จีนเอาคืนขั้นหนัก เพิ่มคำสั่งห้ามใช้ iPhone ไปถึงรัฐบาลท้องถิ่น-รัฐวิสาหกิจทั่วประเทศ

จีน iphone
ภาพโดย Florence Lo/ REUTERS

จีนเอาคืนขั้นหนัก ล่าสุดเพิ่มคำสั่งห้ามใช้ไอโฟน (iPhone) ไปครอบคลุมถึงพนักงาน-ลูกจ้างของรัฐบาลท้องถิ่น และรัฐวิสาหกิจทั่วประเทศ จากที่ก่อนหน้านี้บังคับใช้แค่กับพนักงานของรัฐบาลกลาง

หลังจากเมื่อวันที่ 6 กันยายนที่ผ่านมา สื่อต่างประเทศมีการนำเสนอข่าวว่า รัฐบาลจีนได้สั่งห้ามเจ้าหน้าที่รัฐใช้โทรศัพท์ไอโฟน (iPhone) ของบริษัทแอปเปิ้ล (Apple) จากสหรัฐอเมริกา ซึ่งส่งผลให้ตั้งแต่วันที่ 6-7 กันยายนที่ผ่านมา หุ้นบริษัทแอปเปิ้ลร่วงลง 6.4% สูญเสียมูลค่าไปราวสองแลนล้านดอลลาร์สหรัฐในสองวัน เนื่องจากจีนเป็นตลาดใหญ่และเป็นหนึ่งในตลาดที่สำคัญที่สุดของแบรนด์ โดยยอดขายในจีน (รวมไต้หวันและฮ่องกง) คิดเป็นสัดส่วนประมาณ 20% ของยอดขายทั้งหมด

ล่าสุด วันที่ 8 กันยายน 2023 สำนักข่าวนิกเคอิ เอเชีย (Nikkei Asia) รายงานว่า คำสั่งห้ามใช้ไอโฟนของรัฐบาลจีนที่ก่อนหน้านี้บังคับใช้เฉพาะกับพนักงานของรัฐบาลกลาง กำลังถูกขยายไปมีผลบังคับใช้กับพนักงานของรัฐบาลท้องถิ่น และพนักงานในบริษัทของรัฐหรือรัฐวิสาหกิจท่ัวประเทศ 

นิกเคอิ เอเชีย รายงานอ้างอิงคำบอกเล่าของแหล่งข่าวว่า กระทรวงและหน่วยงานในส่วนกลางของจีนได้จำกัดการใช้ผลิตภัณฑ์แบรนด์ต่างประเทศในการทำงานอย่างเป็นทางการตั้งแต่ประมาณปี 2020 หลังจากนั้นมา มาตรการดังกล่าวได้ขยายไปบังคับใช้กับพนักงานของรัฐบาลท้องถิ่น ทั้งระดับจังหวัด และเมือง แล้วขยายไปจนครอบคลุมถึงถึงรัฐวิสาหกิจหรือบริษัทที่รัฐเป็นเจ้าของ ตั้งแต่ประมาณเดือนสิงหาคมที่ผ่านมา 

พนักงานคนหนึ่งของบริษัทในกรุงปักกิ่งที่รัฐบาลเป็นเจ้าของกล่าวว่า เธอได้รับแจ้งอย่างเป็นความลับเมื่อต้นเดือนกันยายนนี้เกี่ยวกับการขยายคำสั่งห้ามนี้ เธอบอกว่าประกาศล่าสุดรวมถึงห้ามนำหูฟังไร้สาย (Airpods) แอปเปิ้ลวอตช์ (Apple Watch) เข้าไปในที่ทำงาน โดยคำสั่งห้ามมีผลบังคับใช้กับแผนกที่เกี่ยวข้องกับความลับทางการค้า เริ่มตั้งแต่วันที่ 1 ตุลาคมนี้ และจะบังคับใช้กับพนักงานทุกคนตั้งแต่วันที่ 1 มกราคมปีหน้า 

เธอให้ข้อมูลว่า บริษัทของรัฐที่เธอทำงานอยู่ได้ประกาศจำกัดการใช้ไอโฟนโดยระบุเป็น “คำแนะนำ” ในช่วง 3 ปีที่ผ่านมา ซึ่งพนักงานส่วนใหญ่ก็ไม่ได้นำไอโฟนไปใช้ในการทำงานนับตั้งแต่ที่มีประกาศ แม้ว่าหลายคนจะใช้ไอโฟนในชีวิตส่วนตัวก็ตาม 

การควบคุมการใช้อุปกรณ์ไอทีของจีนเริ่มต้นเมื่อประมาณปี 2018 ซึ่งรัฐบาลจีนเริ่มจำกัดการจัดซื้ออุปกรณ์เทคโนโลยีสารสนเทศ เช่น คอมพิวเตอร์ โดยให้ใช้ผลิตภัณฑ์ที่แนะนำเท่านั้น จากนั้น คอมพิวเตอร์ที่ใช้งานในกระทรวงกระทรวงและหน่วยงานของรัฐบาลกลางก็ถูกแทนที่ด้วยคอมพิวเตอร์แบรนด์ “เกรตวอลล์” (Great Wall) ที่ผลิตโดยรัฐวิสาหกิจ 

จากนั้นคำสั่งก็ขยายไปยังโทรศัพท์มือถือ ซึ่งทำให้เจ้าหน้ารัฐในจีนมักจะใช้โทรศัพท์สองเครื่อง โดยใช้แบรนด์จีนในการทำงาน และใช้ไอโฟนสำหรับการใช้งานส่วนตัว

ทั้งนี้ จากข้อมูลของสำนักงานสถิติแห่งชาติของจีน ในปี 2021 จีนมีเจ้าหน้าที่ของรัฐบาลกลาง รัฐบาลท้องถิ่น และพนักงานของรัฐวิสาหกิจรวมจำนวน 56.33 ล้านคน

นักวิเคราะห์ที่คุ้นเคยกับผลิตภัณฑ์ไอทีในจีนกล่าวว่า พนักงานของรัฐจำนวนมากมีโทรศัพท์สองเครื่องอยู่แล้ว ซึ่งเครื่องหนึ่งเป็นไอโฟนและอีกเครื่องเป็นแบรนด์จีน แต่ถ้าคำแนะนำของพรรคคอมมิวนิสต์แพร่กระจายไปยังบริษัทเอกชน และบุคคลทั่วไป ผลกระทบต่อยอดขายของไอโฟนก็จะเกิดขึ้นอย่างหลีกเลี่ยงไม่ได้