นักธุรกิจรัสเซียในจีน เผยได้ประโยชน์จากมาตรการแซงก์ชั่น ศึกยูเครน

A delivery man hauls packages past stores advertising international logistics transportation to Russia, in Ritan International Trade Center in Beijing on March 22, 2022. - Beijing is Moscow's largest trading partner, with trade volumes last year hitting 147 billion USD, according to Chinese customs data, up more than 30 percent on 2019. (Photo by Jade GAO / AFP)

หลังจากชาติตะวันตกใช้มาตรการลงโทษทางเศรษฐกิจต่อรัสเซียอย่างหนัก เพื่อตอบโต้ในศึกยูเครน จีนก้าวมามีบทบาททางเศรษฐกิจต่อรัสเซียมากขึ้น ทั้งในระดับประเทศและธุรกิจรายย่อย

วันที่ 22 มีนาคม 2565 สำนักข่าว เอเอฟพี รายงานคำให้สัมภาษณ์ของนักธุรกิจชาวรัสเซีย ชื่อ มารัต ทำงานในนครเซี่ยงไฮ้ ประเทศจีน ชายหนุ่มเป็นคนหนึ่งที่คิดว่า มาตรการลงโทษทางเศรษฐกิจของชาติตะวันตกที่ใช้กับรัสเซีย เปิดโอกาสทางผลประโยชน์ให้กับจีน

มารัต เป็นนักธุรกิจอายุ 42 ปี สังกัดบริษัทที่มีสำนักงานใหญ่ในเบลารุส เขาขอไม่เปิดเผยนามสกุล เพราะการพูดถึงศึก รัสเซีย-ยูเครน เป็นประเด็นล่อแหลมในจีน

ชายหนุ่มเผยว่า ได้รับการติดต่อจากบริษัทอะไหล่ในจีน หลังจากถูกตัดขาดจากซัพพลายเออร์ในยุโรปและอเมริกาเหนือ โดยสำนักงานบริษัทในเบลารุสให้ “เตรียมตัวให้พร้อม” สำหรับงานใหญ่และจะได้รางวัลใหญ่ตามไปด้วย

ป้ายโฆษณาใหญ่ หรือบิลบอร์ด เป็นภาพกิจการขนส่งระหว่างประเทศไปรัสเซีย ติดตั้งอยู่หน้าศูนย์ Ritan International Trade Center กรุงปักกิ่ง เมื่อ 22 มี.ค. 2565 (Photo by Jade GAO / AFP)

ตั้งแต่ประธานาธิบดีวลาดิมีร์ ปูตินของรัสเซียเปิดสงครามนองเลือดกับยูเครน ประเทศตะวันตกตัดรัสเซียออกจากระบบการเงินโลก ทำให้สกุลเงินรูเบิลของรัสเซียตกต่ำเป็นประวัติการณ์และรัสเซียเกือบจะผิดนัดชำระหนี้

แต่จีนซึ่งเป็นพันธมิตรที่ยาวนานของรัสเซียไม่ทำตามประเทศตะวันตกและเล็งเห็นศักยภาพเชิงเศรษฐกิจของรัสเซีย จึงยังรักษาสัมพันธภาพทางการทูตไว้โดยไม่ประณามรัสเซียที่บุกยูเครน

จีนเป็นคู่ค้ารายใหญ่ที่สุดของรัสเซีย ปี 2564 มูลค่าการค้าระหว่างกันสูงถึง 147,000 ล้านดอลลาร์สหรัฐ หรือประมาณ 4,851,000 ล้านบาท เพิ่มขึ้นร้อยละ 30 เมื่อเทียบกับมูลค่าการค้าเมื่อปี 2562

ขณะนี้เริ่มมีสัญญาณการฟื้นตัวทางเศรษฐกิจ หลังสงครามปะทุขึ้นโดยผู้ค้าขายข้ามพรมแดนเผยกับนักข่าวเอเอฟพีว่าคาดว่ารัสเซียจะหันมาพึ่งพาประเทศตะวันออก

An billboard advertising international logistics transportation to Russia, outside a convenience store in Ritan International Trade Center in Beijing on March 22, 2022. (Photo by Jade GAO / AFP)

ส่วนผู้ประกอบการชาวรัสเซียอีกคนหนึ่งในกรุงปักกิ่งกล่าวว่า วิกฤตจะกลายเป็นโอกาสสำหรับบริษัทรัสเซียในจีนเพราะจีนยังเปิดกว้างที่จะค้าขายกับรัสเซีย

ปัญหาเงินรูเบิลตกต่ำ

อย่างไรก็ตาม หลายสัปดาห์มานี้ บรรดานักธุรกิจชาวรัสเซียในจีนเผชิญกับความยากลำบาก เนื่องจากผู้ค้าผลิตภัณฑ์ทุกอย่าง ตั้งแต่ยาฆ่าแมลงจนถึงอะไหล่รถยนต์กล่าวเป็นเสียงเดียวกันว่า ค่าเงินรูเบิลผันผวนหนักทำให้ลูกค้าชาวรัสเซียหยุดรับคำสั่งซื้อใหม่ๆ

ผู้ค้ารายอื่นๆ แข่งกันหาทางจ่ายหรือรับชำระโดยใช้สกุลเงินหยวน หลังจากโลกตะวันตกตัดธนาคารรัสเซียออกจากระบบ SWIFT ทำให้ชำระเป็นเงินสกุลดอลลาร์ไม่ได้

The Chinese and Russian National Flags (Photo by Jade GAO / AFP)

ขณะที่การขนส่งล่าช้าเพราะบริษัทขนส่งรายใหญ่ไม่รับสินค้าที่รัสเซียส่งไปและบางเส้นทางสู่รัสเซียถูกปิดกั้น

ส่วนวลาดิมีร์ ผู้เชี่ยวชาญด้านนำเข้าสินค้าอาหารรัสเซีย กล่าวว่า ทุกคนกำลังรอคอยสิ่งที่คาดเดาได้มากกว่านี้ ทุกคนคาดว่าการคว่ำบาตรอาจจะยกเลิก หากสงครามยุติในเร็วๆ นี้

เชื่อระยะยาวส่งผลดีต่อจีน

จีนและรัสเซียมีความสัมพันธ์ใกล้ชิดมากขึ้นเมื่อไม่นานมานี้เอง เห็นได้จากการที่ปูตินไปร่วมพิธีเปิดกีฬาโอลิมปิกฤดูหนาวเมื่อเดือนที่แล้ว ผู้นำทั้ง 2 ประเทศประกาศความสัมพันธ์ที่ไร้ขีดจำกัด รวมทั้งข้อตกลงซื้อน้ำมันและก๊าซธรรมชาติรัสเซียมูลค่าหลายพันล้านดอลลาร์

ปูตินพบสี จิ้นผิง วันเปิดมหกรรมโอลิมปิก ฤดูหนาว ที่กรุงปักกิ่ง 4 ก.พ. / AFP

ส่วนบรรยากาศห้างสรรพสินค้าสัญชาติรัสเซีย 2 แห่งในกรุงปักกิ่ง ที่เคยเต็มไปด้วยผ้าและเสื้อผ้าส่งออกในช่วงก่อนเกิดโรคระบาด แต่ขณะนี้ใส่แม่กุญแจปิดเงียบ

มารัตกล่าวว่า สงครามและการคว่ำบาตรส่งผลกระทบต่อภาคอุตสาหกรรมต่างๆ ในรูปแบบต่างกัน ภาคส่วนที่มีต้นทุนการนำเข้าและดำเนินการสูง เช่น สารเคมี มีแนวโน้มที่จะดีกว่าสินค้าราคาถูกและซื้อง่ายขายคล่อง

ด้านเจ้าของธุรกิจชาวจีนเห็นต่างออกไป นักธุรกิจหลายคนเตรียมพร้อมสำหรับอำนาจการใช้จ่ายของรัสเซียที่ลดลงอย่างรวดเร็ว แต่บางคนยังเห็นว่าจีนจะได้ประโยชน์ในระยะยาวจากรัสเซีย รวมทั้งนักธุรกิจชาวจีนที่ทำงานในรัสเซียด้วย

People walk past a Russian clothing store inside Ritan International Trade Center. (Photo by Jade GAO / AFP)

ฉือ ต้าช่วย ผู้ดำเนินการแพลตฟอร์มอีคอมเมิร์ซ อายุ 38 ปี กล่าวกับเอฟเอฟพีว่า การที่รัสเซียถูกตะวันตกคว่ำบาตรส่งผลดีต่อจีนอย่างแน่นอน บริษัทจีนอาจเร่งสร้างโรงงานแปรรูปสินค้ากึ่งสำเร็จรูปในรัสเซีย หากรัสเซียช่วยจีนให้ทำธุรกิจง่ายขึ้น ซึ่งจะทำให้จีนได้กำไรมากกว่าสูญเสียในระยะยาว