
ขณะที่ข้อริเริ่มหนึ่งสายแถบหนึ่งเส้นทาง (Belt and Road Initiative : BRI) ถูกมองว่าอยู่ในช่วง “เพลี่ยงพล้ำ” ประธานาธิบดี สี จิ้นผิง ของจีน ผู้เป็นเจ้าโปรเจ็กต์ ได้ประกาศขั้นตอนสำคัญที่จีนจะดำเนินการเพื่อสนับสนุนความร่วมมือในการพัฒนา BRI ในงานประชุม Belt and Road Form เมื่อวันที่ 18 ตุลาคม 2023
ขั้นตอนสำคัญที่สี จิ้นผิงประกาศ ซึ่งเป็นเสมือน “คำมั่นสัญญา” ของจีนที่มีต่อสมาชิก BRI มี 8 ประการ ดังนี้
ประการที่ 1 จีนจะสร้างโครงข่ายการเชื่อมต่อ BRI ในหลายมิติ โดยจีนจะเร่งการพัฒนารถไฟด่วนจีน-ยุโรป เพื่อเข้าร่วมเป็นส่วนหนึ่งในเส้นทาง Trans-Caspian International Transport Route (TITR) และจะเป็นเจ้าภาพการประชุมความร่วมมือรถไฟด่วนจีน-ยุโรป
“เราจะบูรณาการท่าเรือ การขนส่ง และการค้าอย่างจริงจังภายใต้ ‘เส้นทางสายไหมทางทะเล’ และเร่งสร้างระเบียงการค้าทางบก-ทางทะเลระหว่างประเทศใหม่ ไปจนถึงเส้นทางสายไหมทางอากาศ” ประธานาธิบดีจีนกล่าว
ประการที่ 2 จีนจะสนับสนุนเศรษฐกิจโลกที่เปิดกว้าง โดยคาดว่าการค้าสินค้าและบริการระหว่างจีนกับประเทศต่าง ๆ ผ่านเส้นทางสายไหมใหม่จะมีมูลค่าเกิน 32 ล้านล้านดอลลาร์สหรัฐ และ 5 ล้านล้านดอลลาร์สหรัฐตามลำดับ ในช่วงปี 2024-2028
จีนจะสร้างพื้นที่นำร่องสำหรับความร่วมมือด้านอีคอมเมิร์ซในเส้นทางสายไหม จะทำข้อตกลงการค้าเสรีและสนธิสัญญาคุ้มครองการลงทุนกับประเทศอื่น ๆ มากขึ้น และ “จะยกเลิกข้อจำกัดทั้งหมดเกี่ยวกับการเข้าถึงการลงทุนของต่างชาติในภาคการผลิต”
นอกจากนั้น ประธานาธิบดีจีนยังบอกว่าจีนจะพยายามยกระดับการเปิดกว้างอย่างมีมาตรฐานสูงในด้านการบริการและการลงทุนข้ามพรมแดน ขยายการเข้าถึงตลาดสำหรับผลิตภัณฑ์ดิจิทัลและผลิตภัณฑ์อื่น ๆ จะปฏิรูปเชิงลึกในด้านต่าง ๆ ซึ่งรวมถึงรัฐวิสาหกิจ เศรษฐกิจดิจิทัล ทรัพย์สินทางปัญญา และการจัดซื้อจัดจ้างของรัฐบาล อีกทั้งจะจัดงาน “Global Digital Trade Expo” เป็นประจำทุกปี
ประการที่ 3 จีนจะดำเนินความร่วมมือเชิงปฏิบัติสำหรับ BRI จะส่งเสริมทั้งโครงการขนาดใหญ่ที่เป็น “ซิกเนเจอร์โปรเจ็กต์” และโครงการขนาดเล็กแต่สมาร์ทเพื่อยกระดับการดำรงชีพของผู้คน
ประธานาธิบดีจีนให้คำมั่นว่าจะสนับสนุนทางการเงินเพิ่มเติมสำหรับโครงการ BRI บนฐานของตลาดและการดำเนินธุรกิจ ซึ่งธนาคารเพื่อการพัฒนาของจีน (China Development Bank) และธนาคารเพื่อการส่งออกและการนำเข้าของจีน (Export-Import Bank of China) จะจัดสรรกรอบการจัดหาเงินทุน 350,000 ล้านหยวน (ประมาณ 1.74 ล้านล้านบาท) และจะมีการอัดฉีดเงินเพิ่มอีก 80,000 ล้านหยวน (ประมาณ 423,500 ล้านบาท) เข้ากองทุนเส้นทางสายไหม
ประการที่ 4 จีนจะส่งเสริม “การพัฒนาสีเขียว” ต่อไป โดยจะกระชับความร่วมมือในด้านต่าง ๆ เช่น โครงสร้างพื้นฐานสีเขียว พลังงานสีเขียว และการขนส่งสีเขียว จะยกระดับการสนับสนุนแนวร่วมเครือข่าย BRI และจีนจะใช้หลักการลงทุนสีเขียวสำหรับโครงการต่าง ๆ ภายใต้ BRI
ประการที่ 5 จีนจะพัฒนานวัตกรรมทางวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยีต่อไป จีนจะดำเนินการตามแผนปฏิบัติการความร่วมมือด้านวิทยาศาสตร์ เทคโนโลยี และนวัตกรรม และจะจัดการประชุม BRI ว่าด้วยการแลกเปลี่ยนทางวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยีครั้งแรก
จีนจะเพิ่มจำนวนห้องปฏิบัติการร่วมที่สร้างร่วมกับประเทศหุ้นส่วน BRI ให้มีถึง 100 แห่งภายใน 5 ปีข้างหน้า จีนจะสนับสนุนนักวิทยาศาสตร์รุ่นเยาว์จากประเทศอื่น ๆ ให้ทำงานในโครงการระยะสั้นในจีน และจะเสนอโครงการริเริ่มระดับโลกด้านธรรมาภิบาลปัญญาประดิษฐ์ (AI)
ประการที่ 6 จีนจะสนับสนุนการแลกเปลี่ยนระหว่างประชาชนกับประชาชนในประเทศสมาชิก BRI โดยจีนจะเป็นเจ้าภาพจัดการประชุมเหลียงจู่ เพื่อยกระดับการเจรจาด้านอารยธรรม-วัฒนธรรมกับประเทศหุ้นส่วน BRI
นอกเหนือจากความร่วมมือด้านศิลปะการแสดง ความร่วมมือด้านเทศกาลศิลปะ ความร่วมมือด้านพิพธภัณฑ์ ความร่วมมือด้านหอสมุดที่เกิดขึ้นแล้วก่อนหน้านี้ ในปีนี้จีนได้เปิดตัวความร่วมมือด้านการท่องเที่ยวระหว่างประเทศของเมืองต่าง ๆ ในเส้นทางสายไหม และจีนจะดำเนินโครงการให้ทุนการศึกษาที่เรียกว่า “ทุนเส้นทางสายไหม” ต่อไป
ประการที่ 7 จีนจะส่งเสริมความร่วมมือ BRI บนพื้นฐานของความซื่อสัตย์ โปร่งใส เชื่อถือได้ โดยจีนและพันธมิตรจะสร้างระบบการประเมินความซื่อสัตย์ โปร่งใส น่าเชื่อถือ และการปฏิบัติตามกฎระเบียบสำหรับบริษัทที่มีส่วนร่วมใน BRI และจะทำงานร่วมกับองค์กรระหว่างประเทศเพื่อศึกษาและฝึกอบรมเกี่ยวกับการส่งเสริมความซื่อสัตย์ โปร่งใส น่าเชื่อถือใน BRI ด้วย
ประการที่ 8 จีนจะเสริมสร้างความแข็งแกร่งให้กับสถาบันต่าง ๆ ใน BRI โดยจีนจะทำงานร่วมกับประเทศหุ้นส่วน BRI เพื่อเสริมสร้างการสร้างเวทีความร่วมมือพหุภาคีที่ครอบคลุมทั้งด้านพลังงาน ภาษี การเงิน การพัฒนาสีเขียว การลดภัยพิบัติ การต่อต้านการทุจริต คลังสมอง สื่อ วัฒนธรรม และสาขาอื่น ๆ
“จีนจะยังคงเป็นเจ้าภาพ Belt and Road Forum ต่อไป และจะจัดตั้งสำนักเลขาธิการสำหรับการประชุมดังกล่าวนี้”
นี่คือคำมั่นสัญญาของพญามังกรที่กล่าวเปิดการประชุม Belt and Road Forum ต่อหน้าผู้นำหลายประเทศทั่วโลกซึ่งเข้าร่วมงานด้วยความหวังว่า BRI จะให้ประโยชน์ต่อประเทศของตนไม่ทางใดก็ทางหนึ่ง