ข่าวรอบวัน

รู้จักซอยจุ๊ เมนูดิบสุดเปิบ สรุปกินได้หรือไม่

ซอยจุ๊

ทำความรู้จัก “ซอยจุ๊” เมนูสุดจัดจ้านจากภาคอีสาน ที่มีหน้าตาและความนิยมสวนทางกับคุณค่าทางโภชนาการ จริงหรือไม่ ?

หลายคนคงเคยได้ยิน และเคยได้เห็นหน้าตาของ “ซอยจุ๊” จากในโลกโซเชียลที่มียูทูบเบอร์หลายช่องได้รีวิวการกินและวิธีการทำที่ชวนให้น่าลิ้มลองเป็นอย่างมาก แต่ถึงแม้จะน่ากินแค่ไหน “ความดิบ” ก็ยังเป็นอุปสรรคที่ทำให้ใครหลายคนยังไม่เคยได้ลองชิมสักครั้ง

“ประชาชาติธุรกิจ” พาผู้อ่านไปรู้จักกับซอยจุ๊ ที่ไม่ใช่แค่อาหาร แต่ยังถือเป็นวัฒนธรรมการกินของชาวภาคอีสานอีกด้วย

ซอยจุ๊คืออะไร

ซอยจุ๊หนึ่งในอาหารที่มีต้นกำเนิดมาจากภาคอีสาน และได้รับความนิยมในการกินมาตั้งแต่สมัยโบราณ เนื่องจากภาคอีสานมีการเลี้ยงวัวจำนวนมาก จึงทำให้เนื้อวัวเป็นวัตถุดิบหลักในการนำมาประกอบอาหาร ทั้งแบบดิบและแบบสุก

สำหรับซอยจุ๊ เป็นอาหารชนิดดิบ โดยชาวภาคอีสานจะมีการล้มวัว (ฆ่าวัว) และนำทั้งส่วนเนื้อและเครื่องในแบบดิบ ๆ มาจิ้มกับน้ำจิ้มแจ่วที่มีส่วนผสมที่ค่อนข้างพิเศษเป็นอย่างมาก อย่างดีวัว และขี้เพี้ยวัว เพื่อกินกันแบบสด ๆ

ซอยจุ๊อันตรายต่อร่างกาย ?

อย่างไรก็ตาม แม้จะเป็นอาหารของชาวภาคอีสานที่กินกันจนเป็นอาหารธรรมดา ไม่ได้มีความแปลกหรือพิสดารอะไร แต่หากมองถึงเรื่องโภชนาการ ก็ต้องยอมรับว่า อาจไม่เหมาะสมที่จะกินเท่าไรนัก เนื่องจากเนื้อวัวที่นำมากิน ไม่ได้ผ่านการฆ่าเชื้อหรือปรุงสุกแต่อย่างใด

รศ.พญ.ชวัลญ์ญา รัตนพิทูลย์ หัวหน้าศูนย์วิจัยโรคปรสิต สำนักวิชาแพทยศาสตร์ มทส. เคยย้ำเตือนการกินอาหารสุก ๆ ดิบ ๆ ว่า เสี่ยงที่จะมีพยาธิเข้าสู่ร่างกาย เป็นอันตรายต่อสุขภาพ ก่อให้เกิดโรค เช่น พยาธิใบไม้ตับทำให้เกิดมะเร็งท่อน้ำดี

พยาธิปากขอทำให้โลหิตจาง พยาธิไส้เดือนทำให้เกิดภาวะขาดสารอาหารในเด็ก ลำไส้อุดตัน พยาธิตืดหมู พยาธิตืดวัวทำให้ปวดท้อง ท้องร่วงเรื้อรัง พยาธิตัวจี๊ดทำให้เกิดเนื้อเยื่ออักเสบ พยาธิทริคิเนลลาทำให้ท้องร่วง ปวดกล้ามเนื้อ หัวใจล้มเหลว

ช่องทางหลักที่พยาธิสามารถเข้าสู่ร่างกายของคนเราได้ คือ ทางปาก จากการกินอาหารที่มีการปนเปื้อนพยาธิ มีตัวอ่อนของพยาธิระยะติดต่อ เช่น พยาธิไส้เดือน พยาธิแส้ม้า พยาธิตัวตืดชนิดต่าง ๆ พยาธิใบไม้ตับ พยาธิใบไม้ลำไส้ พยาธิใบไม้ปอด พยาธิตัวจี๊ด ที่อยู่ในอาหารดิบ เช่น เนื้อหมู เนื้อวัว ปลา หอย กุ้ง ผักสด และอาหารปรุงสุก ๆ ดิบ ๆ เช่น ก้อยหมู ก้อยเนื้อ ก้อยปลา ก้อยหอย ก้อยกุ้ง ปลาส้ม ปลาดิบ ซาซิมิ

ส่วนวิธีป้องกันพยาธิเข้าสู่ร่างกายจากการกิน คือ ดื่มน้ำสะอาด กินอาหารที่ปรุงสุก เลือกวัตถุดิบที่มาจากแหล่งผลิตที่เชื่อถือได้ ล้างทำความสะอาด เช่น แช่และล้างผักด้วยน้ำส้มสายชู หลีกเลี่ยงอาหารดิบหรือปรุงสุก ๆ ดิบ ๆ เก็บอาหารให้ปลอดจากแมลงและสัตว์พาหะโรค การเก็บรักษาเนื้อสัตว์ที่อุณหภูมิเย็นจัด เช่น -20 องศาเซลเซียส หรือการใช้ความเค็มอย่างน้อย 10% ในระยะเวลานานพอที่ทำให้ปรสิตตายได้ เหล่านี้ก็จะช่วยลดความเสี่ยงลงได้

วิธีทำซอยจุ๊ และน้ำจิ้มแจ่วขม

สำหรับวิธีการทำซอยจุ๊ ที่ eattourthai เว็บไซต์แนะนำวิธีการทำอาหารพื้นบ้าน ได้ให้ข้อมูลเกี่ยวกับขั้นตอนการทำซอยจุ๊ โดยเริ่มจากจัดเตรียมวัตถุดิบและเครื่องปรุง ดังนี้

1. เนื้อวัวสด
2. ข้าวคั่ว
3. พริกป่น
4. ดีวัว
5. ขี้เพี้ยวัว
6. น้ำปลา
7. ผงชูรส
8. ต้นหอม
9. ผักชี
10. ผักชีฝรั่ง

จากนั้นเริ่มเข้าสู่ขั้นตอนการทำซอยจุ๊ เริ่มจากนำเนื้อวัวสด หรือเครื่องใน อย่างเช่น ผ้าขี้ริ้ว ตับ มาหั่นให้เป็นชิ้นบาง ๆ โดยไม่ต้องมีการปรุงรสและปรุงสุก

พร้อมจัดเตรียมส่วนของผักที่นำมากินคู่กับซอยจุ๊ โดยสามารถกินผักได้ทุกชนิด ขึ้นอยู่กับความชอบของแต่ละคน

ส่วนสุดท้าย ที่ถือว่าเป็นไฮไลต์ คือ น้ำจิ้มแจ่วขม โดยเริ่มแรกให้นำขี้เพี้ยไปต้มให้สุกแล้วนำมาผสมกับข้าวคั่ว พริกป่น ดีวัว น้ำปลา ผงชูรส และคลุกเคล้าให้เข้ากัน ตามด้วยการโรยต้นหอมและผักชี ที่ซอยไว้ใส่ลงไป เพื่อความหอม

เมนูอื่นในภาคอีสาน

ทั้งนี้ ไม่เพียงแต่ซอยจุ๊ที่เป็นอาหารพื้นบ้านของทางภาคอีสาน แต่ยังมีอาหารชนิดอื่นที่ผ่านการปรุงสุก และได้รับความนิยมชมชอบจากผู้คนทั่วทุกภาค ไม่ว่าจะเป็น ส้มตำ ลาบ ก้อย หมก ปลาส้ม แจ่ว อ่อม ซุบหน่อไม้ อีกด้วย