กรมควบคุมโรค เล็งประกาศเขตโรคระบาดสกัดไข้เลือดออก

กรมควบคุมโรค เล็งประกาศเขตโรคระบาดสกัดไข้เลือดออก เพิ่มอำนาจเจ้าหน้าที่ทำงานเชิงรุกเข้ากำจัดลูกน้ำยุงลายในบ้าน-ยานพาหนะ พร้อมตั้งหน่วยพิเศษช่วยสกัดโรค

วันที่ 24 กรกฎาคม 2566 นายแพทย์ธเรศ กรัษนัยรวิวงศ์ อธิบดีกรมควบคุมโรค กล่าวว่า สถานการณ์การระบาดของโรคไข้เลือดขณะนี้ใกล้เข้าเกณฑ์ในการประกาศให้เป็นพื้นที่ระบาด โดยช่วง 4 สัปดาห์จากนี้ (21 ก.ค.-18 ส.ค. 2566) มีพื้นที่ 30 อำเภอใน 18 จังหวัด คือ แม่ฮ่องสอน เชียงใหม่ เชียงราย น่าน พะเยา ตาก เพชรบุรี ชลบุรี ระยอง จันทบุรี ตราด อุบลราชธานี กระบี่ ภูเก็ต สงขลา สตูล นราธิวาส และกรุงเทพมหานคร พบผู้ป่วยต่อเนื่องนานเกิน 8 สัปดาห์ และมีจำนวนผู้ป่วยไข้เลือดออกใน 4 สัปดาห์ที่ผ่านมา มากกว่าค่าเฉลี่ย 5 ปีย้อนหลังในช่วงเวลาเดียวกัน

ป่วยเพิ่ม 5 พันราย/สัปดาห์

ขณะเดียวกันผู้ป่วยไข้เลือดออกทั่วประเทศเพิ่มขึ้นสัปดาห์ละกว่า 5,000 ราย ทำให้มีผู้ป่วยสะสมตั้งแต่ต้นปี 2566 ถึงปัจจุบันเกือบ 40,000 รายแล้ว และมีรายงานผู้ป่วยเสียชีวิตกว่า 40 ราย

ตัวเลขนี้ใกล้เคียงกับจำนวนผู้ป่วยและเสียชีวิตจากการระบาดครั้งล่าสุดในปี 2562 ที่พบผู้ป่วยทั้งปีกว่า 70,000 ราย และเสียชีวิตกว่า 70 ราย และหากจำนวนผู้ป่วยยังคงเพิ่มขึ้นอย่างต่อเนื่องเช่นนี้ อาจจำเป็นต้องใช้กฎหมายเพื่อทำการควบคุมโรคให้รวดเร็วและมีประสิทธิภาพสูงสุด

ประกาศเขตฯ เพิ่มอำนาจเจ้าหน้าที่

สำหรับผลที่จะเกิดขึ้นหากประกาศเขตโรคระบาดนั้น นายแพทย์โสภณ เอี่ยมศิริถาวร รองอธิบดีกรมควบคุมโรค ได้อธิบายว่าการประกาศจะต้องเป็นไปตามพระราชบัญญัติโรคติดต่อ พ.ศ. 2558

เริ่มจากอธิบดีกรมควบคุมโรคจะมีอำนาจตามมาตรา 9 ของ พ.ร.บ.สามารถประกาศสถานที่ที่มีการระบาดของโรคไข้เลือดออก ตามคำแนะนำของคณะกรรมการด้านวิชาการ เพื่อให้อำนาจแก่เจ้าพนักงานควบคุมโรคติดต่อในการดำเนินการตามมาตรา 34 แบบเดียวกับการควบคุมป้องกันโรคติดต่ออันตราย เช่น โรคโควิด-19 ในระยะ 2 ปีแรก

โดยมาตรา 34 (8) จะทำให้ทีมงานสาธารณสุขในพื้นที่สามารถเข้าไปในบ้าน โรงเรือน สถานที่ หรือพาหนะที่มีหรือสงสัยว่ามีโรคระบาดเกิดขึ้น เพื่อเฝ้าระวัง ป้องกันและควบคุมโรคได้ เช่น การเข้าไปสำรวจลูกน้ำยุงลาย กำจัดแหล่งเพาะพันธุ์ และพ่นสารเคมีเพื่อฆ่ายุงตัวแก่ ในบ้าน วัด โรงเรียน โรงแรม หรือสถานที่อื่น ๆ ที่อาจจะเข้าไปไม่ได้ในสถานการณ์ปกติ

ขณะที่มาตรา 34 (4) (5) (6) ยังกำหนดให้เจ้าของสถานที่ต้องกำจัดลูกน้ำยุงลาย และแก้ไขสภาพแวดล้อม เช่น กำจัดขยะ แหล่งเพาะพันธุ์ยุงลาย ตามคำสั่งของเจ้าพนักงานอีกด้วย

“หากมีการประกาศพื้นที่โรคระบาดจะช่วยเพิ่มความร่วมมือของประชาชน อาสาสมัครสาธารณสุขประจำหมู่บ้าน เจ้าหน้าที่ภาครัฐทั้งกระทรวงสาธารณสุขและกระทรวงมหาดไทย ภายใต้กลไกของกฎหมายจะทำให้สามารถลดการเจ็บป่วยและเสียชีวิตจากโรคไข้เลือดออกได้รวดเร็วและมีประสิทธิภาพมากขึ้น ที่สำคัญทำให้ประชาชนไทยไม่เสียชีวิตก่อนวัยอันควรจากโรคที่ป้องกันได้”

ตั้งหน่วยปฏิบัติพิเศษสกัดโรค

นอกจากนี้ กรมควบคุมโรคจะทำหนังสือแจ้งให้คณะกรรมการโรคติดต่อจังหวัดของ 18 จังหวัดดังกล่าวได้ดำเนินการตามมาตรการควบคุมป้องกันโรคไข้เลือดออกอย่างเข้มข้นในช่วง 4 สัปดาห์จากนี้

รวมทั้งให้ตั้งหน่วยปฏิบัติการควบคุมโรคติดต่อนำโดยแมลงที่เรียกว่า CDCU plus VCU ที่ประกอบด้วยนักระบาดวิทยา นักกีฏวิทยา และนักเทคนิคการแพทย์ ในจังหวัดที่ผ่านการอบรมหลักสูตรควบคุมป้องกันโรคที่กรมฯได้จัดขึ้น และประสานความร่วมมือกับองค์กรปกครองท้องถิ่น เพื่อสนับสนุนทรัพยากรในการควบคุมป้องกันโรคไข้เลือดออก

หากประชาชนสงสัยว่าจะป่วยจากโรคไข้เลือดออก ให้รีบไปพบแพทย์เพื่อทำการตรวจวินิจฉัย หรือสอบถามข้อมูลเพิ่มเติมได้ที่สายด่วนกรมควบคุมโรค โทร.1422

• ไข้เลือดออก ภัยร้ายใกล้ตัว
• อย.แนะชุดตรวจหา “ไข้เลือดออก” ต้องใช้โดยแพทย์เท่านั้น
• ไข้เลือดออกพุ่ง 2.7 หมื่นราย สธ.เตือนป่วยซ้ำ-อาการหนักขึ้นได้
• สธ.เตือนไข้เลือดออกปี’66 อาการเปลี่ยนทำวินิจฉัยยาก