ธนาคารกลางยุโรปปรับขึ้นอัตราดอกเบี้ยเงินฝากอ้างอิงจาก 0% มาอยู่ที่ 0.50% เพิ่มขึ้นครั้งแรกในรอบ 11 ปี พร้อมประกาศซื้อพันธบัตรชุดใหม่ในโครงการช่วยเหลือประเทศสมาชิกที่มีหนี้สิน
วันที่ 21 กรกฎาคม 2565 รอยเตอร์ส รายงานว่า ผลประชุมธนาคารกลางยุโรป หรืออีซีบี ประกาศปรับอัตราดอกเบี้ยมากกว่าที่ตลาดคาด เนื่องจากความกังวลต่ออัตราเงินเฟ้อที่ไม่สามารถควบคุมได้ และอาจส่งผลกระทบต่อการเติบโตของเศรษฐกิจ ขณะที่เศรษฐกิจยุโรปกำลังเผชิญกับผลกระทบจากสงครามรัสเซีย-ยูเครน
- ประกาศแล้ว! พระราชกฤษฎีกาเงินช่วยค่าครองชีพผู้รับเบี้ยหวัดบำนาญ รับ 11,000 บาทต่อเดือน
- อย. เตือนอย่าซื้อผลิตภัณฑ์ CDS มาทาน อันตรายถึงชีวิต
- แห่ขายที่ดินพ่วงโรงงาน เอกชนถอดใจ-สินค้าจีนตีตลาด
ทั้งนี้ อีซีบีประกาศปรับขึ้นอัตราดอกเบี้ยเงินฝากอ้างอิง 0.50% จากเดิมอยู่ที่ 0% ซึ่งฝ่าแนวต้านของนโยบายของอีซีบีที่เคยเป็นระดับ 0.25% เพื่อให้สามารถเทียบเคียงกับประเทศอื่น ๆ ที่เพิ่มต้นทุนกู้เงินกันไปบ้างแล้ว และการปรับขึ้นอัตราดอกเบี้ยครั้งนี้ นับเป็นครั้งแรกในรอบ 11 ปี ของอีซีบีด้วย
นอกจากนี้ คณะกรรมการนโยบายของอีซีบียังตกลงให้ความช่วยเหลือเพิ่มเติมแก่กลุ่มประเทศที่มีหนี้สิน จำนวน 19 แห่ง ซึ่งรวมถึงอิตาลี ด้วยโครงการซื้อพันธบัตรใหม่เพื่อสกัดต้นทุนการกู้ยืมเงินที่เพิ่มขึ้น พร้อมกับจำกัดการกระจายของอัตราดอกเบี้ยที่เร่งขึ้น
นับเป็นการจบสิ้นของการทำนโยบายอัตราดอกเบี้ยติดลบตลอด 8 ปีที่ผ่านมาของอีซีบี พร้อมกับปรับขึ้นอัตราดอกเบี้ยรีไฟแนนซ์มาอยู่ที่ 0.50% พร้อมให้คำมั่นว่าจะปรับขึ้นอัตราดอกเบี้ยอีกครั้งทันทีในการประชุมวันที่ 8 ก.ย.นี้
ในการแถลงข่าวของคริสติน ลาการ์ด ประธานอีซีบี เกิดคำถามซ้ำ ๆ เกี่ยวกับวิธีที่อีซีบีทำ ซึ่งแตกต่างไปจากแผนเดิม ด้วยการใช้อัตราดอกเบี้ยชุดใหม่ต่อสู้กับเงินเฟ้อ
ประธานอีซีบีตอบว่า “แรงกดดันด้านราคากำลังแผ่กระจายไปทั่วภาคส่วนต่าง ๆ” และ “เราคาดว่าอัตราเงินเฟ้อจะยังคงสูงอย่างไม่พึงปรารถนาเป็นระยะเวลาหนึ่ง”
ดังนั้น คณะกรรมการจึงลงมติเป็นเอกฉันท์ว่า นัยของความเสี่ยงด้านเงินเฟ้อที่เห็นได้ชัดมากขึ้นต่อเศรษฐกิจ ประกอบกับข้อตกลงของพวกเขาที่จะสนับสนุนประเทศที่เป็นหนี้ หากจำเป็น แสดงให้เห็นถึงเหตุผลในการปรับขึ้นอัตราดอกเบี้ยที่มากขึ้น
“เราตัดสินใจอย่างสมดุลว่า เป็นการเหมาะสมที่จะก้าวไปสู่การออกจากอัตราดอกเบี้ยติดลบ”
ก่อนหน้านี้ อีซีบีมีเวลาหลายสัปดาห์ที่จะทำให้ตลาดคาดว่า จะขึ้นดอกเบี้ย 0.25% แต่ก็มีแหล่งข่าวที่ไม่เปิดเผยระบุว่า การขึ้นดอกเบี้ย 0.50% เกิดขึ้นในเวลาสั้น ๆ ก่อนการประชุมเริ่มขึ้น หลังจากมีตัวชี้วัดที่ระบุถึงแนวโน้มอัตราเงินเฟ้อในอนาคต
ด้วยอัตราเงินเฟ้อที่เข้าใกล้เลขสองหลักแล้ว จึงมีความเสี่ยงที่จะถูกยึดไว้เหนือเป้าหมาย 2% ของอีซีบี โดยที่ปัญหาการขาดแคลนก๊าซในช่วงฤดูหนาวที่จะมาถึงนี้ มีแนวโน้มที่จะผลักดันราคาให้สูงขึ้นและเติบโตอย่างรวดเร็ว
นักเศรษฐศาสตร์ที่สำรวจโดยรอยเตอร์สคาดการณ์ อีซีบีจะขึ้นดอกเบี้ย 0.25% แต่ส่วนใหญ่กล่าวว่าจริง ๆ แล้วธนาคารควรปรับขึ้น 0.50% ตามเกณฑ์ โดยยกระดับต่ำสุดเป็นประวัติการณ์ -0.5% ของอัตราดอกเบี้ยเงินฝากเป็นศูนย์
ก่อนแถลงผลประชุมค่าเงินยูโรพุ่งขึ้นมากถึง 0.8% มาอยู่ที่ระดับ 1.0261 ดอลลาร์/ยูโร โดยซื้อขายที่ 1.0198 ดอลลาร์ต่อยูโรก่อนแถลงการณ์ แต่กลับกลายเป็นลบในวันที่ลาการ์ดพูด
ซื้อพันธบัตรใหม่ ล็อกต้นทุน ยุคดอกเบี้ยขาขึ้น
ส่วนโครงการซื้อพันธบัตรใหม่นี้เรียกว่า Transmission Protection Instrument (TPI) มีวัตถุประสงค์เพื่อจำกัดต้นทุนการกู้ยืมที่เพิ่มขึ้นในกลุ่มสกุลเงินในขณะที่นโยบายเข้มงวดขึ้น
“ขนาดของการซื้อ TPI ขึ้นอยู่กับความรุนแรงของความเสี่ยงที่ต้องเผชิญกับการส่งนโยบาย” ECB กล่าวในแถลงการณ์ “TPI จะทำให้แน่ใจว่าจุดยืนของนโยบายการเงินจะถูกส่งผ่านอย่างราบรื่นทั่วทุกประเทศในยูโร”
เมื่ออัตราดอกเบี้ย ECB สูงขึ้น ต้นทุนการกู้ยืมก็เพิ่มขึ้นอย่างไม่เป็นสัดส่วนสำหรับประเทศต่าง ๆ เช่น อิตาลี สเปน หรือโปรตุเกส เนื่องจากนักลงทุนต้องการเบี้ยประกันที่มากขึ้นเพื่อเก็บหนี้ไว้
“ECB สามารถดำเนินการได้มากสำหรับสิ่งนั้น” ลาการ์ดกล่าว
ความมุ่งมั่นของ ECB ในวันนี้เกิดขึ้นในขณะที่วิกฤตทางการเมืองในอิตาลีกำลังวัดผลในตลาดหลังจากการลาออกของนายกรัฐมนตรีมาริโอ ดาร์กี้
อัตราผลตอบแทนระหว่างพันธบัตรอิตาลีและเยอรมนีอายุ 10 ปีกว้างขึ้นเป็น 2.465% ในระหว่างการแถลงข่าวของ Lagarde ซึ่งอยู่ไม่ไกลจากระดับพื้นฐาน 2.50% ที่ก่อให้เกิดการประชุมนโยบาย ECB ฉุกเฉินเมื่อเดือนที่แล้ว
