สุรชาติ บำรุงสุข วิเคราะห์ Geopolitics วันนี้บรรยากาศในยุโรป เหมือนก่อนสงครามโลกครั้งที่ 2 สุดเปราะบาง ภาวนาเยอะ ๆ อย่าเกิดสงครามโลกครั้งที่ 3
วันที่ 24 พฤษภาคม 2567 ที่ห้องคริสตัล บ็อกซ์ ชั้น 19 เกษร เออร์เบิน รีสอร์ท อาคารเกษรทาวเวอร์ แยกราชประสงค์ หนังสือพิมพ์มติชน ได่จัดงาน มติชน ฟอรั่ม Thailand 2024 SURVIVING GEOPOLITICS โดยมี
- วิธียืนยันตัวตน แอปทางรัฐ ผ่าน 7-11 รับเงินดิจิทัล 10,000 บาท ทำอย่างไร
- ตรวจหวย ผลสลากกินแบ่งรัฐบาล ตรวจผลรางวัล งวด 16 มิ.ย. 2567
- เปิดเหตุผล ทำไม ฮาตาริ ตัดสินใจรีแบรนด์ครั้งใหญ่รอบ 34 ปี แม้ถือมาร์เก็ตแชร์ 70%
ศ.ดร.กิตติคุณ ดร.สุรชาติ บำรุงสุข คณะรัฐศาสตร์ จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย เปิดเวที ในหัวข้อ “Thailand 2024 : Surviving Geopolitics” วันนี้มีโจทย์น่ากลัว 3 ชุด สงคราม โรคระบาด อากาศเปลี่ยน แต่ Geopolitics คือ Global Risk คือ ความเสี่ยงระดับโลก
ในช่วงที่เราเห็นสงครามในยูเครน 2022 ซึ่งรัสเซียกับยูเครน เป็นแหล่งธัญพืชใหญ่ในยุโรป พอมีสถานการณ์เกิดขึ้นนำไปสู่วิกฤตด้านอาหาร และวิกฤตพลังงานซ้อน และมากระทบสตางค์ในกระเป๋า ซึ่งเกิดจากราคาพลังงาน
ในชีวิตประจำวันเศรษฐกิจเป็นเรื่องใหญ่ หลังจากอิสราเอลเปิดสงครามในฉนวนกาซา 8 ตุลาคม 2023 วันนี้ทองราคาขึ้นตลอด กระทบวงการใหญ่ที่สุดคือธุรกิจพระเครื่อง เพราะทำทองไม่ได้ ต้องทำทองปลอมขาย และที่ส่งผลกระทบใหญ่คือ ตลาดเงิน ตลาดทุน ตลาดหุ้น และสำคัญที่สุดคือ ตลาดสด
สงครามยูเครนจาก 2022 ตอนนี้ 2024 ซึ่งไม่จบในปีนี้ เป็นสงครามใหญ่ที่เราไม่เคยเห็น กำลังคล้ายกับสงครามกลางเมืองของสเปน ปี 1936 หรือไม่ เพราะเป็นการซ้อมใหญ่ก่อนการมาของสงครามโลกครั้งที่ 2 ในปี 1939 ในยุโรป
เราเริ่มเห็นเมื่อสัปดาห์ที่แล้วว่า ประธานาธิบดี วลาดิมีร์ ปูติน ของรัสเซีย สั่งเตรียมซ้อมรบใช้ขีปนาวุธทางยุทธ ที่เบลารุส ถ้ารัสเซียตัดสินใจยิงนิวเคลียร์ใส่เป้าหมายในยูเครน นาโตก็จะไม่ยอม หรือถ้ารัสเซียขยายสงครามเข้าสู่มอลโดวา หรือพื้นที่แถบนั้น สัปดาห์ที่แล้วอังกฤษจับมือกับฟินแลนด์มากขึ้น วันนี้ประเทศแถวทะเลบอลติกทั้ง ลิทัวเนีย เอสโตเนีย ลัตเวีย ที่เคยถูกรัสเซียยึดครอง เตรียมรับมือสงคราม
วันนี้ฝูงบินของนาโตบางส่วนประจำการอยู่แถบนั้น แปลว่า สงครามเปราะบางมาก จากไตรมาสที่ 3 ของ 2024 จนถึงสิ้นไตรมาส 2 ของ 2025 สงครามยูเครนยังเห็นอยู่ แต่จะขยายตัวหรือไม่ สงครามในฉนวนกาซาจะจบ แต่ไม่รู้จะจบอย่างไร อิสราเอลชนะหรือไม่ หรือเป็นความพ่ายแพ้ทางการเมืองครั้งใหญ่ เพราะผู้นำอิสราเอล 2 คนเตรียมรับหมายใหญ่ของศาลอาญาระหว่างประเทศ
ดังนั้น โจทย์ยูเครน โจทย์ฉนวนกาซา โจทย์ทะเลแดง โจทย์ช่องแคบไต้หวัน ที่จีนเปิดการซ้อมรบใหญ่ รวมถึงโจทย์เกาหลีเหนือที่ทดลองการยิงขีปนาวุธจะจบอย่างไร โจทย์ทะเลจีนใต้ซึ่งเปราะบางมาก ถ้าสงครามไม่ได้เกิดในทะเลจีนใต้ จะเกิดสงครามที่ช่องแคบไต้หวันไหม ยังไม่นับถึงสงครามในพื้นที่ชายขอบ เช่น ซูดาน พม่า
“สุดท้ายภาวนาเยอะ ๆ สงครามโลกครั้งที่ 3 ผมคิดว่าไม่นาน โดยเฉพาะหลังปีใหม่ กระแสในสังคมไทยจะพูดถึงมากขึ้น คำตอบไม่ต่างจากคนในยุโรปคือ ความกลัว สะท้อนจากราคาทองคือคำยืนยันความกลัวสงคราม และผูกต่อด้วยคำพูด เช่น ผู้นำของอังกฤษประกาศชัดว่าคนอังกฤษรุ่นปัจจุบันจะมีสถานะเป็นคนรุ่นก่อนสงคราม แล้วประกาศว่าคนอังกฤษพร้อมที่จะรบกับกองทัพรัสเซีย มุมคิดอย่างนี้ในยุโรปเยอะ และยังวันนี้เปราะบางหลายอย่าง โจทย์ยุโรปวันนี้เหมือนอยู่ก่อนปี 1939 ก่อนสงครามโลกครั้งที่ 2 ไม่นาน หรือถ้าคิดในเอเชีย เป็นสถานการณ์ก่อนสงครามเกาหลี ปี 1950” ศ.ดร.สุรชาติกล่าว
ศ.ดร.สุรชาติกล่าวว่า แล้วประเทศไทยจะตั้งรับอย่างไร คำตอบตรงนี้ไม่ค่อยเห็น ผลพวงยูเครนอาการใหญ่ขึ้นคือความชาชินกับสถานการณ์ ปัญหาภาครัฐบนพื้นฐานระบบรัฐราชการ กระแสการขับเคลื่อนไม่เร็วเหมือนกระแสโลก ดังนั้น เมื่อรัฐปรับตัวได้ช้า การเตรียมตัวรับมือกับปัญหามีขีดจำกัด เข็นครกขึ้นภูเขา ประมาณนั้น
อยากเห็นผู้นำของไทยมีความเข้าใจ และวิสัยทัศน์ เพราะหากรัฐไทยไม่ปรับตัวจะไม่สามารถแข่งขันในรัฐอำนาจใหญ่ได้ แต่การปรับตัวต้องไม่ปรับด้วยเงื่อนไขยุทธศาสตร์ทางทหาร และเงื่อนไขยุทธศาสตร์ชาติ 20 ปี เพราะไม่ตอบโจทย์ อีกทั้งยุทธศาสตร์ชาติ 20 ปี ก็ไม่ใช่ยุทธศาสตร์ด้วย
ขณะที่โจทย์เรื่องการเปลี่ยนแปลงของสภาพอากาศ เป็นโจทย์ใหญ่ของทุกประเทศ วันนี้เราเห็นอุทกภัยใหญ่หลายพื้นที่ ในประเทศไทยวันนี้สำนวนเพลงลูกทุ่ง น้ำท่วมดีกว่าฝนแล้ง จะกลับมาจริง ๆ ถ้าฝนแล้งเกษตรกรจะตายอย่างเดียว ส่วนโรคระบาดเราหวังอย่างเดียวว่าโควิดจะเป็นแค่เบา ๆ อ่อน ๆ
