หมอธีะวัฒน์ชี้ผลวิจัยต่างประเทศ สารเพิ่มความหวานเครื่องดื่มไร้น้ำตาล เสี่ยงหัวใจวาย-อัมพฤกษ์
วันที่ 1 มีนาคม 2566 นพ.ธีระวัฒน์ เหมะจุฑา หัวหน้าศูนย์วิทยาศาสตร์ สุขภาพโรคอุบัติใหม่ คณะแพทยศาสตร์ โรงพยาบาลจุฬาลงกรณ์ โพสต์ข้อความผ่านเฟซบุ๊กส่วนตัวว่า สารเพิ่มความหวานในเครื่องดื่ม ไร้น้ำตาล กลับเสี่ยงหัวใจวาย อัมพฤกษ์
รายงานในวารสารเนเจอร์ 27 กุมภาพันธ์ 2023 เป็นงานต่อเนื่องตั้งแต่การค้นพบความสัมพันธ์ของจุลินทรีย์ในลำไส้กับการอักเสบ และเส้นเลือดตันที่รายงานในวารสารนิวอิงแลนด์และเนเจอร์ในปี 2013 และเริ่มพบว่า สาร polyols มีความสัมพันธ์ร่วมชัดเจน
งานนี้พบว่า สาร erythritol ทำให้เกล็ดเลือดไวขึ้นจนเพิ่มความเสี่ยงของเส้นเลือดตัน การศึกษาเริ่มจาก un targeted metabolomics ในคน 1,157 รายที่มา ประเมินความเสี่ยงของเส้นเลือดหัวใจ (discovery cohort) ด้วยการสวนหัวใจ จนพบว่าระดับของสาร polyols โดยเฉพาะ erythritol สัมพันธ์กับโรคหัวใจและอัมพฤกษ์มากขึ้นหลังจากติดตาม 3 ปี
การศึกษาต่อมาเฉพาะเจาะจง targeted metabolomics คนอเมริกัน 2,149 ราย และคนในยุโรป 833 ราย (validation cohort) ที่มาตรวจประเมินความเสี่ยงของโรคหัวใจ โดยมีการติดตามก่อนหน้าหลายปี พบความสัมพันธ์ชัดเจนระหว่างระดับของ erythritol กับ ความเสี่ยงที่สูงขึ้น (fourth versus first quartile adjusted hazard ratio (95% confidence interval), 1.80 (1.18–2.77) and 2.21 (1.20–4.07), respectively)
และการทดสอบการทำงานของเกร็ดเลือดพบว่ามีการกระตุ้นเพิ่มขึ้น ทั้งในหลอดทดลองและเพิ่มการเกิดเส้นเลือดตันในหนูทดลอง การศึกษาต่อมาเฉพาะเจาะจงโดยอาสาสมัคร 8 ราย กิน erythritol 30 กรัม ที่เป็นขนาดปกติในเครื่องดื่ม หรือในไอศกรีมคีโต พบระดับในเลือดสูงลอยมากอยู่จน 2 วันถัดมา อย่างไรก็ดี อาจต้องมีการหาความสัมพันธ์เป็นเหตุเป็นผลกันให้ชัดเจนขึ้นในเวลาอันใกล้
Monk fruit หล่อฮั่งก้วย Strevia หญ้าหวาน มี erythritol สูงมาก ให้ความหวานมากกว่าน้ำตาล 200 ถึง 400 เท่า