให้มีคุณประโยชน์ ดูแลทั้งกระดูก กล้ามเนื้อ และข้อต่อ

แข่งลดเลือนริ้วรอย

นางวชิราภรณ์ โศภนกิจ ผู้จัดการผลิตภัณฑ์ดูแลผิวหน้า พอนด์ส บริษัท ยูนิลีเวอร์ ไทย เทรดดิ้ง จำกัด กล่าวว่า ผลิตภัณฑ์ดูแลผิวเพื่อลดเลือนริ้วรอยเป็นอีกกลุ่มสินค้าที่เติบโตดี ส่วนหนึ่งเป็นผลมาจากการขยายตัวของประชากรสูงวัย รวมทั้งกลุ่มคนรุ่นใหม่ที่สนใจดูแลผิวก่อนเกิดริ้วรอยเร็วขึ้น ทำให้แบรนด์สกินแคร์แต่ละรายแข่งขันกันในกลุ่มสินค้าลดเลือนริ้วรอยมากขึ้นในช่วง 2-3 ปีที่ผ่านมา

เช่นเดียวกับพอนด์ส ที่ปรับสูตร “พอนด์ส เอจ มิราเคิล” ตั้งแต่กลางปี 2560 และทยอยสร้างการรับรู้สินค้าแต่ละตัวต่อเนื่องมาถึงปีนี้ เน้นสื่อสารผ่านช่องทางออนไลน์ โดยชูจุดต่างด้วยนวัตกรรมสินค้า